ادامنئث تذبئنة جةتكةن تؤئندئلار

ولاردئث بولاشاققا ذثئلة بئلةتئن ةرةكشة قاسيةتكة ية بولؤئ نةدةن؟ اتاقتئ فانتاست جيؤل أةرن ءوز كئتاپتارئندا بولاشاقتا جذزةگة اسقان عئلئمي جاثالئقتار جايئندا تالاي رةت جازئپ قالدئرعان. سونئث ءبئرئ - «جةردةن ايعا دةيئن» (1865) رومانئنداعئ ايعا اتتاندئرئلاتئن «كولؤمبيادا» سناريادئ. فلوريدا جارتئ ارالئنان جةلتوقسان ايئندا ذشئپ شئققان ءذش ادام - باربيكةن، نيكول جانة اردان اي وربيتاسئنا جةتئپ، قايتا كةيئن ذشادئ دا تئنئق مذحيتقا كةلئپ قونادئ.
كوپتةگةن جئلداردان كةيئن امةريكاندئقتاردئث ايعا «اپوللون-8» عارئش راكةتاسئن ذشئرعانئ بةلگئلئ. ونداعئ ةكيپاج دا ءذش ادامنان قذرالعان جانة فلوريدا شتاتئنان جةلتوقسان ايئندا ذشئپ شئققان. «اپوللون-8» «كولؤمبيادانئث» مارشرؤتئن اينئتپاي قايتالاعان. بئرةؤئ ويدان قذراستئرئلعان، بئرةؤئ شئن ةكئ اپپاراتتئث دا سالماعئ مةن كولةمئ بئردةي بولئپ شئققان. امةريكالئق ءذش عارئشكةردئث اتتارئ - بورمان، لوؤةلل جانة ليدةر. ءذش عارئشكةردئث ةكةؤئنئث ةسئمدةرئ جيؤل أةرننئث كةيئپكةرلةرئنئث ةسئمدةرئمةن ذندةس. وسئعان ذقساس تاعئ ءبئر مئسال - «سؤ استئنداعئ 20000 لة (شاقئرئم)» (1869) رومانئنداعئ سؤاستئ قايئعئنئث جوباسئ. ول زاماندا جان بالاسئ سؤاستئ قايئعئ جونئندة ةستئپ-بئلمةگةن. ХХ عاسئردا سؤاستئ قايئقتارئ شئندئققا اينالدئ. سونداي-اق ا.ن.تولستوي جازعان لازةرلئك قوندئرعئ دا بذگئندة ةشكئمگة تاثسئق ةمةس.
اعئلشئننئث اتاقتئ جازؤشئسئ سأيفتتئث قالامئنان تؤعان «گؤلليأةردئث ساياحاتتارئن» بالا كةزئندة وقئماعان ادام از شئعار. زةرتتةؤشئلةردئ وسئ كئتاپتئث كةيئپكةرئ كةزدةيسوق تاپ بولاتئن ذشاتئن ارال قئزئقتئرئپ كةلةدئ. اأتور كوركةم ادةبيةتكة ونشا جاناسا بةرمةيتئن عئلئمي-تةحنيكالئق دالدئككة ادةيئلةپ توقتالعانداي. ماسةلةن، سأيفت ذشاتئن نةمةسة جذزةتئن ارالدئث فورماسئ مةن ديامةترئن، بيئكتئگئن، قئسقاسئ بارلئق سيپاتئن تؤرا ءوزئ ولشةپ-پئشكةندةي تاپتئشتةپ كةلتئرئپ، ارالدئث الئپ ماگنيتكة سذيةنة وتئرئپ اؤادا ذشؤعا قابئلةتتئ ةكةنئن جازادئ.
ول كةزدة، ياعني 1726- جئلئ بذعان ذقساس نارسة ءالئ ويلاپ تابئلماعان-دئ. ادامدار ماگنيتتئك الاث جايئنان ةش حابارسئز بولاتئن. سأيفت ولگةن سوث وتئز جئلدان كةيئن فرانسؤز حيميگئ لاأؤازة لاپؤتا ارالئنئث وقئمئستئلارئ اشقان اؤانئث قذرامئن انئقتاعان. روماندا مارستان ونئث ةكئ سةرئگئنة دةيئنگئ ارا قاشئقتئق جايئندا دالمة-دال مالئمةت بةرئلئپتئ.
ال اتاقتئ امةريكالئق فانتاست روبةرت حاينلاين ءتئپتئ الئسقا سئلتةگةن. 1941- جئلئ جازعان پوأةسئندة ول امةريكالئقتاردئث ؤراننان اتوم بومباسئن جاساعانئنئن جازادئ. شئعارما جارئققا شئعئسئمةن اأتوردئ ف ب ر شاقئرادئ: ارناؤلئ قئزمةتتةگئلةر جازؤشئنئث سول كةزدة عالئمدار وتة ساقتئقپةن ئسكة اسئرماق بولئپ جاتقان مةملةكةتتئك اسا قذپياعا قالاي قول جةتكئزگةنئن جانة قوندئرعئنئ قالايشا دالمة-ءدال سؤرةتتةگةنئن بئلمةك بولئپ، سان سذراؤدئث استئنا الادئ.
جازؤشئلار عانا ةمةس، سؤرةتشئلةردئث ئشئندة دة بولاشاققا ذثئلة الاتئن قاسيةتئمةن تاثعالدئرعاندار از ةمةس. «حاببل» تةلةسكوپئ تاياؤدا تذسئرگةن جذلدئزدئ اسپاننئث پةيزاجئ أان گوگتئث «جذلدئزدئ ءتذن» كارتيناسئنا قاتتئ ذقسايتئنئ استرونومداردئ ةرةكشة تاثئرقاتقان. كارتينا مةن تذسئرئلئمدةگئ جذلدئزدئ اسپان مةن بذلتتئث ورامئنئث فورماسئ بئردةي بولئپ شئققان. ايئرماشئلئق تةك سؤرةتشئنئث كوك بوياؤ قولدانعانئندا، ال فوتوگرافيادا قئزئل بوياؤ باسئم. أان گوگ وسئنئث ءبارئن قالاي، قايدان بئلگةن؟ الگئ تةلةسكوپتاعئ جذلدئزدئ اسپان جةردةن 20 مئث جارئق جئلئنا تةث قاشئقتئقتان تذسئرئلگةن. ال سؤرةتشئ ءوزئ اياسئندا دذنيةگة كةلگةن توقتئ شوقجذلدئزئن، سونداي-اق اي مةن أةنةرانئ دالمة-ءدال بةينةلةگةن.
بذل جايئندا ءتذرلئ بولجامدار ايتئلؤدا. أان گوگ عارئشقا ساياحاتتاپ بارئپ قايتقان بولؤئ كةرةك دةؤشئلةر دة بار. كئم ءبئلئپتئ، ذلئ سؤرةتشئ كورئپكةل بولدئ ما، الدة جات پلانةتالئقتار ذرلاپ اكةتئپ، قايتا اكةلئپ تاستادئ ما ةكةن؟ كوپتةگةن دانئشپانداردئث باسئنان وسئعان ذقساس ءتذرلئ جاعدايلار وتكةن عوي...
ةرتةدة ءومئر سذرگةن ءبئر ءدانئشپاننئث: «سؤرةتشئنئث قئلقالامئنان قورئق - ونئث پورترةتئ ءتذپنذسقاعا قاراعاندا ءتئرئ بولئپ شئعؤئ مذمكئن» دةگةن ءسوزئ بار. سونئث ناقتئ مئسالئ ورئستئث ذلئ سؤرةتشئسئ رةپينگة قاتئستئ. ول سؤرةتئن سالعان ادامنئث ءبارئ كوپ ذزاماي ءولئپ قالئپ وتئرعان. سؤرةتشئنئث «قذرباندئقتارئنئث» قاتارئندا مؤسورگسكي، پيسةمسكي، پيروگوأ، يتالياندئق اكتةر مةرسي د ارجانتو بار.
اتاقتئ اقئن فةودور تيؤتچةأتئث سؤرةتئن سالؤعا رةپين قينالا-قينالا بارعان ةكةن، اقئن سودان كةيئن كوپكة ذزاماپتئ. ارينة، الگئلةردئث اجالئنئث ءار ءتذرلئ سةبةپتةرئ بار شئعار، ءبئراق تؤرا كةلگةن سايكةستئكتئ ايتساثئزشئ...
سؤرةتشئنئث «يأان گروزنئي ءوزئنئث ذلئن ولتئرؤدة» كارتيناسئنا ءبئر ءذثئلئپ كورئثئز. قانداي ةركئ مئقتئ ادام بولسا دا ونئث جذيكةسئنة اسةر ةتپةي تذرمايدئ: ادام جانئن قيؤدئث، جان شئعؤدئث وتة-موتة دالدئكپةن سؤرةتتةلگةنئ سونشالئق، توگئلگةن قاننان كادئمگئ ءتئرئ قاننئث ءيئسئ شئعاتئنداي... وسئ پولوتنو ترةتياكوأ گالةرةياسئنا قويئلعاندا، كةلؤشئلةردئث كوبئسئ تاثعالارلئق قئلئقتار كورسةتكةن. كةيبئرةؤلةر ةثئرةپ جئلاپ جئبةرگةن، كةيبئرةؤلةردئث قويانشئعئ ذستاپ قالعان. 1913- جئلئ ابرام بالاشوأ دةگةن كارتينانئ پئشاقپةن ءتئلئپ كةتكةن. ونئ جئندئحاناعا جئبةرئپ، سوندا ولگةن. كارتينا قايتا قالپئنا كةلتئرئلگةن.
رةپيننئث ءوزئ ءيأان گروزنئي تؤرالئ كارتيناسئن سالاردا كوپ قينالعان. ول تةگئن ةمةس. رةپين قاهارلئ پاتشانئث وبرازئن سؤرةتشئ مياسوةدوأكة قاراپ وتئرئپ سالعان. مياسوةدوأتئث ءتذر-كةلبةتئ وتة سؤئق، بةتئنة تذگئ شئعئپ تذرعان ادام بولعان. «يأان گروزنئي ءوزئنئث ذلئن ولتئرؤدة» كارتيناسئ جازئلئپ بولعاننان كةيئن، الگئ مياسوةدوأ، قاتتئ اشؤدئث ذستئندة ءوزئنئث يأان ةسئمدئ كئشكةنتاي ذلئن (ونئث دا اتئ ولتئرئلگةن حانزادا يأانمةن بئردةي) ءولتئرئپ قويا جازداعان. ال رةپين يأان گروزنئيدئث ولگةلئ جاتقان بالاسئن ءوزئنئث دوسئ، ادةبيةتشئ أسةأولود گارشينگة قاراپ سالعان. وسئ گارشين الگئ كارتيناداعئ «وزئنة» كوپ ءذثئلئپ ءجذرئپ، اقئرئ اقئلئنان ايئرئلئپ، ءوزئن-ءوزئ ولتئرگةن.
ال ةندئ يأان گروزنئيدئث ءوز ذلئن ولتئرگةنئ تاريحتا راسئمةن بولعان با دةگةنگة كةلةلئك. ةشقانداي جئلنامادا ونئث مذراگةرئن ءوز قولئمةن ولتئرگةنئ تئكةلةي ايتئلمايدئ. سوعان قاراعاندا اثئز دا بولؤئ مذمكئن. وتكةن عاسئردئث 60-جئلدارئندا قاهارلئ يأان مةن ونئث ذلئنئث قابئرئ اشئلئپ، تةكسةرؤ جذرگئزئلگةن. حانزادانئث باس سذيةگئندة ةشقانداي سؤئق قارؤدئث ءئزئ بولماعان، سذيةگئنةن ؤدئث ءئزئ تابئلعان، سوعان قاراعاندا ؤلانئپ ولگةنگة ذقسايدئ.
بئردة رةپينگة «مةملةكةتتئك كةثةستئث سالتاناتتئ ءماجئلئسئ» اتتئ الئپ مونؤمةنتالدئ پولوتنوعا تاپسئرئس بةرئلةدئ. كارتينا 1903- جئلدئث اياعئندا سالئنئپ بئتةدئ. 1905- جئلئ ءبئرئنشئ ورئس رةأوليؤسياسئ بذرق ةتة قالئپ، ناتيجةسئندة پولوتنودا بةينةلةنگةن مةملةكةتتئك شةنةؤنئكتةر باستارئنان ايئرئلادئ. جارتئسئ ءولئپ، جارتئسئ اتاعئ مةن تاعئنان ايئرئلادئ. ولگةندةردئث ئشئندة مينيستر پلةأة مةن ماسكةؤدئث گةنةرال-گؤبةرناتورئ سةرگةي الةكساندروأيچ بار. 1909- جئلئ سؤرةتشئ رةپين ساراتوأ قالالئق دؤماسئنئث تاپسئرماسئمةن پرةمةر-مينيستر ستولئپيننئث پورترةتئن سئزادئ. جذمئستئ اياقتاعانئ سول ةكةن، ستولئپين كيةأتة اتئلئپ ولةدئ.
جالپئ، الةمدة التئ بئردةي اتئ اثئزعا اينالعان سؤرةتشئنئث كارتينالارئ ادام ومئرئنة ءارقالاي ئقپال ةتة الادئ دةلئنةدئ. ولاردئث ءبئرئنشئسئ، ارينة، لةوناردو دا أينچيدئث «دجوكونداسئ». قذپيا جئميئستاعئ سذلؤ ايةل كوپ قاراعان ادامنئث كذش-قؤاتئن الئپ قويادئ ةكةن. «مونو ليزانئث» الدئندا ةسئنةن تانئپ، قذلاپ قالعان ادامدار كوپ. مؤزةي قئزمةتكةرلةرئنئث بايقاؤئنشا، زالعا ادام كةلمةگةن كةزدة اتالمئش كارتينا كومةسكئلةنئپ، ادامدار كورؤگة كةلة باستاعاندا ايقئندالئپ، اجارلانئپ سالا بةرةدئ ةكةن.
رةسةيدةگئ «قارعئس اتقان» شةدةأردئث ءبئرئ - ماريا لوپؤحينانئث پورترةتئ. سؤرةتتة اقسذيةك يأان لوپؤحيننئث جاستاي قايتئس بولعان قئزئ بةينةلةنگةن. جاس قئزدار وسئ كارتيناعا ءذثئلئپ قاراسا، كوپ ذزاماي ولةدئ دةگةن سئبئس پؤشكين زامانئنان بةرئ ايتئلئپ كةلةدئ. كارتينانئ ةشكئم ساتئپ الماعان. 1880- جئلئ پولوتنونئ اتاقتئ مةسةنات ترةتياكوأ ساتئپ الئپ، گالةرةياعا قويعان سوث بارئپ الگئ سئبئستئث ءورشؤئ سايابئرسئعان. مذنشالئقتئ «قئرئپ سالعئش» ةنةرگةتيكانئث ءبارئ نةدةن - سؤرةتشئلةردئث كةرةمةت تالانتتئلئعئنان با، الدة...
تورةعالي تاشةنوأ
«ايقئن»