قازاقتئ قان قاقساتقان فيليپپ گولوششةكين

  استانا. 25- قاثتار. قازاقپارات. تانئمال جؤرناليست بيگةلدئ عابدؤلليننئث «أةليكوة كوچةأة» اتتئ كئتابئ جارئق كورگةنئنةن وقئرماندارئمئز حاباردار بولار. شئعارما قازاق تاريحئنئث قاسئرةتتئ بةتتةرئنةن سئر شةرتةدئ. بذگئن ءبئز سول كئتاپتان ءذزئندئ جاريالاپ وتئرمئز. (سؤرةتتة: فيليپپ گولوششةكين)
None
None

  پسكوأ پةن أيتةبسك قالالارئنئث اراسئندا ورنالاسقان نةأةل قالاشئعئ سوناؤ قاهارلئ ءيأان داؤئرئنةن بةرئ ءمالئم. بذل شاهار ةمةنكا وزةنئ نةأةل كولئنة كةلئپ قذياتئن جةردة ورنالاسقان. قالاشئقتئث نةأةل اتانؤئ دا وسئدان. وزةننئث جاعالاؤئ ساز بالشئقتئ بولعانمةن، دةگةنمةن وسئ ايماقتئث تابيعاتئ ادام تاثدانارلئق ةرةكشة سذلؤلئعئمةن جذرةكتئ تةبئرةنتةدئ. ال ماثايدئث ءبارئ كوكجيةككة دةيئن بيئك جارتاستار مةن بئرئمةن-ءبئرئ جارئسا كذنشؤاعئنا قاراي بوي كوتةرگةن ةمةندةردةن قذرالاتئن ورماندارعا ذلاسئپ جاتئر، جارتاستار اراسئندا تولاسسئز اعئپ جاتقان كولگة زةر سالا وتئرئپ، تابيعاتتئث وسئنداي قايتالانباس عاجايئپ كةرةمةتئنة ةرئكسئز تذردة قئزئعئپ، باس شايقايسئث.

 ساز اسپابئندا عالامدئق مؤزئكالئق شئعارمالاردئ تةبئرةنتة ورئنداپ، وزئندئك تاثعاجايئپ ورئنداؤشئلئق شةبةرلئگئمةن كوزگة تذسكةن، مؤزئكا تئثدارماندارئنا موسارت مؤزئكاسئنئث قذدئرةتئن، بةتحوأةن شئعارمالارئنداعئ سةزئمنئث قايتالانباس يئرئمدةرئن، شوپةننئث عالامدئق مةلانحوليالئق كورئنئستةرئن جةتكئزة بئلگةن 20 - عاسئردئث اتاقتئ پيانيست سازگةرئ ماريا يؤدينانئث وسئ عاجايئپ ولكةدة دذنيةگة كةلؤئ كةزدةيسوق ةمةس.  تؤرا وسئ نةأةلدة ونةر مةن ادةبيةت تةورةتيگئ ميحايل باحتين ومئرگة كةلدئ.

 ءبئز جاس كةزئمئزدة عالئمنئث «دوستوةأسكيدئث پوةتيكاسئ» اتتئ ةثبةگئن جاستانئپ وقيتئنبئز. «ارةكةت فيلوسوفياسئنا» (ك فيلوسوفيي پوستؤپكا) اتتئ ةسسةنئث تاعئلئمدئ بولئمدةرئن وقئپ، ءوز ومئرئمئزگة سئني ولشةم تذرعئسئندا قارايتئن ةدئك. وسئ ولكةنئث تاثعاجايئپ سذلؤلئعئ ادام جذرةگئن تةبئرةنتئپ قانا قويماي، سونئمةن بئرگة ادام جانئن قول جةتپةس الاپات بيئكتةرگة قاراي شاقئرادئ. ءدال وسئ نةأةل تذبئندة تابيعاتتئث قايتالانباس سذلؤلئعئن قورعاپ ءجذرئپ، ءبئزدئث قايسار پؤلةمةتشئ قئزئمئز، كةثةس وداعئنئث باتئرئ - مانشذك مامةتوأا قازا تاپتئ. قازاق قئزئنئث ةرلئگئنة رازئ بولعان نةأةلدئكتةر شاهارداعئ الاثداردئث بئرئندة باتئر قئزعا ارناپ ةسكةرتكئش تذرعئزدئ.

  ءبئراق مةن ءذشئن وسئ كذنگة دةيئن جذمباق بولئپ تابئلاتئن جاعداي: ادام جانئن تةبئرةنتئپ سذلؤلئق پةن رؤحانياتقا شاقئراتئن وسئ كيةلئ ولكةدة زذلئمدئق پةن كةساپاتتاردئ بويئندا جيناعان شايتاني گةنمةن تؤعان قانئشةر ادامنئث ومئرگة كةلؤئ تذسئنئكسئز جاعداي. كةزئندة دوستوةأسكيي: «الةمدئ سذلؤلئق قذتقارادئ» دةپ جار سالدئ ةمةس پة... ال فيليپپ گولوششةكيندئ سذلؤلئق ءسابي كةزئنةن بةرئ ايالاپ كةلدئ. سوندئقتان دا سذلؤلئق ادامزاتتئ تذيسئكتئك تذرعئدا جةك كورةتئن قانئشةرگة ءسابي كةزئندة اياؤشئلئق پةن مةيئرباندئلئق سةزئمدةرئن ذيالاتؤئ ءتيئس ةدئ عوي. ايتسة دة قانئپةزةر تؤعانئنان قانئشةر بولئپ تؤدئ ما... الدة سذلؤلئق وعان اسةر ةتپةدئ مة ةكةن؟

 سذلؤلئقتئ بويئنا دارئتؤ ءذشئن ادام جانئ ةركئن ازات بولؤئ ءتيئس. ةگةر ادام جانئ ءسابي كةزئنةن باستاپ سوقئر جانة مئلقاؤ بولسا، مذنداي جاعدايدا ول رؤحانيات پةن سذلؤلئقتئ كورئپ، سةزئنة المايدئ. ول ماثگئلئك قاراثعئ قاپاستا قالئپ، تؤرا سونداي قاراثعئ تذنةك قاپاستاردئ جاراتئپ، بةس كذندئك بذل پاني جالعاندا ابدةن اداسادئ. 

ونئث شئن ةسئمئ ةشايا ةدئ. ءبئراز ؤاقئت وتكةن سوث، اككئ توثكةرئسشئ بولعاننان كةيئن، ونئث «فيليپپ» اتتئ پارتيالئق لاقاپ ةسئمئ كةثئنةن تاراپ، ءوزئنئث شئنايئ اتئ بئرتة-بئرتة ذمئتئلئپ كةتةدئ.

 ول 1876- جئلئ قاراپايئم ةأرةي اؤلةتئندة دذنيةگة كةلةدئ، اكةسئ ورتانقول مةردئگةر ادام، نةأةلدة مذنداي وتباسئلار وسئ قالاشئقتئث جارتئسئنداي ةدئ. اكةسئ شاعئن مةردئگةرلئك جذمئستارمةن اينالئسادئ، وتئن ساتئپ، سونداي-اق وسئ شاهارداعئ مال سوياتئن قاساپحاناعا دا يةلئك ةتةتئن. ال كةرئسئنشة ونئث اعاسئ أيتةبسكئدة كئتاپ دذكةنئمةن اينالئسئپ، ادامدار اراسئندا ابئرويئن جوعالتپاعان كةثپةيئل جان بولاتئن.

  ءدال وسئ جةردة ويلانايئق! ونئث اكةسئنئث يةلئگئندة قاساپحانا بار ةدئ. بالكئم كئشكةنتاي ةشايا اكةسئنة مال سويؤعا كومةكتةسكةن بولار، ياعني مال قانئنئث ءتذسئ بالانئث پسيحيكاسئنا، مئنةز-قذلقئنا اسةر ةتؤئ دة مذمكئن عوي؟

 فيليپپ الدئمةن قالاشئقتاعئ ءتورت سئنئپتئق مةكتةپتة ءبئلئم الادئ. سودان كةيئن گيمنازياعا تذسؤگة تالپئنئپ، ةمتيحان تاپسئرادئ.  سئناقتان سذرئنبةي وتسة دة، ةأرةيلةردئ وقؤعا قابئلداؤ شةكتةؤلئ بولعاندئقتان، وقؤعا تذسة المايدئ. ءبئراق وتئرئك بولسئن، مةيلئ شئن بولسئن، ول دةگةنمةن گيمنازيانئث التئ سئنئبئن ءبئتئرئپ شئعادئ. ال ءوز ءبئلئمئن ريگاداعئ ءتئس دارئگةرلئك مةكتةبئندة ماماندئق الؤمةن تامامدايدئ. ياعني ول ماماندئعئ بويئنشا - ءتئس دارئگةرئ. سودان كةيئن ونئث ءومئرئ ارپالئسقا ذلاسئپ كةتئپ، ءوز زامانئمةن الئسادئ. فيليپپ ادامزاتتئث تئستةرئن جذلئپ، قوپارئپ، جاق سالؤمةن» اؤرةلةندئ. سول ءداؤئردئث ءوزئ دة وعان ءدال وسئنداي قاتئگةزدئك تانئتتئ.                  

1905- جئلئ أياتكا قالاسئندا ول ر س د ر پ مذشةلئگئنة وتةدئ. وسئ كةزدةن باستاپ ول پارتيالئق باسپالداقپةن تةك جوعارئ قاراي ورمةلةيدئ: ر س د ر پ-نئث پةتةربؤرگتئك كوميتةت مذشةسئ، كةيئن ماسكةؤلئك ر س د ر پ ذيئم مذشةسئ. نارئمعا جةر اؤدارئلادئ، ول جاقتان قاشئپ كةتئپ، پراگاداعئ پارت كونفةرةنسياعا قاتئسادئ. قايتادان جةر اؤدارئلئپ، يتجةككةنگة اتتاندئرئلئپ، تؤرؤحانسك ولكةسئنة سأةردلوأپةن بئرگة كةتة بارادئ.  تؤرؤحانسك ولكةسئنةن فيليپپ قازان توثكةرئسئنئث ارقاسئندا ازاتتئق الادئ. سوندئقتان دا ول قازان توثكةرئسئنة بةلسةنة ارالاسئپ، كةيئن ازاماتتئق سوعئسقا دا قاتئسادئ.

 سونئمةن بئرگة گولوششةكين ورتالئقتا عانا وتة جاؤاپتئ پارتيالئق لاؤازئمدئ قئزمةتتةر اتقارئپ قانا قويماي، ءسئبئر مةن ورال ايماعئ قالالارئندا پارتياعا ادال قئزمةت اتقارادئ. «ول كادئمگئ لةنينشئل ةدئ. «ادامنئث قانئ مذنداي قانئشةرلةردئ توقتاتا المايتئن. قاتئگةزدئكتئ ونئث تابيعي بولمئسئنان دا بايقاؤعا بولاتئن: قانئشةر، قانئپةزةر قاساپشئ، ساناسئندا اؤئتقؤئ بار قاتئگةز قاسكذنةم». مذنداي ايقئن مئنةزدةمةنئ وعان جاؤلارئ ةمةس، پارتيا قاتارئنداعئ ءوزئنئث ذزةثگئلةس جولداسئ ألاديمير بؤرايةأ بةرةدئ.

  ايتپاسا دا تذسئنئكتئ عوي.  گولوششةكين (سول كةزةثدة ورالداعئ وبلئستئق اسكةري كوماندير) 1918 - جئلدئث 30 - ساؤئرئندة ةكاتةرينبؤرگكة 2- نيكولاي پاتشا مةن ونئث وتباسئن اكةلئپ جةتكئزگةن پويئزدئ قارسئ الادئ. اق گأاردياشئل اسكةرلةردئث ةكاتةرينبؤرگكة سول جئلدئث ماؤسئم ايئنئث سوثئنا تامان شابؤئل جاساؤئ يمپةراتوردئث بولاشاق تاعدئرئن شةشكةندةي ةدئ. وسئ وقيعالارعا بايلانئستئ تاپسئرما الؤ ءذشئن گولوششةكين ارنايئ تذردة ماسكةؤگة دة بارئپ قايتادئ.

 پاتشانئث جاندايشابئ يؤروأسكيدئث ةستةلئكتةرئنة سذيةنسةك: «بذل ءئس-شارا توتةنشة تذردةگئ ساياسي ماثئزدئ ماسةلة بولعاندئقتان، ونئث اتقارئلؤئ و ك-تئث ةرةكشة سةنئمئنة ية بولعان جولداس فيليپپ گولوششةكينگة جذكتةلةدئ. ياعني ول وسئ ءئس-شارانئ كةلئسئمدئ تذردة جذزةگة اسئرؤئ ءتيئس ةدئ...» يؤروأسكيدئث دةرةكتةرئ بويئنشا، فيليپپ پاتشا مةن ونئث وتباسئن جازالاپ ءولتئرؤ كذنئن بةلگئلةگةن. سودان كةيئن 17- ماؤسئمنئث تذنئندة بارشا جذرتقا ءوزئنئث ذكئمئ جايئندا ايتئپ سالعان. قاتئگةز، قانئپةزةر گولوششةكين پاتشانئث وتباسئن و دذنيةگة اتتاندئرؤعا قاتئسپاسا دا، دةگةنمةن جاندايشاپتارئ پئشاقتارئن قايراپ جاتقان كةزدة، قاندئ وقيعانئث باسئ-كوزئ بولئپ، ءبارئن باقئلاپ قاراپ تذرعان.

 بذل جةردة سأةتونيدئث جةثئمپاز ارةكةتتةرئن پاش ةتةيئن دةگةن ويدان اؤلاقپئن، نةأةلدةن شئققان قانئپةزةر قاسكذنةم قاساپشئنئث ءومئربايانئن سيپاتتاؤدئ ماقسات تذتپايمئن. ناقتئ ايتساق، ونئث قازاقستانداعئ پارتيالئق قئزمةتئ جايئندا ءسوز قوزعايئق. 1925- جئلدئث 13- قئركذيةگئندة گولوششةكين قازاق ا س س ر ولكةلئك كوميتةتئنئث أ ك پ (ب) ءبئرئنشئ حاتشئسئ قئزمةتئنة كئرئسةدئ. ول بذرئنعئ حاتشئ س.حودجانوأتئث ورنئنا كةلةدئ.

 سول جئلداردئ سيپاتتاپ جازعانداردئث ويئ تةك ءبئر جةردة عانا ذشتاسادئ: گولوششةكيننئث جةكة تذلعالئق سيپاتئ وسئدان كةيئنگئ وقيعالاردئث وربؤئنة ئقپال ةتؤشئ نةگئزگئ فاكتور بولئپ تابئلدئ.  ول دورةكئ مئنةزدئ، ارام پيعئلدئ قاسكذنةم (سول كةزةثدةگئ پارتيا قاتارئنداعئ كوپتةگةن رؤحاني مذگةدةكتةر ءدال وسئنداي بولاتئن) جانة ءوزئ-ءوزئن ةرةكشة جاقسئ كورةتئن، ايتقانئنان قايتپايتئن وسپادار ةدئ. ورتالئقتان الئس جةردة بةرئلگةن لاؤازئمدئ قئزمةتتةر، ونئث كوزدةگةن ماقساتتارئنا سايكةس كةلمةيتئن. ول قازاقستانعا الةمدئ ءوزئنئث استئنا سالئپ جانشيتئن بوناپارت رةتئندة كةلةدئ. باياندامالارئنئث بئرئندة ءدال وسئلاي ايتئپ سالادئ: «قازانعا دةيئنگئ قازاقستاندئ - كونة قازاقستان دةپ اتار ةدئم. ياعني قازاقستان بذرئن بولماعان».

 ونئث پئكئرئ بويئنشا، قازاق اؤئلئندا توثكةرئس ورئن العان جوق، جةكةمةنشئكتئ جويؤ شارالارئ اتقارئلعان جوق، جالپئ العاندا قازان توثكةرئسئنئث قازاق اؤئلدارئنا ئقپالئ مذلدة تيگةن دة جوق. سوندئقتان دا ول قازاقستاندا شاعئن قازان شارالارئن اتقارؤدئ ويلاستئردئ.  بذكئل قازاقستاندئق أ ك پ (ب) ولكةلئك 5 - كونفةرةنسياسئندا گولوششةكين تئستةرئن قايراي وتئرئپ، «قازاقستانداعئ پارتيالئق كةثةستئك كادرلاردئث بذزئلؤ ارةكةتتةرئن توقتاتؤ جانة تذراقتاپ قالعان جاعدايدئ تذزةتؤ ءذشئن» ةث الدئمةن كاز وبكومدئ تاراتئپ، ءبئر جئلعا و ك ر ك پ (ب) كوميتةتئنئث ؤاقئتشا بيؤروسئن قذرؤدئ ذسئنئسقا سالدئ.

 ارينة، كاز وبكومدئ ةشكئم تاراتقان جوق، قازاقستاننئث پارتيالئق ذيئمئ ةكزوتيكالئق سيپاتئمةن ةرةكشةلةنسة دة، مذنداي سوراقئ شارالارعا جول بةرئلمةدئ. ماسةلةن، پارت كونفةرةنسيا دةلةگاتئ ساپاربةكوأ: «مذشةلئككة جارنانئث اقئسئ ءذشئن جئلقئ رةتئندة پارا الاتئن ذياشئقتار بار دةپ» حابارلادئ. مذنئ ةستئگةندة گولوششةكين اشؤلانئپ، باسئنا قان شاپتئ. سونئمةن بئرگة قازاق ولكةلئك كوميتةتئنئث ةسةپتةرئ مةن قاؤلئلارئندا نيكولاي ةجوأتئث اتئ كوزگة تذسة باستايدئ.  ول وسئعان دةيئن سةمةيدةگئ پارتيالئق ذيئمدا شئثدالئپ ءوستئ. مئنة، ةندئ قازاق اؤداندئق ولكةلئك ورتالئق كوميتةتئنة دةيئن جةتئپ، كوممؤنيستئك اكادةمياداعئ ماركسيزم كؤرستارئن يگةرؤ ءذشئن ماسكةؤگة اتتانعانعا دةيئن گولوششةكيننئث ورئنباسارئ قئزمةتئن اتقارئپ تا ذلگةردئ. ول كةيئنئرةك كةثةس ذكئمةتئنئث باس قاساپشئسئ اتانؤئ ءذشئن ماركسيزم ءئلئمئن كةثئنةن يگةرؤئنة تؤرا كةلدئ.

  گولوششةكين جايلئ ةرلان مةدةؤبايةأ ءوزئنئث «پاتشا اؤلةتئنئث قاساپشئسئ جانة شاعئن قازاننئث اأتورئ» اتتئ ماقالاسئندا بئلاي دةپ جازادئ: كوپ جاعدايدا گولوششةكيننئث نذسقاؤئمةن پارتيانئث ولكةلئك كوميتةتئندة قايشئلئق جاعدايلار تؤئندايدئ، ياعني توپ ارالئق كذرةستةر كةث تذردة بةلةث الئپ، پارتيا قئزمةتكةرلةرئ جانة مادةنيةت قايراتكةرلةرئ كوپ ؤاقئتئن ءوزارا قارئم-قاتئناستاردئ شةشؤگة جذمسايتئن. مذنداي جاعدايدا، ارينة، «جالماؤئزداردئ اؤلاؤعا» وتة قولايلئ بولئپ، ذناماعان ادامدارعا ساياسي جالا جابؤعا وتة ئثعايلئ ؤاقئت ةدئ.

 ورتالئقتاعئ كوپتةگةن ارئپتةستةرئ سئندئ گولوششةكين قازاقتاردئث كوشپةلئ ءومئر سالتئن ويلاپ، ابدةن مازاسئ كةتتئ. ياعني ونئث كوزقاراسئ بويئنشا، قازاقتار بايئرعئ فةودالدئق ءومئر سالتئن ذستانادئ، ولاردئث ءومئرئ سوسياليستئك ذستانئمدارعا مذلدة سايكةس ةمةس. جةدةل تذردة ولاردئ وتئرئقشئ حالئققا اينالدئرؤعا كذش جذمساؤ قاجةتتئلئگئ تؤئندادئ. بذل جةردة گولوششةكيننئث پئكئرئ بويئنشا باس قاتئرؤدئث قاجةتئ جوق بولاتئن. مالشئلاردئ جةرگة بايلاپ قويئپ، ديقاندئقپةن اينالئسؤعا ماجبذرلةؤ كةرةك.  وعان كةيبئرةؤلةر بذل شارانئ جاساؤ وثايعا تذسپةيتئنئن ءتذسئندئرئپ-اق باقتئ. ويتكةنئ كوشپةندئ نومادا حالقئنئث ءدئلئ مذلدة وزگةشة. ياعني كوشپةندئلةردئث سةنئمئ بويئنشا جةردئ قازؤ سذمدئق ايؤاندئق ارةكةت بولئپ تابئلاتئن. جةردئ كذرةك نةمةسة سوقامةن جئرتؤ - جةردئث دةنةسئنة جاراقات اكةلؤ دةپ سانالدئ. بذل ءار قازاقتئث جذرةگئندةگئ ذستانئم ةكةندئگئ بذرئننان ءمالئم. ياعني وسئعان بايلانئستئ ذزاق ؤاقئتقا سوزئلعان بئرتة-بئرتة جذزةگة اسئرئلاتئن بةتبذرئس قاجةت.

 ءاليحان بوكةيحانوأ 1913 - جئلئ ششةربيننئث قازاقستان ايماعئنا جاساعان ستاتيستيكالئق ةكسپةديسياسئنا قاتئسئپ، كوشپةندئلةردئث سالت-داستذرگة تولئ ومئرلةرئنة تئثعئلئقتئ ساراپتاما جاسايدئ. وسئعان بايلانئستئ كةلةسئدةي قورئتئندئ شئعارادئ: ياعني كوشپةندئنئ وتئرئقشئعا اينالدئرؤ جانة ونئث پسيحولوگياسئنا زيان تيگئزبةي وزگةرتؤ ماقساتئندا وعان وتئرئقشئ ءومئردئث ءبئرجولا ورنايتئندئعئن ءتذسئندئرؤ ءذشئن 250 جئل قاجةت ةكةندئگئن باياندايدئ. گولوششةكيننئث ماثايئندا جذرگةن ادامدار (الدة قذرامئسوأ، نةمةسة ةرنازاروأ پا؟ جاعئمپازدار قاشان دا از بولماعان) بذل ويدئ وعان جةتكئزةدئ.  «250 جئل!» - مذنئ ةستئگةندة گولوششةكيننئث اشؤدان ساقالئ دئرئلدةپ، موينئ كوگةرئپ كةتةدئ. اشؤعا بؤلئققاندئقتان ءسوز ايتؤعا شاماسئ جةتپةي قالادئ. سويلةؤ قابئلةتئ قالپئنا كةلگةن كةزدة، اسا اؤئر زئلمةن بئلاي دةپ جاريالايدئ: «ءبئز بذل شارانئ 2-3 جئل ئشئندة جذزةگة اسئرامئز!».

 ذجئمداستئرؤ ناؤقانئنئث دا ءدال وسئ كةزةثگة سايكةس كةلگةنئ وتة ءساتتئ بولدئ.  قازاقستاننئث مال شارؤاشئلئعئنئث سول داؤئردة پاتشالئق وكئمةتتئث وتارلاؤ ساياساتئنئث باقئلاؤئنا الئنعانئن ايتا كةتؤگة ءتيئسپئز. قورعانئس مةجةلةرئ قذرئلئستارئنئث سالئنؤئ كوشپةندئلةردئث ءومئر سالتئنئث بذزئلؤئنا اكةلئپ سوقتئرئپ، مال جايئلئمدارئنئث ازايؤئنا ئقپالئن تيگئزدئ. قازاقستانعا كوشئپ كةلگةندةر مةن جةر اؤدارئلعاندار ءذشئن كوشپةندئلةردئث ةث شذرايلئ جانة قذنارلئ جةرلةرئ تارتئپ الئندئ (1 ميلليون 300 مئث گا جةر - 1917 - جئلدئث وزئندة!).  مالشئلارعا سونئمةن بئرگة ءجيئ بولئپ تذراتئن جذت تا كوپ زارداپ اكةلدئ. 1917 - جئلعا دةيئنگئ جارتئ عاسئر ئشئندة ذلئ دالاعا جذت 12 رةت كةلگةن ةدئ. سونئمةن بئرگة ادام توزگئسئز سالئقتار دا حالئقتئ قايئرشئلئققا اكةلئپ سوقتئردئ.

 ءبئراق بذل سالئقتار اسكةري كوممؤنيزم جئلدارئ كةزئندة ةنگئزئلگةن اجداهاداي تارتئپپةن سالئستئرؤعا مذلدة كةلمةيتئن. وسئ تارتئپكة سايكةس، قازاقستان جئل سايئن 64 مئث توننا ةت وتكئزؤئ مئندةت بولئپ تابئلدئ. ياعني مالدئث ذلكةن بولئگئ پئشاققا ءتذستئ.  1920- جئلئ قازاقستانداعئ مال سانئ 5 ةسة كةمئدئ. مذنئث سالدارئنان 1921- جئلئ اشارشئلئق ورئن الدئ. ياعني قازاقستان تذرعئندارئنئث ذشتةن ءبئر بولئگئ جاپپاي اشتئققا ذشئرادئ. ذلئ دالا ذلكةن كذيزةلئستئ باسئنان كةشئردئ. ياعني ذجئمداستئرؤ ناؤقانئندا قازاقستاننئث مال شارؤاشئلئعئ ابدةن ئدئراپ، جويئلؤ قاؤپئنئث ذستئندة تذر ةدئ. مال شارؤاشئلئعئن كوتةرؤ قاجةتتئلئگئ تؤئندادئ. ءبئراق كةثةس ذكئمةتئ ورئن العان جاعدايلارعا نازار اؤدارعئسئ كةلمةدئ. بولشةأيكتةر «جاپپاي ذجئمداستئرؤ» يدةياسئنا جان-تانئمةن بةرئلئپ، جالعاندئ جالپاعئنان باسامئز دةپ ويلادئ.  قازاقستانداعئ ذجئمداستئرؤ مةن ودان كةيئنگئ اشارشئلئققا دةيئن تذرعئنداردئ كةث تذرعئدا توناؤدئث بئرنةشة ءئرئ تولقئنئ بولئپ ءوتتئ. بذعان باستاما رةتئندة 1928- جئلدئث 27 - تامئزئندا قابئلدانعان قازاقستاندئق كازسيك پةن س ن ك ذيئمئنئث «بايلاردئث شارؤاشئلئعئن تاركئلةؤ تؤرالئ» قاؤلئسئ ئقپال ةتتئ.

 لةنين 1919- جئلئ ر ك پ (ب) 8- سيةزدةگئ قازاقستاندئق دةلةگاتتاردئث: «اؤئلداعئ بايلاردئث ةكونوميكالئق كذش-قؤاتئن قالاي جويؤعا بولادئ؟» دةگةن سذراعئنا بئلايشا جاؤاپ بةرگةن ةدئ: «شاماسئ سئزدةرگة ةرتة مة، كةش پة، مالدئ ذلةستئرؤ ماسةلةسئن كذن تارتئبئنة قويؤعا تؤرا كةلةدئ»  سونئمةن، 1927- جئلدئث قاراشا ايئندا قازاقستاندئق پارتيالئق كونفةرةنسيادا بذل ماسةلة كذن تارتئبئنة قويئلئپ، العا شئعارئلدئ: بايلاردئث مال-مذلكئن تارتئپ الؤدان باسقا شارا قالمادئ. سوندئقتان دا ءئرئ باي-شونجارلاردئث مالدارئ مةن مذلئكتةرئنئث ءبئراز بولئگئ تارتئلئپ الئنؤئ ءتيئس، وسئنئث ناتيجةسئندة اؤئل وتئرئقشئ حالئققا اينالئپ، ونئث وندئرئستئك كذشتةرئ دامي ءتذسؤئ كةرةك.

 ياعني پرولةتارياتتتار وداعئ ودان سايئن نئعايئپ، ولار اؤئلدارداعئ شارؤالارمةن تئعئز بايلانئستا جذمئس اتقارؤئ جذزةگة اسئرئلادئ.  وسئ تذستا سول كةزةثدةردئث جاثاشئلدئقتارئنا تاثدانا باس شايقايسئث، قذر بوس سوزگة نةگئزدةلگةن يدةولوگياعا تاثداناسئث. ارينة، بذل شارالاردئث بارلئعئن كةثةس باسشئلارئنئث جاعئمپاز كذشئكتةرئ ءئلئپ اكةتتئ. بولشةأيكتةردئث قئلمئستئق ارةكةتتةرئ كةث ةتةك الدئ. ياعني ولار ادامدار بويئنداعئ قاتئگةز قارا كذشتئ وياتئپ قانا قويماي، بذل زذلئم كذشتةردئث بارلئعئن وزدةرئنة قئزمةت ةتكئزة ءبئلدئ.

  ارينة، گولوششةكين وسئ ارام نيةتئنئث بارلئعئن جالعئز ءوزئ اتقارا الماس ةدئ. ويتكةنئ ول قازاقستاندا قئزمةت اتقارئپ جذرگةن 8 جئل ئشئندة ةش جاققا بارماي، ءمئز باقپاستان، ةشقايدا شئقپاي، استانادا وتئرئپ الدئ. وعان قولبالالار قاجةت بولاتئن. ايتقان سوزدةرئن ةكئ ةتپةيتئن اؤئلدئق پارتيا بةلسةندئلةرئ كةرةك ةدئ. بذل ذجئمدئ جةدةل تذردة ذيئمداستئرئپ، ئسكة قوستئ.  باستاپقئدا ول اؤئلعا جئبةرئلةتئن شابارماندارعا سذيةندئ. 1928- جئلئ نان ازئرلةؤگة گولوششةكيننئث بذيرئعئ بويئنشا ولكةلئك كوميتةت باسشئسئ 4812 وكئلئن اتتاندئردئ. ولار اؤئلدئث كةدةي تذرعئندارئن باعئندئرئپ، «كوششئ» اتتئ بئرلةستئك قذرئپ، 230 مئث ادامدئ توپتاستئردئ. ءدال وسئلاردان كامپةسكةلةؤشئ جانة تاركئلةؤشئلةردئ، ذجئمداستئرؤشئلاردئ قذراعان كوممؤنيستئك باسشئلار مةن وزئق جاساقتار ذيئمداستئرئلدئ.

 «ياعني ذجئمداستئرؤدئث باسئندا، - دةپ ءبولئستئ ءوز ويئمةن گولوششةكين، - ءبئز ةث الدئمةن ءوزئمئزدئث سةنئم بئلدئرگةن ادامدارئمئزدئث كومةگئنة سذيةندئك، بذلار اؤئلدئث شاعئن عانا پارتيالئق جانة كةثةستئك وكئلدةرئ ةدئ، ولاردئ وسئ ؤاقئت ئشئندة دايئنداپ ذلگةردئك. نةگئزئندة، ءبئز وسئ تاركئلةؤ بارئسئندا ذيئمداستئرئلعان ءوز تاپتئق ماقساتتارئن تذسئنة باستاعان كةدةي-كةپشئكتةرگة سذيةندئك». وسئلاي دةسةك تة، ءبئراق بذل ءتذسئنؤدئث تذبئندة جاپپاي تذردة توناؤعا رذقسات بةرؤگة جول اشؤ ماقساتئ كوزدةلةتئن ةدئ. مذنداي توناؤدئث باستاپقئ پؤنكتئسئن جذزةگة اسئرؤ رةتئندة 1928 - جئلدئث كذزئندة باستالعان بايلاردئ جاپپاي توناپ، تاركئلةؤ شاراسئ جذزةگة اسئرئلا باستادئ. 1928 - جئلدئث 27 - تامئزئندا قابئلدانعان قازاقستاندئق كازسيك پةن س ن ك ذيئمئنئث «بايلاردئث شارؤاشئلئعئن تاركئلةؤ تؤرالئ» قاؤلئسئنئث ئزئمةن «تاركئلةؤ جانة ءئرئ جارتئلاي فةودال بايلاردئ قونئس جةر اؤدارؤعا قارسئلئق كورسةتكةنئ ءذشئن قئلمئستئق جاؤاپكةرشئلئك تؤرالئ» زاث شئعارئلادئ.

  گولوششةكين جاؤئزدئقتان ايانئپ قالمايتئن قانئپةزةر ةدئ. سوندئقتان دا باستاپقئدا ءارقايسئسئندا 150 دةي مالئ، 1500 باي شارؤاشئلئقتئ وزئنة قارماپ قالؤدئ كوزدةدئ. ءبئراق و ك تاركئلةؤ جوسپارئمةن تانئسقان سوث، قارسئلئق ءبئلدئرئپ، جوسپاردئ ةكئ ةسة ازايتتئ. تةك قانا شارؤاشئلئعئندا 400 قارا مالئ بار بايلار عانا تاركئلةؤگة ذشئراؤئ مئندةتتئ بولئپ تابئلدئ.  ءدال قازئر بذل ءئس-شارالاردئث قالاي جذزةگة اسئرئلعانئ جانة نةنئث تارتئپ الئنعانئن كوزگة ةلةستةتؤ وتة قيئن.

 ال «سوأةتسكايا ستةپ» گازةتئندة 1928- جئلدئث 13 - قاراشا ايئنداعئ سانئندا اقتوبة ايماعئنداعئ تاركئلةنگةن بايلئقتارئ تؤرالئ مالئمةتتةر كةلتئرئلدئ. 60 شارؤاشئلئقتا مالدان باسقا 16 كيئز ءذي، 11 جةر ءذي، 17 اؤئل شارؤاشئلئعئ تةحنيكاسئ، 26 كئلةم مةن 26 كيئزدئث تارتئپ الئنعاندئعئ جازئلئپتئ. قايتالاپ ايتايئن: 60 شارؤاشئلئقتان. ياعني گولوششةكيننئث قول استئنداعئ شاش ال دةسة باس الاتئن: ءوزئنئث تاپتئق ماقساتئن تذسئنگةندةردة بايلاردئث بايلئعئ تؤرالئ قانداي وي بولعانئن ةلةستةتئپ كورئثئز.  700 باي شارؤاشئلئعئ تاركئلةؤ مةن كامپةسكةلةؤگة ذشئرادئ. ءبئراق بذل ءئستئث باسئ عانا ةدئ. تؤرا سول كذزدة 54 مئث شارؤاشئلئققا شةكتةن تئس سالئق سالئندئ. ولار 14،4 ميلليون تةثگةگة تونالدئ.

 كذرت وسكةن شةكتةن تئس سالئق سالدارئنان سول كةزةثدةگئ تةرمينولوگيانئ پايدالانساق، كوپتةگةن ءئرئ شارؤاشئلئقتار وزئنةن-ءوزئ تاراپ كةتتئ. دالئرةك ايتقاندا، اؤقاتتئلار قاراپايئم شارؤالارعا اينالئپ، قالالارعا بةت الدئ. ويتكةنئ ءدال وسئ كةزدة نان دايئنداؤ ناؤقانئ قئزؤ باستالئپ كةتتئ. 63 ميلليون توننا نان ءونئمئن ازئرلةؤ شاراسئ قولعا الئندئ. قويشئلار ءوز قويلارئن ارزانعا ساتئپ، وتة قئمبات باعاعا استئق، ءبيداي ساتئپ الئپ، ونئ مةملةكةتكة تاپسئرؤعا ماجبذرلةندئ. كةلئسپةگةن ادامدار بولسا، ونداي ادامداردئث عذمئرئ ذزاققا سوزئلمادئ. قابئرعاعا تاقاپ، سوتتاماستان اتا سالاتئن! سونئمةن، كةدةيلةندئرؤ شاراسئن جذزةگة اسئرؤ ءذشئن بئرنةشة قئلمئستئق سيپاتتاعئ باپتار پايدالانئلدئ. سوت ارقئلئ شةشؤ نةمةسة ادئلدئككة جذگئنؤ مذلدة بولمادئ.  ءبارئن جةدةل تذردةگئ «ذشتئكتةر» شةشةتئن.

 بذل ذشتئكتةر ةلدةگئ كونستيتؤسيا مةن زاثدارعا قايشئ ارةكةت رةتئندة زاثسئز تذردة قذرئلدئ. ياعني 5 جئل ئشئندة، 1929- جئلعا دةيئن 22933 ادامعا قاتئستئ قؤعئن-سذرگئن ارةكةتتةرئ جذزةگة اسئرئلدئ. ولاردئث ئشئندة 3386 ادام اتؤ جازاسئنا كةسئلئپ، 13151 ادام 3 جئلدان 10 جئلعا دةيئن باس بوستاندئعئنان ايئرئلئپ، تذرمةگة قامالدئ.  اشارشئلئق قازاقتئث باسئنا قاسئرةت پةن قايعئ اكةلدئ. اشتئق ةمةس قئرعئن باستالدئ. اشتئققا ذشئراعان كوپتةگةن ادامدار اؤئلداردان اشتئق جايلاعان قالالارعا قاراي بةت الدئ. ال قالالاردا ءولئ دةنةلةر شاشئلئپ، مايئتتةردئث كوپتئگئنةن قالالار ءئرئپ-ءشئرئپ جاتتئ.

 1931-1932 - جئلئ 1 ميلليون 8 مئث ادام و دذنيةگة كةتة باردئ. حالئقتئث 1 دةن 3 بولئگئ جويقئن قئرعئنعا ذشئرادئ. 1932- جئلدئث قازان ايئندا قازاق دالاسئندا جذرت اشتئقتان قئرئلئپ، ةلدئث باسئنا اؤئر سئناق كةلگةن ذلئ جذت كةزئندة گولوششةكين ذلان-اسئر توي جاسادئ. ول رةسپؤبليكانئث 12 جئلدئق مةرةيتويئن اتاپ ءوتتئ.

  «ذجئمداستئرؤ ورئن العان 3 جئلدا دةپ جازادئ - أالةريي ميحايلوأ ةلئمئزدة ءذشئنشئ رةت وثدةلئپ باسئلئپ شئققان «ذلئ جذت» («حرونيكا أةليكوگو دجؤتا») اتتئ دةرةكتئ پوأةسئندة، - گولوششةكيننئث قازاقستانداعئ قاستاندئق ارةكةتئ، كةزئندة پول پوتتئث كامپؤچيادا جاساعان ئسئمةن سايكةس كةلةدئ. ونئث ءئسئن سول قالپئندا قايتالاعان. توثكةرئسكة دةيئن قازاقتار ازيا قذرلئعئنداعئ تذركئ حالئقتارئنئث ئشئندة سان جاعئنان ةث ذلكةن ذلت بولاتئن! كةثةس وداعئ ذيئمداستئرعان حالئقتئ جاپپاي قئرئپ-جويؤ ناؤقانئ ورئن الماعاندا، قازئرگئ كةزدة قازاقتئث سانئ 40-50 ميلليونعا جةتةتئن ةدئ. گولوششةكيننئث قازاقستاندا جاساعان جاؤئزدئعئن جوثعارلاردئث قازاقتارعا جاساعان جورئعئمةن سالئستئرؤعا بولادئ».

  گولوششةكيننئث قازاقتئث زيالئلارئن قئرئپ-جويؤداعئ تالپئنئستارئن ةرةكشة اتاپ وتؤگة ءتيئسپئز. سول الاپات قئرعئندا ماعجان جذمابايةأ، مئرجاقئپ دؤلاتوأ، احمةت بايتذرسئنوأ، تاعئ باسقا كوپتةگةن قازاقتئث ماثدايئنا بئتكةن زيالئلارئ قذردئمعا كةتئپ، قازاقتئث باسئنا قارالئ كذن تؤدئ. ولاردئ قئرؤدا گولوششةكين ايانئپ قالمادئ. جوسپارئ ئسكة اسقانداي-اق ةدئ. ول ستالينگة جازعان حاتئندا: «قالعان زيالئلاردئث كوزئن جويؤئمئز كةرةك. قازاقتئث ءالئپبيئن تاعئ ءبئر مارتة وزگةرتةيئك. ياعني ءوسئپ كةلة جاتقان جاثا ذرپاقتئث بولاشاقتا ءوز تاريحئن وقئپ، بئلؤگة مذمكئندئگئ بولمايدئ». ستالين گولوششةكينگة بئلاي دةپ جاؤاپ جازدئ: «جولداس گولوششةكين! مةنئثشة، قئزمةتتئك حاتئثئزدا ةسكةرئلگةن ساياساتتئث ءجونئ بار!». وسئعان بايلانئستئ كةلةسئ جاعدايعا نازار اؤدارايئق. 1976 - جئلدئث اقپان ايئندا بئرةؤدئث ذسئنئسئ بويئنشا قازاقستان كومپارتياسئنئث ورتالئق كوميتةتئ جولداس گولوششةكيننئث 100 جئلدئق تويئن اتاپ ءوتؤ جونئندة شةشئم شئعارادئ. ءتئپتئ «كازاحستانسكايا پراأدا» گازةتئندة گولوششةكيندئ ماقتايتئن ذلكةن ماقالا دا جارئق كوردئ. بذعان تذسئنئكتةمة بةرؤدةن اؤلاقپئن. نةأةلدةن شئققان «اياؤلئ دوسئمئزدئث» ءومئرئ نةمةن اياقتالدئ ةكةن؟

 قازاقستاننان ماسكةؤگة جاپپاي اشتئقتان حالئقتئث قئرئلئپ جاتقانئ جونئندة حاتتار بئرئنةن سوث ءبئرئ اعئلئپ كةلئپ ءتذسئپ جاتتئ. ولارعا ءمان بةرمةؤ مذمكئن بولمادئ. سوندئقتان دا 1933- جئلدئث جازئندا لةنينگة ادال بةرئلگةن لةنينشئل (ستالينشئل) جولداس ماسكةؤگة شاقئرتئلادئ. ونئث تاريحئن زةرتتةگةن عالئمداردئث جازؤئنا قاراعاندا، مذندا ونئ ةكئنشئ دارةجةلئ پارتيالئق شةنةؤنئكتئث ءومئرئن كةشتئ: ماسكةؤدئث ورتاسئنان ويئپ تذرئپ پاتةر الادئ، جةكةمةنشئك كولئك، سونداي-اق ك س ر و   س ن ك جانئنداعئ باس مةملةكةتتئك قازئسئ اتتئ لاؤازئمدئق قئزمةتئ تاعايئندالادئ. بذكئل جةردة جاپپاي قؤعئن-سذرگئن ورئن الئپ، كوپتةگةن ايتؤلئ بولشةأيكتةردئث باسئنا قاتةر تونئپ تذرعان شاقتا، گولوششةكين ةمئن-ةركئن الاثسئز ءومئر كةشتئ. ويتكةنئ سول كةزةثدة ن ك أ د باستئعئ گولوششةكيننئث قازاقستانداعئ دوسئ، ءارئ ارئپتةسئ ةجوأ بولاتئن.

  ايتسة دة «ادامنئث باسئ اللانئث دوبئ» دةگةن ءسوز بار. بةلگئلئ ءبئر ؤاقئت وتكةن سوث، ةجوأتئث ئسكة قوسقان جويقئن ماشيناسئ ةجوأتئث دا تذبئنة جةتتئ. ونئث ورنئن اؤئستئرعان بةريا گولوششةكينمةن تانئس ةمةس ةدئ. سوندئقتان دا ونئمةن جاقئن تانئسؤدئ ءجون كورةدئ. 1939- جئلدئث 15- قازانئندا، تاثةرتةث باس مةملةكةتتئك قازئ فيليپپ گولوششةكيننئث قولئنا كئسةن سالئنئپ، تذتقئنعا الئنادئ. وعان ءداستذرلئ ايئپ تاعئلادئ: «تروسكيزمگة بذيرةگئ بذرئپ تذرادئ»، لاثكةستئك ارةكةتتئ دايئنداؤعا قاتئستئ. كئمگة قارسئ دةيسئز بة؟ ارينة، بارشا زاماندارداعئ بذكئل حالئقتاردئث كوسةمئ ستالينگة قارسئ.  وسئ جةردة وعان ذجئمداستئرؤ كةزئندة جاساعان قاتةلئكتةرئن دة ةسئنة سالادئ. مذنئث ءوزئ ئسكة تاتئمدئ ةدئ. سوندئقتان دا ونئ اتؤ جازاسئنا كةسؤ ءذشئن تاعئلعان ايئپ جةتئلئپ، ارتئلدئ.  باسئنا تونگةن قاؤئپتئث قاتةرلئ ةكةندئگئن جاقسئ تذسئنگةن نةأةلدئك «اياؤلئ دوسئمئز» پانا ئزدةپ، كوسةمگة جذگئنؤدئ ءجون كورةدئ. وسئ سةبةپتئ سيرةك كةزدةسةتئن قذجات - گولوششةكيننئث ستالينگة جازعان حاتئنئث كوشئرمةسئن قولئمئزعا تذسئردئك. ونئ سئزدةرگة بايانداؤدئ ءجون كوردئك.  حات ستاليننئث قولئنا تيگةن كذننئث وزئندة، كوسةمنئث اقئلئنا سايكةس ءتارتئپ بويئنشا، بذل حات تذرمةدة وتئرعان تذتقئننئث جاعدايئن ودان سايئن قيئنداتتئ.

 1941- جئلدئث كذزئندة فاشيستةر ماسكةؤگة تاياپ قالعان كةزدة، بؤتئرسك تذرمةسئنئث اتئ-شؤلئ ايگئلئ تذتقئندارئ جةدةل تذردة كؤيبئشةأكة اتتاندئرئلدئ. 28 - قازان كذنئ بةريانئث جةكة بذيرئعئ بويئنشا ولاردئث ءئسئ سوتتا قارالماستان، كؤيبئشةأ ماثئنداعئ باربوش كةنتئندة اتؤ جازاسئنا كةسئلدئ.  ارينة، بةريا ساؤ سيئردئث بوعئ ةمةس. ءبئراق دميتريي أةرحوتؤروأتئث قايعئلئ ازئلئنة ءمان بةرئپ، «ذلئ جذت ئزدةرئ» اتتئ ماقالاسئنا نازار اؤدارساق: بةرياعا شاعئن عانا ءمذسئن ورناتئپ، سول ءمذسئننئث ماثدايشاسئنا «لاأرةنتيي بةرياعا گولوششةكيندئ اتقانئ ءذشئن» - دةپ جازسا يگئ بولاتئن ةدئ. قازاق حالقئنئث جارتئسئن قئرئپ-جويعانئ ءذشئن گولوششةكيننةن كةك العان بةريا ةكةندئگئ ايان.

    «جةكة ءوز قولئنا»
  حالئقتار كوسةمئ أ ك پ  و ك (ب) حاتشئسئ ي.أ.ستالينگة
  فيليپپ يساةأيچ گولوششةكيننةن 
(بؤتئرسك تذرمةسئندة وتئرعان تذتقئننان) 
                      
                      ارئز 
قاتاث تذرعئداعئ جاؤاپكةرشئلئكپةن وزئثئزگة، ذلئ ستالين، ءسئز ارقئلئ أ ك پ  و ك (ب) جانة ك س ر و ذكئمةتئنة ادامنئث اقئلئنا سئيمايتئن ادام توزگئسئز جاعداي تؤرالئ ايتقئم كةلةدئ. مةن فيليپپ گولوششةكين 36 جئل ئشئندة (ياعني پارتيا قاتارئنا 1903- جئلئ وتكةن كةزئمنةن باستاپ 1939- جئلدئث 15- قازانئنا دةيئن، قازئر تذتقئندالئپ وتئرعانئما قاراماستان) ذلئ لةنين-ستاليندئك بولشةأيكتةردئث كوممؤنيستئك پارتياسئنئث مذشةسئ بولئپ، پارتياعا ادال قئزمةت ةتتئم. پارتيا تاريحئنئث بذكئل كةزةثدةرئندة جذمئسشئلار تابئنئث قاس جاؤلارئ، كةثةستئك ذكئمةت پةن سوسياليزمنئث دذشپاندارئ، بولشةأيزم جانة لةنين مةن ستاليننئث جاؤلارئمةن العئ شةپتة كذرةس جذرگئزگةنئمة قاراماستان، وسئعان سايكةس بولشةأيكتةر پارتياسئ مةن كةثةستةر ذكئمةتئ جانة سوسياليزمدئ قذرؤعا بةلسةندئ تذرگة قاتئسقانئما ءمان بةرئلمةستةن، قازئرگئ كةزةثدة كةثةس وداعئنئث جةرئندة 1939- جئلدئث قازان ايئنان باستاپ تذرمةدة ازاپ شةگؤدةمئن.

  اباقتئدا وتئرعانئما، مئنة 22 اي ؤاقئت بولدئ. سونئث ئشئندة 12 اي بويئ سؤحانوأ تذرمةسئنئث ازابئن ابدةن تارتتئم. 140-150 دةي ادام جانئن قينايتئن تةرگةؤلةرگة قاتئسئپ، ازاپ پةن توزاقتئ كوردئم... نة ءذشئن. ماعان جانة حالئق جاؤئ دةپ تانئلعان ةجوأ، سافاروأ پةن گولودوأقا قارسئ تاعئلعان جالعان ايئپتئث نة ةكةندئگئ ايتپاسا دا تذسئنئكتئ...  سونئمةن بئرگة مةنئث سئزگة جازعان ءوتئنئشئمدئ تةك جةكة ءوز باسئمنئث قامئ ةمةس دةپ سانايمئن.

  ال ءوزئم جايلئ ايتسام، شئندئق ءذشئن كذرةسكئم كةلةدئ، ءوزئمنئث ادال پارتيالئق اتئمدئ قالپئنا كةلتئرئپ، قالعان عذمئرئمدئ (قازئر 66 جاستامئن، تذرمة مةن ازاپتار مةنئث بار عذمئرئمدئ قئسقارتئپ ءبئتتئ) ذلئ بولشةأيكتةر پارتياسئ أ ك پ  و ك (ب) جانة ذلئ ستاليننئث قول استئندا وتكئزگئم كةلةدئ. لةنين مةن ستاليننئث ئستةرئنئث ةلئمئزدة جانة بذكئل الةمدة جةثئسكة جةتؤ جولئنا قالعان ءومئرئمدئ ارناپ، وسئ ءذشئن كذرةسةمئن. بولشةأيكتةردئث شئندئعئ ءتذپتئث تذبئندة جةثةتئنئنة شئن جذرةكتةن سةنةمئن.  سئزگة العاش رةت جازئپ وتئرعان سةبةبئم: وسئ تذرمةدة وتئرعان كةزئمدة وزئثئزگة حات جازؤعا تةك العاش رةت قانا وسئ مذمكئندئككة ية بولدئم.

  فيليپپ گولوششةكين 
08.12.41. بؤتئرسك تذرمةسئ، 224- كامةرا

  مةن پارتيادا كةزدةيسوق ادام بولماعاندئقتان، مةنئث ءئسئم تةك جةكة ءوز باسئمنئث شارؤاسئ بولئپ تابئلماعاندئقتان، ي.أ.ستاليننئث حاتشئلارئن ارئزئمدئ ستاليننئث ءوز قولئنا تاپسئرؤئن وتئنةمئن.

                     دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ 

سوڭعى جاڭالىقتار