ازاماتتىعى جوق ازاماتتاردى ءوزىمىز كوبەيتىپ جاتقان جوقپىز با؟

استانا. قازاقپارات - ق ر «ازاماتتىق تۋرالى» زاڭىنداعى كەمشىلىكتەردى بۇعان دەيىن دە جازعان بولاتىنبىز.

وكىنىشتىسى سول، ءبىر كەزدەرى ەلىمىزدى تاستاپ كەتكەن بەلارۋس، ۋكراين، ورىس، نەمىس ۇلتىنىڭ وكىلدەرىنە ازاماتتىق بەرۋدە بار جاعدايىن جاساپ قويعان زاڭ شەتتەن كەلگەن قانداستارىمىزعا كەلگەندە ساراڭدىق تانىتىپ جاتادى.

كەشەلى بەرى الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن اقپارات قۇرالدارىندا «ازاماتتىعى جوق تۇلعا» اتانعان قالقامان دەگەن بالانىڭ جايى ءسوز بولىپ جاتىر. ازاماتتىق ماسەلەسىن ۇزبەي جازىپ جۇرگەن «الاش ايناسى» باسىلىمى بۇل ماسەلەگە دە ارنايى توقتالۋدى ءجون سانادى.

بىرىنشىدەن، باي-باقۋاتتىلار كەلىندەرى مەن ايەلدەرىن ا ق ش-تا تۋعىزۋ ارقىلى بالالارىنا قوس ازاماتتىق الىپ بەرۋدە. ەكىنشىدەن، ەلىمىزدەگى رەسەي ەلشىلىگى مەملەكەت اۋماعىنان شىقپاعان ورىستارعا ازاماتتىق بەرۋ ماسەلەسىن جولعا قويىپ تاستاعان. ۇشىنشىدەن، 3 جىل قازاقستان ازاماتشاسىمەن وتاسقان شەتەلدىكتەرگە ازاماتتىقتى سىيلاي سالاتىن بولدىق. زاڭىمىز سولقىلداپ، وسىنىڭ بارىنە جول بەرىپ قويعانىمەن، قانداستارعا كەلگەندە تىم قاتال-اق.

ماسەلەن، وسى اپتادا ورالمانداردىڭ «اسار» قوعامدىق بىرلەستىگى مەن حالىقارالىق «تۇركىستان» گازەتى بىرلەسىپ «ورالماندار: ازاماتتىق الۋدى وڭتايلاندىرۋدىڭ جولدارى» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل وتكىزىپتى. سول جيىنداعى ەكى فاكتىگە نازار اۋدارىڭىز.

ءبىرىنشى ماسەلە. توقتال قاباش ۇلى دەگەن اقساقال وتباسىمەن (6 ادام) 2011-جىلى قاراعاندى وبلىسىنىڭ اباي اۋدانىنا كوشىپ كەلگەن. وتباسىنداعى 6 ادامنىڭ ەكەۋى ازاماتتىق الا الماي قالعان. وعان سەبەپ، ول ەكى ازاماتتىڭ وتباسى مۇشەلەرىنەن كەش كوشىپ كەلۋى بولىپتى.

قۇزىرەتتى ورگاندار الدىمەن سوتتالماعانى جانە موڭعوليا ازاماتتىعىنان شىققانى تۋرالى انىقتاما تالاپ ەتكەن. ونى جاساتىپ اكەلگەن سوڭ، موڭعوليادا تۇرعانى راس دەگەن انىقتاما تالاپ ەتكەن. سول انىقتامانى الىپ كەلگەنشە، ەكى ازاماتتىڭ قازاقستاندا تۇرۋى ءتيىس ءۇش اي مەرزىمى اياقتالىپ قالىپتى. وسى ەكى ارالىقتا العاشقى نەمەرەم دۇنيە ەسىگىن اشتى. ءبىراق اباي اۋدانىنداعىلار بۇل جاعدايعا پىسقىرىپ تا قاراماي، ازاماتتىق اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق جونىندە ءىس قوزعاپ جىبەرگەن.

زاڭ بويىنشا قازاقستان اۋماعىندا اكىمشىلىك قۇقىق بۇزعان شەتەل ازاماتتارى بەس جىل كولەمىندە قازاقستان ازاماتتىعىن الا المايدى. دەمەك، ول ەكى ازامات 5 جىل بويى ەش ەلدىڭ ازاماتتىعىندا بولمايدى دەگەن ءسوز.

ەكىنشى ماسەلە. بۇگىندە 19 جاسقا كەلگەن قالقامان بوكەنبەك اقمولا وبلىسىنىڭ ەرەيمەنتاۋ اۋدانى، ەركىنشىلىك اۋىلىنا قونىستانعاندا ءالى 15 كە تولماعان ەكەن.

قالقامان بوكەنبەك، «ازاماتتىعى جوق تۇلعا»:

- اكەم ەرتە قايتىس بولعان. انام ەكى بالاسىمەن كوشىپ كەلدى. قۇجاتتارىمىزدى رەتتەپ، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرعانشا، جاسىم 17 گە تولىپ قويدى. سول اۋىلداعى مەكتەپتى بىتىرگەنىمە قاراماستان، ونداعى ىشكى ىستەر باسقارماسىنداعىلار مەنەن موڭعوليانىڭ ءتولقۇجاتىن تالاپ ەتىپ وتىر. انام دا، اعام دا ق ر ازاماتى اتانىپ ۇلگەردى. مەن وتباسىممەن بىرگە موڭعوليا ازاماتتىعىنان شىعىپ كەتكەندىكتەن، ولار ماعان ءتولقۇجات بەرمەيدى. ال قازاقستان ءتورت جىلعى سەندەلىستەن كەيىن ماعان بيىلعى اقپاننىڭ 10 ىندا «ازاماتتىعى جوق تۇلعا» دەگەن مارتەبە بەرىپ، قولىما بەس جىلدىق كۋالىك ۇستاتتى. قازىر جۇمىسسىزبىن، ازاماتتىعى جوق تۇلعا رەتىندە ەشقانداي قۇقىققا يە ەمەسپىن.

«الاش ايناسىنىڭ» ءتۇيىنى

بۇل ءبىر جيىندا انىقتالعان ەكى دەرەك قانا. ال، شىنتۋايتىنا كەلگەندە قانشاما قانداسىمىز ازاماتتىق الا الماي سەندەلىپ جۇرگەنىن ءبىر قۇداي عانا بىلەدى. وسىنىڭ ءوزى ازاماتتىق ماسەلەسىندە ولقىلىقتارعا ورىن بەرىپ جاتقانىمىزدىڭ كورىنىسى ەمەس پە؟ ءسىز نە دەيسىز؟

اۆتور: قانات ءابىلقايىر