جۇرەك جۇمىسىن جاقسارتاتىن جەمىس

استانا. قازاقپارات - حاسس سۇرپى اۆوكادوسىن كۇندەلىكتى تۇتىنعان جاعدايدا، جۇرەك قان تامىرلارى جۇيەسىنىڭ جۇمىسى جاقسارادى. مۇنى عالىمدار انىقتادى.

ولاردىڭ ايتۋىنشا، اۆوكادو مەن ورتاشا ماي مولشەرى تولىق جانە سەمىز ادامداردا جۇرەك اۋرۋى دامۋى قاۋپىن ازايتادى. ءارى اۆوكادو مايلى ەمەس اس مولشەرىن پايدالى ەتەدى، دەپ جازادى rosbalt.ru.

مايلىلىعى ورتاشا جانە تومەن تاعامدارمەن ديەتا ۇستاۋ تومەن تىعىزدىقتاعى ليپوپروتەيندەر كورسەتكىشتەرىن (زياندى حولەستەرين) قىسقارتۋعا اكەلەتىنى شىندىق. الايدا اۆوكادونىڭ بولۋى عانا تومەن تىعىزدىقتاعى ليپوپروتەيندەر بولىگىنىڭ كولەمىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. اۆوكادومەن ديەتاعا وتىرۋ، تومەن تىعىزدىقتى ليپوپروتەيندەر كورسەتكىشتەرىنەن باسقا، تومەن تىعىزدىقتاعى قىشقىلدانعان ليپوپروتەيندەردىڭ دە دەڭگەيىن تومەندەتەدى.

مامانداردىڭ ايتۋىنشا، جۇرەك اۋرۋىنىڭ تۋىنداۋ تاۋەكەلى تۇرعىسىنان ليپوپروتەيندەردىڭ جالپى دەڭگەيى عانا ەمەس، ولاردىڭ بولىكتەرى مەن مولشەرى، تىعىزدىعى مەن قىشقىلدانۋى دا ماڭىزدى.

پەنسيلۆانيا ۋنيۆەرسيتەتىنەن پەنني كريس- ەتەرتون اتاپ وتكەندەي، تومەن تىعىزدىقتى ليپوپروتەيننىڭ تىعىز بولىگى ءجيى قىشقىلدانۋعا بەيىم، سودان ءىرى، سونىمەن بىرگە جەڭىل بولىكتەرمەن سالىستىرعاندا، تامىردا شوگىندى قالىپتاستىرادى.

***

اۆوكادو - تروپيكالىق ەلدەردى مەكەندەۋشىلەردىڭ سۇيىكتى ءارى ماڭىزدى جەمىستەرىنىڭ ءبىرى. ونىڭ جابايى تۇرلەرى بەلگىسىز. ال جەمىس ءوزىنىڭ شىعۋ تاريحى ءۇشىن ورتالىق امەريكا تايپالارىنا قارىزدار ەكەن. ناقتىراق ايتساق، اۆوكادو بىرنەشە تۇرلەردىڭ بۋدانداستىرىلۋى ارقىلى مەكسيكا جەرىندە پايدا بولعان.

 ۇندىستەر ونى وسىدان 7 مىڭ جىل بۇرىن وسىرە باستادى. اۆوكادو ءوزىنىڭ قۇرامىنداعى اقۋىز بەن وسىمدىك مايىنىڭ ارقاسىندا ادامداردىڭ كۇندەلىكتى پايدالاناتىن تاعامدارىنىڭ بىرىنە اينالدى. ءتىپتى، ورتالىق امەريكاداعى كەدەي وتباسىلار اۆوكادونى جانە جۇگەرى تاندىر نانىن نەگىزگى تاعامدارى رەتىندە تانيدى.

«اۆوكادو»  ءسوزىن ەڭ العاش رەت ەۋروپالىقتار قولدانعان ەكەن، اسىلىندا بۇل جەمىستى «احۋاكتال» دەپ اتاپ جاتادى. مىنە قىزىق، اۆوكادونى «قولتىراۋىننىڭ المۇرتى» دەپ اتايتىن ەلدەر دە بار ەكەن.

ءدال قازىرگى ۋاقىتتا اۆوكادو وڭتۇستىك امەريكادا، مەكسيكادا جانە ەۋروپانىڭ وڭتۇستىك ايماقتارىندا وسىرىلەدى.

اۆوكادونىڭ قابىعى جىلتىر نەمەس كىرجيگەن بولىپ كەلەدى. ءتۇسى اقشىل جاسىلدان، قارا جاسىلعا دەيىن كەزدەسەدى. ءوزى وتە بەرىك جانە تەرىسىنە ۇقسايدى. جەمىسىنىڭ جۇمساق ەتى كرەمگە نەمەسە مايعا ۇقساس نازىك جاسىل، ءدامى جاڭعاقتىكىنە ۇقساس كەلەدى. اۆوكادو جەمىسىنىڭ ورتاسىندا قاتتى قوڭىر سۇيەگى بار.