أةتنام ذكئمةتئ قازاقستاندئق كاسئپكةرلةردئث أةتنامعا ينأةستيسيا سالؤئنا بارلئق جايلئ جاعداي ذسئنؤعا ءازئر - أةتنام پرةزيدةنتئ چئونگ تان شانگ

بةيجئث-حانوي. 3- تامئز. قازاقپارات - قازاقستانعا العاشقئ مةملةكةتتئك ساپارئ الدئندا أةتنام سوسياليستئك رةسپؤبليكاسئنئث پرةزيدةنتئ چئونگ تان شانگ «قازاقپارات» ذلتتئق اقپارات اگةنتتئگئنة ةكسكليؤزيأتئ سذحبات بةردئ.
None
None

 - قذرمةتتئ پرةزيدةنت مئرزا! ءبئرئنشئ كةزةكتة «قازاقپارات» اقپارات اگةنتتئگئنة سذحبات بةرؤگة كةلئسكةنئثئز ءذشئن زور العئسئمدئ بئلدئرؤگة رذقسات ةتئثئز. قازاقستانعا ءسئزدئث ساپارئثئزدئث بولجامدئ باعدارلاماسئ قانداي ءارئ ءسئز الداعئ كةلئسسوزدةردة قانداي ماسةلةلةردئ قوزعاعئثئز كةلةدئ؟ قانداي دا ءبئر قذجاتتارعا قول قويؤ كوزدةلگةن بة؟

- مةن قازاقستان رةسپؤبليكاسئنا العاشقئ مةملةكةتتئك ساپار جاسايتئنئما زور قؤانئشتئمئن. أةتنام مةن قازاقستان اراسئنداعئ قارئم-قاتئناس ءداستذرلئ دوستئق سيپاتقا ية ءارئ كذن سايئن وزگةرئسسئز نئعايئپ، دامئپ كةلةدئ. ةكئ ةل اراسئنداعئ جوعارئ دةثگةيدةگئ ساپارلار ءتذرلئ سالالارداعئ ةكئجاقتئ قارئم-قاتئناستاردئث دامؤ سةرپئنئنة قارقئن بةرةتئندئگئ ءسوزسئز. مةنئث قازاقستانعا الداعئ ساپارئم دا ءدال وسئ ماقساتتاردئ كوزدةيدئ.

وسئدان ءبئر جئل بذرئن پرةزيدةنت نذرسذلتان نازاربايةأتئث أةتنامعا ساپارئ بارئسئندا بئزدةر ةكئ ةل اراسئنداعئ قارئم-قاتئناستاردئ نئعايتؤداعئ ءتذرلئ شارالاردئ تالقئلادئق. ال الداعئ كةزدةسؤدة ءبئز سوثعئ ؤاقئتتارداعئ ةكئ ةل ئنتئماقتاستئعئنئث ناتيجةلةرئن باعالاپ، ساياسي، ساؤدا-ةكونوميكالئق، ةنةرگةتيكالئق، عئلئمي-تةحنيكالئق، ءبئلئم بةرؤ، سپورت، مادةنيةت سالاسئنداعئ ةكئجاقتئ ئنتئماقتاستئقتئث ناقتئ دامؤ باعئتتارئن ؤاعدالاسامئز، سونئمةن قاتار حالئقارالئق جانة وثئرلئك فورؤمدارداعئ ءوزارا ءئس-قيمئلداردئ تالقئلايمئز.

ةكئ ةل ئنتئماقتاستئعئنئث زاثدئق بازاسئن ودان ءارئ نئعايتؤ ماقساتئندا وسئ ساپار اياسئندا تاراپتار اؤئل شارؤاشئلئعئ، بانك جانة وثئر ارالئق ئنتئماقتاستئق سالالارئنداعئ ئنتئماقتاستئق تؤرالئ ءبئرقاتار قذجاتتارعا قول قويؤعا نيةتتئ.

- وسئ جئلئ ةلدةرئمئز ديپلوماتيالئق قارئم-قاتئناستار ورناؤئنئث 20 جئلدئعئن اتاپ وتةدئ. ءسئزدئث كوزقاراسئثئزشا قازاقستاندئق-أةتنامدئق ساياسي-ةكونوميكالئق ئنتئماقتاستئقتئث بولاشاعئ قانداي بولماق؟

- أةتنام مةن قازاقستان 1992- جئلئ قازاقستان ءوز تاؤةلسئزدئگئن جاريالاعان بويدا ديپلوماتيالئق قارئم-قاتئناس ورناتتئ. اعئمداعئ جئلئ ءبئزدئث ةلدةرئمئز ديپلوماتيالئق قارئم-قاتئناستئث 20 جئلدئعئن اتاپ وتةدئ. وسئ وقيعاعا وراي استانا مةن الماتئ قالالارئندا أةتنامنئث مادةني كذندةرئ وتةتئن بولادئ.

وتكةن 20 جئلدئث ئشئندة أةتنام مةن قازاقستان اراسئنداعئ ئنتئماقتاستئق قارئم-قاتئناستار بارلئق سالادا دا، اسئرةسة ساياسي، ساؤدا-ةكونوميكالئق جانة ينأةستيسيالئق سالالاردا وث دامؤعا قول جةتكئزدئ. أةتنام قازاقستاندئ ت م د كةثئستئگئ مةن ورتالئق ازياداعئ ماثئزدئ ارئپتةسئ رةتئندة قاراستئرادئ. ساياسي سالادا دا أةتنام مةن قازاقستاندا ءبئزدئث حالئقتارئمئز اراسئنداعئ ذزاق ؤاقئتقا سوزئلعان مئعئم دوستئققا نةگئزدةلگةن ءارئ قالئپتاستئرئلعان وتة جاقسئ قارئم-قاتئناس بايلانئستئرادئ. ءبئزدئث ةلدةرئمئز وثئرلئك جانة حالئقارالئق فورؤمداردا دا ءوزارا تئعئز ءئس-قيمئل جاساپ كةلةدئ. أةتنام استانادا ديپلوماتيالئق وكئلدئگئن اشسا، قازاقستان تاياؤ ؤاقئتتا ءوز وكئلدئگئن أةتنامدا اشؤدئ جوسپارلاؤدا.

تاراپتار ءبئرقاتار ماثئزدئ قذجاتتاردئ، ونئث ئشئندة ساؤدا-ةكونوميكالئق، ينأةستيسيالئق ئنتئماقتاستئقتئ نئعايتؤ ءارئ كةثةيتؤ ماقساتئ نةگئز بولعان 2011-2013 - جئلدارعا ارنالعان أةتنام مةن قازاقستان اراسئنداعئ بئرلةسكةن ءئس-قيمئل جوسپارئن جاساستئ.

سوثعئ ؤاقئتتا أةتنام مةن قازاقستان اراسئندا ساؤدا-ةكونوميكالئق جانة ينأةستيسيالئق سالالارداعئ ئنتئماقتاستئق قارقئندئ دامؤ ذستئندة. دةگةنمةن جذزةگة اسئرئلماي جاتقان الةؤةت تة جةتكئلئكتئ قالئپ وتئر. ءبئز ةكئ ةلدئث مذناي-گاز، اسئرةسة 2009 - جئلئ قول قويئلعان أةتنام ساؤدا جانة ونةركاسئپ مينيسترلئگئ مةن قازاقستان ةنةرگةتيكا جانة مينةرالدئ رةسؤرستار مينيسترلئگئ اراسئنداعئ مةموراندؤم نةگئزئندة جذزةگة اسئرئلاتئن گةولوگيالئق بارلاؤ جانة كومئرسؤتةگئن ءوندئرؤ سالاسئنداعئ ئنتئماقتاستئقتئ جانة أةتنامننئث «پةترو أةتنام» مذناي-گاز كورپوراسياسئ مةن «قازمذنايگاز» ذ ك» ا ق اراسئنداعئ ئنتئماقتاستئق تؤرالئ كةلئسئمدئ وتة جوعارئ باعالايمئز.

تاياؤ ؤاقئتتا ءبئز تاراپتار باسئمدئققا ية بولئپ وتئرعان تاؤارلارداعئ يمپورت پةن ةكسپورت سالاسئنداعئ ءوزارا ءئس-قيمئلدئ كذشةيتؤگة نيةت تانئتامئز. أةتنام قازاقستاننئث اؤئل شارؤاشئلئعئ ونئمدةرئنة، تةثئز ونئمدةرئنة قاجةتتئلئگئن تولئعئمةن وتةي الادئ ءارئ كذرئش، شاي، كوفة، كةشيؤ جاثعاعئ ةكسپورتئن جانداندرؤعا، ال قازاق ةلئنةن ءتذستئ مةتالدار، تئثايتقئشتار يمپورتتاؤعا نيةتتئ. الداعئ ساپار بارئسئندا كوتةرئلةتئن ماثئزدئ ماسةلةلةردئث ءبئرئ - أةتنام مةن قازاقستان، رةسةي جانة بةلارؤس ةلدةرئ كئرةتئن كةدةن وداعئ اراسئنداعئ ةركئن ساؤدا ايماعئ تؤرالئ كةلئسئم جاساسؤ كةلئسسوزدةرئنئث باستالؤئن جاريا ةتؤ ماثئزدئ بولماق.

أةتنام ذكئمةتئ قازاقستان باسئمدئققا ية سالالارداعئ قازاقستاندئق كاسئپكةرلةردئث أةتنامعا ينأةستيسيا سالؤئنا بارلئق جايلئ جاعدايدئ ذسئنؤعا ءازئر. بذل رةتتة ينفراقذرئلئمدئ دامئتؤ جوبالارئنا باسئمدئق بةرئلةتئندئگئن اتاپ وتكةن ورئندئ.

ءوز كةزةگئندة أةتنام كاسئپورئندارئ دا قازاقستان ةكونوميكاسئنا ينأةستيسيا سالعئسئ كةلةدئ. ماسةلةن، أةتنامنئث «پةترو أةتنام» مةملةكةتتئك مذنايگاز كورپوراسياسئ «قازمذنايگاز» ذ ك» ا ق-ئمةن قازاقستاندا مذناي جانة گاز بارلاؤ ءارئ ءوندئرؤ سالاسئنداعئ ينأةستيسيا تؤرالئ كةلئسئمگة بايلانئستئ كةلئسسوزدةر جذرگئزؤدة. أةتنامنئث ةث ءئرئ «پةترو أةتنام» كورپوراسياسئنئث ينأةستيسياسئ ةكئ ةلدئث ةكونوميكاسئنا دا پايدا اكةلة الادئ.

- أةتنام قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث ذدةمةلئ يندؤستريالئق-يننوأاسيالئق دامؤ مةملةكةتتئك باعدارلاماسئ اياسئنداعئ جوبالارعا قاتئسؤعا دايئن با؟

- أةتنام مةن قازاقستان - ةكونوميكاسئ قارقئندئ وركةندةپ كةلة جاتقان ءارئ دامؤدئث زور الةؤةتئنة ية ةلدةر. سوثعئ جئلداردا ئنتئماقتاستئقتئث قول جةتكئزئلگةن ناتيجةلةرئنةن بولةك أةتنامنئث يندؤستريالاندئرؤ مةن جاثعئرتؤدئ جةدةلدةتؤگة باعئت الؤئ، ال قازاقستاننئث ذدةمةلئ يندؤستريالئق-يننوأاسيالئق دامؤ مةملةكةتتئك باعدارلاماسئن جذرگئزؤئ ةكئ ةلدئث اراسئنداعئ ساؤدا-ةكونوميكالئق جانة ينأةستيسيالئق قارئم-قاتئناستارئن ودان ءارئ تةرةثدةتؤگة جاثا مذمكئنشئلئكتةر اشئپ وتئر. أةتنام تارابئ قازاقستاننئث ءئرئ ةكونوميكالئق جوابالارئنا قئزئعؤشئلئق تانئتادئ ءارئ قاتئسؤعا دا مذددةلئ.

ةلدةردئث دامؤئ تذرعئسئنان الئپ قارار بولساق، أةتنامدئق كاسئپورئندار مذلتئكسئز دامئپ، شةتةلدئك ينأةستورلار ءذشئن الةؤةتتئ ارئپتةسكة اينالؤدا. سونئمةن بئرگة الةمدةگئ جانة وثئردةگئ ءوز نارئعئن كةثةيتؤدة. 2012 - جئلدئث سوثئنا قاراي أةتنام 55 ةل مةن وثئرلةردة جذزةگة اسئرئلاتئن، جالپئ تئركةلگةن كاپيتالئ شامامةن 10،8 ميلليارد  ا ق ش دوللارئمةن شةتةلدةگئ 627 ينةستيسيالئق جوباعا ية بولادئ. أةتنام كاسئپورئندارئ جيناقتاعان مول تاجئريبةسئنئث نةگئزئندة قازاقستاننئث ءئرئ جوبالارئنا، اسئرةسة ةنةرگةتيكا، گةولوگيالئق بارلاؤ، تابيعي رةسؤرستاردئ ءوندئرؤ جانة تةلةكوممؤنيكاسيا سالالارئن قاتئسؤعا الةؤةتئ جةتةدئ.

- پرةزيدةنت نذرسذلتان نازاربايةأتئث حانويعا ساپارئنئث قورئتئندئسئمةن تاراپتار قازاقستان مةن أةتنامنئث ئسكةرلئك كةثةسئن قذردئ. أةتنام بيزنةسئ ءذشئن ئنتئماقتاستئقتئث قانداي سالالارئ قئزئقتئ؟

- مةن أةتنام مةن قازاقستاننئث ئسكةرلئك كةثةسئ قذرئلؤئن جوعارئ باعالايمئن، ونئث ماقساتئ - ةكئ ةلدئث كاسئپورئندارئ اراسئندا ينأةستيسيالئق جانة ساؤدا بايلانئستارئن دامئتؤدا كوپئر بولؤ.

قازاقستان أةتنامدئق كاسئپورئندار ءذشئن ورتالئق ازياداعئ ماثئزدئ نارئقتاردئث ءبئرئ. ةنةرگةتيكا، كةن ءوندئرؤ، تةلةكوممؤنياسيا سالالارئنان باسقا، أةتنامدئق كاسئپورئنداردا قازاقستاندئق ارئپتةستةرمةن ءتذستئ مةتاللؤرگيا، ماقتا-ماتا جانة اؤئل شارؤاشئلئعئ سالارلارئندا ئنتئماقتاستئقتئ دامئتؤ ذمتئلئسئ جانة مذمكئندكتةرئ بار.

أةتنام مةن قازاقستاننئث مةملةكةتتئك ورگاندارئ أةتنامدئق كاسئپورئندار قازاقستانعا ينأةستيسيا سالؤدئ جانة بيزنةستئ ويداعئداي جذرگئزؤ ءذشئن قولداؤ كورسةتئپ، قولايلئ جاعدايلار تؤعئزؤدئ ودان ءارئ جالعاستئرادئ دةپ سةنةمئن. ءوز تاراپئنان أةتنام قازاقستاندئق كاسئپورئندار قازاقستاننئث الةؤةتئ مول سالالارئندا أةتنامدا ينأةستيسيالئق قئزمةتئن جانة بيزنةستئ كذشةيتة ءتذسؤئ ءذشئن قولايلئ جاعدايلار تؤعئزاتئن بولادئ.

- ءوزئثئز بئلةسئز، جيئرما جئل بذرئن ب ذ ذ باس اسسامبلةياسئنئث 47-سةسسياسئندا قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأ العاش رةت ازياداعئ ءوزارا ءئس-قيمئل جانة سةنئم شارالارئ كةثةسئن شاقئرؤ جونئندة يدةيا ذسئنعان بولاتئن. ءسئزدئث پئكئرئثئزشة، ازياداعئ بةيبئتشئلئك پةن قاؤئپسئزدئكتئ قامتاماسئز ةتؤدةگئ ا ءو ءئ س ش ك-تئث قازئرگئ رولئ قانداي؟

- ازياداعئ ءوزارا ءئس-قيمئل جانة سةنئم شارالارئ كةثةسئ (ا ءو ءئ س ش ك) 1992- جئلئ قازاقستان پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأتئث باستاماسئمةن قذرئلدئ. بذل يدةيانئث قوزعاؤشئ كذشئ ازياداعئ بةيبئتشئلئكتئ، قاؤئپسئزدئك پةن تذراقتئلئقتئ قامتاماسئز ةتؤگة باعئتتالعان ئنتئماقتاستئقتئقتئ نئعايتؤ جونئندةگئ حالئقارالئق فورؤم قذرؤعا ذمتئلئس بولدئ.

بذگئندة ا ءو ءئ س ش ك ازيا اؤماعئ مةن حالقئنئث 90 پايئزعا جؤئعئن قامتئپ وتئرعان جيئرما ءتورت مذشة-مةملةكةتتئ توپتاستئرعان ذيئم. سةگئز ةل جانة ءذش حالئقارالئق ذيئم وعان باقئلاؤشئ مارتةبةسئمةن قاتئسؤدا. ءسويتئپ، ا ءو ءئ س ش ك مذشة-ةلدةرئ اسكةري-ساياسي، ةكونوميكالئق، گؤمانيتارلئق، ةكولوگيالئق، سالالارداعئ ايماقتئق ئنتئماقتاستئقتئ تالقئلاپ، نئعايتا تذسةتئن، سونداي-اق جاثا قاؤئپتةر مةن ئعئتتارعا قارسئ ولاردئ شةشؤدئث جولدارئن ئزدةستئرةتئن ماثئزدئ حالئقارالئق فورؤمعا اينالدئ.

أةتنام ا ءو ءئ س ش ك -تئث قاؤئپسئزدئك ماسةلةلةرئنة ذجئمدئق تذرعئندا كةلؤ قاجةتتئگئنة جردةمدةسةتئن ا ءو ءئ س ش ك ذستانئمئن قذپتايدئ جانة سةنئمدئ نئعايتؤ شارالارئ ايماقتئق قاؤئپسئزدئكتئ قامتاماسئز ةتؤدئث ماثئزدئ قذرالئ دةپ سانايدئ. الةمدئك ةكونوميكانئث جاهاندانؤئ، ةلدةرمةن سئرتقئ بايلانئستاردئث ءارتاراپتانؤئ، ديالوگ پةن ئنتئماقتاستئقتئث ورئستةي ءتذسؤئ جاعدايئندا ا ءو ءئ س ش ك، ونئث مذشةلةرئنئث اسئرةسة ةكونوميكا اؤقئمئن، مادةنيةتتةرئنئث ءارالؤاندئعئن ةسكةرةر بولساق، دامؤ ءذشئن ذلكةن الةؤةتكة ية دةپ سانايمئن. ا ءو ءئ س ش ك -تئث بةلسةندئ جانة جاؤاپكةرشئلئگئ مول مذشةسئ رةتئندة، أةتنام ايماقتاعئ قاؤئپسئزدئكتئ، بةيبئتشئلئكتئ، ئنتئماقتاستئق پةن دامؤدئ قامتاماسئز ةتؤ ءذشئن ا ءو ءئ س ش ك جذمئسئنا ءوزئنئث سئندارلئ ذلةسئن قوسا بةرةتئن بولادئ.

ا ءو ءئ س ش ك -تئث 20 جئلدئعئنا وراي، ا ءو ءئ س ش ك الداعئ ؤاقئتتا دا ايماقتا جانة الةمدة بةيبئتشئلئكتئ، تذراقتئلئقتئ، قاؤئپسئزدئكتئ، ئنتئماقتاستئقتئ ذستاپ تذرؤدا ءوزئنئث رولئن ودان ءارئ اتقارا بةرؤئنة تئلةكتةستئگئمدئ بئلدئرگئم كةلةدئ.

- سذحباتئثئزعا راحمةت!

اأتور: مارلان جيةمباي

سوڭعى جاڭالىقتار