قازاقستاننئث سئرتقئ ساياساتئنئث جاثا تذجئرئمداماسئ اياسئندا شةتةلدة تذراتئن قانداستارئمئزعا قولداؤ كورسةتئلةدئ - ب.سذلتانوأ

بذل جايئندا قازاقپارات تئلشئسئنة سذحبات بةرگةن قازاقستان ستراتةگيالئق زةرتتةؤلةر ينستيتؤتئنئث ديرةكتورئ بولات سذلتانوأ كةثئنةن تارقاتئپ اثگئمةلةپ بةردئ.
- ءسئزدئث كوزقاراسئثئزشا سئرتقئ ساياسات تذجئرئمداماسئنئث قانداي يدةيالارئ العاشقئ ورئنعا قويئلادئ؟ ونئث باسئم تذسئ قايسئسئ؟
- سئرتقئ ساياسات تذجئرئمداماسئ پرةزيدةنتتئث قازاقستان-2050 ستراتةگياسئ اتتئ جولداؤئمةن تئكةلةي ءتذيئسئپ جاتئر، ويتكةنئ مةملةكةت باسشئسئ ءبئزدئث ستراتةگيانئ حرونولوگيالئق تذرعئدا ةكئ كةزةثمةن، اتاپ ايتقاندا 2030 - جئلدارعا دةيئن جانة ودان كةيئنگئ مةرزئمدة جذزةگة اسئراتئنئمئزدئ ايتادئ.
2030 - جئلعا دةيئن تةحنولوگيالئق سةرپئلئس ءذشئن العئشارت قذرؤ جانة ودان كةيئن عئلئمي قامتئمدئ ءوندئرئس نةگئزئندة دامؤئمئز قاجةت.
تذجئرئمداما 2050 - جئلعا دةيئنگئ ةلدئث اؤقئمدئ ستراتةگيالئق دامؤئنئث ءبئرئنشئ كةزةثئندة قازاقستاننئث سئرتقئ ساياساتئنئث ورلةؤئن بولجايدئ. بئرئنشئدةن، تذجئرئمدامادا ديپلوماتتاردئث بذل قذجاتتئ جاساؤدا حالئقارالئق ساراپشئلاردئ تارتا بئلگةندئگئ، سونداي-اق سئرتقئ ساياسات كةثةسئندة مينيستر ة.ئدئرئسوأتئث توراعالئعئمةن اتالعان ساؤالدئ تالقئعا سالعاندارئ مةنئ ةرةكشة قؤانتادئ.
ةكئنشئدةن، تذجئرئمداما قازاقستاننئث بذعان دةيئنگئ كةزةثدةردة جذزةگة اسئرعان سول ءبئر سئرتقئ ساياسي يدةيالارئ مةن اكسيالارئنئث جالعاسئ ئسپةتتةس. ذشئنشئدةن، تذجئرئمداما تةك قانا سئرتقئ ساياسي عانا ةمةس، سونئمةن قاتار ةكونوميكالئق شارالاردئ دا بئرئكتئرةدئ. ونداعئ باستئ نةگئز - ةكونوميكالئق سئرتقئ ساياسات، ياعني قازاقستاننئث ةكونوميكالئق ستراتةگياسئن دامئتؤ، ةلئمئزدةن تئسقارئ ايماقتاردا شاعئن جانة ورتا بيزنةسكة قولداؤ كورسةتؤ ءذشئن سئرتقئ ساياسي باسئمدئقتئث العئشارتتارئن قذرؤعا ةرةكشة نازار اؤدارئلادئ.
ةث ماثئزدئسئ، تذجئرئمداما سئرتقئ ساياسي قئزمةتتةرمةن عانا شةكتةلمةيدئ - ةلئمئزدةن تئسقارئ اؤماقتاردا تذرئپ جاتقان قانداستارئمئزدئث اراسئندا قازاق ءتئلئ مةن قازاق مادةنيةتئنئث دامؤئنا ةداؤئر قولداؤ كورسةتئلةدئ. بذل وتة ذلكةن ءئس، مةن س ءئ م باسشئلئعئنا قذجاتقا وسئ ءبولئمدئ ةنگئزگةنئ ءذشئن العئس بئلدئرةمئن.
- تذجئرئمدامانئث تةزيستةرئ تذراقسئزدئقتئث قازئرگئ جاعدايئندا الةمدةگئ احؤالمةن قالاي ساباقتاسقان؟
- تذجئرئمدامانئث تةرةث مازمذنئ، ارينة، الةمدة بولئپ جاتقان جاعدايلارمةن ساباقتاسئپ جاتئر. ءبئز الةم وقتئن-وقتئن وزگةرئپ تذرادئ دةپ ءجيئ ايتامئز جانة نةگئزگئ ءذردئستئث ءبئرئ - ئسكةرلئك بةلسةندئلئكتئث باتئستان شئعئسقا ئعئسؤئ. ياعني، ازيا جانة تئنئق مذحيت ايماعئ ةلدةرئ، ونئث ئشئندة ةكونوميكالئق دامؤدئث لوكوموتيأئنة اينالعان قئتاي مةن ءذندئستان سةكئلدئ مةملةكةتتةردئث الةمدئك ةكونوميكا مةن جاهاندئق ساياسي ذدةرئستةردةگئ سالماعئ باسئم بولئپ وتئر.
قازاقستان ةؤروپا مةن ازيانئث، وركةنيةتتئث تذيئسئندة ورنالاسقان ةؤرازيالئق مةملةكةت بولعاندئقتان، ءبئز قازئرگئ تاثدا قوزعالئس ذستئندةگئ وسئ ةكئ قابات اراسئندا ءسذرئلئپ قالماؤئمئز قاجةت.
ق ر پرةزيدةنتئ يدةيالارئنا سايكةس، سئن-قاتةرلةر مةن قاؤئپتةن قاشپاؤ كةرةك، الايدا ولاردئ ءوز ماقساتئثا پايدالانا بئلگةن ءجون. «ةگةر قاتتئ جةل تذرسا، ئق جةردئ ئزدةپ قاشپاي، جةل ديئرمةنئن سالعان ءجون» دةيدئ قئتاي دانالئعئ. سول سةبةپتئ تذجئرئمدامادا مةملةكةتتئك جانة ايماقتئق باسئمدئقتاردئ ئسكة اسئرؤ مةن ذيلةستئرؤ تؤرالئ وي ايقئن كورئنةدئ. ايماقتئق باسئمدئقتاعئ ةث باستئسئ - ورتالئق ازياداعئ قاؤئپسئزدئكتئ ساقتاؤ، ئقپالداستئققا ءوتؤ مذمكئنشئلئگئندةگئ قاؤئمداستئق.
بذگئنگئ تاثدا ورتالئق ازيا الدئندا تذرعان پروبلةمالاردئ كووپةراسيالئق ءارئ ئقپالداستئق ذدةرئستةر اياسئندا عانا شةشؤگة مذمكئندئك بار. بذل اؤماقتئق-شةكارالئق، سؤ-ةنةرگةتيكالئق، كوشئ-قون جانة دةموگرافيالئق ماسةلةلةر. بذلاردئ قازئرگئ ؤاقئتتا قولدانئستا جذرگةن ةكئجاقتئ قارئم-قاتئناستار دةثگةيئندة شةشؤ مذمكئن ةمةس.
وثئرلئك بةيئندة ءبئز ورتالئق ازيا ئقپالداستئعئ ءذشئن قولداؤ بئلدئردئك. بذعان قوسا بئزدةر ةؤرازيالئق ةكونوميكالئق وداق اياسئندا وثئرلئك ئنتئماقتاستئق ماسةلةلةرئن شةشؤ ذستئندةمئز. ءبئرئنشئ كةزةثدة كةدةن وداعئ، ال ةكئنشئسئندة ءبئرئثعاي ةكونوميكالئق كةثئستئك جانة 2015 - جئلدئث 1 - قاثتارئندا ءبئز ةؤرازيالئق ةكونوميكالئق وداق قذرؤعا قادام باسؤعا ءتيئستئمئز. بذل شئنايئ ءارئ ناقتئ تذسئنئكتئ جايت جانة دة تذجئرئمدامادا بذل انئق كورسةتئلةدئ دة. پرةزيدةنت ن.نازاربايةأ تا 21 - عاسئردئث باسئم باعئتئ جاهاندانؤ مةن ايماقتانؤ ةكةندئگئن باسا اتاپ وتكةن بولاتئن.
ءبئر تاراپتا ا ق ش پةن كانادا سئندئ ةؤرو اتلانتيكالئق ةلدةر، ةكئنشئ جاقتا ةؤرو وداق مةملةكةتتةرئ بار. ولاردا ناتو اتتئ ذيئم جذمئس ئستةؤدة. بذل اسكةري-ساياسي ذيئم، دةگةنمةن، الةمدئك ةكونوميكاداعئ ازيالئق قذرامداس بولئكتئث كذشةية تذسؤئنة بايلانئستئ ةؤروپا، ا ق ش جانة كاناداعا ازيا مةن تئنئق مذحيتئ وثئرئندةگئ باسةكةدة رةسؤرستارئن توپتاستئرؤعا مذمكئندئك بةرةتئن وثئرلئك ساؤدا-ةكونوميكالئق قذرئلئم قذرؤ يدةياسئ تؤئنداپ وتئرعاندئعئ شئندئق.
مئنة، بذل - ا ق ش، كانادا جانة ة و-نئ بئرئكتئرةتئن وثئرلئك قذرئلئمنئث ذلگئسئ. الايدا، بئزدةردة ةشكئم ا ق ش باسشئلئعئمةن جاثا يمپةريا قذرئلئپ جاتقاندئعئ جايئندا شؤ كوتةرئپ وتئرعان جوق قوي. ال ةؤرازيالئق ةكونوميكالئق وداقتئث قذرئلؤئ باتئس ةلدةرئنة قورقئنئش ةلةسئن كةزدئرؤدة. ولار ةؤرازيالئق ئقپالداستئق يدةياسئن قذردئمعا جئبةرؤ ءذشئن ءبئزدئث ةلدةرئمئزدة، اتاپ ايتقاندا قازاقستان، رةسةي جانة بةلارؤستاعئ ءوز كونتر اگةنتتةرئن قارجئلاندئرؤدا.
سونئمةن قاتار تذجئرئمدامادا سئرتقئ ساياساتتاعئ ؤاقئتشا باسئمدئقتار دا ناقتئ كورسةتئلگةن. ءبئز قازاقستان الدئنا شئنايئ مئندةتتةر جذكتةپ وتئرمئز. ماسةلةن، ب ذ ذ قاؤئپسئزدئك كةثةسئنئث تذراقتئ ةمةس مذشةلئگئنةن ورئن الؤ نيةتئمئز بار.
جالپئ، بذعان دةيئن دة ءبئز مذنداي مئندةتتةردئ الدئمئزعا جذكتةي الار ةدئك، الايدا ولار الةمدةگئ تذسئنبةؤشئلئكتئ تؤئنداتار ةدئ. ءبئزدئث ةلئمئز ة ق ئ ذ-عا، ش ئ ذ-عا، ذ ق ش ذ-عا، يسلام ئنتئماقتاستئعئ ذيئمئنا ءتوراعالئق ةتكةننةن كةيئن، الةم جذرتشئلئعئ قازاقستاندئ تانئپ، ةكونوميكالئق تذرعئدا قؤاتتئ ءارئ سةنئمدئ سةرئكتةس رةتئندة مويئنداي باستادئ.
قاؤئپسئزدئك كةثةسئنئث تذراقتئ ةمةس مذشةلئگئنةن ورئن الؤئمئز قازاقستان الدئنا قويئپ وتئرعان باتئس پةن شئعئس، سولتذستئك پةن وثتذستئك، وركةنيةتتةر، مادةنيةتتةر مةن حالئقتار اراسئنداعئ جاقئنداسؤ مئندةتتةرئن شةشؤگة قئزمةت ةتةتئن بولادئ، ياعني، ءبئزدئث ةلئمئز ءوز دامؤئنئث بذعان دةيئنگئ كةزةثدةرئندةگئ قئزمةتئن جالعاستئرا بةرمةك.
اأتور: مارلان جيةمباي