ورالحان بوكةي نةمةسة كةربذعئنئث جذمباق ءولئمئ

سوثعئ كةزدة ورالحان بوكةيدئث تاثدامالئ شئعارمالارئ جئل ارالاتئپ بولسا دا، جارئق كورئپ جاتئر. وسئ تاراپتا ورالحان بوكةي دةسة، ئشكةن اسئن جةرگة قوياتئن قالامگةرلةر اسقار التاي مةن سةرئكقالي حاساندئ «مادةنيةت» تةلةارناسئنئث «كئتاپحاناسئنا» سول تانئمالدئلئقتئث سئرئن اشؤعا شاقئردئق.
جذسئپبةك قورعاسبةك: اسةكة، ةل ئشئندة جاس كذندةرئندة ورالحان بوكةيگة ةلئكتةپ-سولئقتاماعان جازؤشئ، جؤرناليست كةمدة-كةم. بذل قذبئلئستئث سئرئ نةدة؟
اسقار التاي: ورالحان ءسوزدئث ماگياسئن يگةرگةن. سوندئقتان ونئث شئعارمالارئن وقئعان كةزدة كةز كةلگةن وقئرمان سوعان ذقساپ بئردةثة جازعئسئ كةلئپ، اربالئپ وتئرادئ. وسئنئث اسةرئنةن ورالحانعا ةلئكتةپ جازعان جاستار بولدئ. كةيئن، ارينة، ءبارئ ةلئكتةؤ-سولئقتاؤدان شئعئپ كةتةدئ، ورالحان بولا المايدئ. ورالحان ورالحان بولئپ قالادئ. دوسئم تالاپتان احمةتجان ورالحاندئ باسئنا جاستاپ قويئپ وقئپ، شئعارمالارئنا سونشاما ماحابباتپةن عاشئق بولئپ ءجذردئ. مئسالئ، «مذث» دةگةن شئعارماسئنئث وسئ ورالحاننئث قولتاثباسئنا ذقسايتئن جةرئ بار. تالاپتان ةكةؤئمئزدئث اثگئمةمئزگة وسئنداي جاعدايلار ارقاؤ بولعان.
ورالحاننئث تابيعات، ءومئر، دذنية تؤرالئ جازعان كوركةم، عاجاپ وچةركتةرئ دة بار. جانرلئق تذرعئسئنان كةلةتئن بولساق، جؤرناليستئك تذرعئدا جازعان ةثبةكتةرئ راسئمةنةن كوركةم وچةرككة جاتادئ. ءبئراق بذل كوركةم ادةبيةت سةكئلدئ وقئلادئ. وسئعان ةلئكتةپ، ءوزئنئث قاتارئ دا، وزئنةن كةيئنگئلةر دة سونداي كوركةم وچةركتةر جازؤعا تالپئنئس جاسادئ. ءبئراق ورالحاننئث ءتئلئنئث ايئرماشئلئعئ ولاردئث اراسئندا جةر مةن كوكتةي. مةن ويلايمئن، ورالحان ءسوزدئث سيقئرئن تاپقان جازؤشئ. مئسالئ، ءبئز ينستيتؤتتا وقئپ جذرگةندة اؤةزوأتئ وقئماعان قئزدار بولدئ. ال ورالحاندئ وقئماعان قئزدار بولعان جوق. ورالحاننئث «قاسقئر ذلئعان ءتذنئن» وقئماعان قئزدار كةمدة كةم شئعار، ماسةلةن.
جذسئپبةك قورعاسبةك: جالپئ ورالحاننئث شئعارمالارئنئث بئرنةشة ةرةكشةلئگئ بار. وعان تالقئلاؤ بارئسئندا توقتالارمئز. ءبئرئنشئ ةرةكشةلئگئ - رومانتيكالئق سارئنئ. سةكة، ءسئزدئث ويئثئزشا قالاي؟ وراعاثنئث ةرةكشةلئگئ نةدة؟
سةرئكقالي حاسان: قازاق ادةبيةتئندة ورالحاننئث كةلؤئنئث ءوزئ توسئن قذبئلئس بولدئ. الماتئعا كةلمةي تذرئپ تانئلدئ عوي. سوندا وچةركتةرئنئث ءوزئ اثگئمة سةكئلدئ وقئلاتئن شئنئمةن. ول كةزدة وچةرككة دةگةن قوعامنئث كوزقاراسئ بولةك بولاتئن. مئندةتتئ تذردة ءوندئرئس ادامئن كورسةتؤ كةرةك، مئندةتتئ تذردة ناقتئ كورسةتكئشتةردئ كورسةتؤ كةرةك. ورةكةثدة ولاي ةمةس، دةرةكتئ ايتا وتئرئپ، ءوزئنئث كوركةمدئك كةستةلةرئمةن، ورنةكتةرئمةن ءارئ قاراي وقئرماندئ تارتئپ وتئراتئن.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ورالحاننئث ةكئنشئ ةرةكشةلئگئ كوركةم شئعارمالارئنئث ومئرگة جاقئندئعئندا ةكةنئن تاپ باسئپ ايتئپ وتئرسئز وسئ ارادا. شئندئق كةنةتتةن شئرقئراپ شئققاندا، قوعامنئث ةسئنةن تانئپ قالا جازدايتئنئ بار عوي. اياق استئنان كئساپئرلئگئنةن ايرئلئپ، جازؤشئمةن بئرگة سولئقتاي جونةلةدئ.
سةرئكقالي حاسان: كوپشئلئك وقئرمان ونئث سونداعئ وچةركتةرئن كوركةم شئعارما دةپ قابئلدادئ. ءبئراق كةستةلةپ وتئرعان ورنةگئنئث ئشئندة تالاي دةرةكتةردئ ايتئپ كةتةدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ورالحان بوكةيدئث كوركةم شئعارمالارئ جئل ارالاتئپ بولسا دا جارئق كورئپ جاتقانئن جاثا ايتئپ كةتتئك قوي. ءبئراق سول كئتاپتارئنئث ئشئندة كوركةم وچةركتةرئ جوق. سونئ جيناقتاپ، شئعارئپ جئبةرؤگة بولاتئنداي مذمكئنشئلئكتئ قاراستئرسا ءجون بولار ةدئ. جؤرناليستئك جذمئستا ةث سوثعئ جازعان اثشئ تؤرالئ «تاعا» دةگةن وچةركئ بار، ماسةلةن. ول ءبئر كةرةمةت كوركةم دذنية، الايدا سول گازةتكة باسئلعان كذيئندة قالدئ. ءوزئ وراعاثنئث شئعارماشئلئعئنئث كةيئنگئ تذسئ قايتا قذرؤ دةپ اتالعان كةزةثگة تاپ كةلدئ عوي. سول كةزدة جذرتتئث ءبارئ شئندئقتئ ايتامئز دةپ، «انا مذرجانئث ءتذتئنئ قيسئق شئعئپ جاتئر»، «مئنا اؤئلعا جول سالئنباعان» دةگةن سوزدةردئ ايتا باستادئ عوي. ال شئن مانئسئندة ونئ وراعاث كوركةم ادةبيةتتة قايتا قذرؤسئز-اق جازئپ كةتتئ.
«قاسقئر ذلئعان تذندة» دةگةن اثگئمةسئ ةستةرئثئزدة عوي، وندا «ورنةك» دةگةن اؤئلعا بايلانئستئ جازادئ ةمةس پة؟ شئعئس قازاقستانعا ءئسساپارمةن باراتئن جؤرناليست اؤئلئ شالعايدا جاتقان قئز بالانئث تاعدئرئن سؤرةتتةيدئ. جؤرناليست بارا جاتقان نئسان - جاثادان سالئنئپ جاتقان اؤئل. وركةندةپ جاتقان، كةثةستئك جةتئلئپ جاتقان ةلدئمةكةن. ول كةزدة اؤئل مةن قالانئث اراسئن جاقئنداتايئق دةگةن ذراندار ايتئلاتئن، سونئ كورسةتؤ ءذشئن جؤرناليستئ رةداكتور ءئسساپارعا جئبةرةدئ. جولدا كةتئپ بارا جاتقاندا تانئسقان الگئ قئز سول جاثا سالئنئپ جاتقان اؤئلعا قئزعانئشپةن قارايتئن، سونئث جانئنداعئ ةسكئ اؤئلدان بولئپ شئعادئ. جولئ جوق، كولئك تة قاتئنامايدئ، اؤئز سؤ دا جوق. اأتوبؤستان جولدا ءتذسئپ قالئپ، قئستئث قاقاعان سؤئعئندا اؤئلئنا كةتئپ بارا جاتقان كةزدة، قاسقئر جةپ كةتةدئ. جؤرناليست قايئرا ئزدةپ كةلگةندة قاسقئر جةپ قويعانئن ةستيدئ، قازانئث ذستئنةن تذسةدئ. مئنة، ءومئردئث ناق وزئنةن الئپ جازعان شئندئق. كةيئننةن «قايتا قذرؤدئث» كةزئندة ايتئلئپ جذرگةن شئندئقتاردئ باتئل تذردة، كوركةم اثگئمةدة وسئلاي ءتذسئردئ قاعازعا. ةكئنشئ ةرةكشةلئگئ - وسئ.
اسقار التاي: «قاسقئر ذلئعان تذندةگئ» جاعداي مةن 2000- جئلدارداعئ جاعدايلاردا وتة ذقساستئق بار. مئسالئ، سةمةي وثئرئندة دة، ارقادا دا، اقتوبة جاعئندا دا بولدئ ونداي وقيعالار. ذزئن جولدئث ذستئندة ايالدامادا قولئندا ةكئ بالاسئ بار ايةل جول توسئپ تذرادئ. سول ايالدامادا تذرعان كةزئندة قاسقئرلار ايةلگة شابؤئل جاسايدئ. ايةل جانتالاسئپ ةكئ بالانئ ايالدامانئث توبةسئنة شئعارئپ ذلگةرةدئ، ءوزئ شئعا الماي، قاسقئر جةپ كةتةدئ. بذكئل رةسپؤبليكا جذرتشئلئعئ ةستئگةن، بولعان وقيعا. توبة شاشئمئز تئك تذردئ سوندا. وراعاث وسئنداي دةتالداردئ الا وتئرئپ، سودان قوعامدئق، الةؤمةتتئك ماسةلة تؤاتئنداي عئپ، ناقتئ بةرة الؤشئ ةدئ. جاثا ءوزئثئز: «ورالحان رومانتيك»، - ةدئ دةپ ايتئپ قالدئثئز، ورالحاندا رومانتيزممةن بئرگة رةاليزم وتة باسئم ةدئ. بذل ورالحاننئث وزئنة ءتان ءستيلئ دةسة بولادئ. ارباعا شةككةن پار ات سةكئلدئ ةكةؤئن قاتار الئپ ءجذرئپ، شئعارمانئ اياعئنا دةيئن قوس ورئممةن شةبةر جةتكئزةدئ. بذل كةز كةلگةن جازؤشئنئث قولئنان كةلة بةرمةيدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: وراعاثنئث ءستيلئنئث بولةكتئگئ جونئندة ايتاتئن اثگئمة كوپ. سةبةبئ، ول جازئپ وتئرعان دذنيةسئن قالئپتان بولةك الئپ كةتةدئ، قالئپقا سئيدئرمايدئ. باسقاشا جول تاؤئپ جازادئ. مئسالئ، شئعارمانئث بارلئعئ دةرلئك وقيعادان بئردةن باستالئپ كةتةدئ. كادئمگئ ادةبي قالئپتاسقان فورمالار بار، شئعارما بئلاي باستالئپ، بئلاي ءوربؤئ كةرةك دةگةن شابلوندار بار. سوعان باعئنبايمئن دةسةثئز دة، سونئث ئثعايئنا ءبارئبئر باعئنئپ تذراسئز. ال وراعاث وسئ شارتتئلئقتئ بذزئپ وتئرادئ.
مئسالئ، وسئ «قاسقئر ذلئعان تذندة» اثگئمةسئن الئپ قارايئق. بذل ءوزئ حيكاياتقا بةرگئسئز اثگئمة. شئمئر، شيراق جازئلعان شئعارمادا وقيعاعا بئردةن كئرئپ كةتپةيدئ. ءبئر جارئم بةتتةي كولةمدة وقئرمانئن الداعئ بولار وقيعاعا دايئنداپ الادئ. قئستئث كةلگةنئ، الماتئداعئ سؤئق پةن التايداعئ سؤئقتئ سالئستئرؤئ، سونان سوث جولداعئ جاعدايلار، سؤئقتا ادامداردئث بذرسةثدةپ، اؤئلدئث ةرتة جاتئپ قالاتئنئ، قالالئق جةردة دة اسا كوپ قئزئقتئث بولا قويمايتئندئعئ، ءبئرتوعا، سذرئقسئزداؤ ءومئردئ ايتا كةلئپ، ادامدئ انا وقيعاعا دايئندايدئ.
سودان كةيئن ءوزئنئث كوثئلسئزدةؤ، مذثلئلاؤ باستالعان اثگئمةسئن قئزبةن اثگئمةنئث اراسئندا جةثئلدةتةدئ. ءازئل-قالجئثمةن قاعئسادئ. تئل تابئسادئ. وسئ جةردة جازؤشئنئث شةبةرلئگئ كورئنةدئ. سيؤجةتتئ شيرئقتئرئپ اكةتةدئ، ادامدئ جالئقتئرمايدئ. وقئرماندئ شئعارمانئث اؤانئندا ذستاپ وتئرادئ. سوندا سئنشئلاردئث ايتئپ جذرگةنئن دة ةستئدئك: «ورالحاننئث شئعارمالارئ تذسئنئكسئز»، - دةپ ايتقاندارئ بار. «ورالحاننئث شئعارمالارئ كذردةلئ»، - دةگةندةر دة بولدئ. «الئستان وراعئتئپ كةلئپ، ايتادئ»، - دةگةن دة ءسوز بولدئ. بذل جازؤشئنئث كةث تئنئستئلئعئ عوي ةندئ. بذعان نة ايتار ةدئثئز؟
سةرئكقالي حاسان: ورالحاننئث شئعارمالارئن وقئپ وتئرساثئز، مذندا شئعئستئق پسيحولوگيا بار. «تورتاي مئنگةن اقبوز ات» دةگةن اثگئمةسئ بار عوي. بار-جوعئ 2-3-اق بةت. تورتاي جةتئم بالا. ءبئراق ءوزئ بئلئمگة قذشتار بولادئ. ةرتةدةن كةشكة دةيئن كئتاپ وقيدئ، ذلكةن ادام بولعئسئ كةلةدئ. قوعامعا بئردةثة ايتقئسئ كةلةدئ. ءبئراق كذندةردئث كذنئندة تورتاي بذكئل كئتابئن ورالحانعا بةرةدئ. «وراش، وسئ كئتاپتئ سةن وقئشئ، ذلكةن ادام بولشئ، جازؤشئ بولشئ»، - دةپ. «مةن اؤئلدئث قويئن باقسام دا كذنئمدئ كورةمئن عوي. ساعان ذلكةن ءذمئت ارتامئن»، - دةيدئ. سوندا بالا كةزدةن ءومئردئث فيلوسوفياسئن ءتذسئنئپ وتئر.
ارادا بالةنباي جئل وتةدئ. ورةكةث ذلكةن جازؤشئ بولادئ. ةلئنة كةلئپ وتئر. سويتسة «وراش كةلدئ»، - دةپ قئردا مال باعاتئن دوسئ ئزدةپ كةلئپ وتئر ةكةن. «وراش ذيئقتاپ جاتئر، وياتايئن»، - دةسة، «وياتپاي-اق قويئثئز، مةن وسئعان دا ريئزامئن»، - دةپ، شةشةسئمةن اثگئمةلةسئپ وتئرا بةرةدئ.
كذبئرلةگةن داؤئستان وراش ويانئپ كةتةدئ. «باياعئدا كئتاپتارئن ماعان بةرئپ ةدئ، مةن سول كئتاپتان باس الماي، وسئنداي دارةجةگة جةتتئم. بذنئث بالا كةزئندةگئ ارمانئ اقبوز اتقا ءمئنؤ ةدئ عوي. بذل مئنبةگةن اقبوز اتقا مةن ءمئنئپ ءجذرمئن. كةزئندة «مئنةسئث» دةپ ايتئپ ةدئم. ةندئ مةن ءمئنئپ جذرگةن سياقتئمئن. تورتايدئث بةتئن قالاي كورةمئن»، - دةپ ذيالادئ. سونئمةن اثگئمة بئتةدئ. ءومئر قذبئلئسئنئث وسئ شاعئن سيپاتئ ادامعا كوپ وي سالئپ تذر ةمةس پة؟
جذسئپبةك قورعاسبةك: «كوك تايئنشا» دةگةن شاعئن عانا اثگئمةسئ بار. «كوك تايئنشادا» كئشكةنتاي عانا سيتؤاسيالئق جاعدايدئ 3 قايئرئپ بةرةدئ. جاراتئلئسئ بولةكتةؤ سذيكئمدئ كوك تايئنشانئ بئرةؤلةر ذرلاپ الئپ كةتةدئ، ونئث كئم ةكةنئن بئلمةيدئ، سونئ تةكسةرؤگة ميليسيا شاقئرادئ. ول زاماندا ميليسيا دةپ ايتاتئن ةدئ عوي. ول كةلةدئ دة، سورپا-سؤئن ئشةدئ دة، ءبئر-ةكئ ءسوزدئ جازئپ الئپ كةتةدئ. ارادا جاز ءوتئپ، كذز كةلةدئ، سول كةزدة ميليسيا تاعئ كةلةدئ. تاعئ دا سول سذراعئن قايتالايدئ دا، تاعئ دا سورپا-سؤئن ءئشئپ الئپ، كةتةدئ دة قالادئ.
سودان سوث كذز ءوتئپ، قئس كةلةدئ. جاثاعئ ميليسيا تاعئ دا كةلئپ سذراق قويادئ دا، سورپا-سؤئن ءئشئپ، تاعئ دا تذك بئتئرمةي كةتئپ قالادئ. سول كةزدة مذعالئم وقؤشئلاردئ ارالاپ ءجذرئپ: «مئنا قامشئنئ كئم تانيدئ؟ كوك تايئنشانئ سويئپ الئپ كةتكةن جةردة قالئپ قويئپتئ»، - دةپ سذراعان كةزدة، ءبئر بالا: «بذل مةنئث اكةمنئث قامشئسئ»، - دةپ ايتئپ قويادئ. ذرئ الئستان كةلمةپتئ، ءوزئنئث قذداسئ بولئپ شئعادئ. جوعالعان كوك تايئنشانئث يةسئ ذندةمةي قويادئ دا، اياعئندا قذداسئ كةشئرئم سذراپ كةلةدئ.
سونداعئ ادامشئلئق قارئم-قاتئناس ءارئ ويناقئ، ءارئ ؤئتتئ استارمةن جازئلعان. بذل شاعئن اثگئمةلةرئنة، «اؤئل حيكايالارئنا» قاتئستئ كةلتئرئپ وتئرعان مئسالئمئز. سول شاعئن اثگئمةلةرئ وقئلئمدئلئعئ جونئنةن باسقا شئعارمالارئنان ءبئر كةم ةمةس. الايدا ورالحاننئث كةث تانئلعان دذنيةلةرئ - «قايداسئث، قاسقا قذلئنئمنان» باستاپ، «سايتان كوپئر»، «قار قئزئ» سةكئلدئ حيكاياتتارئ، بذلار - كوپ قاتپارلئ كذردةلئلةؤ شئعارمالارئ.
اسقار التاي: البةتتة! جاثا سةرئكقالي دذرئس ايتتئ، ول شئن مانئندة نوأةلليست. بئردة وراعاثنئث ذيئندة، شاي ذستئندة ءبئر اثگئمة بولئپ قالدئ. «وراعا، ءسئزدئث پوأةستةرئثئزدة كئشكةنة ولپئ-سولپئ جةرلةر بار»، - دةپ ايتتئم. سوندا وراعاث: «ماعان قانداي كئنا قوياسئث؟ ؤنيأةرسيتةتتة سئرتتاي وقئدئم. ءبئلئمدئ ومئردةن الدئم. سوندئقتان پوأةستةرئمنئث اراسئندا ولپئ-سولپئ جةرلةر بولؤئ مذمكئن. دةگةنمةن مةن - نوأةلليستپئن عوي»، - دةدئ. سول سوزئنة اسا ءمان بةرمةپ ةدئم، قازئر قاراپ وتئرساث، پوأةستةرئنئث ءوزئ نوأةللا.
پوأةستةرئنئث اراسئندا كةيبئر سيؤجةتتةرئ بولةك بولئپ تذرادئ، ونئث ءوزئ جةكة نوأةللا سةكئلدئ. شئعارمانئث ئشئنة شاعئن ءافسانانئ كئرگئزئپ، كئرئكتئرئپ جئبةرؤدئث جولدارئن قاراستئرادئ. سونداي ئزدةنئستةر جاساعان. كلاسسيكالئق ادةبيةت ءذشئن ول مذمكئن ةمةس ةدئ. ال وراعاث وسئنداي ةكسپةريمةنتتةرگة بارعان. نوأةللانئ مةثگةرة وتئرئپ، بئرتئندةپ-بئرتئندةپ ذلكةن شئعارما جازؤعا كةلدئ. وسئ تذرعئدان كةلگةندة، وراعاث بئردةن رومانعا كةلگةن جوق. ول وزئندةگئ بار بولمئستئ ساقتاي وتئرئپ كةلدئ.
بذل تذرعئدان كةلگةندة اؤةزوأكة دة ذقسايدئ. اؤةزوأتئث «قورعانسئزدئث كذنئندة» عازيزاعا دةيئنگئ ارالئقتا كذشئكبايدئ ايتادئ. كذشئكبايدئث قانداي قاتئسئ بار دةپ ويلايسئث. بئلاي قاراساث، كذشئكبايدئث عازيزانئث تاعدئرئنا مذلدةم قاتئسئ جوق سياقتئ كورئنةدئ. اؤةزوأ ونئ تةگئن جازئپ وتئرعان جوق. ءبئر كةزدة ةلئن قورعاعان ةر ازاماتتار بار ةدئ. قازئر ةلئن قورعاماق تذگئلئ، كئشكةنتاي جةتئم قئزدئ قورلاعان ادامدار پايدا بولعانئن، قوعامنئث بذلئنگةنئن، ادامنئث جان دذنيةسئنئث قاتئگةزدةنئپ كةتكةنئن ايتادئ. وسئ جاعئنا كةلگةن كةزدة ورالحان دا وقئرماندئ دايئندايدئ.
جاثاعئ «قاسقئر ذلئعان تذندة» كةرةمةت، جاثا اؤئلدئ سالئپ جاتئر، ءبئراق سونئث جانئنداعئ جةتئم اؤئلعا جول سالئپ بةرؤگة ءمان بةرمةگةن. سونئث كةسئرئنةن جذدئرئقتاي عانا قئزدئث دذنيةدةن قئرشئن كةتكةنئ. قئزدئث وبرازئ ارقئلئ قوعامدئ كورسةتئپ وتئر.
جذسئپبةك قورعاسبةك: ءسئزدئث ايتقان اثگئمةثئزدةن ورالحان بوكةيدئث ءذشئنشئ ةرةكشةلئگئن شئعارئپ، ايتؤعا بولادئ. بذل جازؤشئ بةيتاراپ، جايباراقات وقيعالاردئ المايدئ. شيرئققان، شيئرشئق اتقان سيؤجةتتةردئ الادئ. كةيئپكةرلةردئ دة وت پةن سؤعا سالئپ الادئ. «قار قئزئندا» اداسقان تراكتورشئلاردئ، «سايتان كوپئردة» قاتةرلئ جولعا شئققان ادامدئ سئناقتان وتكئزئپ الادئ. سوسئن كةيئپكةرلةرئنئث بارلئعئ دا دذنيةگة بةيتاراپ قارامايتئن ادامدار. ءسئرا، جازؤشئنئث دا كوزقاراسئ كةيئپكةرلةرئنة بةرئلگةن بولؤئ كةرةك. جالپئ وراعاثدئ تانئتاتئن - «كةربذعئ». «كةربذعئ» تؤرالئ ايتپاساق، اثگئمة تذگةل بولمايدئ، مةنئثشة.
اسقار التاي: «ءسوز دةگةن دةرتپةن تةث»، - دةيدئ اباي. ورالحان ءسوز ونةرئنة كةلگةن كةزدة، ءسوزدئ ونةر دةپ قابئلداعان. وسئ قاسيةت «كةربذعئدا» ةرةكشة كورئنةدئ. سةبةبئ، «كةربذعئنئث» بولمئسئنئث ءوزئ - ونةر. بذل جةردة ورالحان ءوزئنئث شةبةرلئگئن بارئنشا اشا العان، ءوزئنئث بولمئسئ دا كةربذعئ سةكئلدئ پاث ةكةنئن كورسةتة العان، سول سياقتئ بذل دذنيةگة عاشئق ةكةنئن جةتكئزة العان، تابيعي بولمئسئ ونةر ءذشئن جاراتئلعانئن انئقتاپ بةرئپ تذر. «كةربذعئنئث» اياعئندا «كةربذعئ ءولدئ» دةيدئ، ءبئراق ءوزئ وعان سةنبةيدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: وسئ اثگئمةنئ بئرنةشة رةت قايتالاپ وقئدئم. جاستاؤ كةزئمدة، ودان كةيئن دة، سوثعئ كةزدة دة... ئشتةي تذسئنگةن سياقتئمئن، ءبئراق وقئرماننئث كوكةيئندة ءبئر سذراق قالئپ قويادئ؟ جذمباقتاؤ اياقتالادئ. «كةربذعئنئث ماثدايئنا، ةكئ ءمذيئزئنئث ورتاسئنا ةكئ وق كةلئپ قادالدئ»، - دةيدئ. «اتقان اثشئ دا كورئنبةيدئ، تارس ةتكةن مئلتئقتئث داؤسئ دا ةستئلمةيدئ»، - دةيدئ. مةن ةسئمدةگئنئ اؤئزشا ايتئپ وتئرمئن عوي. ناقتئلاي تذسسةك، بئلاي جازادئ:
«جاثادان عانا جةتئلئپ، ذلپئلدةپ تذرعان قوس ءمذيئزدئث تذبئنةن قوس وق ساق ةتئپ ءتيدئ دة، كةربذعئ وماقاسا قذلادئ. قايتئپ تذياق سةرئپكةن جوق. ادال دا ارام ولئمگة بوي ذسئنئپ، بوستاندئقتئ ةندئ عانا سةزئنگةن قايران دةنة سؤئدئ، ماثگئگة سؤئدئ دا، شئن ةركئندئككة ساپار شةكتئ. وق ةكئ جاقتان كةلدئ. ءبئراق ةكئ جاقتان دا ةشكئم جولاماعان. وق يةلةرئنئث كئمدةر ةكةنئ دة بةلگئسئز. كةربذعئ سول كوك الا دئثگةكتئث تذبئندة، ءدذبارا الاثدا قالدئ...»، - دةيدئ. بذل نةنئ مةثزةپ وتئر؟ نةلئكتةن بذلاي اياقتالئپ وتئر؟ شئعارمانئ وقئپ وتئرعان ادام ويلايدئ: كةربذعئ بارادئ دا، جارتاستان سةكئرئپ كةتةدئ دةپ. ويتكةنئ، سيؤجةتتئث جةلئسئ سوعان جةتةكتةيدئ. بولماسا قاماپ ذستاعان كةزدة، قورشاؤدان سةكئرئپ بارئپ، سودان مةرت بولار ما ةكةن دةيدئ.
اسقار التاي: ورالحان جازؤشئنئث بذل جةردةگئ ارمانئ، قذلاننئث اجالئ سةكئلدئ عوي. ونةردئ ولتئرؤگة بولمايدئ دةگةندئ ايتقئسئ كةلگةن سياقتئ. قذلاگةردئ قذلاتقان زذلمات سةكئلدئ، بذعان دا سونداي بئردةثة اتئلادئ. ونةردئ ولتئرؤگة بولمايدئ. ونئ ادامدار تذسئنبةيدئ. سوندئقتان وعان ةرتة مة، كةش پة، وق اتئلاتئن كةزدةر بولادئ. وسئنئ تذسئندئرگئسئ كةلگةن سةكئلدئ. سوندئقتان ونئث اثشئسئ دا كورئنبةيدئ، كئم وق اتقانئ دا كورئنبةيدئ. وق اتئلادئ، كةربذعئ مةرت بولادئ. ادةيئ استار تاستاپ كةتةدئ.
مئسالئ، شولوحوأتئث «تئنئق دونئن» قاراساثئزدار، گريگوريي مةلوحوأ ءذشئنشئ جول ئزدةپ كةتئپ بارا جاتادئ عوي. قاراساث، 4 روماننان تذراتئن ةپوپةيا اياقتالماي قالعان سةكئلدئ. شولوحوأ ونئ اياقتاي الماي وتئرعان جوق. وقئرمانعا قالدئرئپ وتئر. ورالحان دا وسئ تذرعئدان بةرگةن سةكئلدئ. كةزئندة عابةث سئناعان عوي. «اأگيدئث اتقوراسئنان باستاساق» دةگةن ماقالاسئندا. سوندا: «قوثئر ات دةگةن بولمايدئ»، - دةيدئ. سوندا جازؤشئلارعا: «عابةثدة قوثئر ات بولمايتئن شئعار، ءبئراق مةندة قوثئر ات بولعان»، - دةپ ايتئپتئ ول كئسئ. دةمةك، ءبئر كةزدة ءبئزدئث اتا-بابالارئمئز قوثئر دةپ تة قولدانعان. ورالحان ءسوزدئث تذپكئ تامئرئن جاقسئ سةزئنگةن جانة قولدانعان.
جذسئپبةك قورعاسبةك: شئعارمالارئن ايتئپ كةلئپ، تئرةلةتئن جةرئمئز - «اتاؤ كةرة» رومانئ. رومان تؤرالئ وقئرمانعا كةثئرةك ايتئپ كةتسةك دذرئس بولار ةدئ. سةبةبئ، كةزئندة جارئق كوردئ دة، قايتالاپ باسئپ جاتقان كةزدة وقئرماننئث قولئنا ءبئرئ تيةدئ، ءبئرئ تيمةيدئ. سوندا بذل قانداي رومان دةگةن سذراق تؤادئ عوي.
اسقار التاي: مةن «جذلدئز» جؤرنالئندا ئستةپ جذرگةندة، 1989- جئلئ مذحتار ماعاؤيننئث الدئندا وتئرعان كةزئندة، مذحاث مذرتئن ءبئر شيراتئپ قويئپ: «ورالحان ءبئزدئث كلاسسيك جازؤشئمئز عوي. پروزانئ وسئلاي جازؤ كةرةك»، - دةپ ايتئپ ةدئ. سول ايتئپ وتئرعانئ «اتاؤ كةرة» ةكةن. ارتئنشا «اتاؤ كةرةنئ» بةردئك. ول كةزدة «جذلدئز» 130 مئث داناعا جؤئق تيراجبةن تارايدئ. جؤرنالدئث ارقاسئندا «اتاؤ كةرة» وقئرمانعا ءبئرشاما تانئلدئ. وعان وراعاث ةكئ ات قويعان. «اتاؤ كةرة» جانة «قاؤئپتئ بؤدان» دةپ. ذلكةن كلاسسيك جازؤشئلاردا شئعارما اتاؤئنئث وزئندة ذلكةن استار بولادئ. وسئ تذرعئدان كةلگةندة، «اتاؤ كةرة» اشپايدئ دةپ ويلاعان بولؤئ كةرةك، سوندئقتان «قاؤئپتئ بؤدان» دةپ قويادئ.
«قاؤئپتئ بؤدان» دةيتئن سةبةبئ، ادام ءومئرئن ارالارمةن سالئستئرادئ، ويتكةنئ، ارالاردئث قاؤئپتئ بؤدانداسؤئنان قاؤئپتئ ارالار تؤادئ ةكةن. ةرئكتئث قاتئگةزدئگئ، جئلپوستئعئ بار. ونئث قاسئنا سئنئپتاسئ تاعاندئ قويادئ. بئلاي قاراساث، ةرئك ايةلئن دة جاقسئ كورةدئ، ومئرگة دة بةيئم، ئسكةر ازامات. ءبئراق ايةلئ كةتئپ قالادئ. تاعاننئث ادامگةرشئلئگئ الدةقايدا جوعارئ ةدئ. مذندا ادامگةرشئلئك، مورال دةگةن نارسة ءبئرئنشئ ورئنعا قويئلادئ.
باتئس ادةبيةتئن ورالحان جاقسئ وقئعان. اسئرةسة كافكانئ، كاميؤدئ، سارتردئ وقئعان. وقيعانئ استارلاپ بةرؤ ءتاسئلئن جاقسئ مةثگةرگةن. سوسئن جاپون ادةبيةتئن جاقسئ وقئعان دةپ ويلايمئن. ءبئراق ءوزئ ايتا بةرمةيتئن. «اتاؤ كةرةنئث» وزئندة سوثئندا ةرئكتئ ارا شاعئپ الادئ دا، اراعا اينالئپ كةتتئ دةگةنگة كةلتئرةدئ. ال فرانس كافكادا وسئنداي سيؤجةتتئك جةلئلةر بار. وزئنة ايتئپ ةدئم، «ءتورت اياعئن تةث باسقان شئعارما وسئ «اتاؤ كةرة» شئعار»، - دةدئ. وتة ءساتتئ جازئلعان رومان.
جذسئپبةك قورعاسبةك: قازئر قاراساثئز، «ءوز وتئثدئ وشئرمة» رومانئندا ءبئر ةپيزود بار. پويئز ارئ-بةرئ سئثعئپ ءوتئپ جاتادئ. شئعارمانئ سونئث ئرعاعئنا سالئپ وتئرادئ. سوندا ورالحان بوكةيدئث ايتقان ءبئر ءسوزئ ةسئمدة قالئپ قويئپتئ. «تاپ وسئنداي ةپيزود شئثعئس ايتماتوأتا دا بار، ءبئراق مةن شئثعئس ايتماتوأتان الدةقايدا بذرئن جازعانمئن»، - دةگةن.
اسقار التاي: ورالحاننئث ول ءسوزئن مةن دة ةستئپ ةدئم. «ءوز وتئثدئ وشئرمةدة» پويئزدار ارئ-بةرئ ءوتئپ جاتادئ عوي، تؤرا وسئنئث جازئلؤ فورماسئن ايتماتوأ وتة جاقسئ پايدالانادئ. «ءوز وتئثدئ وشئرمة» ورئسشاعا اؤدارئلعان. ايتماتوأ قازاق جازؤشئلارئن جاقسئ مةثگةرگةن. ءابئش كةكئلبايةأتئ جاقسئ وقئعان، ماعاؤيندئ وقئعان. وزئنةن كةيئن ادةبيةتكة كةلگةن قازاق جاستارئنئث تةگةؤرئنئن بايقاعان. ورالحاندئ دا وقئعان دةپ ويلايمئن. ءوزئنئث «عاسئردان دا ذزاق كذن» رومانئندا تؤرا سول فورمانئ پايدالاناتئن تذسئ بار. ونئ وراعاثنئث اؤزئنان دا ةستئپ قالئپ ةدئك. كةيئننةن قاراسام، شئنئمةن ذقساستئق بار ةكةن. ارينة، ةكةؤئنئث الئپ وتئرعان وبيةكتئسئ باسقاشا بولئپ كةلةدئ.
جذسئپبةك قورعاسبةك: سذحبات سوثئندا «ءبئز ورالحانعا ورالامئز با؟» دةگةن سذراق ةرئكسئز الدئمئزدان شئعادئ ةندئ. سةبةبئ، قازئر ادةبيةتتئث وقئلؤئ ازايئپ بارا جاتقان كةز عوي. وسئ تذرعئدان كةلگةندة ورالحاندئ ئزدةپ وقيتئن ادامدار كوپشئلئكتئث اراسئندا ءالئ دة بار. «ءبئز ورالحانعا ورالامئز با؟» دةگةن سذراقتئ اقپارات قذرالدارئ دا بئرنةشة رةت كولدةنةث تارتتئ. «ءبئز ورالحانعا ورالامئز»، - دةپ جاؤاپ بةرئپ جاتقان وقئرماندار دا بار. ءلايئم سولاي بولسئن دةپ تئلةيمئز. ورالحان بوكةي تؤرالئ اثگئمةنئ تاؤئسئپ، بئتة المايمئز. كوپ اثگئمة كوكةيئمئزدة ايتئلماي قالعانئن دا سةزئپ وتئرمئن. ءبئراق ؤاقئتقا باعئنباسا بولمايدئ. سذحباتئمئزعا قاتئسقاندارئثئزعا مئث دا ءبئر راحمةت.
گازةتتئك نذسقاسئن جاساعان - بالجان مذرات قئزئ
دةرةككوز: «حالئق ءسوزئ» گازةتئ