جەتى مىڭ قىرىم تاتارى نەگە بوستى؟

استانا. قازاقپارات - ءبىر ايتا كەتەرلىگى، ۋكراينالىق وليگارحتاردىڭ ىشىندە دە ەلگە، ۇلتقا بۇيرەگى بۇراتىندار بار ەكەن.

كۇنى كەشە ۋكراينالىق كاسىپكەر رينات احمەتوۆ دونباس شاحتەرلەرىن ءبىراۋىزدان «دونەتسك حالىقتىق رەسپۋبليكاسىنا» قارسى نارازىلىق شەرۋ وتكىزۋگە شاقىردى.

«سيستەم كەپيتال مەنەدجمەنت» قارجىلىق-ونەركاسىپتىك توبىن باسقاراتىن ول: «مەن بارلىق ەڭبەك ۇجىمىن الدىن الا قۇلاقتاندىرىلعان نارازىلىق شاراسىندا باسقوسۋىن سۇرايمىن. ماريۋپولدە بەيبىتشىلىك شەرۋىن وتكىزۋگە 50 مىڭ ادام جينالعان. ال دونباستا 1 ميلليون ادام شىعۋعا كەلىسكەن. نەگە؟

سەبەبى، ادامدار كوشەدە جۇرۋدەن، ۇرەيمەن ءومىر سۇرۋدەن شارشادى. دونباس كوشەلەرىندە مۇزداي قارۋلانعان ادامدار اۆتوماتپەن ءجۇر. بۇزاقىلىق پەن توناۋشىلار جاۋلاپ الدى. وسى ەلىمىزدىڭ كۇشتى ەكەنىن بىلدىرە مە؟ بەيبىت شەرۋگە شىققان حالىقتى الگى قارانيەتتىلەر اتقىسى كەلەدى. بۇل ءبىزىدڭ ايماقتىڭ تۇرعىندارىنا قارسى كۇرەس! دونباسقا جاسالىپ جاتقان گەنوتسيد! ەلدە قان توگىلگەنىن قالامايمىن. وسى جەردە تۋدىم، تۇرىپ كەلەمىن. سوندىقتان ءبىزدى ەشكىم قورقىتا المايدى. «دونەتسك حالىق رەسپۋبليكاسى» دەگەندى كىم شىعاردى؟ ونىڭ كوشباسشىلارى كىمدەر؟ ولار دونباس ءۇشىن نە ىستەدى؟ »، -  دەپ مالىمدەدى.

الايدا، كراماتورسكىدە سەپاراتيستەر مەملەكەتتىك ورگان عيماراتتارىن باسىپ الىپ، جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ مازاسىن الۋدى قويار ەمەس.

رەسەي قىرىمدى «ەوز ەركىمەن» قوسىپ العاننان كەيىن بۇل جەردەن 7 مىڭنان استام تاتار شەتەلگە كەتكەن. نەگە؟ ولار جىلى ورنىنان نەگە جىلجىدى؟ سەبەبى، قىرىمدا قىرىم تاتارلارىن قورقىتىپ-ۇركىتۋ، ولاردىڭ قۇقىن اياققا تاپتاۋ بەلەڭ العان. بۇگىندە قىرىم تاتارلارىنىڭ كوسەمى مۇستافا دجەميلەۆتى قىرىمعا مۇلدە كىرگىزبەي قويىپتى. بۇل جونىندە ۋكراينانىڭ ب ۇ ۇ-داعى وكىلى يۋري سەرگەيەۆ: «قىرىم تاتارلارى وزدەرىنىڭ تاريحي وتانىندا ادىلەتسىزدىك كورىپ وتىر. ەرتە مە، كەش پە، وسى ادىلەتسىزدىك ءۇشىن رەسەي تاريح الدىندا جاۋاپ بەرەتىن بولادى»، - دەگەن.

سايلاۋعا دايىندىق قالاي؟

ۋكراينادا وتەتىن كەزەكتەن تىس سايلاۋعا ءۇش كۇن قالدى. بۇعان دەيىن كەيبىر ساراپشىلار بۇل سايلاۋدىڭ وتپەۋى مۇمكىن ەكەندىگىن دە العا تارتقان. سەبەبى، ەلدەگى ەكونوميكالىق ساياسي جاعداي نەبىر كۇماندى ويلارعا جەتەلەگەن ەدى. دەگەنمەن، كونستيتۋتسيالىق سوت سايلاۋدىڭ 25-مامىردا بولاتىنىن جانە سايلانعان پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتتىلىگى بەس جىلعا ۇزارتىلاتىندىعى ءمالىم ەتىلدى.

بارىنەن دە جۇرت ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى جاعدايعا الاڭداۋلى. پرەمەر-مينيستر ارسەني ياتسەنيۋك كەزەكتەن تىس وتەتىن سايلاۋعا ەشكىمنىڭ دە كەدەرگى جاساۋعا قاقىسى جوق ەكەندىگىن قاداپ ايتتى. سونىمەن، پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا 23 ۇمىتكەر باق سىناماق. ال تالاستى تارتىس «كامپيت كورولى» پەتر پوروشەنكو مەن «گاز حانىمى» يۋليا تيموشەنكو اراسىندا وتپەكشى. الدىن الا جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتىك زەرتتەۋگە سۇيەنسەك، سايلاۋشىلاردىڭ 54,7 پايىزى پوروشەنكوعا داۋىس بەرمەك. پەتر پوروشەنكو رەسەيمەن اراداعى قاتىناستى جاقسارتىپ، تۇراقتىلىق ورناتامىن دەسە، تيموشەنكونىڭ ماقساتى ە و پەن ناتو-عا كىرۋ.

كەزەكتەن تىس پرەزيدەنتتىك سايلاۋدىڭ بيۋدجەتى دە كوپ ەمەس. ەگەر 2010-جىلى يانۋكوۆيچ سايلاۋدا 400 ميلليون دوللار، ال تيموشەنكو 200 ميلليون دوللار جۇمساسا، بيىل وتەتىن سايلاۋعا ا ق ش 11,4 ميلليون دوللار ءبولۋدى كوزدەپ وتىر. قازىردىڭ وزىندە ۋكرايناعا ە ق ى ۇ-نىڭ 100 باقىلاۋشىسى ورنالاسسا، تاعى 900 باقىلاۋشى ۇشىپ كەلدى. ولاردىڭ كوشباسىندا ا ق ش-تىڭ بۇرىنعى مەملەكەتتىك حاتشىسى مادلەن ولبرايت بار.

 دينارا ءدۇرمان
تۇركىستان