شاحانوأ پوةزياسئنداعئ بيئكتئك، جازئقتئق جانة تةرةثدئك سئرئ

ال وقئرمان اراسئنداعئ، حالئق اراسئنداعئ تانئمالدئلئققا كةلگةن كةزدة، مذقاعالي ماقاتايةأتئث ومئردةن وتكةننةن كةيئنگئ ؤاعئن ايتپاعاندا، مذحتار شاحانوأپةن تالاساتئن ةشكئم جوق. «قازاقپارات» باسپاسئنان بةس ءجذز بةتتةن استام كولةممةن شئققان «ماحابباتتئ قورعاؤ» اتتئ كئتاپ سول تانئمال جئرلاردئث باسئن قذراعان جيناق. وسئ كئتاپ تؤرالئ «مادةنيةت» تةلةارناسئنئث «كئتاپحانا» باعدارلاماسئندا تذسئرئلگةن سذحبات ادةتتةگئدةي گازةتتئك نذسقادا «حالئق سوزئنة» ذسئنئلئپ وتئر.
جذسئپبةك قورعاسبةك: «ماحابباتتئ قورعاؤ» جيناعئن تانئستئرؤعا اأتور مذحتار شاحانوأپةن بئرگة بةلگئلئ اقئن ةسةنعالي راؤشانوأتئ شاقئرعان ةدئك. ةسةنعالي، اعامئزدئ اپتئقتئرماي، اثگئمةنئ ءوزئثئزدئث باستاعانئثئز تؤرا شئعار. جاثاعئ مةن ايتقان ةرةكشةلئك، شاحانوأ قذبئلئسئنئث سئرئ نةدة؟
ةسةنعالي راؤشانوأ: قازاق كوركةم ادةبيةتئنئث، اسئرةسة پوةزيا جانرئنئث كةمةرئنة كةلئپ، كةرتورئعا ءمئنئپ، قاتتئ وركةندةگةن كةزئ وتكةن عاسئردئث ورتا شةنئ عوي. ذلئ مذحاث، مذحتار اؤةزوأ ايتپاقشئ - جئل كةلگةندةي جاثالئق سةزئنةمئز ول 60- جئلداردان. سودان كةيئن 70-80- جئلداردا ءوسؤ، وركةندةؤ ءداؤئرئ بولدئ. سول ءداؤئردئث قاق ورتاسئندا قازاقتئث قابئرعالئ اقئنئ مذحتار شاحانوأ تذردئ. قازاق جازبا ادةبيةتئنئث تاريحئندا ءدال مذحتار شاحانوأتاي قارا حالئققا تانئمال اقئن بولعان جوق. التاي، اتئراؤ اراسئندا مذحتار شاحانوأتئث ولةثدةرئن جاتقا وقئمايتئن قازاق جوق. التاي، اتئراؤ اراسئنداعئ قازاق بالاسئ قاي كةزدة دة «تاناكوزدئ» ءبئلئپ ءوستئ. قاي كةزدة دة:
«سةزدئرؤگة باتپادئم با، بالا ماحابباتئمدئ،
تةرةزةنئث جاقتاؤئنا ويئپ جازدئم اتئثدئ»، - دةپ جاستار عاشئق بولسا، ذيلةنئپ جاتسا:
«ارماندئ دارا قؤمايمئز، قذستئث قوس قاناتئندايمئز.
تاؤلاردئ بةتكئ الئپ، بئرگة ذشئپ بارامئز بولاشاققا»، - دةپ تولقئدئ. ال رةنجيتئن بولسا: «مةن ساعان عاشئق ةدئم، امالئم نة؟»، - دةپ رةنجئدئ. اسئرةسة سول جئلدارداعئ جاستار اراسئندا مذحتار شاحانوأتئث تانئمالدئلئعئنا كئم بولسا دا قئزئعارلئقتاي ةدئ.
«بذل نةدةن تؤئندادئ؟» دةگةن سذراقتئ دذرئس قويئپ وتئرسئث. ةسكئ گرةك ادةبيةتئن قاراپ وتئرساثئز، «ونئث قاسيةتئ قاراپايئمدئلئقتا» دةگةن ءسوز بار. مذحاثنئث ةرةكشةلئگئ ةشكئمدئ جاتسئنبايتئن، حانعا دا، قاراعا دا، جاقئنعا دا، جاتقا دا بئردةي تذسئنئكتئ، بئردةي ذعئنئقتئ، بئردةي قولجةتئمدئ قاراپايئمدئلئعئندا. قاراپايئمدئلئق ول قارابايئرلئق ةمةس. قابئلداؤعا، تذسئنؤگة وثاي بولؤ، ول - قارادذرسئندئك ةمةس. سوندئقتان مذحاثنئث بارئنشا قاراپايئمدئلئعئنئث، حالئققا ءبئرتابان جاقئن بولعاندئعئنئث ارقاسئندا پوةزياسئ وسئنداي تانئمال بولدئ دةپ ويلايمئن. بذگئنگئ كذرةسكةرلئككة كةلئپ وتئرعانئ دا سول ذستانئمئ. مذحاثداردئث دارةجةسئندةگئ ولةثنئث ورنئنا قازئر جاعئمپاز ولةثدةر، ارناؤ ولةثدةر، كوركةمدئگئ تومةن ولةثدةر «تورلةتئپ» وتئرعان جاعدايئ بار.
مذحتار شاحانوأ: ءيا، كةزئندة جةلتوقسان وقيعاسئ تؤرالئ ايتؤعا، جازؤعا تيئم سالدئ ةمةس پة. مةنئث دةپؤتاتتئققا بارعانئمنئث نةگئزئ سوندا جاتئر ةدئ. قايتكةن كةزدة دة جذرتقا، حالئققا جةتكئزؤ. ماسكةؤگة بارعاننان كةيئن «بذل جةلتوقساندئ ايتادئ» دةپ ويلادئ بارلئعئ. ءبارئن تةلةفوننان جازئپ وتئرؤشئ ةدئ عوي. سودان كةيئن سيةزد اياقتالاتئن كةز جاقئنداپ قالدئ، مةن قؤلئققا باستئم. «شاحانوأقا ارال پروبلةماسئن ايتؤعا 3-5 مينؤتقا ءسوز بةرؤئثئزدئ سذرايمئز» دةپ، 19 قازاقستاندئق دةپؤتاتتئث قولئن قويدئرتئپ الدئم. كولبين اثدئپ جذرةتئن. سودان كولبيننئث شئعئپ كةتكةنئن پايدالانئپ، بئردةن گورباچةأكة باردئم، ول رئجكوأپةن اثگئمةلةسئپ تذر ةكةن. حاتتئ قولئنا ذستاتا سالدئم. گورباچةأ كوثئلدئ ةكةن، «نة جونئندة ايتپاقسئز؟»، - دةپ سذرادئ. «ارال جونئندة پروبلةمالئق ويئم بار ةدئ»، - دةدئم.
سودان كةيئن جينالئستئ باسقارئپ تذرعان ادامعا: «مئنا شاحانوأ جولداستئث ايتپاسقا بولمايتئن ءبئر پروبلةماسئ بار ةكةن، 3 مينؤت بةرئثئز»، - دةدئ. ارال جونئندة ءبئر اؤئز ءسوز ايتقان جوقپئن. جةلتوقسان وقيعاسئ جونئندة باستان-اياق ايتئپ شئقتئم. سيةزدة بومبا جارئلعانداي بولدئ. سول كةزدة مةنئ ةكئ-اق ادام كةلئپ قذتقاردئ. ونئث بئرةؤئ ورئستئث ذلئ عالئمئ، نوبةل سئيلئعئنئث لاؤرةاتئ اندرةي ساحاروأ، ةكئنشئسئ وزبةكستان جازؤشئلار وداعئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ ادي احؤنوأ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ءجون ةكةن. وسئ جةردة دةمئمئزدئ ءبئر باسئپ الايئق. مذحتار شاحانوأتئث مئنا كئتاپتارئندا سؤرةتتةر دة كوپ بةرئلئپتئ. بذل جةردة مذحتار اعا، ءسئزدئث بالالئق شاعئثئز، مةكتةپتةگئ كةزئثئز، ذستازدارئثئزبةن تذسكةن سؤرةتتةرئثئز ءجذر. سودان كةيئن «تراكتور-تئركةؤشئسئ» دةگةن تاعئ ءبئر سؤرةتئثئز بار ةكةن. ءبئزدئث اقئندارئمئزدئث ئشئندة ةكئ اقئن «تراكتور تئركةؤشئسئ» بولئپتئ. بئرةؤئ وتةجان نذرعاليةأ، ةكئنشئسئ ءسئز ةكةنسئز، ازئلدةپ تة ايتايئق. قاتارلاسئثئز جذمةكةن ناجئمةدةنوأتةن باستاپ، شئثعئس ايتماتوأپةن، عابيت مذسئرةپوأپةن تذسكةن سؤرةتتةرئثئز دة نازارئمئزدئ اؤداردئ. سؤرةتتئث ءوزئ شئعارماشئلئقپةن استاسئپ جاتقان سئر عوي.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ةسةنعالي، ءبئزدئث اقئندارئمئزدئث كةيبئرةؤئنئث ولةثئ باسقا، ءومئرئ باسقا بولئپ جاتادئ عوي. وسئ مذحاثنئث ادامشئلئعئ، شئعارماشئلئق تذلعاسئ مةن ومئردةگئ تذلعاسئ جونئندة ءبئر اثگئمة ايتئپ كةتسةك جاقسئ بولار ةدئ. سةبةبئ، مئنا ةكئ كئتاپتا سول جونئندة دة ءبئراز اثگئمة ايتئلادئ ةكةن.
ةسةنعالي راؤشانوأ: مذحاث سول كةزدةگئ ادةبي-كوركةم باسئلئم «جالئن» الماناعئنا باس رةداكتور بولئپ كةلدئ. الماناحتئث ستاتؤسئن جؤرنالعا اؤئستئرؤ دةگةننئث ءوزئ قيامةت-قايئم ءبئر ءئس بولاتئن. مذحاثنئث ئسكةرلئگئنئث ارقاسئندا «جالئن» جؤرنال بولئپ، تولئققاندئ باسئلئمعا اينالدئ. اينالدئرؤ - ءبئر، ةكئنشئدةن، جؤرنال شئن مانئندة مازمذنئ جاعئنان وزگةردئ.
ايتالئق، بذرئن ونشا تانئلماعان جاس اقئن-جازؤشئلاردئث شئعارمالارئن جاريالاعاندا سونئمةن قاتار تالداؤدئ، ذلكةن قالامگةرلةردئث پئكئرلةرئن قوسا بةرئپ وتئردئق. سوندايدا مذحاثنئث ءبئر كةرةمةت قاسيةتئ - بئرةؤدئث اتئ وزئپ جاتسا قاتتئ قؤانئپ، ءتئپتئ ءتذننئث ئشئندة ماعان قوثئراؤ سوعاتئن. «ءاي، ةسةنعالي، وقئدئث با، انانئث بالةنشة ولةثئ مئقتئ ةكةن»، - دةيدئ. مةن كوپ ذيئقتايتئن اداممئن، «وقئعان جوقپئن» دةسةم، «وقئساثشئ سونئ، بذگئن تاؤئپ الئپ وقئ»، - دةيتئن.
تالاي اقئن-جازؤشئلار مذحاثنئث بةلسةدئلئگئنئث، ادامگةرشئلئگئنئث ارقاسئندا الماتئدان ءذي الدئ، اتاق الدئ. وسئنداي قاسيةتتةرئن ءوزئنئث جةكة باسئنئث ماقساتئنا پايدالانئپ كةتكةن قؤلار دا بار. ارادا تالاي جئلدار وتكةننةن كةيئن بارئپ، «وي، اناؤ مةنئ سويتكةن ةكةن عوي» دةپ اثعارئپ جاتادئ. دةگةنمةن، مةن قالاي بولعاندا بئرةؤگة كةك ساقتاعانئن كورگةن جوقپئن.
ءبئر ةرةكشةلئگئ - مذحاث قئزدارعا عاشئق بولعاندا سئرتتاي كذلةتئنبئز. ذرسئپ عاشئق بولاتئن بذل كئسئ. مئسالئ، «بيگة نةگة شاقئرمادئث؟»، - دةپ ذرسادئ. «اؤئلئثا بارعاندا نةگة قارسئ المايسئث؟»، - دةگةندةي ءبئر ولةثئ بار. قالاي بولعاندا دا، وسئ قالجئثداردئث استارئندا مذحاثنئث شئنايئ سةزئمئ جاتادئ. ءبئز «قئسئر ءسوز كذلمةككة جاقسئ» دةپ ايتامئز، ال انئعئنا كةلگةندة مذحاثنئث جاساعان وزئندئك ادةبي پورترةتئ حالئققا ذلگئ بولاتئن بةينة دةپ ةسةپتةيمئن.
جذسئپبةك قورعاسبةك: مذحاثنئث شئعارماشئلئعئنئث ةرةكشةلئگئ سيؤجةتتئ ولةثدةرئندة بولؤئ كةرةك. «مذقاعالي ماقاتايةأ حالئقتئث كوثئلئن نةسئمةن الدئ؟» دةپ سارالاعان كةزدة، ءبئر جاؤاپتئ پوةزياسئنئث اعئلئپ-توگئلئپ تذراتئن قارا ولةثگة جاقئندئعئنان تابامئز. ال مذحتار شاحانوأتا سيؤجةتتئ ولةثدةر كوپ. بذل جةردة ادامدئ قايرايتئن، شةنةپ سويلةپ، ار-ذياتئن، سةزئمئن وياتاتئن سيؤجةتتةرگة قذرئلئپ جاتادئ.
مئسالئ، «جانةركة» دةگةن سيؤجةتتئ ولةثئن الئپ قارايئقشئ. ساتتار ةرؤبايةأ اؤئلئنا كةلگةن كةزدة اناسئ ءوزئ كذندة اثگئمةلةسئپ جذرگةن جانةركة دةگةن قئزبةن تانئستئرادئ. ساتتار تانئسئپ، ةكةؤئندة كوثئل جاقئندئعئ پايدا بولادئ. كةيئننةن جانةركة ونئ الماتئعا ئزدةپ كةلسة، ساتتار قارسئ المايدئ. جانةركة ءذمئتئن ءذزئپ، كوشةدة كةلة جاتقاندا الدئنان قارالئ توپ شئعادئ. ساتتاردئ جةرلةؤگة اكةتئپ بارا جاتقان توپ بولاتئن ول. ولةث جانةركةگة جذباتؤ ايتؤمةن اياقتالادئ.
ةستاي مةن قورلاننئث ماحابباتئ تؤرالئ جذرةك شئمئرلاتاتئن تاعئ ءبئر سيؤجةتتئ ولةثئ بار. «عاشئقتئق عالاماتئ» عوي دةيمئن. ةستاي اقئن قارتايئپ ولةرئندة نذرلئبةك دةگةن دوسئنا جذزئگئن كورسةتئپ: «و دذنيةگة اتتانعاندا بذل جذزئكتئ ساؤساعئمنان شةشپةسئنشئ. ءومئر بويئ وسئ جذزئكتئ قورلاننئث كوزئندةي كورئپ كةلئپ ةدئم»، - دةيدئ. بذل ماحابباتتئث، ادامشئلئقتئث قذدئرةتئ. وسئنداي ولةثدةردئث بارلئعئ، اسئرةسة قازئرگئ سةزئم سذيئلئپ بارا جاتقان زاماندا جاقسئ وقئلادئ عوي دةپ ويلايمئن. ءار قازاق بالاسئنئث، اسئرةسة مذحاثنئث زامانداستارئنئث ةسئندة ساقتالئپ قالعان مذنداي سيؤجةتتةر ءبئرتالاي.
ةسةنعالي راؤشانوأ: جاستار جاپپاي جاتتاپ، جاستانا وقئپ ءجذردئ. بذل ءبئر ةرةكشةلئك جانة ساتئمةن جاسالعان ةكسپةريمةنت دةپ ايتؤعا بولادئ. بذدان كةيئن قازاق پوةزياسئندا ونداي ولةثدةر جازئلمايتئن شئعار ةندئ. ارينة، ونئث ؤاقئتئ ءوتئپ كةتتئ دةگةن ءسوز ةمةس. ايتالئق، قادئر مئرزا ءاليدئث افوريزمگة قذرئلعان ولةثدةرئ بذدان كةيئن جازئلمايدئ. سونداي-اق، تذماعانئث باياعئ ليريكالئق ولةثدةرئنئث وزگةشة ءتذرئ كةلةتئن شئعار دةپ ويلايمئن. وسئ تذرعئدان كةلگةندة مذحاثنئث شئعارماشئلئعئن زةرتتةؤمةن تذتاس ءبئر ينستيتؤت اينالئسسا دا ارتئق ةمةس. ول شاحانوأتئث ءوزئنئث جةكة باسئنا كةرةك بولماؤئ مذمكئن، ءبئراق قازاقتئث پوةزياسئنا كةرةك. ول الداعئ پوةزيامئزعا كةث جول اشادئ.
وكئنئشكة قاراي، بئزدةگئ ادةبي سئن قاراتايةأپةن باستالئپ، شاپايمةن اياقتالدئ. تذرسئنجان كةرةمةت مئقتئ سئنشئ بولئپ كةلدئ ادةبيةتكة. الايدا سوثعئ كةزدة «جالاث سپورتپةن، شتانگا كوتةرئپ، بوكسپةن اينالئسئپ» كةتتئ. سوندئقتان ونئث ادةبي سئنئ جةسئر قالدئ دةپ ةسةپتةيمئز.
جذسئپبةك قورعاسبةك: مذحتار اعا، مئنا كئتاپقا بذرئنعئ ولةثدةرئثئز دة، كةيئنگئ ولةثدةرئثئز دة ةنئپتئ. اسئرةسة بذرئنعئ ولةثدةرئثئز تؤرالئ وقئرماننئث قانشا كةزدةسؤ وتكئزسةثئز دة بئلگئسئ كةلئپ، سؤساپ وتئراتئنئن ءبئز بئلةمئز. سول سيؤجةتتئ ولةثدةر جونئندة تاعئ دا سذراي كةتكئم كةلئپ وتئر. وسئ سيؤجةتتئ ولةثدةر جازؤ قالاي پايدا بولدئ؟ ويئثئزعا قالاي كةلدئ؟ ادةبيةتكة قالاي الئپ كةلدئثئز؟ تاثداعان سيؤجةتتةرئثئزدةن كذردةلئ كةزةثدةردةگئ ادام بويئنداعئ قذبئلئستار، جةكة ادام عانا ةمةس، ذلتتئث بويئنداعئ قذبئلئستار بايقالادئ. ولاردئث ءبارئ ومئردةن الئنعان سيؤجةتتةر مة، الدة ءوزئثئزدئث تانئس ادامدارئثئز با ةدئ؟
مذحتار شاحانوأ: ةندئ ونئث ءوزئ دة اقئندئق مئنةزگة بايلانئستئ. مةنئث يكةمئم سولاي بولدئ ما، بئلمةدئم. ءا دةگةننةن قالام ذستاعاننان باستاپ، سيؤجةتتئ ولةثدةرگة بةت بذردئم. سودان كةيئن مةنئث شئعارماشئلئعئمدا اكةمنئث رولئ وتة ذلكةن بولدئ. اكةم 9 جاسئمدا قازا بولدئ. سول 9 جاسئما دةيئن وتئراردئ قورعاعان ءبئزدئث ذلئ بابالارئمئز تؤرالئ تالاي سئر شةرتتئ ماعان. شئثعئس حاننئث شابؤئلئ، وتئرارداعئ كئتاپحانانئث كذيرةگةنئ جانة وندا ذلكةن عالئمدار شوعئرئ بولعانئن دا سان رةت ايتتئ ماعان.
قولئما قالام العان كةزدةن باستاپ، وسئ وتئرار تاريحئ تؤرالئ ويلانا باستادئم. وقيعالئ ولةثدةرگة بالا كةزدةن باستاپ قئزئقتئم. «وركةنيةتتئث اداسؤئ»، «جازاگةر جادئ كوسمو فورمؤلاسئ» دةگةن ةكئ رومانئم ولةثمةن جازئلعان. وسئ ةكةؤئن يؤنةسكو جوعارئ باعالادئ. يؤنةسكو جالپئ مةنئث پوةزيامدئ سول كةزدةگئ پوةزيانئث بيئگئ دةپ تانئدئ. «وركةنيةتتئث اداسؤئ» نةمئس تئلئنة اؤدارئلئپ، گةرمانيانئث ءبئر قالاسئندا مةنئمةن كةزدةسؤ بولدئ. ايتماتوأ ةرتئپ ءجذردئ. سوندا ايتماتوأتئ بئلمةيتئن نةمئس كورگةن جوقپئن. سول كةزدة نةمئستئث جةرئندة 400 دةن استام ماقالا شئققان ةكةن. سونداي ماقالالاردئ جاپونياعا بارعاندا دا كوردئم. ال پاكئستانعا بارعانئمدا جاستار ذيئپ تئثداپ وتئر، ال ذلكةندةر تاثدايلارئن تاقئلداتادئ ةكةن. العاشئندا تذسئنبةي قالئپ، ةلشئدةن سذرادئم. «بذلارعا ذناسا ءوستئپ تاثدايئن تاقئلداتادئ»، - دةيدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: وسئ جةتئستئككة كةلةر جولعا قايتا ورالايئقشئ. ةرتةرةكتة جازعان ولةثدةرئثئزدةگئ سيؤجةتتةر پروزالئق شئعارمالارعا دا سذرانئپ تذرعانداي. وسئ سيؤجةتتةردئ ءسئز قانشالئقتئ ومئردةن الدئثئز دةپ سذراپ وتئرمئن. مئسالئ، «تاناكوزدئث» سيؤجةتئن قايدان الدئثئز؟
مذحتار شاحانوأ: ومئردةن الئنعان، دوستارئممةن ارادا بولعان جاعدايدان الئنعان. «تاناكوز» ليريكالئق تولعامعا قذرئلعان. ونئ التئ كذندة جازدئم. شةرحان مذرتازانئث ازاماتتئعئ، گازةتكة بةرئپ جئبةردئ. اياعئ ءالئ جازئلعان جوق ةدئ. سوثئن تاثةرتةث كةتئپ بارا جاتئپ، ورتالئق كوميتةتتئث الدئندا وتئرئپ جازدئم. ءسويتئپ، ويدا-جوقتا شئعارما تؤئپ قالاتئن. ال قازئر نةگة بوس ولةثدةر كوپ؟ «انا تذرعان ءبيدايدئ، كومباينمةن جينادئ» دةسة دة ولةث بولئپ جاتئر عوي. سوعان ءان جازئپ جاتئر جذرتتار. كةزئندة گيتلةردةن سذراپتئ: «شئعئستا جاؤلاپ العان ةلدةرگة قانداي ساياسات قولدانامئز؟»، - دةپ. سوندا گيتلةر: «ولارعا ةرتةدةن كةشكة دةيئن جةثئل مؤزئكا بةرة بةرؤ كةرةك. ويلانؤعا، كئتاپ وقؤعا مذمكئندئك بةرمةؤ كةرةك. ويتكةنئ، رؤحاني جاعئنان ساياز ادام قاشاندا ءوزئن باقئتتئ سةزئنةدئ»، - دةگةن. ادام نةعذرلئم رؤحاني جاعئنان باقئتسئز بولسا، سوعذرلئم ءوزئن باقئتتئ سانايدئ. قازئر سونداي كةزةث. مةنئث:
«نةگة ابايدا بةس ايةل بار،
ال پؤشكيندئ ءجذز ون ءذش،
قئز-كةلئنشةك تذس-تذسئنان شؤاق شاشا قورشاعان؟
دون-جؤاندئق ةمةس پة بذل،
اث-تاث ءالئ ةل سوعان»، - دةپ كةلةتئن ولةثئم بار. پؤشكين دة، اباي دا مئث جئلدا ءبئر-اق رةت دذنيةگة كةلةتئن ادامدار. سوندئقتان ولار وزدةرئنئث تالعامئنا ساي ايةل ئزدةدئ. ءبئراق ول ايةل قاسئنان تابئلا قويمادئ. پؤشكيننئث 113 قئزئ بولعان، سولارمةن سئرلاسقان، ءبئراق تابئلمادئ. ويتكةنئ، ولار مئث جئلدا ءبئر-اق رةت دذنيةگة كةلةتئن. ماحاببات دةگةنئمئز نة؟ ماحاببات دةگةنئمئز ةكئ سانالئ ادامنئث سانا بيئگئندة جولئعؤئ. سوندئقتان كةيبئرةؤلةر: «ماحاببات تةك ذلئ ادامداردا عانا بولادئ»، - دةيدئ. مةن وسئ پئكئرگة قوسئلامئن. ال پوةزيا - سانا شئثئ. سوندئقتان بذنئ تذسئنةتئن ادامدار دا از بولادئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ادامنئث تابيعاتئ قئزئق قوي. تاعئ ءبئر ولةثئثئز بار ةمةس پة، مئسالئ، قازئر وتباسئندا ءبئر-بئرئمةن سويلةسپةيتئن ادامدار كوبةيئپ كةتتئ عوي. ءبئر-بئرئنة رؤحاني تئرةك بولا الماعاننان كةيئن بة، كةيبئر ةرلئ-زايئپتئلار ءبئر-بئرئمةن سويلةسپةيدئ ةكةن. نة زاماندا جازعان ولةثئثئز وسئ زامانعا ءدوپ كةلئپ تذر.
ةسةنعالي راؤشانوأ: «جذبايلار بار اثگئمةسئ تاؤسئلعان، ال ماحاببات تاؤسئلمايتئن اثگئمة»، - دةيدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: بارةكةلدئ! سئزگة ءسوز.
ةسةنعالي راؤشانوأ: مذحاث مئسالداردئ جاقسئ كةلتئرئپ وتئر. ذلئ تذلعالاردئث كوبئرةك عاشئق بولاتئنئن، پؤشكيندئ دة ايتئپ ءوتتئثئز. بؤنين دة سونداي بولعان. ول ءتئپتئ ءتورت-بةس رةت عاشئق بولئپ، 2-3 رةت ذيلةنئپ، ءومئرئنئث سوثئندا: «جازؤ-سئزؤئم كوبةيئپ كةتتئ، قولعانات، جاردةمشئ كةرةك»، - دةپ، ةكئنشئ ايةلدئ الئپ كةلئپ، ءبئر شاثئراقتئث استئندا تذرعان. تولستويدئث ءومئر باقي قذلاق-ميئن جةپ، توزدئرئپ، اقئر سوثئندا ةلدةن بةزدئرئپ جئبةرگةن سوفيا اندرةيةأنانئ ايتپاعاندا، ارينة. ونئث ودان باسقا ايةل الماعانئن ايتساق تا ءبئراز جةرگة بارؤعا بولادئ. دةي تذرعانمةن، شاحانوأتئث شئعارماشئلئعئن وقئعان جاستار بذگئنگئ زامانعا لايئق، تازا، پاك ماحابباتتئث يةسئ بولادئ دةپ سةنةمئن.
جذسئپبةك قورعاسبةك: مذحتار شاحانوأ پوةزياسئن اثگئمة ةتكةن كةزدة، ونئث انگة ارنالعان ولةثدةرئن اينالئپ وتة المايمئز. بذل جةردة ايتاتئن ءبئر نارسة بار، مئنا «ماحابباتتئ قورعاؤ» دةگةن كئتاپتا سول ولةثدةر ةكئ رةت بةرئلئپ كةتئپتئ. بالكئم ارتئعئ دا جوق شئعار، ولةثدةردئث اراسئندا دا ءجذر، سودان كةيئن ءان ماتئندةرئ دةپ ةكئنشئ قايتالاپ بةرئلگةن. انگة ارنايئ جازئلعانئ بار، انگة سذرانئپ تذرعاندارئ دا بار دةگةندةي. وسئ مذحاثنئث ءان ماتئندةرئ تؤرالئ ايتپاساق، ءسوز تذگةل بولماس. «اق بانتيكتةن» باستاپ...
ةسةنعالي راؤشانوأ: انگة ءماتئن جازاتئن قانشاما اقئن بار. سونئث ئشئندة ءتورت-بةسةؤئ عانا ساپالئ شئعادئ. ال كوبئ حالتؤرا. ول تؤرالئ مذحاث ةكةؤئمئز «جالئندا» ئستةپ جذرگةندة تالاي سئن ماقالالار دا جاريالادئق، بئزدةن كةيئن دة جاريالانئپ جاتئر. ءبئراق جاعداي تذزةلئپ كةتتئ دةپ ايتؤ ءالئ ةرتة. يمانئمئزدئ الدئمئزعا سالئپ، شئنئن ايتاتئن بولساق، مذحاثنئث انگة جازعان ماتئندةرئنئث اراسئنان بئردة-ءبئر حالتؤرا تابا المايسئز. حالتؤرا دةگةن نة؟ حالتؤرا - ءجذردئم-باردئم، ات ذستئندة جازئلا سالعان جولدار، شالا ذيقاستار، كوركةمدئك دةثگةيئ تومةن تارماقتار.
مئسالئ، «ون جئل مةكتةپ پارتاسئندا، بئرگة وتئردئم وزئثمةنةن»، «مةن ساعان عاشئق ةدئم، امالئم نة؟»، «بالاؤسا قئز ةدئث ءبئر كةزدة،
شاشئثا اق بانتيك بايلاعان.
وزگةرئپ كةتئپسئث بذل كذندة،
كوركئثة كوز تاستاپ ويلانام.
نذرلئ بةينةث تاثداي جارقئن،
ارمانئسئث قانداي جاننئث...» قاي-قايسئنا دا مذحاث تةر توكتئ... ماعان ئلعي سذراق قويادئ: «جاقسئ اقئن بولؤ ءذشئن نة ئستةؤ كةرةك؟»، - دةپ. «بئلمةيمئن، بئلسةم جاقسئ اقئن بولار ةدئم وسئ كذنگة دةيئن»، - دةپ جاؤاپ بةرةمئن.
جذسئپبةك قورعاسبةك: مذقا، ءسئز انگة ءماتئن جازدئثئز با، الدة كومپوزيتورلار ولةثئثئزگة قاراپ وزدةرئ ءان جازدئ ما؟
مذحتار شاحانوأ: كةزئندة ءشامشئ، تولةگةن ذشةؤمئز اعالئ-ئنئلئدةي بولدئق قوي. ءشامشئ مةنةن 12 جاس، توكةث دة 5-6 جاس ذلكةن بولدئ. توكةث ولةثدةرئمدئ وقئپ، ءوزئ مةنئ ئزدةپ تاؤئپ العان. سودان كةيئن جذبئمئز جازئلعان جوق. انام ءشامشئنئ دة، تولةگةندئ دة ءوزئمنئث بالام دةپ ةسةپتةدئ. «قانشا بالاثئز بار؟»، - دةگةندة: «ءذش بالام بار: ذلكةنئ - ءشامشئ قالدئياقوأ، ورتانشئسئ - تولةگةن ايبةرگةنوأ، كئشئسئ - مذحتار شاحانوأ»، - دةيتئن. مئنة، سونداي باؤئرلاستئق بولدئ ارامئزدا.
ءبئراق مةن ءاندئ بالا كةزئمنةن شئعارعان ةكةم. كةيئن العاشقئ شئعارعان ءانئمدئ ءشامشئ تئثداعاننةن كةيئن: «بذعان شئنئمةنةن كئرئسسةث، ءبارئمئزدئ جارتئ جولدا قالدئرادئ ةكةنسئث»، - دةپ ازئلدةگةن. سودان كةيئن «جذبايلار جئرئ»، «گذلداؤرةن» دذنيةگة كةلدئ. ءوزئمنئث جازعان اندةرئم دة ءبئرشاما. قازئر تذسئنئگئم مذلدةم وزگةرگةن. كوپ نارسةگة باسقاشا قارايمئن. شئندئعئن جويئپ العان ادامداردئ اقئن دةپ تة، ازامات دةپ تة ةسةپتةمةيمئن. مئنة وسئ تؤرالئ جازئلعان ولةثنةن ءذزئندئ وقيئن:
- ولةث قذراؤ - اقئندئقتئث كوپ ءتذرئنئث ءبئر ءتذرئ،
تةك سول ءذشئن ونئ ارداقتاؤ، جونسئزدةؤ ءهام كذلكئلئ.
ءداؤئرئ مةن بيلئگئنة سانالعانمةن الئمدئ،
ذلتئن ساتقان اقئندار بار، ءبئراق جئرئ دارئندئ.
ةرلئگئ جوق، ةلدئگئ جوق، اؤزئ عانا بةلسةنةر،
سوزدةن ءئسئ الشاق جاتسا، وعان قالاي ةل سةنةر؟
نةگة بذگئن ذلت مذددةسئ ناؤقاس جانداي تةثسةلةر،
مذنداي شاقتا اقئندئق كذش تةك شئندئقپةن ولشةنةر.
ناعئز اقئن ءار كةزةثدة ءوزئن قاعئپ ذلةستةن،
ذلتتئق رؤحي مذددة شئثئ - شئندئق ءذشئن كذرةسكةن.
شئندئق كاؤسار اقئندئققا بولؤ كةرةك اسئل ءان،
شئندئقتئ ايتئپ ةر ماحامبةت ايئرئلعان باسئنان.
«اقئندار از سئن ساعاتتا سوزدةن ءئسئ زورايعان»،
دةسةكتاعئ «اباي قاشان جول ئزدةپتئ وثايدان؟»
ةل، ذلت جايلئ سئرلارئمةن،
جئرئ بيئك تذرعانئمةن،
ءئسئ ءذشئن مةن ماحامبةتتئ بيئك قويام ابايدان!
بذل ادامدئق ذستانئمئم قالئپتاسقان تالايدان.
كئم تانئسا ماحامبةتتئ شئندئعئنان تانئسئن.
حالقئن مذثعا قالدئرعانمةن،
ساتقئنعا باس الدئرعانمةن،
ةثكةيتپةستةن ساقتاي ءبئلدئ ول ذلتئنئث ءور نامئسئن.
جذرت سوندئقتان ءپئر تذتادئ ماحامبةتتةي ارئسئن!..
كذرةس ءالئ ءجذرئپ جاتئر شئندئق ءذشئن، ار ءذشئن...
شئندئعئ جوق پةندةلةردئ باسار ؤاقئت كوشكئنئ.
داثققا مويئن سوزعانئمةن،
توم-توم ولةث جازعانئمةن،
شئندئعئ ولگةن اقئنداردئث اقئن ةمةس ةشبئرئ!
شئنشئل اقئن بولؤ دةگةن ازاپتئث ةث ازابئ،
سول ازاپقا توزة ءبئلؤ عاجاپتئث ةث عاجابئ.
سوثعئ ون جئلدا ءوز تئلئمدة، وي-سانامدا جاثعئرار،
ءبئر جاقسئ ولةث وقئماپپئن ءوزئمدئ تاثعالدئرار.
قانشاما جئر جاثالئقسئز، تذيسئگئ جوق، الدئ بار،
ءسوز تئركةسئ، نةگئزئندة، تةك ذيقاسئ ءسان قذرار.
اقئندئق كذش - ايتئلماعان وي-سةزئمدةر جيئنئ،
ول بيئكتةن بوي كورسةتؤ - قيئننئث ةث قيئنئ!
اقئنعا ةگةر رؤحئنا ساي كذرةسكةرلئك قونباسا،
ودان ذلكةن ءورئس كذتؤ، جةثئس كذتؤ دالباسا.
جذسئپبةك قورعاسبةك: جالپئ بذل ولةث مذحتار شاحانوأتئث شئعارماشئلئعئنئث كذردةلةنة تذسكةنئن بئلدئرسة كةرةك. مذحاثنئث پوةزياسئندا تةرةثدئك، جازئقتئق، بيئكتئك دةگةن ذشتئك ذعئم ءجيئ قولدانئلادئ. وسئ تةرةثدئك، جازئقتئق، بيئكتئك مذحتار شاحانوأ پوةزياسئنئث فيلوسوفياسئ دةر ةدئم.
گازةتتئك نذسقاسئن جاساعان - بالجان مذرات قئزئ