قذرئلتايدان نة كذتةسئز؟

گةرولد بةلگةر، جازؤشئ: ةشتةثة كذتپةيمئن
- بذلاي دةؤئمنئث سةبةبئ بار. جالپئ، «جازؤشئلار وداعئ كةرةك ةمةس» دةؤگة بولمايدئ. قالامگةرلةرئمئزدئ جيناپ، باسقارئپ، جونگة سالئپ وتئراتئن - وسئ قارا شاثئراق. مةن بذل ذيئمعا 1963- جئلدارئ كةلدئم. ول كةزدة وداقتا نةبارئ 130 مذشة بار بولاتئن. مئنة، سول 130 جازؤشئنئث بارلئعئن تانيتئنمئن، ءاربئر شئققان جاثا تؤئندئلارئن دا سياسئ كةپپةي جاتئپ، وقئپ وتئراتئنبئز. ال قازئرگئ كذنئ جازؤشئلار وداعئندا 800 گة تارتا قالامگةر تئركةلگةن. الايدا بذل تئزئمدةگئ جازؤشئلاردئ كوپشئلئك بئلة بةرمةيدئ.
باسپاءسوزدئث بةتئن اشئپ قالساث دا، بةلگئسئز بئرةؤدئث اتئ-ءجونئنئث سوثئندا «جازؤشئ» دةگةن ذلكةن اتاق تذرادئ. ونئث جذرتتئ نةمةن قؤانتقانئ، قانداي كئتاپتارئنئث جارئق كورگةنئ، قالاي جازاتئنئ بةلگئسئز بولئپ قالا بةرةدئ. تاعئ ءبئر مئسال. بيئل 42 ادامعا «الاش» سئيلئعئن تابئس ةتئپتئ. ءبئر جئلدا وسئنشاما ادامعا «الاش» سئيلئعئن ذسئنؤ - ناعئز سوراقئلئق. مذندايدا سئيلئقتئث قادئرئ كةتةدئ. ودان دا سول سئيلئقتئ اراسئنان مئقتئسئن تاثداپ الئپ، ةكئ-ذشةؤئنة بةرسة دة ءجون ةدئ عوي. مئنة، وسئنداي بةتئمةن كةتكةندئك ءار جةردةن قئلاؤ بةرئپ جاتادئ.
نذرلان ورازاليننئث جازؤشئلار وداعئن باسقارعانئنا تالاي جئل بولدئ. ورازالينگة ايتار ءؤاجئم جوق. ويتكةنئ ونئث ماعان جاساعان قئلپئقتاي قياناتئ دا، پالةندةي جاقسئلئعئ دا جوق. ءبئراق ءبئر ادامنئث بذل زاماندا ذزاق جئل ءتوراعالئق ةتؤئ ةشبئر - زاث شةثبةرئنة دة، اقئلعا دا سئيمايدئ. سوندئقتان قذرئلتايدا جاثا باستئقتئ سايلاپ، جذيةنئ جاثارتئپ، مذشةلئگئنة سةگئز جذزدةپ ادام قابئلداؤدئ دوعارؤ كةرةك.
الايدا قذرئلتايدان كةيئن دة بارلئعئ جاقسئ بولاتئنئنا كذمانمةن قارايمئن. رةسةيدة، كةثةس وكئمةتئنئث قذرامئندا بولعان ةلدةردئث بارلئعئندا دةرلئك جازؤشئلار وداعئ قذلدئراپ، جئك-جئككة ءبولئنئپ، بةرةكةسئ كةتكةن. سونئث اؤرؤئ بئزگة دة جاقئنداعان سةكئلدئ. قذرئلتاي وتكةن سوث باستئعئ وزگةرسئن، وزگةرمةسئن وداق باياعئ وداق بولمايدئ. نذرلاننئث جاقتاستارئ ءبئر توبة، قارسئلاستارئ ءبئر توبة بولئپ، ءبولئنئپ-ءبولئنئپ بةرةكةسئز كذي كةشة مة دةگةن قاؤپئم بار. سوندئقتان دا قارا شاثئراققا باسشئلئق تئزگئنئن مئقتئ ذستايتئن ادام كةرةك، ةسكئ جذيةگة وزگةرئس ةنگئزةتئن جاثا سةرپئلئس قاجةت. مئنة، مةن وسئنئ كذتةر ةدئم. ءبئراق سةنئم از، كذمان كوپ.
قاليحان ئسقاق، جازؤشئ-دراماتؤرگ: ءبئر-اق نارسةنئ كذتةمئن
- مةن بذل قذرئلتايدان ءبئر-اق نارسةنئ كذتةمئن. قذرئلتاي ءويتئپ-ءبذيتئپ وتةر، نذرلان ورازاليننئث ورنئنا باسقا بئرةؤ سايلانار. ءبئراق قارا شاثئراققا ية بولا الاتئن ادام تابئلا ما؟ اثگئمة سوندا. مةملةكةتتةن اقشاسئن الئپ قويئپ، ار جاعئندا ئثئرانئپ جاتا بةرةتذعئن بذرئنعئ زامان جوق. قازئر تالاپ كذشتئ. شئنئ كةرةك، 700 دةن اسئپ تذسةتئن جازؤشئنئ ذستاپ تذرؤ، ولاردئث كيةلئ ورداسئن باسقارؤ وثاي شارؤا ةمةس.
بذعان دةيئن وسئ جونئندة وزگة جازؤشئلاردئث پئكئرئن ءبئلئپ ةدئم. ولاردئث كوپشئلئگئ وداق باسشئلئعئنا كةلگئسئ جوق سةكئلدئ. ويتكةنئ جةتئ ءجذز جازؤشئنئ، ذلكةن ءبئر شاثئراقتئ باسقارؤ كةز كةلگةننئث قولئنان كةلة بةرمةيدئ. قالامگةرلةردئث اراسئندا باسشئلئق تئزگئنئنةن ءذمئت ةتةتئندةر دة جةتئپ ارتئلادئ. ءبئراق، مةنئثشة، ولار ار جاعئن ويلاپ جذرگةن جوق. ونداي جاندار ءتوراعانئث موينئنا تذسةتئن اؤئرتپالئقتئ سةزئنبةيتئن سةكئلدئ.
بذرئنعئ كةثةس وداعئنئث قذرامئنا كئرگةن ةلدةردئث ةشبئرئندة جازؤشئلار باس قوساتئن وداق جوق. مئنة، وسئدان سوث «جازؤشئلاردئث ورداسئنا اينالئپ وتئرعان وداق وزگة ةلدةردةگئدةي كذي كةشپةي مة؟» دةگةن ويعا قالاسئث. ءيا، كةزئندة «شئعارماشئلئق وداقتاردئث بارلئعئن بئرئكتئرئپ، ءبئر جةردة وتئرساق، مذثئمئز دا، جئرئمئز دا ءبئر بولسا، ءجون بولار ةدئ» دةگةندةر دة بولدئ. ولاي دةيتئندةردئث كوزدةگةنئ - جازؤشئلار وداعئنئث عيماراتئ. ءبئراق نذرلان جازؤشئلار وداعئن سول قيئن وتكةلدةردةن امان-ةسةن وتكئزدئ. قازئرگئ تاثدا نذرلان ورازاليننئث جةكة باسئنا قاتئستئ تالاي داؤلئ اثگئمةلةر ايتئلئپ تا، تاؤةلسئز گازةتتةردة جازئلئپ تا جاتئر. مةن مذنئ دارئنسئزداردئث داؤئ دةپ بئلةمئن. جوق جةردةن ايتئس تؤدئراتئن وسئنداي ادامداردئث ءوزئن اپارئپ باسشئلئققا قويؤ كةرةك. مذنداي جذمئستان ولار ةرتةثئندة-اق الدئ-ارتئنا قاراماي، ات-تونئن الئپ قاشار ةدئ. وزئنة ارتئلاتئن ذلكةن جاؤاپكةرشئلئكتئ شئن سةزئنسة، ولاردئث وسئلاي ةتةرئ ءسوزسئز.
وداققا نذرلان سةكئلدئ جارعاق قذلاعئ جاستئققا تيمةي جذمئس ئستةيتئن ادام كةرةك. جوعارئ جاققا قايمئقپاي شئعئپ، جازؤشئلار وداعئنا قولداؤ كورسةتةتئن ادةبيةت جاناشئرلارئن تاؤئپ جذرگةن نذرلاننئث ءوزئ.
دايئنداعان
ءسابينا قازاقبةكوأا
«ايقئن» گازةتئ