تذركيا قازاقتارئنئث قئسقاشا تاريحئ

استانا. 6- قازان. قازاقپارات - «50 جئلدا ةل جاثا 100 جئلدا قازان جاثا» دةگةن قازاقتئث ماقالئ بار. بذل ءسوزدئث مانئنة تذركيا قازاقتارئنئث تاريحئنا قاراپ ابدةن كوز جةتكئزؤگة بولادئ. ويتكةنئ تذركيا قازاقتارئنا 50 جئلدان استام ؤاقئت بولدئ.
None
None

 وسئ 50 جئل ئشئندة تذركيا قازاقتارئنئث جاثارعانئن كورؤگة بولادئ. قازئر تذركيا قازاقتارئنئث باسئم كوپشئلئگئن تذركيادا تؤئپ وسكةن قازاقتار قذراپ وتئر. وسئ ةلگة قادام باسقان 1952- جئلئ دذنيةگة كةلگةن بالا قازئر 50 جاستان استئ. ولار تذركيا قازاقتارئنئث العاشقئ لةگئن قذرايدئ.

 وسئ ماقالادا تذركيا قازاقتارئ 50 جئلدا نة ئستةدئ، قانداي جاعدايلاردئ باستان كةشئردئ، بذگئن نة ئستةپ جاتئر، ةرتةث نة بولادئ، قازاقتار قازاقتئق قالپئن، سالت-ءداستذرئن ساقتاي الا ما دةگةن سذراقتار توثئرةگئندة ءسوز قوزعالادئ.

وتكةن 50 جئلعا كوز تاستايئق دةگةنئمئز تاريح. ةندةشة تذركيا قازاعئنئث بذگئنئ مةن ةرتةثئ تؤرالئ ءسوز قوزعاماس بذرئن تاريحئنا توقتالعان ءجون. وسئ ورايدا قازاقتار تذركياعا قاي جولمةن قالاي كةلئپ قالدئ دةگةن ماسةلةگة توقتالامئز. ونئث ودان الدئنعئ تاريحئ ءوز الدئنا ذلكةن اثگئمة. ونئ وسئ ماقالانئث شةكتةؤلئ اياسئ كوتةرمةيدئ.

قازاقتار تذركياعا ءذندئستان-پاكئستان ارقئلئ كةلگةن بولاتئن. ولار تذرئك ذكئمةتئنئث 1952- جئلئ 13- ناؤرئزداعئ قاؤلئسئ بويئنشا تذرئك ةلئنة قابئلداندئ. وسئدان كةيئن الدئنا 12 جئل، ارتئنا 2 جئل بولعان ءذندئستان مةن پاكئستانداعئ ةكئ مئثعا جؤئق قازاق تذركياعا قونئس اؤدارا باستادئ. ءسويتئپ قازاقتئث العاشقئ توبئ بولئپ قذسايئن ءتايجئ باستاعان قازاقتار 1952- جئلدئث قئركذيةك ايئندا تذرئك ةلئنة قادام باستئ.

 كوش 1953-1954- جئلدارعا دةيئن جالعاستئ. ءذندئستانداعئ سوثعئ توپ رةتئندة قاليبةك اكئم باستاعان قازاقتار 1954- جئلدئث كوكتةمئندة تذركياعا كةلدئ. سونئمةن 1952- جئلدئث قئركذيةگئ مةن 1954- جئلدئث مامئرئ اراسئندا ءذندئستان مةن پاكئستاندا ءومئر سذرگةن 1850 قازاقتئث بارلئعئ تذركياعا قونئس اؤداردئ.

تذركيا قازاقتارئنئث وسئلايشا ءذندئستان مةن پاكئستاننان تذرئك ةلئنة قونئس اؤدارؤئ كوپشئلئككة بةلگئلئ جايت. ءبئراق ولاردئث قئتايدئث شئنجاثئنان ءذندئستانعا قالاي كةلگةنئن كوپ ادام بئلة بةرمةيدئ. ءتئپتئ تذركيا قازاقتارئنئث ءوزئ بذل تذرعئدا قاتة تذسئنئكتة. كوپشئلئك قازاقتاردئث ءبئر مةزگئلدة، ءبئر ادامنئث جةتةكشئلئگئندة ءذندئستانعا قونئس اؤدارعانئن ويلايدئ. شئنتؤايتئنا كةلسةك، قازاقتار ةكئ كةزةثدة التئ جةتةكشئنئث باسقارؤئندا ءذندئستانعا كةلئپ ورنالاسقان.

1. 1940- جئلعئ كوشتئث جةتةكشئلةرئ: ةلئسحان ءتايجئ، قذسمان تايجئ.

2. 1950- جئلعئ كوشتئث جةتةكشئلةرئ: دالةلحان ءجانئمحان ذلئ، قذسايئن ءتايجئ، سذلتانشارئپ ءتايجئ، قاليبةك اكئم.

شئنجاثنان 1940- جئلئ تيبةت ارقئلئ ءذندئستانعا وتكةن ءبئرئنشئ توپتئث تاريحئندا «ةكئ پاتشا، ون ةكئ ءؤازئر» دةگةن ماتةلدئث دذنيةگة كةلؤئنة سةبةپ بولعان تاريحي ءبئر وقيعاعا بار-تذعئن. ول قازاقتاردئث شةكارادا ءذندئستاندئق رةسمي قئزمةتكةرلةر تاراپئنان قابئلدانئپ جاتقان كةزدة پايدا بولدئ. قئزمةتكةرلةر قازاقتارعا باستئقتارئث بار ما؟» دةپ سذرايدئ. «بار. ءبئزدئ ةكئ تايجئ، ون ةكئ ذكئرداي مةن زالئث باسقارادئ»،- دةيدئ قازاقتار.

ءبئراق ءذندئستاندئقتار، قازاقتارعا كةزئندة ءمانجؤلار بةرگةن ءتايجئ، زالئث، ذكئرداي دةگةن مانساپتاردئ تذسئنبةيدئ. قايتا-قايتا باستئقتارئن بار ما دةپ سذرايدئ. سوندا ءبئر قازاق اقئل تاؤئپ «ةكئ پاتشامئز، ون ةكئ ءؤازئرئمئز بار» دةپ ايتقاندا ماسةلة تذسئنئكتئ بولادئ.

ءسويتئپ قازاقتار وزدةرئنئث ةكئ جةتةكشئسئ ةلئسحان ءتايجئ مةن قذسمان ءتايجئنئ ءذندئستاندئقتارعا پاتشا دةپ تانئستئرؤعا ءماجبذر بولادئ. ال «ؤازئرلةرگة» كةلةر بولساق، ةلئسحان «پاتشانئث» باستاؤئنداعئ ماردان ذكئرداي، ساؤئتباي، ومار، سادةي، بةكسذلتان، قالي جانة قذسمان ءتايجئنئنئث جول باستاؤئنداعئ حامزا زالئث (جاحيا موللا ذلئ)، شاقباقباي، قوجان زايئپ ذلئ، قوشؤئت، ءداؤئتباي، الپئس ءتايجئ، قاراموللا جانة راكادئل تانجان.

مئنة وسئ ةكئ «پاتشا» مةن ون ةكئ «ءؤازئر» جانة 1950- جئلئ كاشميرگة كةلگةن قذسايئن ءتايجئ، سذلتان ءشارئپ، دالةلحان جانالتاي جانئمحان ذلئ جانة قاليبةك اكئمنئث اتتارئ 2002- جئلئ 16- شئلدةدة تذركيا قازاقتارئنئث 50 جئلدئق تويئ وتكةن قازاقكةنت اؤلئندا اشئلعان ةسكةرتكئشتةن ورئن الدئ. بذل تاريحقا، تاريحي تذلعالارعا قذرمةت بولئپ تابئلسا كةرةك. وسئ تذلعالاردئث بارلئعئ مارقذم بولئپ كةتتئ. تةك بئرةؤئ عانا ومئردة. ول دالةلحان جانئمحان ذلئ جانالتاي.

ةندئ قازاقتار ءذندئستان مةن پاكئستاننان نةلئكتةن تذركياعا قونئس اؤداردئ دةگةن ماسةلةگة توقتالايئق. قازاقتاردئث پاكئستاننان تذركياعا قونئس اؤدارؤئ كةزدةيسوق وقيعا ةمةس ةدئ. بذل جةتةكشئلةردئث سانالئ دا، كورةگةن شةشئمئنئث ءبئر ناتيجةسئ بولاتئن. بذل جةردة اتاپ وتةرلئك ءبئر جايت، سول جةتةكشئلةر بذگئنگئ كةزدةگئ باستئقتار سياقتئ ؤنيأةرسيتةت ءبئتئرئپ، جوعارئ ءبئلئم العان ءبئر نةشة ءتئلدئ مةثگةرگةن كئسئلةر ةمةستئ. ولار قازاقتئث ذلئ دالاسئندا ةل اراسئندا ءجذرئپ بيلةر مةن اقساقالداردان ونةگة الئپ وسكةن ذرپاق بولاتئن. سوندئقتان ولاردا دالا مادةنيةتئنة ءتان ادالدئق پةن حالئققا دةگةن جاناشئرلئق باسئم بولدئ.

وسئنداي جةتةكشئلةرئنئث باستاؤئندا قازاقتار 1940- جئلئ تيبةت پةن ءذندئستان شةكاراسئنا كةلگةن ؤاقئتتا پاكئستان دةگةن مذسئلمان ةلئ قذرئلماعان-دئ. ول 1947- جئلئ پايدا بولدئ. سول جئلئ ءذندئستانداعئ مذسئلماندار ءبولئنئپ ءوز مةملةكةتتةرئنئث شاثئراعئن كوتةردئ. وسئ كةزدة قازاقتار دا مذسئلماندار جاعئندا بولئپ پاكئستان مةملةكةتئنة ءوتتئ. شئنئن ايتؤ كةرةك ءذندئستان جانة پاكئستان مذسئلماندارئ ءار قاشان قازاقتارعا جئلئ لةبئزبةن قابئلداپ، وث قاباق تانئتتئ. ولارعا ءاردايئم قامقورشئلئق جاسادئ. باؤرئنا باستئ. قازاقتار ولاردان ةشقاشان ةتنيكالئق كةمسئتؤشئلئك كورگةن جوق. كةرئسئنشة قولداؤ جانة جاناشئرلئق كوردئ. سوعان قاراماستان قازاقتئث ةل باستاعان جةتةكشئلةرئ پائكستاننان تذركياعا قونئس اؤدارؤ قاجةت دةپ تاپتئ. ويتكةنئ بذل ذرپاقتارئنئث ءتئلئن، ءدئلئن جانة تةگئن ذمئتپاؤئ ءذشئن، كةلةشةكتة ذيئرئنة تاعئ قوسئلؤئ ءذشئن قاجةت ةدئ. سوندئقتان پاكئستانداعئ تذرئك ةلشئلئگئنة ارئز بةرئپ تذركياعا بارؤعا رذقسات الادئ. 1952- جئلئ 13- ناؤرئزدا باس مينيستر ادنان مةندةرةستئث باسقارؤئنداعئ تذرئك ذكئمةتئ پاكئستانداعئ قازاقتاردئ قابئلداؤ جونئندة شةشئم قابئلدادئ. ءسويتئپ تذركيا قازاعئ تذركياعا ورنالاستئ.

سودان بةرئ 50 جئلدان استام ؤاقئت ءوتتئ. ةندئ وسئ مةزگئلدة تذركيا قازاقتارئ قانداي جاعدايلاردئ باستان كةشئردئ، بذگئن نة ئستةپ جاتئر، بولاشاقتا نة بولادئ دةگةن سذراقتارعا توقتالايئق. ولاردئث 50 جئلدئق تاريحئنا كوز جذگئرتكةنئمئزدة بةس كةزةثدئ باستان كةشئرگةنئن بايقايمئز:

 1. 1952-1960- جئلدارئ: ةس جيؤ كةزةثئ. بذل قازاقتاردئث تذرئك ةلئندةگئ العاشقئ جئلدارئن قامتيدئ. كةلگةن بويدا تذرئك ذكئمةتئ قازاقتاردئث وتئنئشتةرئ بويئنشا وزدةرئنئث اتا مةكةندةرئنة ذقساس تاؤلئ، مال وسئرؤگة قولايلئ جةرلةرگة ورنالاستئردئ. ولارعا تذركيانئث قونيا، قايسارئ، مانيسا جانة نيگدة سةكئلدئ قالالارئندا ءذي جانة ةگئستئك جةر بةرئلدئ.

ءبئراق جاعداي ويلاعانداي بولئپ شئقپادئ. 20- عاسئردئث ةكئنشئ جارتئسئندا تذركيادا التايداعئداي مال ءوسئرئپ ارئ-بةرئ كوشئپ قونئپ جذرؤگة مذمكئنشئلئك جوق ةدئ. تذركيانئث اتالعان وثئرلةرئندة، اتتئث جالئندا تذيةنئث، قومئندا كوشئپ-قونئپ ءجذرؤ مذمكئن ةمةس-تئ. سونئمةن قازاقتئث كذن كورئسئ قيئنداي باستادئ. قاراپايئم حالئق تذگئل بذرئن ةل باستاعان جةتةكشئلةردئث ءوزئ بالا شاعانئث نةسئبةسئن تابؤدئث قامئن ويلاؤعا ءماجبذر بولدئ.

 ولار بئرةؤگة كئرئپتار بولئپ الاقان جايماي كذن كورؤدئث جولئن ئزدةستئردئ. اقئرئندا قولونةرئمةن، اتا كاسئپتةرئمةن اينالئسئپ نان تابؤدان باسقا شارا تابا المادئ. ءسويتئپ جاثا ءومئر باستالدئ. بذرئن ةل باستاعان تايجئلةر، ذكئردايلار مةن زالئثداردئث ءوزئ تةرئ يلةدئ. قولعا ينة تةبةن الئپ تةرئدةن قولعاپ، قالپاق، تون سياقتئ بذيئمدار تئكتئ. ءتئپتئ سول تئككةن بذيئمدارئن بازارعا اپارئپ ساتؤ ءذشئن دوربا مةن داعار ارقالادئ. ايتةؤئر قالاي بولعاندا دا وتباسئنئث نةسئبةسئن ادال ةثبةكپةن تابؤ تابئستئ بولدئ. ؤاقئت وتة كةلة جاثا ةلدئث سالتئن دا، ءتئلئن دة، زاثئن دا مةثگةردئ. بالالاردئث الدئ تذرئك مةكتةپتةرئنةن ءبئلئم الئپ تا ذلگةردئ. سونئمةن 10 جئلعا جةتپةي قازاقتار تذرئك ةلئندة ةسئن جيا باستادئ.

2. 1960-1980- جئلدارئ: بةيئمدةلؤ نةمةسة اداپتاسيا كةزةثئ. بذل ارالئق قازاقتاردئث تذركياعا بةيئمدةلگةن كةزةثئ بولدئ. 1960- جئلداردئث باسئندا قازاقتار تذركيانئث كئشئگئرئم قالالارئندا جان باعؤدئث قيئن ةكةنئن كوردئ. قولونةرئ جانة ساؤدا ءذشئن ذلكةن قالالاردئث كوبئرةك وثتايلئ ةكةنئن بايقادئ. ءسويتئپ قازاقتار 1960- جئلدان باستاپ بئرتئندةپ ذلكةن قالالارعا، اسئرةسة تذركيانئث ساؤدا ورتالئعئ بولعان ئستامبذل قالاسئنا ويئسا باستادئ.

 الدئمةن جاستار كةلئپ قولعا كذرةك، كةتپةن الئپ قذرلئق جانة تةمئر جول سياقتئ باسقا دا قذرئلئستاردا جذمئس ئستةدئ. ولار جةر قازئپ، قذم مةن سةمةنت تاسئپ ئستامبذلدا تذراقتاپ قالؤدئث قامئن جاسادئ. وسئلايشا ةثبةك ةتئپ، اقشا تابا باستاعاننان كةيئن اؤئلداعئ بالا-شاعالارئ مةن اتا-انالارئن ئستامبذلعا، قاستارئنا الدئ. بئرتئندةپ قول ونةرئنة اؤئستئ. تةرئدةن قولعاپ، باس كيئم تئكتئ. كةيئن بذلدان جانة نةيلوننان دا ءتذرلئ بذيئمداردئ وندئرةتئن بولدئ. كئشئ كاسئپورئندار اشتئ. ءسويتئپ ازداپ قالتادا كاپيتال پايدا بولا باستادئ.

 وسئ كةزدة بذرئنعئ ةل باستاعان جةتةكشئلةر بئرتئندةپ شارؤاشئلئق جةتةكشئلةرگة اينالدئ. ولار 30-40 كئسئنئث باسئن بئرئكتئرئپ ذلكةن كاپيتال جاسادئ دا، وزدةرئنئث العاشقئ پلاستيكا وندئرةتئن زاؤئتتارئن قذردئ. بذل ءذردئس اسئرةسة 1970- جئلداردا بةلةث الدئ. وننان اسا پلاستيكا، رةزةثكة بذيئمدارئ وندئرةتئن زاؤئتتار اشئلدئ. ولارعا التايدئقتار، تذركئستاندئقتار جانة باركول سةكئلدئ تؤعان جةردئ ةلةستةتئن ةسئمدةر بةرئلدئ. كةيبئر قازاقتار وسئ ذيئمشئلدئقتئ تةرئ سالاسئندا دا كورسةتتئ. ءئرئ تةرئ كيئم وندئرةتئن فيرمالار قذرئلدئ. ولاردئث ءبئر-ةكةؤئ ةؤروپا بازارلارئنا شئعاتئن ساپالئ بذيئمدار وندئرةتئن دارةجةگة جةتتئ.

وسئ كةزةثدة كةيبئر قازاقتار نةسئبة ئزدةپ ةؤروپا ةلدةرئنة قونئس اؤداردئ. ويتكةنئ 1960- جئلئ تذركيا مةن ةؤروپا ةلدةرئ اراسئندا جذمئسشئ الماسؤ كةلئسئمئ جاسالعان ةدئ. وسئ كةلئسئممةن جذمئسشئعا ءزارؤ ةؤروپالئق ةلدةر تذركيادان جذمئسشئ الا باستادئ. كوپتةگةن تذرئكپةن بئرگة قازاقتار دا ةؤروپا ةلدةرئنة كةتئپ قالدئ. ءسويتئپ ةؤروپا ةلدةرئندة قازاق دياسپوراسئ قالئپتاسا باستادئ. قازئر ةكئ مئثداي قازاق گةرمانيا، فرانسيا، شأةسيا، گوللانديا جانة اأستريا سةكئلدئ ةلدةردة ءومئر سذرؤدة. 2001- جئلئ مامئر ايئندا سول قازاقتاردئث ءبئر بولةگئ گةرمانيانئث كولن قالاسئندا قازاقتاردئث ةؤروپاعا ورنالاسؤئنئث 40 جئلدئعئن اتاپ ءوتتئ.

ةسئن جيئپ، شارؤاشئلئعئن رةتكة كةلتئرگةن قازاقتار وتانئن جانة تاريحئن ذرپاققا ذعئندئراتئن ءبئر قوعام دا قذرئپ ذلگةردئ. ول «شئعئس تذركئستان بوسقئندار قوعامئ» دةپ اتالدئ. ونئ ذيعئر جةتةكشئسئ يسا يؤسذف الپتةكئن مةن قازاق جةتةكشئسئ قذسمان ءتايجئ بئرئگئپ قذردئ.

قازاقتاردئث 1972- جئلئ قوعامداسؤ تؤراسئندا قول جةتكئزگةن ءبئر ذلكةن تابئسئ - ئستامبذلدا قازاقكةنت اتئندا ءبئر اؤئل سالؤئ ةدئ. قازاق جةتةكشئلةرئنةن دالةلحان جانالتايدئث باسقارؤئندا قازاقتار ئستامبذلدئث گذنةشلي دةگةن اؤدانئنان 500 ءذيدئث جةرئن ساتئپ الدئ. وسئ جةرگة تذرعئن ذيلةر سالعئزدئ. ءسويتئپ قازاقتار جيناقئ وتئرئقتاسؤمةن بئرگة ئستامبذل سياقتئ قئمبات قالادا باسپانا جالداؤ قيئندئعئن شةشتئ. 1980- جئلدارعا كةلگةندة تذرئك ةلئندة شارؤاشئلئعئ شالقئپ،شات-شادئمان ءومئر سذرةتئن حالئققا اينالدئ.

3. 1980-1990 - جئلدارئ: تؤعان جةر، تؤعان ةلمةن (قئتايداعئ تؤئستارمةن) قاؤئشؤ كةزةثئ. 1979- جئلئ قئتاي حالئق رةسپؤبليكاسئنئث سئرتقئ ساياساتئندا ذلكةن وزگةرئستةر پايدا بولدئ. وسئعان دةيئن بذكئل الةمگة تاس جاؤئپ كةلگةن ةسئگئن ايقارا اشئپ جئبةردئ. ياعني، قئتاي جةتةكشئسئ دئث شاؤ پيث گورباچةأتئث 1985- جئلئ باستاعان «قايتا قذرؤ» ساياساتئن ودان الدةقاشان بذرئن 1979- جئلئ باستادئ. وسئ كةثشئلئكتئ تذركيا قازاقتارئ ءتيئمدئ پايدالاندئ.

 1930- جئلداردئث باسئندا تؤعان جةرئنةن بوسقان تذركيالئق قازاقتار سودان بةرئ ةلدة قالعان تؤئستارئنان ةشبئر حابار الا الماي دال بولئپ جذرةتئن. ءتئپتئ ولار ارتتا قالعان تؤئستارئن ولدئگة ساناپ قذران حاتئم شئعارئپ دذعادا بولاتئن. ءسويتئپ تذركيا قازاعئنان ءبئرئنشئ بولئپ تؤئس ئزدةپ شئنجاثعا ساپار شةككةن ازامات قذسايئن ءتايجئ ذلئ ءمانسذر بولدئ. 1979- جئلئ ءمانسذر قئتاي حالئق رةسپؤبليكاسئنا بارئپ بذكئل شئنجاثدئ ارالاپ، تؤئستارئمةن قاؤئشئپ، ولاردئث جاعدايئن ءبئلئپ قايتتئ. تذركياداعئ قازاقتاردئث اماندئعئن سونداعئ قازاققا جةتكئزدئ. تؤئستارئنان شامامةن 50 جئلدان كةيئن حابار العان تذركيالئق قازاقتار وشكةنئ جانئپ، ولگةنئ تئرئلگةندةي كذي كةشتئ. ولاردئث كوزئنةن اققان جاس ايلار بويئ سةلدةي بولئپ اقتئ.

وسئدان كةيئن تذركيالئق قازاقتاردئث قئتايعا تؤئستئق ساپارلارئ باستاپ كةتتئ. ولاردئث ئزدةگةنئ جاي تؤئس ةمةس ةدئ. انا، اتا، تؤعان ءئنئ، تؤعان باؤئر سةكئلدئ وتة ةتةنة جاقئن تؤئستار بولاتئن. ماسةلةن مةنئث اكةم سذندةت قاجئ بةس تؤعان ءئنئسئ مةن قارئنداسئن وسئ كةزدة ياعني، 50 جئلدان كةيئن تاپتئ.

وسئ قاؤئشؤلار مادةني جاثارؤلارعا دا سةبةپ بولدئ. تذركيالئق قازاقتار، اسئرةسة جاستار اراسئندا ذمئت بولئپ بارا جاتقان انا ءتئل قايتا جانداندئ. ويتكةنئ تؤئستئق بايلانئستئث بئردةن-ءبئر قذرالئ قازاق ءتئلئ ةدئ. سونئمةن قاتار ءبئر ميلليوننان استام شئنجاث قازاعئنئث اندةرئ، كذيلةرئ مةن كئتاپتارئ دا بئزگة جةتتئ.

قئتاي جانة تذركيا قازاقتارئ اراسئنداعئ بايلانئستار تذركياداعئ اتقا مئنةر ازاماتتارعا ذلتتئق ءتئل مةن مادةنيةتتئ جاس ذرپاقتارعا ذمئتتئرماؤ ءذشئن شارا كورؤ كةرةكتئگئ جايلئ وي سالدئردئ. ءسويتئپ 1986- جئلئ وسئ ماقساتتا ئستامبذلدا قازاق قورئ قذرئلدئ. وسئ قوردئ قذرؤعا تذركيا قازاعئمةن بئرگة ةؤروپا قازاقتارئ دا ءبئر كئسئدةي اتسالئستئ.

4. 1990-2002 جئلدارئ: اتامةكةنمةن (قازاقستانمةن) قاؤئشؤ كةزةثئ. 1985- جئلئ كةثةس وداعئنئث بيلئك تئزگئنئن قولعا العان گورباچةأ قئتايداعئ سيئقتئ رةفورمالاردئ باستاتئپ جئبةردئ. بذل جاعداي تذركيا قازاقتارئنئث قازاقستانمةن بايلانئس ورناتؤئنا مذمكئندئك بةردئ. بذل بايلانئستار 1989-1991- جئلدارئ شارئقتاؤ شةگئنة جةتتئ. قازاقتار ءجيئ قازاقستانعا باراتئن بولدئ. ذلتتئق تئلدةگئ اندةر مةن كئتاپتار جانة كينولار اكةلة باستادئ. وسئ ورايدا تذركيالئق قازاقتارعا ةث كوپ اسةر ةتكةنئ الماتئدا سول جئلدارئ قئزؤ ءوتئپ جاتاتئن اقئندار ايتئسئ بولدئ. وسئ ايتئستار جازئلعان تاسپالاردئ ءاربئر قازاق وتباسئ كوشئرئپ الئپ كذن سايئن قايتا-قايتا قئزئعا تاماشالايتئن.

 ال 1991- جئلدئث سوثئندا قازاقستاننئث تاؤةلسئزدئگئن جاريالاؤئ تذركيا قازاقتارئنئث ومئرئندةگئ ةث ماثئزدئ قذبئلئس بولدئ. قؤانئشتان تذركيا قازاعئنئث جذرةگئ جارئلا جازدادئ. بذل قؤانئش جةتئم بالانئث تؤعان اكةسئنئث ءتئرئلئپ كةلئپ قذشاعئن اشئپ تذرعانئن كورگةننةن كةم ةمةس ةدئ. ةندئگارئ يةسئز ةمةس ةكةنئن تذركيالئق قازاقتار تةرةث سةزئندئ. سونئمةن قاتار، تذركيانئث قازاقستان تاؤةلسئزدئگئن ءبئرئنشئ بولئپ تانؤئ بذل قؤانئشتئ ةكئ ةسة كوبةيتئپ جئبةردئ.

تاؤةلسئزدئك العاشقئ جةمئسئن تذركيا قازاقتارئنا كوپ كةشئكپةي سئيلادئ. ول 1992- جئلئ كذزدة الماتئدا وتكةن دذنية ءجذزئ قازاقتارئ قاؤئمداستئعئنئث تذثعئش قذرئلتايئ ةدئ. بذل قذرئلتاي الئگة دةيئن تذركيا قازاقتارئنان ةسئنةن كةتپةيدئ. ويتكةنئ تذركيادان دالةلحان اقساقالدئث باستاؤئندا سوعان قاتئسقان 104 قازاقتئث كوبئسئنئث تابانئ ءبئرئنشئ بولئپ اتامةكةن توپئراعئنا تيگةن ةدئ. ءبئر اپتاعا ذلاسقان قذرئلتاي جينالئستارئندا ايتئلعان اندةر مةن شةرتئلگةن كذيلةردئ تئثداعان قازاقتار ةرةكشة تةبئرةنئس پةن تولقؤ ذستئندة بولدئ.

 بذل قذرئلتاي تذركيالئق قازاقتاردئث اتا مةكةنمةن بايلانئسئنداعئ بةتبذرئستئق كةزةثنئث باستاماسئ بولدئ. وسئدان كةيئن تذركيا قازاقتارئ ءذشئن الماتئ مةن ئستامبذلدئث اراسئ انكارا مةن ئستامبذل اراسئنداي بولئپ كةتتئ. بارئس-كةلئس جيئلةدئ. مذندا ةكئ ةلدئث ءتذبئ ءبئر تؤئسقان ةل نةگئزئندةگئ دوستئق بايلانئسئ رولئنئث ذلكةن ةكةندئگئن اتاپ وتكةن ءجون. بذل بايلانئستاردئث نةگئزئن ةكئ ةلدئث كورنةكتئ مةملةكةت قايراتكةرلةرئ، اتاپ ايتقاندا، تذركيا پرةزيدةنتئ تذرعئت ءوزال مةن قازاقستان پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأ سالدئ. وسئ بايلانئستار كذن سايئن نئعايا تذسؤدة.

5. 2002- جئلدان كةيئن: قايتا تذلةؤ كةزةثئ. 2002- جئلئ قازاقتاردئث تذركياعا قونئستاؤئنا 50 جئل تولدئ. ةندئ ولاردئث ذلتتئق ءتئل مةن سالت-سانا تؤراسئندا وركةندةؤئن ايتؤعا نةگئز بار. ويتكةنئ ءبئر جاقتان قازاقستان تاؤةلسئزدئك العاننان كةيئن وتكةن 21 جئلدا ةكونوميكاسئن ورنئقتئردئ. ةكئنشئ، قازاقتاردئث تؤعان جةرئ شئنجاثنئث سوثعئ جئلدارئ زور قارقئنمةن گذلدةنئپ كةلة جاتقانئ، ونداعئ تؤئس-تؤعانداردئث ءال-اؤقاتئنئث بارعان سايئن جاقسارئپ كةلة جاتقانئ، ءان، بي انسامبلدةرئنئث، كينوسئنئث قارئشتاپ دامئعانئ نازاردان تئس قالماؤدا. تذركيا قازاقتارئ وسئ ةكئ ةلمةن بايلانئسئن نئعايتؤ ارقئلئ ءارئ ةكونوميكالئق تذرعئدان، ءارئ ذلتتئق مادةنيةت تذرعئسئنان ذلكةن جةتئستئكتةرگة قول جةتكئزةرئ كذمانسئز.

ستامبؤل قالاسئنداعئ ميمار سينان كوركةم ؤنيأةرسيتةتئنئث پروفةسسورئ ءابدئؤاقاپ قارا

سوڭعى جاڭالىقتار