ارئستاندئ ذيدة اسئراؤدان قورئقپايتئندار

استانا. قازاقپارات - قازاقتا «بولتئرئكتئ قانشا اسئراساث دا، ورمانعا قاراپ ذليدئ» دةگةن ءسوز بار. ءبئز ونئ «كوكسةرةك» مئسالئنان-اق بئلةمئز. دةسة دة، وسئ ةسكةرتؤدةن اسئپ، قاناتئنئث استئنا جئرتقئشتاردئ الئپ، ءذي حايؤانئ رةتئندة ذستايتئن جاندار كوپ ةكةن.
None
None

ءتئپتئ كةيبئرةؤئ سالماعئ وزئنةن بئرنةشة ةسة اسئپ تذسةتئن ارئستاندار مةن جولبارئستاردئ، سئلةؤسئن مةن قابئلانداردئ  اسئراؤدان قورئقپاپتئ.

 ةجةلگئ سيريا، ءذندئستان، ورتا ازيا ةلدةرئن بيلةگةن پاتشالار مةن امئرشئلةر ةسئگئنئث الدئندا وزئنة تولئق مويئنسذنعان جئرتقئشتئ ذستاؤدئ داستذرگة اينالدئرعان. قولعا ذيرةتئلگةن مذنداي جئرتقئشتار سونئمةن بئرگة يةسئنئث قانشالئقتئ ابئرويلئ، ايبارلئ ةكةنئن دة كورسةتةتئن بولعان. كوپ جاعدايدا حاندار مةن پاتشالار قابئلاندئ اسئراپتئ. ويتكةنئ قابئلان وتة ادةمئ ءارئ اثعا قولايلئ. ءتئپتئ، شئثعئس حان مةن ذلئ كارل  سئندئ بيلةؤشئلةر دة سذلؤ جئرتقئشقا قئزئعئپ، قولعا ذيرةتكةن دةگةن دة دةرةك بار.

وسئنداي امئرشئلةردئث جولئن قؤئپ، ذيئندة ةرةكشة اثدئ اسئراعئسئ كةلةتئندةردةن قاشان دا سذرانئس كوپ بولعان. سونئ ةسكةرگةن عالئمدار، ءذي جانؤارئ مةن دالا جئرتقئشئن بؤدانداستئرئپ، مويئنسذنعئش قابئلاندار مةن قاسقئرلاردئ دذنيةگة اكةلگةن.

 ماسةلةن، مئسئق تذقئمداس سئلةؤسئن مةن قابئلاندئ مئسئقپةن بؤناداستئرئپ، ناتيجةسئندة ذلكةن ءذي مئسئقتارئ پايدا بولعان. مذنداي بولمئسئ بولةك مئسئقتاردئ كةز-كةلگةن ادام اسئراي المايدئ. باعاسئ 23 مئث ا ق ش دوللارئن قذرايتئن، كذنئنة بئرنةشة كةلئ ةت جةيتئن مئسئقتئث كذتئمئ قاراپايئم شارؤاعا وثايعا سوقپايتئنئ انئق.

  ءدال وسئنداي تاسئلمةن دذنيةگة كةلگةن حايؤاننئث ءبئر ءتذرئ سارلوستئث قاسقئر تذقئمداس ءيتئ. 1925 - جئلئ گوللانديا ةلئنئث ازاماتئ لاندةر سارلوس ورئس دالاسئنئث قاسقئرئ مةن نةمئس وأچاركاسئن بؤدانداستئرعان. ودان پايدا بولعان كذشئكتةر قاسقئر سئندئ مئقتئ، كونبئس بولعان.

 سونداي-اق يةسئنة ادالدئعئمةن جانة قاسقئر سئندئ ايلئ ءتذنئ ذليتئندئعئمةن ةرةكشةلةنگةن. كوبئندة بذل ءيت قذتقارؤشئ توپتارمةن بئرلةسة جذمئس ئستةيدئ ةكةن. ولاردئث سؤعا كةتكةن، ءذيئندئ استئندا قالعان ادامداردئ قذتقارؤداعئ رولئ ةرةكشة كورئنةدئ. دةسة دة، ماماندار بذل ءيتتئ وسئ ماقساتتا عانا پايدالانعاندئ ءجون كورةدئ. سةبةبئ ءذي جاعدايئندا ونئث جئرتقئشتئق قاسيةتئ ويانئپ كةتؤئ دة عاجاپ ةمةس.

ال 1950 - جئلدارئ گةنةتيك دميرتيي بةليايةأ تذلكئلةردئ قولعا ذيرةتكةن. ةشقانداي ءذي حايؤانئمةن بؤدانداستئرماي-اق دالا حايؤانئن كونبئس ةتة بئلگةن عالئمنئث بذل ءادئسئ ءالئ دة قولدانئلئپ كةلةدئ.

جالپئ، عئلئمدا مذنداي تاجئريبةلةر كوپ. نةگئزئ، توپتارئ ءبئر-بئرئنة سايكةس كةلةتئن مئسئق، ءيت تذقئمداس جانة تاعئ دا باسقا حايؤاندارعا ءتذرلئ تاجئريبةلةر ءالئ كذنگة جذرگئزئلئپ كةلةدئ. ناتيجةسئندة ءبئز ةستئپ، كورمةگةن تئرشئلئك يةلةرئ دذنيةگة كةلؤدة.

مذنداي ادئسكة سذيةنبةي-اق ذيئندة دالا جئرتقئشئن جذرةكسئنبةي ذستايتئندار بولئپتئ. ماسةلةن، كةثةس وداعئ تذسئندا بذكئل وداققا ايگئلئ بولعان بةربةروأتار اؤلةتئ ذيئندة كينگ اتتئ ارئستاندئ اسئراعان. سونئمةن قاتار بذل وتباسئنئث شاثئراعئندا امةريكا قذرلئعئن مةكةندةيتئن تاؤ ارئستان مةن وزگة دالا جانؤارلارئ ذيلةسئمدة ءومئر سذرگةن. سولاردئث ئشئنةن حايؤاندار پاتشاسئ - كينگكة كوپ كوثئل بولئنگةن.

 ةشقانداي تئرشئلئك يةسئنة بويذسئنبايتئن جئرتقئشتئث ءبئر شاثئراق استئندا ادامدارمةن قاتار ءومئر ءسذرؤئ كوپشئلئكتئث تاثدانئسئن تؤدئرادئ. ونئ ءار ةلدةن كةلئپ كوركةم فيلمدةرگة قاتئستئرئپ، الئس-جاقئن مةملةكةتتةردئث گازةتتةرئ مةن جؤرنالدارئ جازا باستايدئ.

 ءبئراق ذلكةن وكئنئشكة قاراي كينگ 1973 - جئلئ ءتارتئپ ساقشئسئنئث وعئنان ولةدئ. قايعئسئنئث ورنئن تولتئرعئسئ كةلگةن اؤلةت ورنئنا تاعئ ءبئر ارئستاننئث كذشئگئن اسئرايدئ. الايدا ІІ كينگ العاشقئداي بولماي شئعادئ. 1978 - جئلئ يةسئ لةأ بةربةروأ قايتئس بولعان سوث، بذل حايؤان ذيدةگئ ادامدارعا باعئنباي كةتةدئ. 1980 - جئلئ ايبارلئ ارئستان نينا بةربةروأانئ قاتتئ جاراقاتتاپ، ونئث 14 جاسار ذلئن ءولئم قذشتئرادئ.

 كومةككة كةلگةن ءتارتئپ ساقشئلارئ ناتيجةسئندة ІІ كينگپةن قاتار تاؤ ارئستاندئ دا اتئپ تاستايدئ. ماماندار مةن عالئمداردئث سئن-ةسكةرتؤلةرئنة قاراماستان، ذيئنة جئرتقئشتئ الئپ كئرگةن اؤلةت وسئلايشا وپئق جةپ قالدئ. دةسة دة، سوثئ ءساتتئ اياقتالاتئن وقيعالار دا جوق ةمةس.

1930 - جئلدارئ كينؤلي اتتئ ذرعاشئ ارئستاندئ ماسكةؤ حايؤاناتتار باعئنئث مةثگةرؤشئسئ أةرا چاپلينا قولدا اسئراعان. جئرتقئشقا كذشئك كةزئندة اناسئ دذرئس قاراماي قويعان سوث، ذيئنة العان ول كينؤليدئ 1 جئلعا جؤئق اسئراپ، امان- ةسةن حايؤاناتتار باعئنا قايتارعان.

قوعامدئق جذمئستاردان قالماعان اأستريالئق جازؤشئ دجوي ادامسون كةزئندة ةلزا اتتئ ارئستاندئ اسئراعان. وثتذستئك افريكاعا قونئس اؤدارعان قالامگةر وسئعان قاتئستئ ءبئراز تؤئندئلار دا جازعان. ادامسوننئث كئتاپتارئ جارئق كورگةن سوث، ونئث جولئن قؤئپ، ذيئندة ارئستان اسئراؤشئلار كوبةية ءتذسئپتئ. ءبئراق جازؤشئ، دالا جئرتقئشئن ذيئندة ذستاؤدئ ءجون كورمةي، ءبئراز ؤاقئت وتكةن جونئنة قويا بةرگةن.

امةريكانئث بةدةلدئ كاسئپكةرئ چارلز حيپپ 1953- جئلئ داللاس زووباعئنان ارئستاننئث كذشئگئن اسئراپ الادئ. ءدال سول تذستا قالانئث حايؤاناتتار باعئ ءبئراز قارجئلاي تاپشئلئق كورةدئ. وسئ ءساتتئ وثتايلئ پايدالانعان كاسئپكةر ارئستاننئث كذشئگئن ذلكةن اقشاعا ساتئپ الادئ. ول وعان بلوندي دةگةن ةسئم بةرئپ، ذيئندة بالا-شاعاسئمةن قاتار اسئرايدئ. كوپشئلئكتئث كوزايئمئنا اينالعان ارئستان ءوزئن كذتكةن وتباسئنئث مذشةلةرئنة ةش زالالئن تيگئزبةي، بذل اؤلةتپةن ءبئراز جئل بئرگة تذرعان.  چارلزدئث دوسئنا اينالئپ ذلگةرگةن بلوندي 1968 - جئلئ ولةدئ.

ال بةلگئلئ اكتريسا مةللاني گريففيتتئث اناسئ تيپپي حةدرةن 1970 - جئلئ «شامبالا» اتتئ جةكة زووباعئن اشادئ. بذل زووباقتا دالا  حايؤاندارئنئث بارلئق تذرلةرئ اكةلئنةدئ. بذل ايةل دة تاؤ ارئستان، جولبارئس، ارئستان سئندئ جابايئ جئرتقئشتاردئ ذيئندة اسئراؤدان ةش جذرةكسئنبةپتئ.

 اسئرةسة، تاگور اتتئ ارئستانعا ةرةكشة قامقورلئق كورسةتئپ، ونئمةن بئرگة ذيئقتاپ، بئرگة تاماقتانادئ. جئرتقئشتان ةش سةسكةنبةي، ذيئندة اسئراعانئ ءذشئن ونئ كوپشئلئك «ةر جذرةك ايةل» اتاپ كةتكةن ةكةن.

ذيئندة ةكزوتيكالئق جاؤنارلار اسئرايتئن اؤلةت بذگئنگئ كذنئ دة بار. اري ماركؤس بورحةس اتتئ برازيليالئق ازامات ذيئندة ءبئر ةمةس بئرنةشة جولبارئستئ قاتار اسئرايدئ. العاشقئدا وتاعاسئ سيركتة ونةر كورسةتئپ ءجذرئپ، جاراقات العان ةكئ جولبارئستئ قاناتئنئث استئنا الادئ. دةنساؤلئقتارئ رةتكة كةلگةن سوث جئرتقئشتار كوبةيئپ، ناتيجةسئندة حايؤاندار سانئ 7 گة جةتةدئ.

اري بورحةس نةمةرةلةرئمةن قاتار سؤعا شومئلئپ، سةرؤةنگة باراتئن جئرتقئشتاردان كةلةر ةش قاؤئپ جوق دةپ بئلةدئ.  «مةن نةمةرةلةرئم ءذشئن قورئقپايمئن. سةبةبئ كةز-كةلگةن حايؤان ادامنئث وزئنة دةگةن سذيئسپةنشئلئگئن سةزةدئ. سةن قالاي قامقورلئق كورسةتئپ، قذرمةتتةسةث، ولار ساعان سولاي جاؤاپ بةرةدئ» دةيدئ ءذي يةسئ.

ايتكةنمةن، بورحةستار اؤلةتئندة جولبارئستارعا ورئن بولعانئمةن، تؤئستارئنا ورئن جوق. ونئث جاقئندارئ مةن كورشئلةرئ بذل ذيدةن اينالئپ وتكةندئ ءجون سانايدئ. سةبةبئ ةركئندئكتئ سذيةتئن دالا جئرتقئشئ مةن ادامنئث اراسئندا ادال دوستئقتئث بولاتئنئنا سةنبةيدئ.

 ءيا، ادةتتة، قازاق اؤئلدارئندا دا، ءيتئ قاباعان ذيدةن  اينالئپ وتةدئ ةمةس پة؟! سول تذرعئدان العاندا ولاردئث دئمدئ تذسئنبةيتئن دالا جئرتقئشتان ات تونئن الا قاشؤئن زاثدئ دةپ بئلةمئز.

 ال وثتذستئك افريكادا تذراتئن ةرلئ-زايئپتئ حةين جانة كيم ذيئندة أاككؤ جانة شايلا اتتئ قابئلانداردئ اسئرايدئ. بذل اؤلةت تة وزدةرئنئث بالالارئ ءذشئن قام جةمةيدئ. سةبةبئ قابئلاندار ابدةن سةنئمگة كئرگةن. بالالارمةن قاتار ءوسئپ كةلة جاتقان جئرتقئشتار بذگئندة اؤلةتتئث تولئققاندئ مذشةسئ سانالادئ.

 «ءبئز أاككؤ مةن شايلانئث جئرتقئش ةكةنئن ةشقاشان ةستةن شئعارمايمئز. ولار وسئ كذنگة دةيئن ءبئزدئث قامقورلئعئمئزعا دوستئقپةن جاؤاپ بةرئپ كةلةدئ. ءتئپتئ قابئلاندار ءبئزدئث بالالارئمئزدئ ءوزئنئث باؤئرئ سانايتئن دا سةكئلدئ» دةيدئ ةرلئ-زايئپتئلار. دةسة دة، ولار ةركئندئكتئ سذيةتئن جئرتقئشتاردئ ؤاقئتئ كةلگةندة بوستاندئققا جئبةرؤدئ ويلاستئرئپ ءجذر.

تئزة بةرسةك، مذنداي مئسالدار كوپ. بئرةؤ ةنةسئنةن ايئرلئپ، جابايئ تابيعاتتا جالعئز ءارئ قاراؤسئز قالعان حايؤاندارعا قامقورلئق كورسةتةدئ. ولاردئث بذل ةرلئكتةرئن تولئق قولداؤعا بولادئ. ال ةكئنشئلةرئ بةربةروأتار اؤلةتئ سةكئلدئ مذنداي قادامعا تانئمالدئق ءذشئن بارادئ.

ذشئنشئلةر بولسا، ةجةلگئنئث امئرشئلةرئنة ذقساپ، جئرتقئشتئ باعئندئرعان ةث كذشتئ، ةث مئقتئ ادام رةتئندة تانئلئپ، الةؤةتئن بارشاعا پاش ةتؤگة تئرئسادئ. ءيا، جذرتتان ةرةكشةلةنئپ، ةكزوتيكالئق جانؤارلاردئ اسئراعان دذرئس-اق. ءبئراق، «ساقتئقتا قورلئق جوق» دةمةكشئ، ولاردئث ةركئندئكتئ سذيةتئن، دالا جئرتقئشئ ةكةنئن ةستةن شئعارماعان دذرئس.

ءسابينا زاكئرجان قئزئ

 «ايقئن» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار