يراكتا سوعئسئپ جذرگةن كئمدةر؟

استانا. 12 - قاثتار. قازاقپارات - يراك قاؤئپسئزدئك كذشتةرئ ةلدئث باتئسئنداعئ سذننيتتةر تذراتئن ةكئ قالانئ باسئپ العان «ءال-قايدا» جاساقتارئنا قارسئ شابؤئل باستادئ.
None
None

جاساقتار انبار پروأينسياسئنداعئ سذننيتتةر قونئستانعان فاللؤدجا جانة رامادي قالالارئنئث ذلكةن بولئگئن وزدةرئنة قاراتپاق بولدئ.

بذل قالالار كةزئندة ا ق ش اسكةري كذشتةرئنة قارسئلئق تانئتقان بولاتئن. جةرگئلئكتئ ءسذننيت تايپالارئنئث ءبئر توبئ «ءال-قايداعا» قارسئ سوعئسسا، ةندئ ءبئرئ وسئ ذيئمعا جاقتاسئپ قولئنا قارؤ العان.

جاساقتار پوليسيا بولئمشةلةرئن باسئپ الئپ، ونداعئ تذتقئنداردئ بوساتئپ جئبةردئ جانة قالا كوشةلةرئنة وق جاؤدئرئپ وتئر. ذكئمةتتئك اسكةريلةر ولاردئ تئزگئندةؤگة تئرئسقانئمةن، تةگةؤرئندئ قارسئلئققا تاپ بولعان.

ونداعان ادامنئث قازاسئنا سةبةپ بولعان اؤئر قاقتئعئس شيتتةر باسقاراتئن ورتالئق ذكئمةت پةن سذننيتتةردئث قارئم-قاتئناسئ ؤشئعئپ تذرعان كةزةثدة ءورئس الئپ وتئر. شييتةر مةن سذننيتتةردئث اراسئنداعئ سوعئس شةگئنة جةتكةن 2007 - جئلدان بةرئ بذنداي قارؤلئ قاقتئعئس بولماعان ةدئ.

شايقاستئث نةگئزگئ كذشتةرئ

انبار پروأينسيياسئنداعئ قارؤلئ شايقاسقا بئرنةشة توپ قاتئسئپ وتئر. ءبئر جاعئنان يراك ذلتتئق قاؤئپسئزدئك كذشتةرئ، ةكئنشئ جاعئنان «يراك جانة لةأانتا يسلام مةملةكةتئ» دةگةن اتپةن تانئمال «ءال-قايدانئث» جةرگئلئكتئ بولئمشةسئ، ال ءذشئنشئ جاقتان ءسذننيتتئك تايپالار سوعئسقا شئقتئ.

وسئ ايماقتا قاقتئعئسقانداردئث اراسئندا بيلئككة جاقئن «جاندانؤ كةثةسئنئث» مذشةلةرئ دة بار. 2006 - جئلعئ بذلئك كةزئندة ا ق ش اسكةري كذشتةرئ قذرعان بذل كةثةس «ءال-قايدا» ذيئمئنا قارسئ جذمئلئپ وتئر. ال باسقا تايپالار بولسا، ذكئمةتكة قارسئ - سوعئسؤشئلار قاتارئندا.

Chatham House ينستيتؤتئنئث وكئلئ حايدةر ءال-حوةيدئث ايتؤئنشا، سذننيتتةر قاقتئعئسقان تاراپتاردئث ةكئ جاعئندا دا ءجذر.

- يراك قاؤئپسئزدئك كذشتةرئن قولداپ، «ءال-قايداعا» دا، ذكئمةتكة دة قارسئ تايپالار بار. ولار «ءال-قايدامةن» بئرگة مة، الدة وعان قارسئ سوعئسا ما، بذل جاعئ تذسئنئكسئز بولئپ وتئر، - دةيدئ ول.

سوعئستئث سةبةبئ

قارؤلئ قاقتئعئستئث سةبةبئن ايماقتئق جانة ئشكئ ماسةلةلةردةن ئزدةؤ كةرةك. ءال-حوةيدئث پئكئرئنشة، ءدئني قاقتئعئس ؤشئعئپ تذرعان كورشئ سيريانئث دا ئقپالئ بار.

- سيرياداعئ كذشتةردئث تولقؤئ «ءال-قايدانئث» سيريادان يراكقا جانة كةرئسئنشة باعئتقا ةركئن قوزعالؤئنا مذمكئندئك بةردئ. بذل «ءال-قايدا» كذشتةرئ مةن يراك ذكئمةتئنئث سوعئسؤ مذمكئندئگئنة اسةر ةتپةي قويمايدئ، - دةيدئ ول.

شايقاس يراكتا ئشكئ داعدارئستئث تؤئنداؤئنا سةبةپ بولدئ. «ءال-قايدا» پرةمةر-مينيستر نؤري ءال-ماليكي باسقاراتئن شييتتئك توپتار مةن ةلدة وزدةرئن كةم ساناپ جذرگةن سذننيتتئك توپتار اراسئنداعئ شيةلةنئس ؤشئققاندا ءوزئن باتئل سةزئنة باستاعان.

كةزئندة يراك پرةزيدةنتئ جالال تالابيني شتابئنئث جةتةكشئسئ بولعان، قازئر لوندوندا تذراتئن ساياسي شولؤشئ كامران كاراداگي «قازئرگئ قاقتئعئس - يراكتاعئ ذزاق ؤاقئتقا سوزئلعان ساياسي داعدارئستئث سالدارئ» دةيدئ. ونئث ايتؤئنشا، بيلئكتةگئ توپ سذننيتتةرمةن ساناسقاندئ قويدئ. سؤننيتتةر بارئنةن شةتتةتئلدئ. يراكتاعئ سذننيتتةر تذراتئن پروأينسيالار، اسئرةسة انبار پروأينسياسئ بذرئن فةدةراليزمگة قارسئ شئعاتئن ةدئ، ةندئ قازئر وزدةرئ فةدةراليزمدئ قالايدئ. «ولاردئث نارازئلئعئن وسئدان بايقاؤعا بولادئ» دةيدئ ول.

سذننيتتةردئث نارازئلئعئ

30 جةلتوقسان كذنئ ءئيراك قارؤلئ كذشتةرئ «شييتتئك ذكئمةت ءبئزدئث قذقئمئزدئ شةكتةپ جاتئر» دةپ جئل بويئ وتكئزگةن سذننيتتةردئث ةرةؤئلئن كذشپةن تاراتتئ. قؤدالاؤلاردئث سوثئ اسكةريلةر مةن جةرگئلئكتئ تايپالاردئث قاقتئعئسئنا ذلاستئ.

30 - جةلتوقسان كذنئ پارلامةنتتةگئ 44 سؤننيت دةپؤتات قئزمةتتةن كةتؤ تؤرالئ ءوتئنئش بئلدئرگةندة، سذننيتتةردئث بيلئككة قارسئلئعئ ءتئپتئ ذلعايدئ. ذكئمةتكة قارسئ نارازئلئق يراكتئث ورتالئق بولئگئنةن باستاؤ الئپ، جئل بويئ جالعاسئپ كةلةدئ.

سالدارئ قانداي بولماق؟

ذزاققا سوزئلعان شايقاستئث سالدارئ ايتارلئقتاي بولؤئ مذمكئن. ذكئمةت پةن ةلدةگئ ازشئلئق توپ - سذننيتتةردئث اراسئنداعئ شيةلةنئس ؤشئعا بةرمةك.

كاراداگيدئث ايتؤئنشا، بذنئث اقئرئ يراكتا ازاماتتئق سوعئسقا ذلاسئپ، مةملةكةتتئث ءدئني ءبولئنئس سالدارئنان ئدئراؤئنا باستاؤئ مذمكئن.

- كذش كورسةتؤ يراكتاعئ داعدارئستئ اسقئندئرا تذسةدئ. ناقتئ جانة شئنايئ كةلئسئم ورناماسا، ساياسي شةشئم قابئلدانباسا، جاعداي ؤشئعا بةرةدئ. بذل ناعئز ءسذننيت-شييت مايدانئنا اينالؤئ مذمكئن، - دةيدئ ول.

ال-حوةيدئث پئكئرئ بويئنشا، يراكتاعئ قارؤلئ قاقتئعئس باسقا ايماقتاردئ دا قامتؤئ مذمكئن.

- «ءال-قايدا» ليأاندا، سيريادا جانة يراكتا اؤماقتارعا، قارجئ مةن قارؤعا باقئلاؤ ورناتئپ، قولداؤعا ية بولؤ مذمكئندئگئن بايقاپ قالدئ. وسئ ةلدةردئث قاي-قايسئسئندا دا «ءال-قايدامةن» كذرةسئپ جاتقان شييتتئك توپتار دا، ءسذننيت جاساقتارئ دا بار. ال يراكتا سيرياعا قاراعاندا ءدئني اعئمعا ءبولئنئپ، سوعئسؤ ءبئرشاما جذمساق دةثگةيدة ءوتئپ جاتئر. قاراپايئم تذرعئندار ءبئر-بئرئمةن سوعئسئپ جاتقان جوق. سيريا مةن يراكتئث ايئرماسئ وسئدان بايقالادئ».

فرؤد بةجاننئث ماقالاسئن اؤدارعان - دينارا ءالئمجان.

«ازاتتئق» راديوسئ

سوڭعى جاڭالىقتار