وتان جانة ورالمان

 استانا. 22 - قازان. قازاقپارات - مةن بذل ماقالادا ءبئر يماني گذلدئ ادام تؤرالئ ايتقئم كةلةدئ. ايتا وتئرئپ، اللانئ، ادامزاتتئ، ادئلةتتئ ءسذيؤ دةگةن بذل دذنيةنئث تئرشئلئگئنةن تئيئلئپ، اسپانعا قاراپ قول جايئپ وتئرا بةرؤ ةمةس، قايتا جان قؤاتئن ودان ءارئ بايئتؤ ارقئلئ نة ءبئر تاماشا ئستةر تئندئرؤ، ال جالپئ ادامزاتتئق قذندئلئقتارعا ذمتئلؤ دةگةن ذلتتئق مذددةلةردئ اياققا باسؤ ةمةس، قايتا ذلتئ، وتانئ ءذشئن جانقيارلئقپةن ةثبةك ةتؤ ةكةنئن ونئث ءومئرئ مةن قئزمةتئ ارقئلئ كورسةتكئم كةلةدئ.
None
None

مةنئث كةيئپكةرئم رةسپؤبليكاعا بةلگئلئ شئعئستانؤشئ عالئم يراننان كةلگةن يسلام جةمةنةي.

يسلامنئث اتاسئ راقباي ماثعئستاؤدئث اسا ءئرئ بايئ بولماسا دا مالدئلارئنئث ءبئرئ ةكةن. ول كئسئ: "مالدئث شةتئنة جةتكةنشة ءبئر قونئپ، ةرتةسئنة عانا جيئستئرئپ كةلةتئنبئز» دةپ ايتئپ وتئرار ةدئ. ءئيسلام: «ءبئر كذنشئلئك جةردئ ءبئزدئث مالئمئز تذتاس جايلاپ جاتادئ ةكةن عوي»، دةپ ويلايتئن. قالادا تؤئپ، ةسئ ةندئ كئرة باستاعان ءسابي تذياقتئ مالدئث اياعئ جةتكةن جةرگة دةيئن جايئلئپ كةتة بةرةتئنئن ءالئ بئلمةيتئن ةدئ.

ماثعئستاؤدا 1928 - جئلعئ تاركئلةؤ باستالعاندا بارلئق جةرلةردةگئدةي، ارينة، وعان نارازئلئق كورسةتكةندةر راقباي اقساقالدئث اتالاستارئنئث ئشئندة دة بولدئ. ولاردئث ءبئر-ةكةؤئن جةر اؤدارامئز دةپ ذشاققا سالئپ الئپتئ دا، تةثئزگة تئرئدةي تاستاپ جئبةرئپتئ. بذل حابار بذكئل اؤلةتتئ تئتئرةنتتئ. ونئث ذستئنة ءوزئ دة قارا تئزئمگة ئلئنگةنئ تؤرالئ حابار جةتتئ. بذعان دةيئن «ءالئپتئث ارتئن باققان»، ءتئپتئ مالئمدئ ءوز ةركئممةن بةرسةم بة دةپ جذرگةن راقباي قاريا قاتتئ ساستئ. تةثدئك ورناتامئز دةگةندةردئث مالدئ اقئسئز العانئن بئلاي قويعاندا جاقئندارئن جةر اؤدارامئز دةپ الداپ، سوتسئز، سذراؤسئز تةثئزگة باتئرئپ جئبةرؤئ ادئلةتكة ءذش قايناسا سورپاسئ قوسئلمايتئن ةدئ.

ةندئ راقباي اقساقالدئث ءوزئ دة سولاردئث جولئن قذشپاق. مالئ تذرماق، ءوزئ دة سذراؤسئز كةتپةك.

بذل ةلدئث يرانعا ذدةرة كوشؤئنة سةبةپ بولعان تاعئ ءبئر جاعداي - جاثا وكئمةتتئث حالئقتئث عاسئرلار بويعئ سةنئمئنة شابؤئل جاساپ، قذدايدئ جوققا شئعارؤئ ةدئ. مالدان ايئرئلسا، ورنئ تولار، جاننان ايئرئلسا، جاس ذرپاق جةتئلةر، ال سةنئمنةن ايئرئلسا، كةلةشةك نة بولادئ؟ سول كةزةثدة شئن مذسئلماننئث الدئندا وسئنداي شةشؤئ قيئن سذراق تذردئ. ويتكةنئ سةنئمئنةن ايئرئلعان سوث ولؤگة دة بولماي قالدئ. ءبئر اللادان باس تارتئپ، ونئث الدئنا قالاي بارماق؟

حالقئمئزدئث باسئنا تذسكةن وسئ پسيحولوگيالئق كذي ءالئ كذنگة دةيئن عئلئمي ةثبةكتةردة دة، كوركةم ادةبيةتتة دة جارئتئپ سيپاتتالعان ةمةس. قازان توثكةرئسئ تؤرالئ توم-توم كئتاپتار جازعان كةثةستئك قازاق جازؤشئلارئ مذنئ ول كةزدةرئ ءسوز جوق اينالئپ وتؤگة ءماجبذر بولدئ. نةمةسة ءتيئپ-قاشئپ قانا كورسةتتئ. بةرئكباي ساعئندئق ذلئ ءوزئنئث "عالامنئث عاجاپ قذبئلئستارئ» اتتئ كئتابئندا ءبئر قئزئق فاكتئنئ ايتادئ. بذحارا جاعئندا ءبئر اؤلية بذلئك شئعارعان مذسئلمانداردئ: «بذل ءوكئمةت ذزاققا بارادئ، مويئنسذنباساثدار بوسقا قئرئلئپ كةتةسئثدةر»، دةپ ةل ارالاپ، ذگئت جذرگئزئپتئ. ارينة، ول جارئقتئق، اؤلية كوممؤنيستئك پارتيانئث ذگئتشئسئ ةمةس-تئ. ءبئراق، قانتوگئسكة جول بةرگئسئ كةلمةگةن ئزگئ نيةتتئ ادام ةكةنئ انئق. دةمةك، جذرةگئنة يماني گذل ذيا سالعان جان بولدئ عوي.

يماني گذل دةمةكشئ كوممؤنيزم يدةياسئنئث ءوزئ ءذش سذيئسپةنشئلئكتةن باستاؤ الئپ جاتقان جوق پا؟ ويتكةنئ، عئلئمي كوممؤنيزمنئث ءبئر بذلاعئ - سوسيال-ؤتوپيستةر بولسا، بذل "قوي ذستئنة بوزتورعاي جذمئرتقالايتئن»  زاماندئ اتام قازاق نةشة ئقئلئم زاماننان اثساعان. ال ءال-فارابي ةؤروپا ؤتوپيستةرئنةن التئ-سةگئز عاسئر بذرئن ونداي ةلدئث ذلگئسئن دة جازئپ قالدئرعان. عذلاما بابامئز دا ونئ اسپاننان العان جوق-تئ. كةشئرةرسئزدةر، ونئث الدئندا اسپاننان تذسكةن كئتاپتار بولدئ عوي...

ءبئراق، كوممؤنيستةر ءذش سذيئسپةنشئلئكتئث ةث باستئسئن - اللانئ ءسذيؤدئ تارك ةتتئ. ءتئپتئ جاراتؤشئنئ جوققا شئعاردئ. بذلاقتان سؤ ئشكةنئمةن، ونئث باستاؤئنان باس تارتتئ، باسقالاردان بذركةمةلةپ جاسئردئ. اللا جولئنا شئنداپ تذسكةندةر بذعان كونة المادئ دا، دئنسئزدئكتئث تؤئ كوتةرئلگةن تؤعان ولكةسئن تاستاپ شئعؤعا ءماجبذر بولدئ. قذداي جولئنا ولار مالئ تذگئل باسئن بايلادئ. سول ساپاردا مال دا، جان دا كوپ قئرئلدئ. ءبئراق، ولاردئث اللاعا دةگةن سةنئمئ سةتئنةگةن جوق. سول سةنئم جةتةلةگةن جةمةنةي اؤلةتئ سؤسئز دالانئث سؤسئعان قذمئن باسئپ، تابانئن تاس تةسكةن تاؤ اسئپ، ءبئر اللانئ مةدةت تذتقان يران ةلئنئث سولتذستئگئنة جةتئپ تذراقتادئ.

ادامي سةنئمئن ساقتاپ قالؤ جولئندا اكة-شةشةلةرئ كورگةن ازاپتئ، ارينة، يسلام كورگةن جوق. ول يراندا 1952 - جئلئ دذنيةگة كةلدئ. ءبئراق اتاسئ بالاسئنئث يسلام دةپ ازان شاقئرئپ ات قويؤئنئث، جةمةنةي دةپ فاميليا بةرؤئندة كوپ سئر جاتئر. ونئث ةسئمئ مةن فاميلياسئ اتاسئ باستاعان جةمةنةيلةردئث ذلئ سةنئم جولئنداعئ جورئعئنئث سيمأولئ. يسلام جةمةنةي - دةمةك يسلامداي ذلئ سةنئمئ بار جةمةنةي، ال يسلام ءسوزئن ارابشادان تئكةلةي ءوز ماعئناسئندا اؤدارساث - بةيبئت جةمةنةي.

تةگةران ذلتتئق ؤنيأةرسيتةتئن پسيحولوگيا ماماندئعئ بويئنشا وقئعان ءبئزدئث كةيئپكةرئمئز يسلام فيلوسوفياسئمةن دة تةرةثئرةك تانئستئ. ول بذل ءئلئمدئ تابانداتقان سةگئز جئل زةرتتةپتئ. ءبئراق، ارينة، تذبئنة جةتتئم دةپ ايتا المايدئ. ول ءئلئمدئ تولئق ءبئلؤ ءذشئن ءوزئنئث ايتؤئنا قاراعاندا جيئرما جئل سوثئنا ءتذسئپ وقؤ كةرةك ةكةن. ءبئراق، ونئث كوكئرةگئنة سول سةگئز جئلدا يماني گذل مئقتاپ ذيا سالئپ ذلگةردئ. اللانئ، ادامزاتتئ، ادئلةتتئ ءسذيؤ دةگةننئث ءئس جذزئندة احلاقتئث (ءمورالدئث - ة.ا.) ةث بيئك شئثئ ةكةنئن ساناسئمةن سةزئندئ. تاعئ ءبئر اثعارعانئ مذنئث ءبارئ ونئث وتباسئندا العان تاربيةسئمةن قابئسئپ جاتتئ.

الايدا، ءبئزدئث كةيبئرئمئزدئث قاتة تذسئنئگئمئزدةي ءدئن وقؤئن وقئعاننئث ءبارئ سوپئ بولئپ كةتپةيتئندئگئنة يرانداعئ يسلام توثكةرئسئ كؤا. بذل ةلدئث قازئرگئ پرةزيدةنتئ، ءدئنتانؤشئ، فيلوسوف س.حاتامي كئتاپتارئندا سوپئلئق جول بئزگة قول ةمةس دةپ جازادئ. ءتئپتئ يسلام وركةنيةتئ مةن باتئستئق وركةنيةتتئث ءبئر-بئرئمةن الماساتئن قذندئلئقتارئنئث كوپ ةكةنئن كورسةتةدئ. ارينة، ءمورالدئق قذندئلئقتارعا كةلگةندة باتئستان اياعئن تارتادئ.

ال يسلام بولسا، قازاقتئث كوشپةلئ قوعامداعئ ءمورالدئق قذندئلئقتارئ ساقتالعان وتباسئندا تؤئپ ءوستئ. يسلامدئق وركةنيةت پةن نارئقتئق كاپيتاليستئك قاتئناستئ ذستانعان ةلدة ءبئلئم الئپ، ةثبةك ةتتئ. بالالئق، جاستئق شاعئ رةزا پةحلةأي شاحتئث بيلئگئمةن تذسپا-تذس كةلگةندئكتةن بذل كةزدة ءئس جذزئندة ةلدئ ا ق ش جانة باسقا الپاؤئتتاردئث كاپيتالئ بيلةگةنئن، وعان قارسئ ذلتتئق نارازئلئق قوزعالئستاردئ، حومةيني باستاعان يسلام توثكةرئسئن كوزئمةن كوردئ. ول يران-يراك سوعئسئنا دا كؤا بولئپ، ونئث سةبةپ-سالدارئن جاقئنئراق ءبئلدئ.

مذنئث ءبارئ ونئث ازامات رةتئندة قالئپتاسؤئنا تئكةلةي اسةر ةتتئ. ول وتان ءذشئن كذرةسكةندةردئ كورة ءجذرئپ، قازاق ةلئ ءذشئن قئزمةت ةتةتئن كذش قاشان تؤادئ دةپ ارماندادئ.

* * *

يسلام ءوز ذلتئنا، اتامةكةنئنة سئرتتاي عاشئق بولئپ ءوتتئ. قازاقئ قانئنا بئتكةن سول ماحابباتئن جات جذرتتاعئ جاقئندارئنئث ساعئنئشتئ اثگئمةلةرئ ودان ءارئ قوزدئرئپ، ةس ءبئلئپ، ةتةك جيعاننان-اق اتاجذرتقا كةتؤگة بةكئندئ. بذل ول ؤاقئتتا ءئس جذزئندة ورئندالمايتئن ارمان بولسا دا ءذمئتئ ةش سونبةدئ. اتئراؤ تةثئزئنئث يراندئق جاعالاؤئنا كةلئپ، الئس كوكجيةكتةن سانداعان ساعاتتار بويئ كوز الماي، وزئنة بةيتانئس، ءبئراق اسا ئستئق اتاجذرت تؤرالئ ويلادئ. كوك تةثئزدئث اقجال تولقئندارئن ات قئپ ءمئنئپ، اتتانئپ تا كةتكئسئ كةلدئ. ول جاقتان قارايعان كةمة كورئنسة، وزدةرئن اتاجذرتقا الئپ كةتؤگة كةلة جاتئر ما ةكةن دةپ ذمئتتةندئ.

الايدا، قذر قيالمةن ءومئر سذرة المايسئث. ةرجةتكةن ةكةنسئث ءوزئثدئ، وتباسئثدئ اسئراؤئث كةرةك. ونئث ذستئنة ءبئر اؤلةتتئث وقئعان ازاماتئنان سذرانئس كوپ. كوزئ اشئق ازامات رةتئندة ولاردئث ءتئپتئ يراندئق قانداستارئنئث، اسئرةسة جاستاردئث نارئق زاثئ بيلةگةن ةلدةگئ ءوز ورنئن تاؤئپ كةتؤئنة قولذشئن بةرؤ قاجةت.

بذل قاجةتتئلئك ونئ قاتارلاستارئمةن بئرگة بيزنةسكة الئپ كةلدئ. از جئلدا-اق وقئعان، ساؤاتتئ، جئگةرلئ، ادامدارمةن سويلةسة بئلةتئن مادةنيةتتئ جئگئتتئث الدئنان ءبئر قاراعاندا تاماشا مذمكئندئك اشئلدئ. وسئلاي كةتة بةرسة يسلامنئث يراننئث اقشالئ الپاؤئتتارئنئث قاتارئنا قوسئلئپ كةتؤئنة تولئق مذمكئندئگئ بولدئ. «ةل ماقتاعان جئگئتتئ، قئز جاقتاعان» دةگةن بار عوي. ءتئپتئ مذنداي مذمكئندئكتئ پارسئ زيالئسئنئث سذلؤ قئزئنا ذيلةنئپ، ونئ ودان ءارئ بةكئتة دة الاتئن ةدئ.

ءذي-جاي سالئپ، تذرمئستئ جوندةؤ، اعايئندارعا قول ذشئن بةرؤ، بيزنةستة جاثا تابئستارعا قول جةتكئزؤ جوسپارلارئ جاس جئگئتتئ بذتئندةي باؤراپ، بذل ودان ونئث بذكئل كذش-قايراتئن، ةرئك-قابئلةتئن جذمساؤئن قاجةت ةتتئ. وسئلاي قاربالاستا جذرگةندة ونئ اأتوموبيل قاعئپ كةتكةنئ دة بار...

ةسئ كئرئپ، كوزئن اشقاندا ول الدئمةن اللادان اماندئعئن تئلةگةن جاقئندارئنئث جاؤدئرةگةن كوزئن كوردئ. سوناؤ مةكتةپتة وقئپ جذرگةن 15-16 جاسار كةزئندة-اق اتاجذرت دةپ اثئراعان وسئناؤ جاؤدئر كوز قانداستارئن قازاقستانعا قالايدا باستاپ بارامئن، سوعان جول تابامئن دةپ وزئنة ءوزئ ءسوز بةرگةنئن ةسئنة الدئ. بوس دذنيةنئث سوثئندا ءجذرئپ سول ءسوزئن ذمئتئپ بارا جاتئر ةكةن... اسئل ارمانئ كومةسكئلةنة باستاعان با، قالاي؟..

اللا مةنئ تاؤباسئنا كةلسئن دةپ وسئنداي كذيگة ذشئراتقان ةكةن. ذلئ قذدئرةت يةسئ پةندةلةرئنة اؤرؤدئ، اپاتتئ سول ءذشئن - وتكةنئ، جازا باسقانئ، استامشئلئعئ تؤرالئ ويلانئپ، بذزئلعان پيعئلئن تذزةپ، تويئمسئزدانعان ءناپسئسئن تئيؤ ءذشئن جئبةرة مة، قالاي؟... دةپ ويلادئ وسئدان كةيئن.

اؤرؤحانادا ذزاق ويلانعان يسلام ءتانئ ءالسئز بولسا دا ساناسئ سئلكئنئپ تذردئ. كوپ ذزاماي اتاجذرتئن تةرةثئرةك سةزئنؤ ءذشئن ءبارئن تاستاپ، تذركياعا كةتتئ. مذندا ول يئسئ تذركئ الةمئ، ونئث ئشئندة قازاقتار تؤرالئ ادةبيةتتةردئ باس الماي وقئدئ. ءسويتئپ يراندا العان ءبئلئمئن مذندا ةسةلةپ ءوسئردئ.

ءوز ذلتئنا، اتاجذرتئنا دةگةن ماحابباتئ ونئث دذنية مةن مالعا دةگةن ءناپسئسئن وسئلاي تةجةدئ. ول ءتان ازئعئنان دا جان ازئعئن قاتتئ قاجةتسئندئ.

اتاجذرتتئق قانداستارئمةن يسلام العاش رةت وسئ تذركيادا قاؤئشتئ. اقئن فاريزا وثعارسئنوأا باستاپ كةلگةن ادامدار ئشئندة انا ءتئلئن بئلمةيتئن قازاقتار بار ةكةنئن كورگةندة قاتتئ كذيئنگةنئ دة بار. ال ءوزئ بذل كةزدة قازاق تئلئنةن بولةك پارسئ، اعئلشئن، ءازئربايجان، تذرئك، اراب تئلدةرئن ةركئن بئلةتئن، سول تئلدةردةگئ ادةبيةتتةردئ دة وقيتئندئقتان ءبئر تئلدئلةردئث كوبئنةن ءبئلئمئ دة ارتئق ةدئ.

1990 - جئلئ سول فاريزا وثعارسئنوأا اپايئنئث رةسپؤبليكالئق اقئندار ايتئسئنا شاقئرتؤئمةن يسلام جةمةنةي اتاجذرتقا اياق باستئ. سول جئلئ يران، اؤعانستان، تذركيا، ةؤروپا ةلدةرئنئث قازاقتارئمةن بئرگة ول دئنمذحاممةد احمةت ذلئ قونايةأتئث ذيئنة بارئپ سالةم بةردئ. ديمةكةث وزگةلةر قوشتاسئپ شئعئپ بارا جاتقاندا قولئنان تارتئپ، وثاشالاپ الئپ قالدئ.

- سةن سياقتئ ازامات قازاقستانعا كةرةك، ةلگة ورالساثشئ، بالام، - دةدئ قارت زةينةتكةر. سودان سوث «ساعان نة سئيلاسام ةكةن؟... دةدئ دة سورةدة تذرعان ءوزئنئث فوتوسؤرةتئن الئپ قولتاثبا جازئپ بةرئپ، بويئ ءوزئ تذرعئلاس بالعئن جئگئتتئ قذشاقتاپ: «كةلئپ تذر»، دةپ قوشتاستئ.

ارينة، يسلامنئث بار ارمانئ - قايتكةندة دة اتاجذرتقا ورالؤ-تئن. ءبئراق قالاي، قايتئپ كةلمةك؟ ول تذركياعا كذپتئ كوثئلمةن اتتاندئ. كةلسة، الدئندا قازمؤ-دةن شاقئرؤ قاعازئ جاتئر. يسلام قازاقستانعا چةمودانئن اشپاستان قايتا ورالدئ دةؤگة بولادئ. ءبئرئنشئ رةيسكة بيلةت الئپ، ةكئ وكپةسئن قولئنا الئپ جةتتئ الماتئعا. ونئ ماسكةؤدةگئ يران ةلشئلئگئ ارقئلئ ئزدةتكةن ؤنيأةرسيتةتتئث شئعئس تئلدةرئ فاكؤلتةتئنئث دةكانئ، فيلولوگيا عئلئمئنئث دوكتورئ ءابساتتار دةربئسالئ ةكةن. ول اتاجذرتئن ئزدةپ ةدئ، اتاجذرتئ دا يسلامدئ ئزدةپتئ! جات جةردة تؤعان قازاققا بذدان ارتئق قؤانئش بولا ما؟

ابساتتار اعاسئ ونئ وقؤ ورنئنئث رةكتورئ، اتاقتئ فيزيك مةيئرحان ءابدئلديننئث الدئنا الئپ كةلدئ.

- ءبئز شةت ةلدةگئدةي جالاقئ تولةي المايمئز، - دةدئ رةكتور.

- مةن اسكةري بورئشئن وتةپ ءجذر دةپ ةسةپتةثئز. مةن وتانئما تةگئن قئزمةت ةتؤگة ءازئرمئن! - دةدئ جاس جئگئت.

* * *

1991 - جئلئ قئركذيةك ايئندا قازاقستاننئث تذثعئش پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأ تذركياعا باردئ. ةلباسئ ئستامبذلداعئ «قازئ انتةپ» قوناق ءذيئنئث ذلكةن زالئندا شةت ةلدةردة جذرگةن قازاقتاردئث وكئلدةرئن قابئلداپ، ولاردئ كوشئرئپ الؤ ماسةلةسئن دة ءسوز ةتتئ. يسلام بذل كةزدةسؤگة يران، اؤعانستان قازاقتارئنئث اتئنان قاتئسئپ، پرةزيدةنتكة سولاردئث جايئن باياندادئ. ول شةت ةلدةردةگئ قازاقتاردئث ةث حالئ تومةنئ اؤعانستانداعئ قانداستار ةكةنئن، الدئمةن سولاردئ كوشئرئپ الؤ قاجةتتئگئن ايتتئ. پرةزيدةنت يسلامنئث اتئن سذراپ الدئ دا، ءوزئنئث "ادئلةتتئث اق جولئ» اتتئ كئتابئنا قولتاثبا قويئپ بةرئپ: «ءئنئم، تئلةگئث ورئندالادئ، ورئندايمئز» دةدئ نئق سةنئممةن. ةلباسئنئث وسئ سوزئنةن كةيئن شةت ةلدةردةگئ قازاقتاردئث اتاجذرتقا ورالؤئ باستالدئ.

يسلام جةمةنةي قازمؤ-دةگئ شئعئس تئلدةرئ فاكؤلتةتئندة پارسئ تئلئنةن ساباق بةرة ءجذرئپ توقسانئنشئ جئلداردئث قئم-قؤئت قوعامدئق-ساياسي ومئرئنة قئزؤ ارالاسئپ كةتة باردئ. بذل كةزدة ول جؤرناليستةر ئزدةپ ءجذرئپ سذحباتتاسقان، قوعامدئق ذيئمدار جارئسا شاقئرئپ جذزدةسكةن "مودنئي" قازاقتاردئث ءبئرئ بولدئ.

ول شئنئندا دا جذمئس تالعامادئ (ارينة، العاشقئدا يران ازاماتئ بولعاندئقتان مةملةكةتتئك قئزمةتكة شاقئرئلماعانئ تذسئنئكتئ). كئم ءسئزدئث كومةگئثئز قاجةت دةسة، سول جذمئستئ اتقارا بةردئ. ءاؤ باستا تذركيانئث "زامان" قوعامئنئث وكئلئ بولئپ، قالتاي اعاسئمةن بئرگة "زامان-قازاقستان" گازةتئن، قازاق-تذرئك ليسةيلةرئن اشؤعا، قازاق جاستارئنئث تذركيا ةلئنئث جوعارئ وقؤ ورئندارئندا ءبئلئم الؤلارئنا بةلسةندئ تذردة اتسالئستئ. ءتئپتئ بيزنةستئث قئر-سئرئن بئلةتئن ءارئ شةت ةلدةرمةن بايلانئسئ بار جئگئتتئ قازاقستاننئث دا، وزگة ةلدةردئث دة ئسكةرلةرئ جاعالادئ. ءبئراز ؤاقئت اجةپتاؤئر ءئرئ "يران-قازاقستان" بئرلةسكةن فيرماسئنئث ديرةكتورئ بولئپ ئستةدئ.

ونئث الدئنان تاعئ دا ةكئ مذمكئندئك اشئلدئ. كوكئرةگئندة تاعئ دا ةكئ پيعئل تايتالاستئ. ءبئرئ - بيزنةسپةن اينالئسئپ، سول كةزةثدة تذرالاپ قالعان تاؤةلسئز قازاقستاننئث ةكونوميكالئق جاعئنان نئعايؤئنا ذلةس قوسؤ. ءسويتئپ ءوزئنئث جانة ذرپاقتارئنئث كةلةشةگئن ماتةريالدئق جاعئنان قامتاماسئز ةتؤ. ةكئنشئسئ - وتارلئق، اتةيستئك، شوأينيستئك ساياساتتان ءدئنئ مةن ءتئلئ شةتتةتئلئپ، ءدئلئ جذقارعان ذلتئنئث قاسيةتتةرئن قايتادان جانداندئرؤعا اتسالئسؤ.

ول دذنيةگة دةگةن ءناپسئسئن تاعئ ءتئيئپ، ةكئنشئسئن تاثدادئ. يراندئقتاردئث ذلتتئق مذددة جولئنداعئ جانكةشتئ كذرةسئن، اسئرةسة يسلام توثكةرئسئ تذسئندا كوزئمةن كورگةن جةمةنةي ءوزئنئث جانايقايئن شئعارماي تذرا المايتئن ةدئ. بيزنةسمةن بولئپ ءجذز ادامدئ تويئندئرعانشا، ءوزئنئث ماقالا-سذحباتتارئ ارقئلئ مئثداعان ادامداردئث رؤحاني قاجةتئن وتةؤ كةرةك دةپ شةشتئ.

ونئث مذنداي شةشئمگة كةلؤئنة تاعئ ءبئر ذلكةن سةبةپ - حالقئمئزدئث بةلگئلئ عالئمئ، ءارئ پاتريوتئ مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئمةن كةزدةسؤئ دة اسةر ةتتئ. ءوزئنئث ايتؤئنا قاراعاندا بذل اداممةن العاش رةت مذحتار اؤةزوأتئث مذراجاي ذيئندة تانئسئپتئ. عالئمنئث جان-دذنيةسئنة قاتتئ اسةر ةتكةنئ سونشا، يسلام مةكةثنئث سوثئنا ئلةسئپ جذرة بةرگةن. سولاي ول قازئرگئ "اتاكةنت" ماثئنداعئ عالئمنئث ذيئنة دةيئن جاياؤ اثگئمةلةسئپ كةلئپتئ. ول كئسئ جاس جئگئتتئث ءبئلئمئن، وي-تانئمئن باعدارلاپ، ونئث تةك مةرزئمدئك باسپاسوزگة ماقالا جازؤمةن شةكتةلئپ قالماي، ذلتئنئث رؤحاني الةمئنة ذلةس قوسؤ ءذشئن عئلئمي-اؤدارماشئلئق جذمئسپةن دة اينالئسؤئ كةرةك ةكةنئن ايتادئ. يسلامعا كةرةگئ وسئ ةدئ. شئعئس الةمئن جةتئك بئلةتئن مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئ وعان جةتةكشئلئك ةتؤگة دة كةلئسئم بةرةدئ. ةث باستئسئ ءبئرئ يراندا، ءبئرئ قازاقستاننئث جؤالئ-تذلكئباسئندا تؤئلعان ةكئ قازاقتئث دذنيةتانئمئندا ورتاقتئق كوپ بولئپ شئقتئ. سودان بةرئ ةكةؤئ جذبئن جازعان ةمةس. بذل كةزدةسؤدةن كةيئن كوپ ذزاماي يسلام مةكةمتاس اعاسئنئث ارتئنان تذركئستانعا كةتتئ. ال مةكةث تارازعا اؤئسقاندا ول ةندئ ءبئراز ؤاقئت ئستةگةن يران ةلشئلئگئندةگئ قئزمةتئن تاستاپ، قايتادان تارازعا كةلدئ. ءسويتئپ تارمؤ-دةگئ "دؤلاتتانؤ" عئلئمي ورتالئعئنا جةتةكشئ باس مامان بولئپ ورنالاستئ. ول بذعان دةيئن م.مئرزاحمةت ذلئنئث جةتةكشئلئگئمةن "حافيز جانة قازاق ادةبيةتئ» دةگةن تاقئرئپتا كانديداتتئق ديسسةرتاسيا قورعاپ، وسئ اتتاس كئتاپ تا شئعارئپ ذلگةرگةن ةدئ.

* * *

ونئث ةثبةكتةرئن شارتتئ تذردة بةس توپقا بولؤگة بولادئ.

ءبئرئنشئسئ، مةرزئمدئك باسپاسوزگة جازئپ جذرگةن ماقالالارئ مةن سذحباتتارئ. ءارتذرلئ كونفةرةنسيا، جيئنداردا جاساعان باياندامالارئ. بذل ةثبةكتةرئ رةزا پةحلةأي تذسئنداعئ يراننئث ةكونوميكاسئ مةن مادةنيةتئنئث قالاي قوجئراعانئن، يران يسلام توثكةرئسئنئث نة اكةلگةنئن، اؤعان، تذركيا جانة باسقا ةلدةردئ ءوز كوزئمةن كورگةن، زةرتتةگةن ادامنئث جازعاندارئ رةتئندة قذندئ بولدئ.

قازاقستانداعئ ءتئل، ءدئل، ءدئن جاعدايئ تؤرالئ جازعاندارئ دا سالئستئرمالئلئعئمةن ساؤاتتئ، ءارئ وقئرمانعا ءوتئمدئ كةلدئ. ول جؤئردا نوأوسئبئر قالاسئندا وتكةن سانئ از حالئقتار پروبلةمالارئ تؤرالئ عئلئمي-تةوريالئق كونفةرةنسيادا "ذلتتئق پسيحولوگيا حاقئندا» بايانداما جاسادئ. ذلتتئق پسيحولوگيانئ قالئپتاستئرؤداعئ ساياسي بيلئكتئث رولئن ذزاق جئلدار بوداندئقتا بولعان قازاق حالقئنئث تاريحي كةزةثدةرئ تذرعئسئنان دالةلدةپ سويلةدئ. پئكئرلةرئنئث قئزئعؤشئلئق تؤدئرعانئ سونشا ول ارتئنان ءبئر ساعاتقا جؤئق سذراقتارعا جاؤاپ بةرؤئنة تؤرا كةلدئ. ذزئلئسكة شئققاننان كةيئن ءسئبئردئث سانئ از حالئقتارئنئث وكئلدةرئ كوپ نارسةگة كوزئ اشئلعاندارئن ايتتئ. ال كونفةرةنسيانئث ذيئتقئسئ بولعان فيلولوگيا عئلئمئنئث دوكتورئ، پروفةسسور چةرةميسينا مايا يأانوأنا يسلامدئ ذيئنة شاقئرئپ تذنگئ ساعات 12 گة دةيئن سذحبات قذردئ. سول جولئ يسلام پروفةسسور چةرةميسيناعا يسلام فيلوسوفيانئث نةگئزئ - ءذش سذيئسپةنشئلئك - يماني گذل تؤرالئ ايتتئ. اتا-اناثدئ، جارئثدئ سذيؤدةن باستالاتئن يماني گذل كذردةلئلةنئپ، جالپئ ادامزاتتئق سذيئسپةنشئلئككة ذلاسپاق كةرةك. ءبئراق، ورتادا ذلكةن وتكةل بولئپ ذلتئث تذر. ذلتتئق پروبلةمانئ باسقا ذلتتئث ةسةبئنةن شةشةم دةگةن پيعئلدئث ارتئ سوعئس ةكةنئن تاريح سان رةت دالةلدةپ كةلةدئ. سوندئقتان بذل تاؤةلسئزدئككة ذمتئلعان سانئ از ذلت ءذشئن دة، وزگة حالئقتاردئث ةسةبئنةن كذن كورؤدئ كاسئپ قئلعان ذلتتار ءذشئن دة اسا قيئن وتكةل. جالپئ ادامزاتتئق جاهاندانؤعا بارؤ ءذشئن ءبئرئ اؤةلئ ذلتتئق پروبلةماسئن شةشئپ، ءوز حالقئنئث دئلئن نئعايتئپ العئسئ كةلةدئ. ةكئنشئسئ، بذكئل الةمدئك ينتةگراسيانئ العا تارتئپ، ذلتتاردئ دا "ينتةگراسيالاپ" جئبةرؤگة كةت ءارئ ةمةس. كئلتيپانئ كوپ وسئ ماسةلةدة ورتاق تئلگة اكةلةتئن ادئلةت قانا. ال ساناث قانشا ساقئلداپ، ءوز پايداثدئ ةسةپتةپ تذرعانئمةن پيعئلئث تازا بولماسا، ادئلةتتئ بولا المايسئث. پيعئلئث تازا بولؤ ءذشئن اللانئ ءسذيؤئث كةرةك. مئنة، سوندا ءذش سذيئسپةنشئلئك تذگةندةلةدئ، جذرةگئثدة يماني گذل كوكتةيدئ. بذل اثگئمةدةن كةيئن نوأوسئبئر ؤنيأةرسيتةتئندة تذركولوگيا كافةدراسئنئث نةگئزئن قالاپ، ذزاق جئل ةثبةك ةتكةن قارت عالئم ءوزئنئث يسلام قذندئلئقتارئ تؤرالئ تذسئنئگئنئث تومةن بولعانئن مويئنداپ، قازاق جئگئتئنئث قولئن اسا ريزالئقپةن قئسئپ قوشتاستئ.

يسلام ةثبةكتةرئنئث ةكئنشئ توبئنا اؤدارمالارئن جاتقئزؤعا بولادئ. بذلار تاؤةلسئز قازاقستاننئث عئلئمئ، ساياساتئ، مادةنيةتئ مةن تاريحئ، ذرپاق تاربيةسئ ءذشئن دة اؤاداي قاجةت ةثبةكتةر. سونئمةن قاتار يسلامنئث پارسئ الةمئن جةتئك بئلةتئندئگئمةن، ول تئلدئث نازئك استارئنا دةيئن سةزئنة الاتئندئعئمةن قذندئ. ماسةلةن، ول اؤدارعان ريزا شابانيدئث «يران تاريحئ» («زةردة»، ا.2002) پئشاق ذستئنةن ذلةستئرئلئپ كةتتئ دةسة بولادئ.

يسلامنئث تاعئ ءبئر ئرگةلئ ةثبةگئ - مذحاممةد حايدار دؤلاتيدئث "تاريحي-ي-راشيديئن" پارسئ تئلئنةن تئكةلةي قازاقشالاپ شئعؤئ. جؤئردا ول جؤرناليست كةثةسبةك دةمةشپةن بئرگة پارسئ، ءارئ شاعاتاي تئلئندة جازئلعان شةيح احمةد حذدايداد تارازيدئث «كوركةم ءسوز ونةرئ» اتتئ كئتابئن قازاقشالاپ تاستادئ. بذل ةثبةك - ادةبيةت تةورياسئ باسقا ةشقايدا ةمةس، العاش رةت تذرئك الةمئندة جاسالعانئن دالةلدةپ وتئر. قازاقتاردئث قولئنا كةزدةيسوق تذسكةن وسئ ةثبةك جارئق كورة قالعان جاعدايدا فيلولوگيا عئلئمئندا ذلكةن سئلكئنئس تؤدئرارئ ءسوزسئز.

ءذشئنشئ توپقا، تارازدئث 2000 - جئلدئعئ قارساثئندا يسلام باس كوتةرمةي جذمئس ئستةپ، تاراز قالاسئنا، جالپئ قازاق ةلئ مةن جةرئنة قاتئستئ پارسئ ادةبيةتتةرئن بئرئنةن كةيئن ءبئرئن اؤدارعان ةثبةكتةرئ كئرةدئ. ولاردئ مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئمةن بئرگة وبلئستئق «اق جول» گازةتئنة ذزبةي جاريالاؤمةن بولدئ. ناتيجةسئندة توي قارساثئندا جةرگئلئكتئ باسپادان مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئ، اسقار ابدؤاليةأپةن بئرئگئپ جازعان «كونة تاراز» اتتئ كئتابئ جارئق كوردئ.

«تارازدئث 2000 جئلدئعئن تويلايمئز» دةپ ونشاقتئ جئل شؤلاعاندا ءبئز قالانئث ناقتئ قاسيةتتةرئ تؤرالئ ءئس جذزئندة از بئلةدئ ةكةنبئز. ايتةؤئر وسئ كئتاپ ابئرويئمئزدئ جاپتئ. شئعئستئث بارلئق ءئرئ اقئندارئنئث تارازدئ تابئنا جئرلاؤئنئث قذپياسئن بئزگة يسلام جةمةنةي اشئپ بةردئ. ال جةكة ءوزئ يران ةلشئلئگئنئث دةمةؤئمةن «تاراز - پارسئ اقئندارئنئث جئرلارئندا» اتتئ كئتاپ شئعاردئ.

عالئم ةثبةكتةرئنئث ءتورتئنشئ توبئنا قازاق ءتئلئن مةملةكةت ارالئق قاتئناس تئلدةرئنة جةتكئزؤدةگئ ذلةسئم بولسئن دةگةن ماقساتتا جانكةشتئلئكپةن تيئن-تةبةنسئز جاساعان «قازاقشا-پارسئشا، پارسئشا-قازاقشا» («سانات»، 1994)، "پارسئشا-قازاقشا" («زةردة»، 2003) سوزدئكتةرئ جاتادئ.

يسلام ةثبةكتةرئنئث بةسئنشئ سالاسئ - فيلولوگيا عئلئمئنا بايلانئستئ ءتول زةرتتةؤلةرئ. مذنئث ئشئندة ةث سذبةلئسئ - "حافيز جانة قازاق ادةبيةتئ» اتتئ كئتابئ. مذندا اأتور «بذگئنگة دةيئنگئ قازاق جانة پارسئ ادةبيةتئنئث قارئم-قاتئناسئ جايئنداعئ ازدئ-كوپتئ زةرتتةؤلةر تاريحئنا نازار اؤدارئپ، وزئنة دةيئنگئ جازئلعان ةثبةكتةردئ تذگةل تالداي كةلة ءوز ماقساتئن دا انئقتاي العان» دةيدئ ءئزباسارئ تؤرالئ عالئم مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئ.

ءبئر سوزبةن ايتقاندا ي.جةمةنةيدئث وسئ ءبئر شاعئن كئتابئ ءسوز استارئ مةن وي استارئ ذيلةسئپ، شةندةسئپ جاتاتئن حافيز شةبةرلئگئنةن قازاق اقئندارئنئث ءالئ دة ذيرةنةرئ كوپ ةكةندئگئن كورسةتتئ. قوعامدئق سانادا كذردةلئ وزگةرئستةر ءجذرئپ جاتقان قازئرگئ زاماندا قازاق جئرلارئندا دا حافيز عازالدارئنئث سارئنئ ءتول توپئراعئمئزعا ساي كورئنئس تابؤئ عاجاپ ةمةس. مذنئ تارازدئق كةيبئر جاس اقئنداردئث ولةثدةرئنةن بايقاپ تا قالعاندايمئز. بذل تالانت يةلةرئ ةث الدئمةن وزدةرئن حافيز جانة شئعئستئث وزگة دة اقئندارئمةن تانئستئرئپ جذرگةن يسلامعا قارئزدار.

پارسئلئق-يسلامدئق ورتادا وسكةن، ءارئ كوپ ءتئلدئ بئلةتئن ي.جةمةنةي مذنئث ءبارئن بيئكتةن كورئپ تذر. ءبئراق سول بيئكتة ءبئر ءوزئ سوپايئپ تذرا بةرمةي، مئثداعان جئلدار ءبئر-بئرئنة رؤحاني ئقپال ةتكةن پارسئ-تذركئ بايلانئستارئن جةتئك ءبئلئپ، وسئ تئلدةگئ تذركئ الةمئنة قاتئستئ مول مذرانئ يگةرةتئن كادرلار دايارلاعئسئ كةلةدئ. ويتكةنئ، بذل جذمئس ناؤقانشئلئقتئ كوتةرمةيدئ، ءارئ بئرةر عالئم تذبئنة جةتة المايدئ. ول ءذشئن ماقساتكةرلئكپةن اتقارئلاتئن جذمئستار كةرةك. سونئث ءبئرئ - پارسئ، اراب، قئتاي تئلدةرئن جةتئك بئلةتئن ماماندار دايارلاؤ ةكةنئ وزئنةن ءوزئ تذسئنئكتئ. ءارئ ولار قازاق ءتئلئ مةن ادةبيةتئنئث دة مامانئ بولؤئ قاجةت. وسئلاي قوس ماماندئقتئ يگةرگةندة عانا ولارعا سذرانئس بولماق. ءبئر جاعئنان قازاق ءتئلئ مةن ادةبيةتئنئث مامانئ رةتئندة ةثبةك ةتةدئ. ةكئنشئ جاعئنان سولاردئث ئشئنةن اراب، پارسئ، قئتاي الةمئمةن بايلانئستاردئ زةرتتةيتئن عالئمدار وزئنةن ءوزئ ئرئكتةلئپ شئعادئ. بالكئم ولار ةلشئلئكتةر مةن ءتذرلئ حالئقارالئق ذيئمداردئث جذمئستارئنا تارتئلئپ، قازاق ءتئلئنئث مةملةكةتارالئق بةدةلئن كوتةرؤگة سةپتئگئن تيگئزةر.

ةگةر «مادةني مذرا» باعدارلاماسئنا بايلانئستئ شةت ءتئلئ ماماندارئن قازاق ءتئلئ ماماندارئمةن قوسارلاپ دايارلاؤ ويلاستئرئلاتئن بولسا، تاراز ؤنيأةرسيتةتئندة ةثبةك ةتئپ جاتقان يسلام جةمةنةي بذل ئسكة قذلشئنا كئرئسؤدئ ءوزئنئث وتان الدئنداعئ بورئشئن وتةؤ دةپ بئلةدئ. وسئ جايدئ ةلةپ، ةسكةرةتئندةر تابئلسا ةكةن دةيمئز.

يسلامنئث دانةكةرلئگئ ارقاسئندا يران ةلشئلئگئ تارمؤ-دا پارسئ ءتئلئ كابينةتئن اشقالئ ءبئراز ؤاقئت بولدئ. مذنئ پارسئ، اراب تئلئندةگئ ادةبيةتتةر كئتاپحاناسئ دةؤگة بولادئ. وكئنئشكة قاراي تارازدا ونئ وقئپ تذسئنةتئن يسلامنان وزگة ادام جوق. ول بذل جاعئنان وسئ قالادا ءوزئنئث ءتذل ذستاز بولئپ تذرعانئنا قينالادئ.

ال مةكةمتاس مئرزاحمةت ذلئ بولسا، ءدال سونداي قازاق ادةبيةتئ كابينةتئن اشقان. وعان ذلكةن جذرةكتئ عالئم بذكئل ءومئر بويئ جيعان كئتاپتارئن سئيلادئ. ول از دةسةثئز كوپتةگةن سيرةك كةزدةسةتئن ادةبيةتتةردئ ئزدةپ، تاؤئپ، كوشئرمةسئن بولسا دا اكةلئپ، ذنةمئ تولئقتئرؤ ذستئندة. ونئث ئشئندة شئعئس-يسلام ادةبيةتئ دة مول. بذل كابينةتتةر تؤرالئ تاپتئشتةپ ايتئپ جاتقانئم، جالپئ تارمؤ-دة شئعئس تئلدةرئنة، ونئث ئشئندة پارسئ تئلئنةن مامان دايارلاؤعا نةگئز بار دةگةندئ دالةلدةگئم كةلگةنئ. سوعان ةلدئث نازارئن اؤدارسام دةگةنئم. م.مئرزاحمةت ذلئنئث جةتةكشئلئگئمةن، ءا.دةربئسالئنئث اقئل-كةثةسئمةن اؤدارئلئپ جاتقان جوعارئداعئ ةثبةكتةردئث بارلئعئ تاراز ؤنيأةرسيتةتئندة جذزةگة اسئرئلؤدا. بذل جذمئستار ؤنيأةرسيتةتتئث قارجئلئق مذمكئندئگئ كوتةرگةن كولةمدة ءالئ دة اتقارئلا بةرةدئ. ماسةلةن، يسلام قازئر «تاريح-ي-راشيديدئث» وزگة نذسقالارئ مةن باسقا شئعارمالارئن اؤدارؤ ذستئندة. ونئث ماقساتئ - بابا مذرالارئن بذگئنگئ ذرپاققا دال ءارئ تولئق جةتكئزؤ. ءبئراق ونئ كئم جارئققا شئعارادئ، بئلمةيدئ. العاشقئ نذسقانئ «مذحاممةد حايدار دؤلاتي» قورئ كئتاپ ةتئپ باستئردئ. يسلام، ةكئنشئ نذسقانئ دا وسئلاي قازاق تاريحئ ءذشئن تةثدةسئ جوق جازبا مذرانئ ساتقئسئ كةلةتئن قارجئلئ بئرةؤگة بةرؤگة ءماجبذر بولادئ. ولار كئمگة، قالاي ساتادئ؟ ةث باستئسئ كئتاپحانالاردئ، وقؤ ورئندارئن قامتاماسئز ةتة الا ما؟ بذل جاعئ بةلگئسئز بولئپ تذر.

مذرانئ يگةرؤ تةك اؤدارمامةن شةكتةلمةيتئنئ تاعئ تذسئنئكتئ. بذدان ءارئ م.مئرزاحمةت ذلئ باستاعان توپ م.ح.دؤلاتي ةثبةكتةرئنئث سوزدئگئن، ودان سوث ةنسيكلوپةدياسئن جاساماق، م.مئرزاحمةت ذلئنئث پئكئرئنشة تالاي ذعئمدار، اتاؤلار ءتذسئندئرئلئپ، تةرميندةر، عئلئمي اينالئسقا ءتذسئپ، قازاق تاريحئنئث ءبذتئن ءبئر اقتاثداق كةزةثئ اشئلادئ دةپ كذتئلؤدة. ءئرئ عئلئمي ورتالئقتاردان الئستا جاتقانئمةن ءبئر عئلئمي-زةرتتةؤ ينستيتؤتئنئث جذمئسئن جذزةگة اسئرؤعا بةكئنگةن تارازدئق عالئمداردئث وسئناؤ يگئلئكتئ ءئسئ «مادةني مذرا» باعدارلاماسئ اياسئندا ءتيئستئ مينيسترلئكتةر تاراپئنان قارجئلاندئرئلماسا وكئنئشتئ-اق.

*  * *

جوعارئدا مةن يسلامنئث وتانعا دةگةن ماحابباتئ تؤرالئ كوپ ايتتئم. الايدا بوزبالالئق سةزئمنةن ارئلئپ، ةسةيئپ، ةلدئ تانئعان شاعئندا قاراكوز قازاق ارؤئنا جولئققانئ ءوز الدئنا حيكايا. «عاشئقتئث ءتئلئ - ءتئلسئز ءتئل» دةگةن سول دا. اللا ءومئر بةرسة، ول دا جازئلار.

ال يسلاممةن سئرلاسئپ جذرگةن بئرنةشة جئلدا بايقاعانئم، جذرةگئنة يماني گذل ذيالاعان ادام ءاؤئش بولئپ كةتپةيدئ ةكةن، قايتا وتانئنا قئزمةت ةتؤگة كذش-جئگةرئ ارتا تذسةدئ ةكةن. يسلام جةمةنةيدئث ماقالالارئمةن، اؤدارمالارئمةن، كئتاپتارئمةن تذتاستاي تانئسقان ادام بذنئث ءبارئ جوعارئدا ايتئلعان دانالارئمئزدئث ئلئمدةرئنة بارار جولدئث باسپالداقتارئ ةكةنئن اثعارادئ. ال ةثبةكتةرئمةن بئرگة يسلام جةمةنةيدئث ءوزئن جاقسئ بئلگةن جان سول جامپوزدار ارمانداعان ارلئ ادام ةكةنئنة كوزئن جةتكئزةدئ.

وتكةن جئلدئث جةلتوقسانئنئث سوثعئ كذندةرئنئث بئرئندة راقبايمةن بئرگة التئ جاسئندا يرانعا كةتكةن يسلامنئث اكةسئ اقمذرات قاريا دا اتا-جذرتئ ماثعئستاؤعا قايتا ورالدئ. «جئلاپ كةتئپ، كذلئپ كةلدئك»، دةدئ ول تةلةديداردان.

ارادا 70 جئلدان استام ؤاقئت ءوتتئ. كوپ نارسة وزگةردئ. ءبئراق ول جاقتاعئ قازاقتاردئث دا، بذل جاقتاعئ قازاقتاردئث دا جذرةكتةرئندة ءبئر نارسة ولمةپتئ. ول - يماني گذل.

يماني گذل، اسئرةسة، يسلامنئث جذرةگئندة ايرئقشا جذپار شاشئپ تذر. ХХІ عاسئردا بارلئق قازاقتاردئث جذرةكتةرئندة شاشئلسا دةيسئث سول جذپار. ءدانئشپان بابالارئمئزدئث دا ارمانئ سول ةدئ. ةلباسئمئزدئث ءتذپ ويئ دا وسئ.

ةلةن ءالئمجان،

جازؤشئ.

تاراز.

10 - تامئز، 2004 - جئل.

دةرةككوز:«ةگةمةن قازاقستان» گازةتئ 

سوڭعى جاڭالىقتار