اقبوكەننىڭ ەتىن ءونىم رەتىندە بازاردا ساتۋ قانشالىقتى ءتيىمدى؟
ءبىز وسى سۇراق توڭىرەگىندە ساۋال جۇرگىزگەن ەدىك.
باقىتبەك سماعۇل، ءماجىلىس دەپۋتاتى:
- اقبوكەن كەڭ جازيرا قازاق دالاسىنىڭ ەركەسى، سۇلۋى! سوندىقتان حالقىمىز ەجەلدەن اقبوكەن مەن اققۋدى قاستەرلەپ، ەكەۋىن دە كيە تۇتقان.
دەمەك، قورشاعان ورتا مەن سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ ءمينيسترى نۇرلان قاپپاروۆتىڭ «تاياۋداعى جىلدارى اقبوكەننىڭ ەتىن بازارعا شىعارىپ، بيزنەسكە اينالدىرۋعا مۇمكىندىك تۋادى» دەۋى تابيعاتتى ءپىر تۇتاتىن ءاربىر ادامنىڭ اشۋ-ىزاسىن كەلتىرەتىن جايت.
سوندىقتان مەن ءمينيستردىڭ مۇنداي پىكىرىمەن كەلىسپەيمىن.
سەبەبى اقبوكەن - قازاق دالاسىنا بىتكەن قاسيەتتى دە كيەلى جانۋار. ونىڭ سانى قانشالىقتى وسسە دە، بىزگە كوپتىك ەتپەيدى. اقبوكەننىڭ ەتىن بازارعا شىعارىپ، پايدا تاۋىپ، ەشكىم ءپاتۋا تاپپايدى. كەرىسىنشە، بۇل - دالا ەركەسىنە جاسالعان قيانات بولار ەدى.
باسقا ەت تاپپاعانداي، اقبوكەننىڭ ەتىن بازارعا شىعارىپ ساۋدالاۋ دەگەن ءتىپتى ۇيات. سوندىقتان قاپپاروۆ مىرزا، ءسوزىن قايتىپ الىپ، كەرىسىنشە، اقبوكەندى ساقتاپ قالۋعا، ونىڭ باسىن ميلليونعا عانا ەمەس، سان ميلليونعا جەتكىزۋگە كۇش سالعانى ابزال.
ارتىق سەيتقاليەۆا، «ادال» تۇتىنۋشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ ءتورايىمى:
- ءوز باسىم اقبوكەندى سويىپ، ونىڭ ەتىن بازارعا شىعارۋ دەگەندى تۇسىنبەيمىن. سوندىقتان مۇنداي ۇسىنىسقا ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسىمىن. مەنىڭشە اقبوكەننىڭ ەتىن بارشا جۇرتتىڭ اس رەتىندە پايدالانبايتىنى بەلگىلى. ونىڭ ەتىن تەك كەيبىرەۋلەر عانا تاماققا قوسىپ پايدالانۋعا نەمەسە اسىپ جەۋگە قۇمار.
بۇل - دۇرىس ەمەس. ويتكەنى قازاقستاندا قۇدايعا شۇكىر، قوي مەن جىلقى، سيىر جەتكىلىكتى. ەگەر وسى مالداردىڭ ەتى جەتىسپەيتىن بولسا، ولاردى شەتەلگە ەكسپورتقا شىعارماس ەدىك. تاياۋدا سيىر ەتىنە اينالدىرىلعان «دوڭىز (شوشقا) ەتى قىتايدان قازاقستانعا كەلە باستادى» دەگەن پىكىردى ەستىدىم.
مۇندايعا ءتىپتى جول بەرۋگە بولمايدى. ويتكەنى قازاقستان - مۇسىلمان ەلى! سوندىقتان شەتتەن كەلەتىن ەتكە جانە باسقا دا تاعامدار عا - ۆەتەرينارلىق باقىلاۋدى كۇشەيتۋ قاجەت. ال اقبوكەننىڭ ەتىن بازارعا شىعارۋعا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. كەرىسىنشە، اقبوكەندى قورعاي بىلەيىك!
جاڭگەتحان ابىلاي ۇلى، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور:
- بىرىنشىدەن، الاتاۋدان التايعا، التايدان اتىراۋعا دەيىن كەڭ تاراعان اقبوكەن ءبىزدىڭ باعا جەتپەس بايلىعىمىز. بايلىق بولعاندا، ول - بيزنەس ءۇشىن جاراتىلعان جوق. ويتكەنى اقبوكەن - قازاق ءۇشىن كيەلى اڭ! سوندىقتان اتا-بابالارىمىز و، باستان اقبوكەندى اتۋعا تىيىم سالعان. ال ەندى ودان «بيزنەس جاساپ، پايدا تابامىز» دەۋ ۇلكەن قاتەلىك. ەكىنشىدەن، اقبوكەن ەتىنىڭ ادام دەنساۋلاعىنا قانشالىقتى پايدالى نەمەسە زيان ەكەندىگى ءالى كۇنگە دەيىن عىلىمي تۇرعىدان زەرتتەلمەگەن.
سوندىقتان ءدال قازىرگى كۇنى «اقبوكەننىڭ ەتى ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا سونشالىقتى پايدالى، بولماسا زياندى» دەپ ايتۋ وتە قيىن. ۇشىنشىدەن، اقبوكەن قازاقستاننىڭ برەندى! ازىرگە، قازاقستاندا مەنىڭ بىلەتىنىم، مويىندالعان ەكى برەند بار. ونىڭ ءبىرى - كوكتەمدە جايقالاتىن سارعالداقتار مەن قىزعالداقتار، ال ەكىنشىسى - اقبوكەن! تورتىنشىدەن، اقبوكەن قازاقستاننان باسقا ەشبىر ەلدە جوق جانە كەزدەسپەيدى دە! سوندىقتان ءبىز اقبوكەندى كيەلى اڭ رەتىندە قاستەرلەي بىلگەنىمىز ءجون.
ساۋالنامانى جۇرگىزگەن جومارت مولداحمەت ۇلى
«ايقىن»
