ءبئزدئث ذلكةن ءذمئتئمئز - تذركئ تئلدةس ةلدةردئث ذلئ وداعئ

None
None
استانا. قازاقپارات - پرةزيدةنتئمئز نذرسذلتان نازاربايةأتئث باستاماسئمةن 2009 - جئلدئث 3 - قازانئندا ازةربايجان رةسپؤبليكاسئنئث ناحچيأان قالاسئندا وتكةن تذركئتئلدةس مةملةكةتتةر باسشئلارئنئث 9-سامميتئندة تذركئ تئلدةس مةملةكةتتةردئث ئنتئماقتاستئق كةثةسئ قذرئلعان بولاتئن.

سودان بةرئ تذركئ كةثةسئنئث سامميتتةرئ مةن ماجئلئستةرئ ونئث قذرامئنا كئرةتئن ازةربايجان، قازاقستان، قئرعئزستان جانة تذركيا مةملةكةتتةرئنئث قالالارئندا جئل سايئن تذراقتئ تذردة وتكئزئلئپ كةلةدئ.

ةؤرووداق سياقتئ الةمدة مذراتتاس، دئندةس، تئلدةس، مذددةلةس مةملةكةتتةردئث سان ءتذرلئ وداقتارئ بار. بارئنئث دة تذپكئ ماقساتتارئ ءبئر: دوستئق، ئنتئماقتاستئق، ساياسي-ةكونوميكالئق، مادةني-الةؤمةتتئك تئعئز بايلانئس ورناتؤ؛ جولئنداعئلاردئ جاپئرئپ-جايپاپ كةلة جاتقان جاهاندانؤ ايداهارئنئث ازؤئندا شاينالئپ، جذتئلئپ كةتپةؤ ءذشئن جانة سئرتقئ جاؤلاردان قورعانؤ ءذشئن بئرئگؤ؛ ءوزارا كذش قوسئسؤ.

ونسئز وسئناؤ الةمدة قاسكويلئك، الئمجةتتئك، زورلئق-زومبئلئق كذشةيئپ جانة كةن-قازئنا تولئ بايتاق دالاثا كوز الارتؤشئلار كوبةيئپ تذرعان اسا قاؤئپتئ زاماندا زارئعئپ كورگةن تاؤةلسئزدئگئمئزدئ ساقتاپ، تئنئش ءومئر ءسذرؤ مذمكئن ةمةس.

اتاقتئ ؤ.چةرچيلدئث: «انگليانئث ماثگئ دوسئ دا، قاسئ دا جوق، تةك ماثگئ مذددةلةرئ عانا بار» دةگةن قاناتتئ ءسوزئ قولدانئستان تذسكةن جوق. كةثةس وداعئ قذلاعاندا باتئستئث مةملةكةت باسشئلارئ ةسئ كةتة قؤاندئ. سول قؤانئشتارئن جاسئرا الماي، اشئق ايتقانداردئث ءبئرئ كةزئندة تةمئر قاتئن اتانعان انگليانئث پرةمةر-ءمينيسترئ مارگارةت تةتچةر ةدئ.

ول بئردة اراب ةلدةرئنئث ءبئرئنئث باسشئسئ شةيحقا بةتئ بذلك ةتپةستةن: «ةندئگئ كةزةك سةندةرگة كةلدئ» دةپتئ. مئنة قازئر تؤرا سولاي بولئپ جاتئر. مذسئلمان اراب مةملةكةتتةرئن ئشتةي دة، سئرتتاي دا قئسئمعا الئپ، ءبئر-بئرئمةن مذيئزدةستئرئپ، ةلدئث تذرمئسئن،  شارؤاشئلئعئن بذلئنشئلئككة ذشئراتئپ، كذيزةلتؤدة. 

دةموكراتيالئق رةأوليؤسيا دةگةندئ جةلةؤ ةتئپ، وپپوزيسيانئ زاثدئ ذكئمةت پةن بيلئككة قارسئ ايداپ سالئپ جانة سولاردئ جةلئكتئرئپ قانا قويماي، جاقسئلاپ قارجئلاندئرئپ، قارؤلاندئرئپ، توثكةرئستةر جاساؤدا.

مئنة، باستئ قاؤئپ-قاتةر وسئندا! تةتچةر ايتقانداي، باتئستئث باستئ ماقساتئ - اراب ةلدةرئن رؤحاني تئرةگئنةن ايئرئپ، يسلام ءدئنئن جويؤ؛ ونئ بارشا الةمگة قذبئجئق ةتئپ كورسةتؤ، ءسويتئپ، ابئروي-بةدةلئن ءتذسئرؤ.

سول ماقساتتارئنا جةتؤگة شيئتتةر مةن سؤنيتتةردئث ءوزارا ئشتةي باقاستئقتارئن جانة باسقا اعئمداردئ اسقان شةبةرلئكپةن پايدالانؤدا.

ذلكةن وكئنئشكة قاراي، يسلام ةلدةرئنئث مةملةكةت پةن قوعام قايراتكةرلةرئ ساياسي قئراعئلئق تانئتا الماي وتئر. وزدةرئنئث استئنان تةرةث ور قازئلئپ جاتقانئن كورمةي، سةزبةي وتئرعاندارئ، ءتئپتئ سوعان وزدةرئ كومةكتةسئپ جاتقاندارئ تاثدانارلئق جاعداي. ساياساتتاعئ ساياسي كورسوقئرلئق دةگةنئثئز مئنة وسئ. بذلاردئ نةگة باسا ايتئپ وتئرمئز؟

ماقساتئمئز - وگئزگة تؤعان كذن بذزاؤعا دا تؤاتئنئن ةسكة سالؤ. باتئس بذگئن اراب ةلدةرئنئث ارالارئنا سئنا قاعئپ، ئرئتكئ سالسا، ةرتةث تؤئسقان تذركئ ةلدةرئنئث اراسئنا جئك سالئپ، بئرلئكتةرئن بذزؤعا ارةكةت ةتةتئندةرئ ةش كذمانسئز ايدان انئق.

ونئث ايقئن ايعاعئ وتكةن جئلدئث ماؤسئم ايئندا تذركياداعئ تاكسيم الاثئندا بولعان تولقؤلار. ويئننان وت شئققانداي، وقيعا ءورشي كةلة سيريا سةناريئنة ذلاسا جازداپ بارئپ توقتادئ. ةردوعاننئث بيلئگئنة قارسئ كذشتةر ئشتة دة، سئرتتا دا جةتةتئن كورئنةدئ.

وپپوزيسيا ئستامبذلداعئ تاكسيم الاثئندا عانا ةمةس، تذركيانئث ةلؤدةن استام قالالارئندا ةرةؤئلدةر ذيئمداستئردئ. تةلةديداردان كورئپ وتئرئپ، «ويپئرماي وقيعا ؤشئعئپ كةتپةسة جارار ةدئ، حالئققا قارؤ قولدانئپ، اشئندئرئپ الماسا ةكةن» دةپ، تئلةدئك. بيلئك ةرةؤئلشئلةردئث ءبئراز تالاپتارئن ورئنداپ، تولقؤلار اؤپئرئممةن باسئلدئ-اؤ، ايتةؤئر.

تذركيا وپپوزيسياسئنداعئ قوعام قايراتكةرلةرئ ةگيپةتتةگئ، سيرياداعئ قاندئ قاقتئعئستاردئ كورمةي-بئلمةي وتئرعان جوق. ءبئز ءتذبئ ءبئر، تةگئ ءبئر تذركئ حالئقتارئنئث بةرئك وداعئن قذرساق دةپ جذرگةندة، شئرقئمئزدئ بذزاتئندار ولاردا دا، بئزدةردة دة جةتئپ ارتئلادئ ةكةن.

مئناؤ ميللياردتاعان ادامدار، جذزدةگةن مةملةكةتتةر مةكةندةگةن جالپاق الةمدة قازاقتئث تذرئكتةن ارتئق، تذرئكتةن جاقئن دوسئ جوق. قازاقستاننئث تاؤةلسئزدئگئن بئرةر ساعاتتان سوث-اق ءبئرئنشئ بولئپ مويئنداعان دا، بذعاؤدان بوسانعانئمئزعا ةث ءبئرئنشئ بولئپ، جذرةكتةرئ شاتتانا قؤانعان دا تذرئك حالقئ، تذرئك مةملةكةتئ بولدئ.

ءبئرئنشئ بولئپ كومةك قولئن سوزعان دا سولار. ةكونوميكادا قازاقستان قول جةتكئزگةن تابئستارعا كةيبئر كورشئ اعايئندارئمئز قئثئرايا قاراسا، تذرئك حالقئ شئن تئلةكتةستئك بئلدئرؤدة. رةسةي دة، قئتاي دا قازاققا ءسوز جذزئندة سئرتتاي عانا «دوس»، ةشؤاقئتتا شئن دوس بولمايدئ. سول سةبةپتئ تذركئتئلدةس مةملةكةتتةردئث ئنتئماقتاستئق كةثةسئن قذرئپ، بئرلئككة، شئنايئ دوستئققا شاقئرئپ جذرگةن پرةزيدةنتئمئزگة اركئم قولدان كةلگةنئنشة جان-جاقتئ قولداؤ كورسةتؤگة ءتيئسپئز. ءبئزدئث قولدا تذرعان نة بار؟ - دةرسئز.

قولدا بولماسا، قذداي سايراتئپ بةرگةن ءتئل مةن جاق، سذثعئلا ءسوز بار ةمةس پة؟! جازؤشئلار مةن جؤرناليستةر سول ءسوزدئ نةگة جذمساماسقا دةيمئز. تذركئ كةثةسئنة «ءوز-اعام»، دةپ جذرگةن وزبةكتةر مةن تذرئكپةندةر قوسئلماي وتئر. نةگة؟ ولار ودان نة زيان كورةدئ ةكةن؟

بئرئككةننةن، بئرلئكتةن ارتئق قانداي قذندئلئق بار؟ سول بئرلئكتئث جوقتئعئنان انة اراب الةمئ استان-كةستةن بولئپ جاتئر ةمةس پة؟! كورمةي مة سونئ؟ «ءوز-اعامئزعا» ءسوز ذستاعان جازؤشئلار بولئپ سونئ ايتايئق. ةلباسئمئز الدئمةن ةكونوميكانئ، شارؤاشئلئقتئ تذزةپ الايئق دةدئ. دذرئس، سولاي بولدئ دا. قازئر ةكونوميكامئز وركةندةپ، سارا جولعا ءتذستئ.

ةندئ ساياساتتئ قولعا الاتئن كةز كةلدئ. اناؤ اراب ةلدةرئ قوعام قايراتكةرلةرئ ساياساتقا جةتئك بولئپ، ءوز مذددةلةرئنةن مةملةكةت مذددةسئنةن جوعارئ قويا بئلگةندة، باتئستئث قاندئ قاقپانئنا ءتذسئپ، بذگئنگئدةي كذيگة ذشئراماعان بولار ةدئ؛ بذقارا حالئقتئث ساياسي ساناسئ جوعارئ بولعان بولسا، ارانداتؤشئلارعا، جالعان كوسةمدةرگة ةرمةگةن بولار ةدئ.

بولاشاقتا ءبئز دة سولاي ساياسي سانامئزدئث تومةندئگئنةن سونداي قاقپانعا ءتذسئپ قالماس ءذشئن، ساياساتتئ مةثگةرؤئمئز كةرةك. بيلئك جذيةسئ قاراپايئم حالئققا دا ونئ مةثگةرتؤئ كةرةك. ماسةلة قالاي مةثگةرئپ، قالاي مةثگةرتؤدة. ةگةر مةملةكةتشئلدئك تذرعئدا، قانداي جاعدايدا دا جةكة باس مذددةسئنةن مةملةكةت مذددةسئن جوعارئ قوياتئن تذرعئدا مةثگةرة بئلسةك،  سولاي تاربيةلةپ مةثگةرتة بئلسة، ودان بيلئك ذتپاسا، ذتئلمايدئ. ءبئز جةر كولةمئ اسا زور، ءبئراق سانئ وتة از حالئقپئز. ءبئر جاعئمئزدا قوس باستئ سامذرئق، ةكئنشئ جاعئمئزدا الئپ ايداهار. قوس وكپةدةن قئسئپ تذر.

قوس وكپةدةن قوس الئپ مةملةكةت قئسئپ تذرعاندا، ءبئزدئث ذلكةن ءذمئتئمئز - تذركئتئلدةس ةلدةر مةن مةملةكةتتةردئث ئنتئماقتاستئق-دوستئق وداعئندا. وعان بارئنةن دة ءبئز كوبئرةك مذددةلئمئز. سول سةبةپتئ دة تذركئ  كةثةسئ جذمئسئن جاقسارتؤعا، وعان كئرگئسئ كةلمةي كةجةگةلةپ  جذرگةن ئرگةمئزدةگئ  وزبةك، تذرئكپةن كورشئلةرئمئزدئ تارتؤعا بارئنشا كذش سالؤعا ءتيئسپئز!

جذما-نازار سومجذرةك، قازاقستان جازؤشئلار وداعئنئث مذشةسئ، سئنشئ، سوتسيولوگ

«الاش ايناسئ»

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram