دوللار تاعئ قئمباتتاؤئ مذمكئن

استانا. قازاقپارات - دوللار قئمباتتاماي تذرئپ، دالئرةك ايتساق، اقپاننئث 3 - كذنئ ق ر ذلتتئق بانكتئث باسپاءسوز قئزمةتئ ةلئمئزدئث ةكئنشئ دةثگةيلئ بانكتةرئنئث  جالپئ دةپوزيتتئك قورئنئث 2012 - جئلمةن سالئستئرعاندا وتكةن جئلئ 25،4 پايئزدئ كورسةتئپ، 25،5 تريلليون تةثگةگة ارتقاندئعئن مالئمدةگةن بولاتئن.
None
None

ةندئ كةشة دوللار اياقاستئ كوتةرئلئپ، جذرت العان نةسيةسئن، سالعان دةپوزيتئن تذگةندةپ، نةدةن ذتئلئپ، نةدةن ذتئلعاندارئن ةسةپتةي باستادئ. «الاش ايناسئ» دا سئرت قالمادئ.

دةپوزيتكة اقشا اؤدارماي تذرئپ، سالئمشئ البةتتة ابدةن ويلانادئ. «كئم نة دةيدئ؟» دةپ، باجايلاپ جان-جاعئنا ءبئر قارايدئ. دةأالأاسيادان ساقتانؤ ءذشئن دةپوزيتكة اقشا سالؤدا، ارينة، قاتةلةسپةگةن ابزال. نةگئزئ «دةأالأاسيا بولادئ» دةپ داؤرئققانئمئز وتكةن جئلدئث جاز ايلارئ بولاتئن.

سول كةزدةگئ  «ةل قذلاعئ - ةلؤ» دةمةكشئ، «أاليؤتا دةأالأاسياسئ بولؤئ مذمكئن» دةگةن سئبئس جذرتشئلئق اراسئندا تةز تاراپ، كوپشئلئكتئ ابئگةرگة سالعان ةدئ. سالدارئنان 2013 - جئلدئث تامئز ايئندا بانك سالئمشئلارئ اراسئندا شةتةلدئك أاليؤتا تذرئندة اقشا سالعانداردئث قاراجاتتارئ 32 ميلليارد تةثگةگة دةيئن كوتةرئلئپ، ال تةثگة تذرئندةگئ سالئمدار 27 ميللياردقا دةيئن تومةندةپ كةتكةنئ ةسئمئزدة.

جالپئ ايتساق، شةتةلدئك أاليؤتا تذرئندة اقشا سالعاندار ذتتئ. ويتكةنئ، تةك تامئز ايئندا عانا ةمةس، جئل بويعئ كورسةتكئشتئ العا تارتساق، 2013 - جئلئ كوپشئلئك دوللاردئ تاثداعان ةكةن. ذلتتئق بانكتئث رةسمي وكئلدةرئ «وتكةن جئلئ تةثگة تذرئندةگئ دةپوزيت كذرت تومةندةپ، 38،3 پايئزعا كةمئپ كةتتئ دة، 3،2 تريلليون  تةثگةنئ قذرادئ، ال اقشاسئن بانككة دوللارمةن ساقتاعاندئ ءجون كورگةندةردئث سالئمدارئ 138،3 ميلليارد  دوللاردئ قذراپ، 2012 - جئلمةن سالئستئرعاندا 2013 - جئلئ 48 پايئزعا ذلعايعان»، - دةيدئ.

ايتا كةتةيئك، ةأرو تذرئندةگئ دةپوزيت تة وتكةن جئلئ ماندئماپتئ. 2012 - جئلمةن سالئستئرعاندا 2013 - جئلئ 58،3 پايئزعا از. ةسةسئنة، رؤبل بارئنةن باسئپ وزئپ، 83،2 پايئزعا ءبئراق كوتةرئلگةن (2012-2013 - جئلدار ايئرماسئ).

قازئر كوپشئلئك ساراپشئلار بانك سالئمشئلارئنئث، ناقتئراق ايتساق، تةثگةمةن قور جيناعانداردئث قانشالئقتئ ذتئلعاندارئنا وزدةرئنشة بولجام جاساپ ءجذر. اركئم ءارتذرلئ سومانئ ايتادئ. ءبئز بذل ماسةلةگة كةيئنئرةك كةثئرةك توقتالؤدئ ءجون سانادئق.

كةشةگئ الاساپئران بذگئن بايقالمايدئ. مذنئ ءبئز «حالئق نارئققا بةيئمدةلة باستاعان ةكةن» دةپ ذقتئق. دوللاردئث وسئلاي قذبئلئپ تذرؤئنئث زاثدئلئق ةكةندئگئن تذسئنگةنئمئزدئ ايتامئز. دةسةك تة، دةأالأاسياعا قاتئستئ سان الؤان ساؤالدار مازالاماي قويمايدئ. وسئ تذرعئدا ءبئز قارجئگةر-ساراپشئ، ةكونوميكا عئلئمئنئث كانديداتئ ءئلياس يسايةأتئ اثگئمةگة تارتقان ةدئك.

ساراپشئ دةأالأاسياعا سةبةپ بولعان فاكتور دةپ«سئرتقئ جانة ئشكئ ةكونوميكالئق احؤال مةن ذلتتئق أاليؤتالئق نارئعئمئزعا دذنيةجذزئلئك جاعدايدئث اسةر ةتكةندئگئن» ايتادئ. جاقئندا ا ق ش-تئث فةدةرالدئق رةزةرأتئك جذيةسئنئث باسشئسئ اؤئسئپ، تئزگئندئ قازئرحاس مامان دجانةت يةللةن الدئ. ول تاققا وتئرعان كذننةن باستاپ-اق قارجئ ساياساتئنئث بةتالئسئن مذلدة وزگةرتئپ جئبةرةدئ.

ءسويتئپ، ول دوللاردئث ئرگةسئن قاتايتؤدئ مئقتاپ قولعا الدئ. ناتيجةسئندة ا ق ش-تئث ةكونوميكاسئ ءبئرشاما جاقساردئ. ئشكئ ةكونوميكالئق جاعداي تذراقتاندئ. دجانةت يةللةن دوللاردئث ئرگةسئن بةكئتؤگة ءالئ دة بار كذشئن سالاتئن سئثايلئ. ونداعئ باستئ ماقساتئ - وزدةرئنئث ةكسپورتتاؤشئلارئن قورعاؤ. «بذل - ءبئرئنشئ فاكتور» دةيدئ يسايةأ.

 مامان «ةكئنشئ» دةپ مئنا فاكتوردئ كةلتئردئ: كةدةندئك وداققا مذشة ةلدةر اراسئنداعئ مةملةكةتارالئق أاليؤتالئق نارئق تاعئ بار.

ءبئز، ياعني كةدةن وداعئنا ةنةتئن ةلدةر - دامؤشئ مةملةكةتتةر قاتارئندامئز. الايدا 2013 - جئلدئث قورئتئندئسئ بويئنشا، كةدةن وداعئ ةلدةرئ - قازاقستان، رةسةي، بةلورؤسسيانئث ةكونوميكالئق دامؤ دةثگةيئ باسقا دامئعان ةلدةرمةن سالئستئرعاندا باسةث تارتتئ. ماسةلةن، رةسةيدئث ةكونوميكاسئ تئم تومةن بولدئ، ةكئ پايئز عانا جاقساردئ. بئزدة ساراپشئلار «التئ پايئز» دةپ جاتئر.

«ينأةستورلاردئث قارجئ اكتيأتةرئ دوللارمةن ولشةنةدئ، ول انئق. وسئ ماسةلةنئ ةسكةرسةك جانة باسقا دامئعان ةلدةردئث ةكونوميكاسئنئث جاندانا باستاعانئن قوسا ايتساق، ارينة كةدةن وداعئنا ةنگةن مةملةكةتتةردةگئ ينأةستورلارعا كاپيتالئن سئرتقا الئپ شئعؤلارئنا تؤرا كةلةدئ، ياعني كاپيتالدئث سئرتقا جئلئستاؤئ دةيدئ مذنئ. ءدال وسئ ذدةرئس رةسةيدة بةلةث الا باستاپ ةدئ، ولار بئردةنرؤبلئن قذنسئزداندئردئ.

ءسويتئپ، كورشئمئز شةتكة كةتئپ جاتقان اقشاسئنا توسقاؤئل قويعئسئ كةلدئ جانة وتاندئق ءوندئرئستئ سئرتقئ يمپورتتان قورعاماق بولدئ. دةمةك، رةسةي وتاندئق ءوندئرئسئن قورعاپ، وعان قولداؤ كورسةتؤ ءذشئن وسئنداي قادامعا باردئ.  ونداي بولسا، قازاقستان نةگة تئس قالؤئ كةرةك؟ ةگةر ءبئز دوللاردئ ةركئنة جئبةرمةسةك، ءبئزدئث نارئعئمئزدئ، ماسةلةن، رةسةيلئك يمپورت باسئپ قالؤئ ابدةن مذمكئن» - دةپ، ءوز ءؤاجئن العا تارتتئ ءئلياس يسايةأ.

- نةسية العاندارعا قاتئستئ ايتسام، - دةيدئ، ةكونوميست، -تةثگةمةن قارئز العاندار ةش ذتئلمايدئ. ال دوللارمةن العاندار، ءسوز جوق، سان سوعئپ قالدئ. سول سياقتئ سئرتتان قارئز العان كوممةرسيالئق بانكتةرگة دة وثاي سوقپايدئ. ارينة ة د ب-تةردئث سئرتقئ قارئزئ اناؤ ايتقانداي كوپ ةمةس، قازئر. دةسةك تة، كوممةرسيالئق بانكتةر الداعئ ؤاقئتتا پايئزدئق ستاأكالارئن جوعارئلاتؤئ عاجاپ ةمةس. بئلايشا ايتقاندا، دةأالأاسيا قاراپايئم حالئققا دا، نةسية نارئعئنا دا جاناما تذردة اسةر ةتپةي قويماسئ بةلگئلئ، - دةيدئ ءسوزئن ارمةن قاراي جالعاستئرعان ساراپشئ.

«قذنسئزدانؤ جالعاسا ما، جوق پا؟ قالاي ويلايسئز؟» دةپ سذرادئق ماماننان.

- ول جاعئن كةسئپ ايتؤ قيئن، ارينة. الايدا مئنانداي بولجام بار: مذنايدئث باعاسئ تومةندةيدئ-مئس. ال مذناي باعاسئ ارزانداسا، البةتتة دوللار قئمباتتايدئ. ول زاثدئلئق. «مذناي باعاسئ نةگة تومةندةيدئ؟» دةگةن ساؤال تؤئندايدئ. بئرئنشئدةن - دذنيةجذزئلئك وندئرئستة مذناي ارتئق شئعارئلئپ قويسا كةرةك. قور جةتكئلئكتئ. ةكئنشئدةن، مذنايدئ تذتئنؤشئ ةلدئث نةگئزگئسئ - قئتاي. ال قئتايدئث ةكونوميكاسئ قذلدئراؤئ مذمكئن كةلةشةكتة. ةگةر وسئ بولجامدار شئندئققا اينالئپ، مذناي باعاسئ تومةندةسة، دوللار مئندةتتئ تذردة كذش الاتئن بولادئ.

ءسوز اراسئندا ايتا كةتةيئن، كوپشئلئك ق ر ذلتتئق بانك ءتوراعاسئ ق.كةلئمبةتوأتئث اتئنا ءتذرلئ سئن ايتئپ، بانكيردئ جةردةن الئپ، جةرگة سالادئ. الةمدئك نارئقپةن سالئستئرعاندا ءبئزدئث ذلتتئق قورئمئز تةثئزدئث تامشئسئنداي عانا. ج ءئ ءو بار بولعانئ 230 ميلليارد دوللاردئ قذرايدئ. امةريكاداعئ ءبئر ادامنئث بايلئعئنئث مولشةرئ وسئنداي. سوندئقتان دا، ءبئز دوللارعا تاؤةلدئمئز. «كوشباسشئ ةلدةردئث ئقپالئنان شئعؤ مذمكئن ةمةس» دةر ةدئم، ويتكةنئ ؤاقئت وتكةن سايئن الةمدئك ةكونوميكا ينتةگراسيالانئپ بارادئ.

بالكئم بولاشاقتا كةدةن وداعئ ةأرازيالئق ةكونوميكالئق كةثئستئككة ذلاسئپ، وعان ةنگةن ةلدةر قاتارئ كوبةيئپ، ولار وزدةرئنة ورتاق ءبئر أاليؤتا شئعارئپ جاتسا عانا، دوللار ذستةمدئك قذرؤدان قالاتئن شئعار، - دةپ، جاؤاپ بةردئ ول.

اأتور: ءلاززات بيلان

«الاش ايناسئ»

سوڭعى جاڭالىقتار