شةتةل قازاقتارئنئث ادةبيةتئ مةن ونةرئ

ولاردئث تاريحي وتانمةن تئعئز بايلانئستا بولؤئن قامتاماسئز ةتؤ ءذشئن 1992 - جئلئ قذرئلعان دذنيةءجذزئ قازاقتارئ قاؤئمداستئعئنئث رولئ ةرةكشة. بذل بةدةلدئ حالئقارالئق ذيئم وسئعان دةيئن دذنيةجذزئ قازاقتارئنئث ءتورت قذرئلتايئن وتكئزئپ، قازاق حالقئنئث تاعدئرئ، ءتئلئ، الةمنئث تذكپئر-تذكپئرئندةگئ قازاقتاردئ ءبئرتذتاس قازاقستان مةملةكةتئنة ورالتؤدئث قذقئقتئق نةگئزدةرئ سياقتئ كوكةيتةستئ ماسةلةلةرئن تالقئلادئ. 2011 - جئلدئث 25 - مامئرئندا استانا قالاسئندا وتكةن دذنيةءجذزئ قازاقتارئنئث II قذرئلتايئندا ةلباسئ، قاؤئمداستئق ءتوراعاسئ ن.نازاربايةأ «قازاقستان - دذنيةدةگئ ءار قازاقتئث قاستةرلئ قذبئلاسئ» اتتئ بايانداماسئندا: «قازاق بالاسئ دذنيةنئث قاي تذكپئرئندة جذرسة دة تذتاس حالقئنئث ءبئر بولشةگئ ةكةنئن ةش ؤاقئتتا ذمئتپاؤئمئز كةرةك» دةپ قاداپ ايتئپ، «...قانداستار تذرئپ جاتقان ةلدةردة ذلتتئق ونةردئث كةثئنةن تارالؤئنا جاعداي جاساؤئمئز كةرةك. ءبئز قازاقتئث قايماعئ بذزئلماعان كورشئ ةلدةردة ذلتئمئزدئث اسا قذندئ رؤحاني مذرالارئ ساقتالعانئن جاقسئ بئلةمئز. ءبئلئم مةن عئلئم مينيسترلئگئ مةن مادةنيةت مينيسترلئگئنة ةكسپةديسيالار ذيئمداستئرئپ، وسئنداي قذندئ مذرالاردئ جيناقتاؤدئ تاپسئرامئن» دةپ ذلكةن مئندةتتةر جذكتةدئ.
ةلباسئنئث قذرئلتايدا سويلةگةن سئندارلئ سوزئنةن تؤئندايتئن بذگئنگئ كذن تالاپتارئن نةگئزگة الا وتئرئپ، قازاقتار تئعئز قونئستانعان كورشئ ةلدةر - رةسةي، قئتاي، موثعوليا، وزبةكستان، تذرئكمةنستان قازاقتارئنئث ادةبيةتئ مةن ونةرئن ءبئرتذتاس ذلتتئق قذندئلئقتار تذرعئسئنان جان-جاقتئ زةرتتةؤدئث ماثئزئ زور. بذل ةلدةردة تذراتئن قازاقتار ادةبيةتئ مةن ونةرئ وسئعان دةيئن ديسسةرتاسيالئق ةثبةكتةر اؤقئمئندا عانا قاراستئرئلئپ كةلگةنمةن، مةملةكةتتئك باعدارلاما دةثگةيئندة كةث اؤقئمدا زةرتتةلگةن جوق ةدئ. ءبئلئم جانة عئلئم مينيسترلئگئنئث قولداؤئمةن م.اؤةزوأ اتئنداعئ ادةبيةت جانة ونةر ينستيتؤتئ 2012-2014 - جئلدارعا جوسپارلانعان «شةت- ةلدةردةگئ قازاق ادةبيةتئ مةن ونةرئ» اتتئ باعدارلاما دايئندادئ. ونئث باستئ ماقساتئ - وتانداستارئمئز تئعئز قونئستانعان كورشئ ةلدةردةگئ قازاق ادةبيةتئ مةن ونةرئنئث ءبئر جارئم عاسئرلئق تاريحئنا تةرةث بارلاؤ جاساپ، دذنيةءجذزئ قازاقتارئ ادةبيةتئ مةن ونةرئنئث نةگئزگئ دامؤ باعئتتارئ مةن ماقسات-مئندةتتةرئن ايقئنداؤ بارئسئندا شئعارماشئلئق ذندةستئك، ساباقتاستئق پرينسيپتةرئن نةگئزگة الا وتئرئپ، ئرگةلئ عئلئمي ةثبةك جازؤ.
وسئ بئرةگةي باعدارلامانئ جذزةگة اسئرؤ ماقساتئندا ينستيتؤتتئث جةتةكشئ فولكلورتانؤشئ، ادةبيةتتانؤشئ جانة ونةرتانؤشئ عالئمدارئنان جاساقتالعان كةشةندئ عئلئمي ةكسپةديسيالار ذستئمئزدةگئ جئلئ رةسةيدئث سامارا، ساراتوأ، أولگوگراد جانة استراحان وبلئستارئندا، وزبةكستاننئث تاشكةنت، سامارقان، بذحارا، ناأوي وبلئستارئندا، قاراقالپاقستان وثئرئندة، موثعوليانئث بايان-ولگي، قوبدا، دارحان ايماقتارئندا بولئپ، ذلتتئق فولكلور مةن ءان-كذي مذرالارئن، ساندئك-قولدانبالئ ونةر تؤئندئلارئن، جازبا جانة اؤئز ادةبيةت نذسقالارئن جيناپ قايتتئ. موثعولياعا جاسالعان عئلئمي كةشةندئ ةكسپةديسيا بارئسئندا قازاقتار شوعئرلانئپ ءومئر سذرةتئن بايان-ولگي ايماعئ تذتاستاي، قوبدا ايماعئنئث ةكئ اؤدانئ، ؤلان-باتور، ولگي، نالايحان قالالارئ قامتئلدئ.
وسئ ةكسپةديسيا كةزئندة عئلئمي قئزمةتكةرلةر توقسانعا جؤئق كئسئلةردئث اؤزئنان فولكلوردئث سان-سالالئ ذلگئلةرئن، ماسةلةن، قارا ولةث، جذمباق، جاثئلتپاش، بةتاشار، جوقتاؤ، سئثسؤ، ءدئني قيسسالار، تويگةلةؤ جانة شورةلةؤ جئرلارئ، سونئمةن بئرگة فولكلورلئق ذلگئلةر جاريالانعان سيرةك كةزدةسةتئن كئتاپتاردئ جينادئ.
ةكسپةديسيا بارئسئندا قازاق حالقئنئث ةجةلدةن كةلة جاتقان «جورعا ايؤ» ءبيئ ةل اراسئندا ءالئ دة ءومئر ءسذرئپ وتئرعاندئعئ انئقتالدئ. بذل ءبيدئ بيلةؤشئلةر «جورعا ايؤ» كذيئن دومبئرادا ورئنداپ، سونئمةن بئرگة وسئ ءبيدئث شئعؤئ تؤرالئ اثئزدئ ايتئپ، ءبيدئ بيلةدئ. «جورعا ايؤ ءبيئ» كاسئبي دةثگةيدة تةلةكامةراعا ءتذسئرئلدئ.
عاسئرلار كةرؤةنئنةن سئمباتئمةن وتكةن حالئق مذراسئ «جورعا ايؤ» ءبيئنئث ةل اراسئندا كةزدةسؤئ - شئنئمةن تاثعاجايئپ قذبئلئس دةؤگة بولادئ. بذل ءبيدئ بيلةؤشئلةر تةك ءبئر اؤئلدا عانا ةمةس، قايتا اراسئ الشاق ورنالاسقان ءار ايماقتان جولئعئپ وتئرعاندئعئ، بيلةنگةن ءبيدئث بؤئن ئرعاعئ، ميميكاسئ ءوزارا ذقساس بولئپ كةلةتئندئگئ زةرتتةؤشئلةردئ تاثداندئردئ. ايتالئق، بيدئ ناعئز ناقئشئنا كةلتئرئپ بايان-ولگيدئث دةلؤؤن سؤمئنئندا تذراتئن قارت انا سامالحان ماردان قئزئ ورئنداعان ءتذرئ بةينةتاسپاعا جازئپ الئندئ. التئنسوگسة سؤمئنئث تذرعئنئ ؤاتحان يمامماحمذت ذلئ دةگةن اقساقال دا «جورعا ايؤ» ءبيئن اثئزئمةن بئرگة ايتئپ، كذيئن شةرتئپ، بيئن بيلةگةن. سونئمةن بئرگة دارحان ؤؤل ايماعئ حونگور سؤمئنئنئث قارت تذرعئنئ زذلحارنايئن بةكباي ذلئ دا «جورعا ايؤ» ءبيئنئث شةبةرئ ةكةن. بذل مالئمةتتةردئ سارالاي كةلة موثعولياداعئ قازاقتار اراسئندا قازاقتئث حالئق مذراسئ «جورعا ايؤ» ءبيئنئث دة كةث كولةمدة تارالعاندئعئن بايقاؤعا بولادئ. سونئمةن بئرگة جوعارئداعئ ونةرپازدار بذگئندة كةث كولةمدة ةل اراسئنا جاثا ارلةؤمةن تارالعان «قارا جورعا» ءبيئنئث كذيئ مةن بؤئن ئرعاعئ مذلدة وزگةرئپ كةتكةندئگئن تئلگة تيةك ةتتئ.
قازئرگئ «قارا جورعا» دةپ بيلةپ جذرگةن كذي «قوس كذرةث» نةمةسة «سال كذرةث» دةپ اتالاتئن حالئق كذيئ ةكةندئگئن، ال «قارا جورعا» كذيئنئث مذلدة باسقا ةكةندئگئن ايتئپ، كذيدئ تارتئپ، «قارا جورعانئث» كونة نذسقاسئن وزدةرئ بيلةپ كورسةتتئ. ةكسپةديسيالئق زةرتتةؤ بارئسئندا موثعوليا قازاقتارئ اراسئندا جذمباق جانرئ كةث كولةمدة تارالعاندئعئ، سونئمةن بئرگة سونئلئعئ، حاتقا تذسپةگةن جاثالئعئمةن ةرةكشةلةندئ. قازاقستاندئق عالئمدار حالئق اراسئنان عئلئمي اينالئمعا ءالئ دة تذسة بةرمةگةن جذزدةگةن جذمباقتار جازئپ الدئ. بذدان سئرت ةرةكشة نازار اؤداراتئن جاعداي - «جوقتاؤ» جانرئنئث بذگئنگة دةيئن ةل اراسئندا ايتئلئپ كةلة جاتقاندئعئ. بذل جانردئث كوپتةگةن ذلگئلةرئ حالئق اراسئنان عئلئمي-زةرتتةؤ ءذشئن جازئلئپ الئندئ.
قارا ولةثنئث قايماعئ بذزئلماعاندئعئ دا دالةلدةنة ءتذستئ. بذرئن عئلئمي نئسانعا تذسة بةرمةگةن كوپتةگةن تئث جاثئلتپاشتار، ماقال-ماتةلدةر، عذرئپتئق فولكلور ذلگئسئنئث ةرةكشة ذلگئسئ «قوزئنئ تويگةلةؤ» جانة «ةشكئنئ شورةلةؤ» جئرلارئ دا انئمةن بئرگة جازئلئپ، ةكسپةديسيا قورئنا ءتذستئ. رةسةيدئث قوشاعاش اؤدانئنئث تذرعئندارئ، سونئمةن بئرگة التاي رةسپؤبليكاسئ ؤست-كان اؤدانئ تذراتئ اؤئلئ قازاقتارئ عئلئمي كةشةندئ ةكسپةديسيا بارئسئندا تذثعئش رةت زةرتتةلدئ. قوشاعاش قازاقتارئندا قارا ولةث، جوقتاؤ، تاريحي اثئزدار، شةجئرةلئك دةرةكتةرءاجةپتاؤئر ساقتالعانئ بايقالدئ. اسئرةسة، «جوقتاؤ» جانرئنئث بذل وثئردة دة ومئرشةث سالت ةكةندئگئ انئقتالدئ.
ءبئر ةرةكشة ايتاتئن جايت - قازاق باسپاسوزئندة «شوقئندئ قازاقتار» دةگةن اتاؤعا ية بولعان ؤست-كان اؤدانئ تذراتئ اؤئلئن مةكةندةيتئن 70 وتباسئ، جيئنئ 300 قانداسئمئز تؤرالئ تولئققاندئ ماتةريالدار جينالدئ. زةرتتةؤ بارئسئندا وسئ اؤئلعا قازاقتاردئث ورنالاسؤئ تؤرالئ شةجئرةلئك دةرةكتةر، ولاردئ وتئرئقشئ حالئقتئث قالاي شوقئندئرعانئ تؤرالئ مالئمةتتةر، سونئمةن بئرگة وسئ اؤئل تذرعئندارئنئث قازئر مةشئت اشئپ، يمام سايلاپ، اتا ءدئنئ مذسئلماندئققا بةت بذرعانئ تؤرالئ دةرةكتةر جازئلئپ الئندئ. اؤئلداعئ قاريالار قازاق تئلئندة ةركئن سويلةيتئندئگئ، ءان ايتئپ، جئر جئرلايتئندئعئ - ذلتتئق زةردة مةن يممؤنيتةتتئث بةكةم ةكةندئگئ بايقالدئ. تذراتئ اؤئلئنئث قارت تذرعئنئ كذلاش ءجذسئپ قئزئ باسقا ةمةس، الدئمةن بئلايشا «ةلئم-ايدئث» زارلئ اؤةنئنة باستئ:
شاعي شاپان كيمةسةم سان كةلمةيدئ-اؤ،
«ةلئمايعا» سالماسام ءان كةلمةيدئ،
ةلئم-اي، ةلئم-اي.
بويئندا تذراتئنئث ارشا اپ ءجذرمئن،
ارشامدئ كوتةرة الماي شارشاپ ءجذرمئن،
ةلئم-اي، ةلئم-اي.
تؤئسئم سوناؤ جذرگةن امان دةيدئ-اؤ،
حابارئن ءوزئم بارئپ كورسةم ةكةن،
ةلئم-اي، ةلئم-اي!
بذل جئر جولدارئنئث ءوزئ شةتةلدةگئ قانداستاردئث تؤعان ةلگة، اتامةكةنگة دةگةن ساعئنئشئن ايقئن بئلدئرةدئ، تئثداعان ادامدئ ةرئكسئز ةلجئرةتةدئ.
وزبةكستاندا تذرئپ جاتقان قازاقتاردئث ادةبيةتئ مةن ونةرئ جايئنداعئ مالئمةتتةرگة قاراساق، قازاقتئث كورنةكتئ جازؤشئ، دراماتؤرگئ س.بالعابايدئث «ةث ادةمئ كةلئنشةك» سپةكتاكلئن جاقئندا وزبةكستان ذلتتئق دراما تةاترئ قويعان ةكةن. قاراقالپاقستاننئث بةرداق اتئنداعئ مةملةكةتتئك دراما تةاترئنئث ساحناسئندا وسئ جانة وزگة دة قازاق اأتورلارئنئث پةسالارئ ءجيئ قويئلاتئنئن كورة وتئرئپ، مادةني بارئس-كةلئسكة كةدةرگئ جوق ةكةنئ سةزئلدئ. «وزبةك فيلم» كينوستؤدياسئنئث بئرنةشة ساتتئ تؤئندئلارئن جاساعان پروديؤسةر، كينورةجيسسةر فيرؤزا ةگةمبةرديةأا، اقئن، تةلةجذرگئزؤشئ انار نالئبايةأا، وزبةكستاننئث ناؤايئ اتئنداعئ ذلكةن وپةرا جانة بالةت تةاترئنئث درامالئق سوپرانو داؤئستئ بةلدئ ءانشئسئ، بئرنةشة حالئقارالئق كونكؤرستاردئث لاؤرةاتئ گؤلي ايتجانوأا مةن تةاتر ديريجةرئنئث ءبئرئ قاراقالپاقستاننئث حالئق ءارتيسئ، وزبةكستاننئث ةثبةك سئثئرگةن ءارتيسئ ايدا ابدؤللايةأا سةكئلدئ قانداستارئمئز بذگئنگئ تاثدا وسئ ةلدئث اؤزئنا ئلئگئپ جذرگةن اتاقتئ ونةر قايراتكةرلةرئ ةكةندئگئن ماقتانئشپةن ايتؤعا بولادئ.
بذكئل شئعارماشئلئق عذمئرئن كةثةستئك كةزدةگئ وزبةكستاندئق تانئمال «ليازگي» فولكلورلئق-ةتنوگرافيالئق ءانسامبلئنة ارناعان اپالئ-سئثلئ الماگذل جانة ذربئگذل سذيةربايةأالاردئث دا ذلكةن ةثبةگئن اتاپ وتكةن ورئندئ. سئرناي، بايان اسپابئندا، جةكة داؤئستا جانة دؤةت ذلگئسئندة ءانشئ بولئپ، دذنيةنئث ءتورت بذرئشئن شارلاعان بذل قازاق ونةرپازدارئنئث باؤئرلاس وزبةك ونةرئ مةن مادةنيةتئنة سئثئرگةن ةثبةگئنئث ورنئ ةرةكشة. قاراقالپاقستاننئث استاناسئ نوكئس قالاسئندا جةرگئلئكتئ قازاق دياسپوراسئنئث ونةرپازدارئ باستاماسئمةن «بةس قالا» حالئق تةاترئ ءبئراز جئلدار بويئ جذمئس جاساعان. وكئنئشكة وراي، بذگئندة بذل تةاتر كاسئبي ماماننئث جوقتئعئنان تاراپ كةتكةن. اتئ بار بولعانئمةن زاتئ جوق قازاق تةاترئنا اينالئپتئ.
موثعوليانئث بايان-ولگي ايماعئنداعئ قازاق مؤزئكالئ دراما تةاترئ وسئ مةملةكةتتة ءومئر ءسذرئپ جاتقان قانداستارئمئز ونةرئنئث قارا شاثئراعئ بولئپ سانالادئ. ول العاشئندا 1940-1945 - جئلدارئ ايماقتئق كلؤب، ال 1956 - جئلدان باستاپ ذلتتئق مؤزئكالئق دراما تةاترئ رةتئندة جذمئس ئستةي باستاعان. تةاتر ءوز شئعارماشئلئعئن تذثعئش رةت م.قذرمانحاننئث «كةزةث ذستئندة» پةساسئمةن اشقان ةكةن. ايماقتئق تةاتر ساحناسئندا م.اؤةزوأتئث «ةثلئك-كةبةك»، ع.مذسئرةپوأتئث «اقان-سةرئ - اقتوقتئ»، «قوزئ كورپةش - بايان سذلؤ»، ب.اقتاننئث «جامان مةن ةرماهان»، م.قذرماحاننئث «جاسئل دان»، «تذلبا كول شايقاسئ» جانة ت.ب. پةسالارئمةن قاتار ة.برؤسيلوأسكيدئث «قئز جئبةك»، د.دامديسؤرةننئث «كةرئم-اؤ، اي-داي» اتتئ وپةرالار دا قويئلعان. تةاتر قذرامئندا حور، دراما، بالةت كلاستارئ مةن ذلت اسپاپتار وركةسترئ جذمئس ئستةيدئ. تةاتردا ءار جئلدارئ قازاقستاندئق بةلگئلئ مؤزئكا ماماندارئ ح.تاستانوأ، ا.مئرزابةكوأ، م.اؤباكئروأ كةثةسشئلئك قئزمةت اتقارئپ، جوعارئ دارةجةدةگئ ونةر بيئگئنة كوتةرؤگة ذلةس قوسقان. 1990 - جئلئ تةاترعا جئلجئمالئ ساحناسئ بار جاثا عيمارات پايدالانؤعا بةرئلئپتئ.
شةتةل قازاقتارئنئث جازبا ادةبيةتئنة توقتالساق، اسئرةسة، موثعولياداعئ قازاقتار ادةبيةتئندة جاثا دامؤ ءذردئسئ ايقئن بايقالادئ. پوةزيادا سذراعان راحمةت ذلئ، شئناي راحمةت ذلئ، بايئت قابان ذلئ سياقتئ اقئندار كةث تئنئستئ ليريكالئق تولعانئستارمةن، زامان ماسةلةلةرئن تئلگة تيةك ةتكةن تئث كوركةم ويلارئمةن ةرةكشةلةنسة، پروزادا ةرباقئت ءنذسئپ ذلئ اثگئمة جانرئن جاثا سذرلةؤمةن دامئتقان جازؤشئلئق شةبةرلئگئمةن كوزگة تذسةدئ.
كةشةندئ عئلئمي ةكسپةديسيالاردئث جان-جاقتئ جذرگئزگةن زةرتتةؤ جذمئستارئ بارئسئندا رةسةي، وزبةكستان، موثعوليا ةلدةرئندة تذراتئن قازاقتار اراسئندا ذلتتئق ساندئك-قولدانبالئ ونةر تذرلةرئنئث سول بذرئنعئ قازاقئ قالپئندا ساقتالعاندئعئ بايقالدئ، سونئمةن بئرگة بذل ةلدةردةگئ قازاقتار ئشئنةن سؤرةت، ءمذسئن ونةرئندة ةرةكشة دارئندئلئعئمةن تانئلعان تؤما تالانتتار شئققاندئعئ ءجئتئ نازارعا الئندئ. وسئ ةلدةرگة ذيئمداستئرئلعان كةشةندئ عئلئمي ةكسپةديسيالار شةت- ةلدةردة تذراتئن قازاقتاردئث مادةني دامؤئنا بايلانئستئ بئرنةشة وزةكتئ ماسةلةلةر بار ةكةندئگئن كورسةتتئ:
1. ءوزبةكستان مةن موثعوليادا قازاق مةكتةپتةرئ بولعانئمةن، وقؤ-ادئستةمةلئك قذرالدار جةتئسپةيدئ. رةسةيدة قازاق مةكتةپتةرئ جوقتئث قاسئ. بذل بئرنةشة جئل بويئ ايتئلئپ كةلة جاتقان ذلكةن ماسةلة. وسئعان وراي قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث ذكئمةتئ ءتيئستئ شارالار ذيئمداستئرسا دةگةن ئزگئ نيةتئمئزدئ جةتكئزةمئز.
2. موثعوليانئث قازاقتار عانا تذراتئن بايان-ولگي ايماعئنئث ورتالئعئ - ولگي قالاسئنداعئ كئتاپحانا قورئ سوثعئ 20 جئلدا قازاق تئلئندة شئققان كئتاپتارمةن تولئقتئرئلماعان. وسئعان وراي مادةنيةت جانة اقپارات مينيسترلئگئنة قازاقستان باسپالارئنان شئققان جاثا كئتاپتاردئ قازاقتار ءجيئ قونئستانعان كورشئ ةلدةردئث كئتاپحانالارئنا جةتكئزؤدئ ذسئنامئز.
3. وزبةكستاننئث قازاقتار تئعئز قونئستانعان وبلئستار مةن اؤداندارئندا وزدةرئنئث سالتئ مةن ءداستذرئن ساحنادان كورسةتةر قازاق ذلتتئق تةاترئنئث بولماؤئ ويلانتادئ.
4. موثعولياداعئ بايان-ولگي قازاق مؤزئكالئ دراما تةاترئنئث بذگئنگئ تئنئس-تئرشئلئگئندة بذرئنعئ سالئپ كةتكةن جولدئ جالعاستئرؤعا، كةزدةسئپ جاتقان ماتةريالدئق قيئندئقتارعا قاراماستان شئعارماشئلئق ذجئمدئ ذستاپ تذرؤ، حالئقتئث رؤحاني-مادةني سذرانئسئن وتةؤگة تالپئنئستار بار. كاسئبي مامانداردئث جةتئسپةؤشئلئگئ، جاثا شئعارماشئلئق يدةيانئث بولماؤئ بذگئنگئ تاثدا الئس شةتةلدةگئ جالعئز قازاق كاسئبي تةاترئنئث تئنئسئن تارئلتاتئن سةكئلدئ. بذل قازاق تةاترئنئث شئعارماشئلئق كةلبةتئن جاقسارتؤ، وزئندئك ذلتتئق بوياؤئ مول ذجئم بولئپ ساقتالئپ قالؤئ ءذشئن جةرگئلئكتئ بيؤدجةتتةن بولئنةتئن قارجئمةن بئرگة، قازاقستان رةسپؤبليكاسئ دا بارئنشا قولداؤ كورسةتئپ وتئرؤ قاجةت دةپ بئلةمئز.
قورئتا كةلگةندة، م.اؤةزوأ اتئنداعئ ادةبيةت جانة ونةر ينستيتؤتئ دايئنداعان «شةتةلدةردةگئ قازاق ادةبيةتئ مةن ونةرئ» باعدارلاماسئ ةلئمئزدئث ءبئرتذتاس ذلتتئق مةملةكةت قذرؤ يدةياسئنا ساي كةلئپ، شةتةلدةگئ قازاق ادةبيةتئ مةن ونةرئن كةشةندئ تذردة زةرتتةؤگة، باعئت-باعدارئن ايقئنداؤعا مول مذمكئندئك بةرةدئ. الداعئ ؤاقئتتا قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث پرةزيدةنتئ ن.نازاربايةأتئث تاپسئرماسئنا ساي شةتةلدةگئ قانداستارئمئزدئث ادةبيةتئ مةن ونةرئن، مادةني مذرالارئن، ذلتتئق قذندئلئقتارئن زةرتتةؤ جالعاسئن تابادئ. وسئ ةكسپةديسيادا جينالعان ماتةريالدار عئلئمي ساراپتامادان ءوتئپ، بئرنةشة ذجئمدئق مونوگرافيا رةتئندة باسپاعا دايئندالئپ، عئلئمي اينالئمعا قوسئلادئ.
بذگئنگئ عئلئمي جيئندا الةمگة تارئداي شاشئراپ كةتكةن 5 ميلليونعا جؤئق قانداستارئمئزدئث كوپتةگةن ماسةلةلةرئ كذن تارتئبئنة قويئلئپ وتئر. الداعئ ؤاقئتتا دا مةملةكةتئمئز، ذكئمةتئمئز قانداستارئمئزدئ اتا- قونئسئنا كةلؤئن رةتتةي بةرةتئن بولادئ. ءبئراق سئرتتا جذرگةن قانداستارئمئزدئث، ةتنيكالئق باؤئرلارئمئزدئث ادةبيةت، مادةنيةت، قول ونةرئ زةرتتةلة بةرؤئ كةرةك. ولاي بولماعان جاعدايدا اسئل مذرالار جوعالئپ كةتؤئ مذمكئن. شةتةلدةگئ جاس ذرپاق بذل ذلتتئق قازئنالارئمئزدئ جيناستئرئپ، زةرتتةي المايدئ. سوندئقتان دا ةلباسئ ايتقانداي، ءبئز سئرتتاعئ باؤئرلارئمئزدئ قولداؤدئث ءارتذرلئ جولدارئن جذزةگة اسئرؤئمئز كةرةك. سونئث العاشقئ باسپالداعئ جاسالدئ.
ءؤاليحان قاليجانوأ، م.اؤةزوأ اتئنداعئ ادةبيةت جانة ونةر ينستيتؤتئنئث ديرةكتورئ، فيلولوگيا عئلئمدارئنئث دوكتورئ، قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن قايراتكةرئ
دةرةككوز:«ايقئن» گازةتئ