تۇركى كەڭەسى - ەلباسىنىڭ ۇسىنىسىمەن قۇرىلعان ىرگەلى ۇيىم
جالپى، تۇركى كەڭەسى 2009 - جىلى ناحچىۆاندا وتكەن تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ سامميتىندە دۇنيەگە كەلگەنىمەن، ونىڭ باستاۋى ارىدە جاتىر.
تۇركى ەلدەرىنىڭ مەملەكەت باسشىلارى 1992 - جىلدان بەرى تۇراقتى تۇردە باس قوسىپ، جيىن وتكىزىپ كەلدى. سول العاشقى 1992 - جىلعى ءسامميتتىڭ وزىندە تۇركيا پرەزيدەنتى تۇرعۇت ءوزال تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ وداعىن قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىس كوتەرگەن ەكەن. «بۇل تۋرالى مەملەكەت باسشىسىنىڭ «عاسىرلار توعىسىندا» اتتى كىتابىندا دا ايتىلعان.
ول كەزدە تەگى ءبىر تامىرلاس ەلدەر ەندى عانا ەگەمەندىك الىپ، ەس جيىپ، ەتەك جاۋىپ جاتقان تۇس بولعاندىقتان، مۇنداي وتكىر ۇسىنىس قاز تۇرىپ، قالىپتاسۋ جولىنا تۇسكەن، الەمدىك قاۋىمداستىقتا ءالى تانىلىپ ۇلگەرمەگەن جاس مەملەكەتتەردىڭ تاۋەلسىزدىكتەرىنە تۇساۋ بولۋى مۇمكىن ەدى. سوندىقتان، ەلباسى تۇركى جۇرتىنا تۇپكىلىكتى تۇتاسۋ جولىن ەمەس، نەگىزىنەن ەكونوميكالىق ينتەگراتسياعا نەگىزدەلگەن تاۋەلسىز ەلدەردىڭ تەرەزەسى تەڭ دوستىعىن ۇسىندى» ، - دەيدى تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى دارحان قىدىرالى.
وسىدان كەيىن جىل سايىن تۇركىتىلدەس مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ءسامميتى ءداستۇرلى تۇردە ءوتىپ تۇردى. قازاقستان بۇل جيىنداردىڭ بارلىعىنا ەڭ جوعارى دەڭگەيدە قاتىسىپ كەلدى. ال تەگى ءبىر مەملەكەتتەردىڭ تاۋەلسىزدىكتەرىنە 15 جىل تولعان 2006 - جىلى انتاليادا وتكەن سامميتتە ەلباسى بۇدان بىلاي سوزدەن ناقتى ىسكە كوشۋ قاجەتتىگىن ايتىپ، تۇركى كەڭەسىن، ونىڭ تۇراقتى حاتشىلىعىن جانە اقساقالدار كەڭەسىن قۇرۋدى ۇسىندى. ەلباسىنىڭ بۇل ۇسىنىسى ناحچىۆاندا جۇزەگە استى.
ءازىربايجاننىڭ ناحچىۆان قالاسىندا وتكەن تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ IX سامميتىنە قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ، ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ، قىرعىزستان پرەزيدەنتى قۇرمانبەك باكييەۆ جانە تۇركيا پرەزيدەنتى ابدوللا گۇل قاتىسقان ەدى. مەملەكەت باسشىلارى جيىندا تۇركى جۇرتىنىڭ جاھاندانۋ داۋىرىندەگى ءبىر- بىرىمەن قارىم- قاتىناستارىن ودان ءارى دامىتىپ، باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ، سونداي- اق، ءومىردىڭ سان سالالارىنداعى، اسىرەسە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتارىن، ەنەرگەتيكالىق بايلانىستارىن نىعايتۋ، اتا تاريحتارىنداعى ورتاق دۇنيەلەرىن دارىپتەپ، مادەني مۇرالارىن ۇرپاق يگىلىگىنە جاراتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى. ال بيىلعى IV تۇركى الەمى مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ سامميتى 5-6 - ماۋسىم كۇندەرى وتپەك. تۇركيانىڭ بودرۋم قالاسىندا وتەتىن سامميتتىڭ تاقىرىبى تۋريزم سالاسىن دامىتۋ ماسەلەسىنە ارنالماق.
«قازاقستان» تەلەارناسى
