جەلدى توقتاتىپ، جاڭبىر جاۋعىزا الاتىن مولدا بار قازىر
وتكەن اپتادا رەداكسياعا سايرام اۋدانىنىڭ قارابۇلاق اۋىلىنان راحمەتۋللا ەسىمدى ازامات حابارلاسىپ، اۋىل يمامىنىڭ توسىنداۋ ءبىر ارەكەت تۋرالى ايتتى.
«مەن نامازىمدى قازا قىلىپ كورمەگەن ءدىندار اداممىن، - دەدى ول كىسى.
- ءبىراق يمامىمىز ءابدىرۋفيدىڭ سوڭعى ارەكەتىن تۇسىنە الار ەمەسپىن. ول 16-مامىر كۇنگى جۇما نامازعا جيىلعان جاماعاتقا: «بارلىعىڭ ەرتەڭ اۋىل سىرتىنداعى بيىك جەرگە باس كيىمدەرىڭ مەن شاپاندارىڭدى تەرىس اينالدىرىپ كيىپ كەلىڭدەر. جەلدىڭ توقتاماۋىنا بايلانىستى قۇران وقيمىز» دەدى.
بۇل شىمكەنتتە بىرنەشە كۇن بويى قاتتى جەلدىڭ توقتاماي، جۇرتتى ابىگەرگە ءتۇسىرىپ تۇرعان كەزى بولاتىن. جاڭبىر جاۋماسا نەمەسە تاعى سونداي تابيعات اپاتتارى كەزىندە تاساتتىق بەرگەندى ءبىلۋشى ەدىم.
ءبىراق وسى جاسىما دەيىن جەل توقتاتادى دەپ كيىمىن تەرىس كيىپ، اۋىل سىرتىندا قۇران وقىعان ەشكىمدى كورگەن دە، ەستىگەن دە ەمەس ەدىم. ءبىزدىڭ يمامنىڭ وسى ءىس-ارەكەتى دۇرىس پا؟ سونى انىقتاپ بەرسەڭىزدەر دۇرىس بولار ەدى».
اراعا ءۇش كۇن سالىپ، دۇيسەنبى كۇنى قايتا حابارلاسقان راحمەتۋللا: «ءابدىرۋفي ايتقانىن حالىققا اقىرى ورىنداتتى. كەشەگى جۇما كۇنى ەكى مىڭعا جۋىق ادام كيىمدەرىن تەرىس كيىپ الىپ، اۋىل سىرتىنداعى ەگىس القابىنا شىعىپ، جاپپاي قۇران وقىدى. وزىمە ەرسى بولعاندىقتان مەن بۇل شاراعا بارعان جوقپىن. مەنى الاڭداتىپ وتىرعانى، قازىر تەرىس اعىمدار كوبەيىپ كەتتى. بۇل دا سونداي اعىمدارعا سەنەتىندەردىڭ تىرلىگى ەمەس پە ەكەن؟
قازىر راسىندا قارابۇلاقتا جەل جوق. وعان وقىلعان قۇران اسەر ەتتى مە، جوق پا، ول جاعى ءبىر اللاعا عانا ايان. ءبىراق تۇرعىندار يمامدى باستارىنا كوتەرۋگە دايىن. ولار بۇل يمام ءابدىرۋفيدىڭ كەرەمەتى ساناپ، ونى ەندى وزدەرىنشە «شەيح» دەپ اتاۋ كەرەك دەپ ءجۇر. اۋىلدا قازىردىڭ وزىندە بىرەۋلەر ونى شەيح ءابدىرۋفي دەپ اتاي باستاعانىن ەستىپ ءجۇرمىز.
مۇنداي قۇرمەتكە ريزا بولىپ ماسايراعان يمام ەندى تاعى دا قۇران وقىپ، جاڭبىر جاۋدىرامىن دەگەن ۋادە بەرە باستاپتى. سوندا قارابۇلاقتىق يمام تابيعاتتى دا ءوز ىرقىنا باعىندىرىپ الماق پا، مەن وسىنى تۇسىنە الار ەمەسپىن»، - دەپ الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى.
وسى جايعا بايلانىستى ءبىز ءدىن جولىنداعى جانە مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى ەكى ازاماتتى اڭگىمەگە تارتىپ، ولاردان قارابۇلاقتاعى جاعداي جونىندە سۇرادىق.
مۇحامەدجان ەستەمىروۆ، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق ورتالىق مەشىت يمامىنىڭ ورىنباسارى:
- ول دۇرىس، اۋىل يمامى شاريعاتقا قارسى ەشتەڭە جاساعان جوق. قاسيەتتى قۇراندا جاڭبىر جاۋماي، قۇرعاقشىلىق بولسا، اي مەن كۇن تۇتىلسا، جەل توقتاماسا وقىلاتىن ارنايى دۇعالار بار.
قارابۇلاقتاعى جاعداي ءبىزدىڭ نازارىمىزدا. سوڭعى ۋاقىتتا شىمكەنتتە جەل توقتاماي قويدى عوي. ال قارابۇلاقتا بىرنەشە كۇن بويى وتە قاتتى جەل تۇردى. قاتتى داۋىلدان اعاشتار سىنىپ، قۇلاپ، شاتىرلار ۇشىپ، ەلدى ابىگەرگە تۇسىرگەنى ءمالىم.
سوندىقتان تۇرعىنداردىڭ بۇل ارەكەتىنە تۇسىنىستىكپەن قاراعان دۇرىس. ول ءۇشىن ەكى باس ناماز بەن قۇران وقىلىپ، سوڭىنان دۇعا ەتىلەدى.
كيىمدى تەرىس اينالدىرىپ كيگەندە تۇرعان دا ەشتەڭە جوق. ەڭ باستىسى، ولار بارلىق كيىمدەرىن تەرىس كيگەن جوق قوي. بۇل نيەت ءۇشىن ءبىر كيىمى تەرىس بولسا جەتكىلىكتى. مۇنداي ارەكەتكە كەزىندە پايعامبارىمىزدىڭ ءوزى دە بارعاندىقتان، ونى شاريعاتقا قارسى دەپ ويلاماۋ كەرەك.
زاكىرجان يبراگيموۆ، قارابۇلاق اۋىلىنىڭ اكىمى:
- ءبىزدىڭ كونستيتۋتسيامىزدا، ياعني اتا زاڭىمىزدا مەملەكەت ءدىننىڭ ىسىنە ارالاسپايدى دەپ كورسەتىلگەندىكتەن، ولاردىڭ جۇمىستارىنا ارالاسا بەرمەيمىز. ونسىز دا ءدىن وكىلدەرىن قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ءجيى شاقىرىپ، كەڭەس وتكىزىپ تۇرادى. كەيدە نەگە ءجيى شاقىرا بەرەدى دەپ ولار بىزگە رەنىش ءبىلدىرىپ جاتادى.
جالپى، بۇل اڭگىمەنى مەن سىزدەن ەستىپ وتىرمىن. ونداي جاعداي ءوزى شىنىمەن بولىپ پا؟ ءبىراق قولدارىنا بەساقا ۇستاپ جۇرگەندەردى كورىپ ەدىم. بىزدە ساداقا-ساۋاپ ىستەيتىن كەزدە بىرەۋلەر قولىنداعى بەساقاعا شۇبەرەك بايلاپ، كوشەدە تۇرادى نەمەسە جۇرەدى. ولارعا قايىرىمدى جاندار قاراجات تاستايدى. سول جيىلعان اقشاعا تاساتتىق بەرىلەدى. سوندىقتان بەساقا ۇستاعانداردى كورگەندە بىرەۋلەر ساداقا ۇيىمداستىرايىن دەپ ءجۇر ەكەن عوي دەپ ويلاعانمىن. ال ەندى تۇرعىندار شاپاندارىن تەرىس اينالدىرىپ كيىپ، ەگىس القابىنا قۇران وقۋعا جينالدى دەگەندى ەستىگەنىم جوق.
... سونىمەن، ءبىزدىڭ انىقتاعانىمىز، سايرام اۋدانىنىڭ قارابۇلاق اۋىلىندا ەكى مىڭعا جۋىق ادام دالاعا شىعىپ، جەلدىڭ توقتاۋى ءۇشىن شاپانىن تەرىس كيىپ قۇران وقىپتى. ول كىسىلەردىڭ بۇل نيەتى قابىل بولا ما، جوق پا، ول جاعىن الداعى ۋاقىتتا بىلە جاتارمىز. ال ءسىز مۇندايدى ەستىگەنسىز بە؟
ر. شالقار
«زامانا» گازەتى
