قانداستارئمئزدئث ةثبةكتةرئن كورسةتةتئن «تاؤةلسئزدئك جةمئسئ» اتتئ جاثا كئتاپ جارئققا شئقتئ

قپارات. ذلتتئق كئتاپحانادا تاؤةلسئزدئكتئث 20 جئلئ ئشئندة اتامةكةنگة ورالعان ءبئر توپ قانداستارئمئزدئث ةثبةكتةرئن كورسةتةتئن «تاؤةلسئزدئك جةمئسئ» اتتئ كئتاپتئث تذساؤكةسةرئ دوثگةلةك ذستةل باسئنداعئ «ذلت تذتاستئعئ - ذلئ ذعئم» اتتئ اشئق اثگئمةگة ذلاستئ.
None
None

نة ئستةؤ كةرةك؟

مذراتحان شوقان، يدةيا اأتورئ، كئتاپتئ قذراستئرؤشئ:

- ةگةر ةلباسئ نذرسذلتان نازاربايةأ كوشئ-قون ساياساتئن جذرگئزبةسة، دذنية-جذزئندةگئ قانداستارئمئزدئ تاريحي وتانئنا شاقئرماسا، وندا قازاقستانعا كةلؤ ءبئز ءذشئن ارمان عانا بولار ةدئ. سوندئقتان دا تاريحي وتانئنا ورالعان قانداستارئمئز تاؤةلسئزدئگئمئزگة ءتاؤبا دةپ، ةلباسئعا دةگةن العئستئ سةزئممةن ءومئر سذرؤدة. بذل كئتاپتئث مايةگئ - ذلت تذتاستئعئ. ذلت تذتاستئعئ الةم قازاقتارئنئث باسئنئث بئرئگؤئمةن قوسا، ولاردئث ءتئلئنئث، ءدئلئنئث، ءدئنئنئث، ءارتذرلئ ذلتتئق قذندئلئقتارئنئث، الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق مذددةلةرئنئث تذتاستئعئ دةگةن ءسوز.

«تاؤةلسئزدئك جةمئسئ» كئتابئ - ورالمانداردئث وسئ تذتاستئققا جان-جاقتئ ذلةس قوسئپ جاتقانئنئث ناقتئ دالةلئ. دةمةك، كوشئ-قون ساياساتئنئث ناقتئ ناتيجةسئ بار. ةندةشة، ونئ ةسةلةي ءتذسؤ ءذشئن، الئس-جاقئن شةتةلدةردةگئ قانداستارئمئزدئث وتانعا ورالؤئ ءذشئن، ذلت تذتاستئعئ ءذشئن نة ئستةؤئمئز كةرةك؟ وسئ تذرعئدان الساق، بذل ةثبةكتئث باستئ ماقساتئ - ةلئمئزدئث كوشئ-قون ساياساتئن قولداؤ، سول ارقئلئ اتاجذرتقا ورالعان قانداستارئمئزدئث قوعامعا قوسئپ وتئرعان ذلةسئن كورسةتؤ جانة ولار جايلئ دذرئس كوزقاراس قالئپتاستئرؤ. شةتةلدةردةگئ كوپتةگةن قانداستارئمئز ءارتذرلئ سةبةپتةرمةن ءالئ بوگةلئپ وتئر. ءبئزدئث ةلگة كةلگةندةگئ جةتئستئكتةرئمئزدئ كورسة، جولئنئث اشئلؤئنا از دا بولسا سةبئ بولار دةپ ويلايمئز. سول ماقساتپةن ءبئز ءبئر جئل بذرئن اقئلداسؤ القاسئن قذرئپ، وسئ كئتاپتئ شئعارؤعا كئرئستئك. سونئث ناتيجةسئندة، 118 ادامدئ قامتئعان، 3 بولئمنةن تذراتئن ةثبةك شئقتئ. وعان عالئمدار مةن مامانداردان 37 ادام، ونةر ادامدارئنان 45 ادام، ئسكةر ازاماتتاردان 36 ادام كئردئ. ءبئز ئستةگةن ءئسئمئزدئث قوعامنان قولداؤ تاپقانئنا قؤانامئز. مئرزاتاي جولداسبةك اعامئز قولداؤ كورسةتئپ، استانادا پرةزيدةنتتئك مادةنيةت ورتالئعئندا ذلكةن تذساؤكةسةر جاسادئق.

جذرت اتاجذرتقا نة ئزدةپ كةلةدئ؟

قابدةش جذمادئلوأ، حالئق جازؤشئسئ:

- «تاؤةلسئزدئك جةمئسئ» - دةر كةزئندة شئققان، قاجةتتئ كئتاپ دةپ ةسةپتةيمئن. ويتكةنئ ونئث قامتئپ وتئرعان نئسانئ - ورالماندار، ولاردئث ئشئندة ةكونوميكا، عئلئم، ادةبيةت، ونةر سالاسئندا كوزگة ءتذسئپ، ذلةس قوسئپ جذرگةن ازاماتتار. قوعامدا «وسئ ورالماندار بئزگة نة بةردئ؟» دةگةن سذراق بار. «ةلگة ةل قوسئلسا - قذت» دةيدئ عوي، «بئزگة قذت بولدئ» دةيتئندةر بار. «قازاقتئث مارتةبةسئن كوتةردئ، ءتئلئن، ءدئلئن نئعايتتئ، سذيئلئپ كةتكةن قانئن قويؤلاتتئ، ونئث بولاشاعئنا ذلةس قوسئپ جاتئر» دةگةن پئكئرلةر بار. بذلار - دذرئس، وث پئكئرلةر. وعان قاراما-قايشئ پئكئرلةر دة ايتئلئپ جاتئر. «وسئ ورالماندار بئزگة ماسئل بولدئ، ولار بئزگة ةشتةثة بةرئپ جاتقان جوق، ازئرگة ءمازئر، دايار اسقا تئك قاسئق» دةپ اؤئرسئنئپ جذرگةندةر دة بار. بذل - سوعان دةر كةزئندة بةرئلگةن جاؤاپ رةتئندة شئققان كئتاپ.

كئتاپقا ةنگةندةردئث كوبئ - عئلئم دوكتورلارئ مةن پروفةسسورلار. وقؤدئث ةث قاجةتتئ سالاسئن يگةرگةن ماماندار. ادةبيةتتة، مادةنيةتتة دة سولاي. ءوزئنئث كذنئن ءوزئ كورئپ جذرگةننةن بولةك، جذزدةگةن ادامعا جذمئس بةرئپ، جذمئس كوزئن اشقان ازاماتتار دا بار. وسئنئث ءبارئ - ذلةس.

اعايئننئث قادئرئن بئلةيئك

عابباس قابئش ذلئ، جازؤشئ:

- دذنيةءجذزئ قازاقتارئ قذرئلتايئنئث ةث ءبئرئنشئ باسقوسؤئندا ءبئراز باسشئلار جذرتتئث كوزئنشة اعايئندارعا «ةسئگئمئز اشئق، ءتورئمئز دايئن، كةلسةث - جذمئس تابئلادئ، ةشتةثةگة الاثداماي، بئزبةن بئرگة ةثبةك ةتةسئثدةر» دةگةن بولاتئن. ءبئراق سول ئقئلاس بئرتة-بئرتة سذيئلئپ كةتتئ. ال ءبئراق 1-2 جئلدان كةيئن-اق «قايدا بارساث، وندا بار» دةگةن اثگئمة شئعا باستادئ. ءبئز سوندا «ورئستانئپ كةتكةن جةرلةرگة توبئمةنةن اپارئپ، ءذي سالئپ بةرئپ، ءسويتئپ ذستاؤ قاجةت» دةدئك. جوق، اكةسئن شئعئسقا، ذلئن باتئسقا، قئزئن سولتذستئككة جئبةرگةندئ كوردئك. ءبئز اعايئننئث قادئرئن ءالئ جةتة بئلگةن جوقپئز. ءدال سولارعا كورسةتئلگةن قذرمةت - ءالئ دة بولسا، ءبئز كذتكةن دارةجةدة ةمةس. وتانئنا ورالعان اعايئننئث نةسئبةسئن اؤزئنان جئرئپ، جةپ كةتكةن شةنةؤنئكتةر دة از بولعان جوق. قايتا قولئمئزدان كةلگةنشة قامقورلئق جاساؤئمئز كةرةك قوي.

ولار حالئقتئث سانئن كوبةيتتئ، ونئث ءدئلئ مةن ءدئنئن كوپ جاقئنداتتئ. اعايئندارمةن ارالاسا كةلة، ءبئز ةستئمةگةن سوزدةر، ورالئمداردئ وقئدئق. ونئث ءبارئ بئزگة ذلگئ بولدئ. قانشاما جازؤشئمئز، اقئنبئز دةپ جذرسةك تة، تئلگة بئزدةن گورئ سول ورالعان اعايئننئث الدةقايدا باي ةكةنئن مةن ءوزئم مويئندايمئن. ورالماندار ةلدئث بايلئعئنا، مادةنيةتئنة ذلةس قوسايئق دةپ كةلدئ. ورئستانئپ كةتكةن، قئمئز بةن شذباتتئث نة ةكةنئن بئلمةيتئن جةردة وسئ اعايئننئث ارقاسئندا جةرگئلئكتئ قازاقتار كادئمگئ قازاقتارعا اينالئپ جاتئر.

كوزقاراستئ وزگةرتكةن دذرئس

ءامئرحان مةثدةكة، «جاس الاش» گازةتئ باس رةداكتورئنئث ورئنباسارئ:

- بئزدة «ورالمانداردئث نة قاجةتئ بار، ءبئزدئث نةسئبةمئزگة ورتاق بولئپ جاتئر عوي» دةگةن پئكئر بار. كوپ ادام سولاي ويلايدئ. مةن ونئ اسپاننان الئپ وتئرعان جوقپئن، زةرتتةپ، تةكسةرئپ، ءبئلئپ ايتئپ وتئرمئن. ال ةندئ مئنا كئتاپتئ كورگةن كةزدة، كوپ ادام بئردةن جاثاعئ ويدان اينيدئ. قانشاما جازؤشئلار! ةكئ ادامدئ عانا ايتايئن: مايرا مذحامةدجانوأا - وپةرا ءانشئسئ. قانداي مئقتئ! سودان كةيئن زاردئحان عينايات - قانداي كةرةمةت تاريحشئ! تازالئعئ قانداي! ءومئربايانئن وقئعاندا، كادئمگئدةي بذل كئسئنئث تازالئعئنا، عالئمدئعئنا، قايراتكةرلئگئنة ءتانتئ بولاسئث.جالپئ، مةن وسئ كئتاپتئ وقي وتئرئپ: وسئ جةرگئلئكتئ قازاقتاردان گورئ شةتتةگئ قازاقتار گةنوفوندتئ كوبئرةك ساقتاعان-اؤ دةگةن ويعا كةلدئم.

بذل - بار قازاقتئث بورئشئ

ءنابيجان مذحامةدحان، تاريح عئلئمدارئنئث دوكتورئ، قازذؤ حالئقارالئق قاتئناستار جانة قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث سئرتقئ ساياساتئ كافةدراسئنئث پروفةسسورئ:

- قازاق حالقئنئث تاريحئنا كوز جئبةرئپ قارايتئن بولساق، ءبئز تذتاس حالئق بولاتئنبئز. ءبئراق 18- عاسئردان كةيئن تاريحي سةبةپتةردئث سالدارئنان، اسئرةسة، يمپةريا وتارلئعئ سالدارئنان ءبولئنئپ كةتتئك. بئرنةشة مةملةكةتتئث ازاماتئ بولئپ قالئپتاستئق. ةندئ تاؤةلسئزدئكتئث ارقاسئندا قايتا ءبئرتذتاستانؤ مذمكئندئگئ تؤدئ. تاؤةلسئزدئگئمئزدئث 20 جئلدئعئ قارساثئندا ءاربئر سالالئق قئزمةتتة قورتئندئ جاسالئپ جاتئر.

كئتاپتاعئ ءار ادامعا ارنالعان مالئمةت 2 بولئمنةن تذرادئ. ونئث ءبئرئنشئسئ «وتانعا كةلگةنگة دةيئن كئم ةدئ؟»، ةكئنشئسئ «وتانعا ورالعاننان كةيئن نة ئستةدئ؟» دةگةن سذراققا جاؤاپ بةرةدئ. ورالعانعا دةيئن بذل ازاماتتاردئث ءبارئ دة ذلكةن تذلعا بولئپ قالئپتاسقان ادامدار ةدئ. وتانعا كةلؤدة ءبئر-اق قانا وي، ماقسات بولدئ: ءبئر تذتاستانؤ، ةل بولؤ، ةلمةن قوسئلؤ. وسئ تذرعئدان ايتقاندا ءبئز تاؤةلسئزدئك العاننان كةيئنگئ باستئ مئندةت - تاؤةلسئز ةلدئث ذرپاعئن قالئپتاستئرؤ ياعني مةملةكةتتئث قذرؤشئ حالقئن، ذلتئن قالئپتاستئرؤ بولدئ. سوندئقتان ةكئنشئ مئندةت - قازاقستان رةسپؤبليكاسئ تاؤةلسئز مةملةكةت بولعان سوث ءوز ذلتئنا جانة بولاشاعئنا جاؤاپكةرشئلئكپةن قاراؤئ كةرةك. سونئث ءبئر كورئنئسئ - ورالماندار ساياساتئ. مةنئث باستئ ايتايئن دةگةنئم، تذتاستانؤ مذمكئندئگئ قاي جةردة؟ ول - ءبئزدئث سانامئزدا. ءبئزدئ ذلتتئق سانا ءبئر تذتاستاندئرادئ. قازاقستانداعئ قازاق حالقئ بولسئن، شةتتةگئ قانداستار بولسئن، باستئ نارسة - ذلتتئق ءوزئن-ءوزئ تانؤ ساناسئندا،

مئنةكي، سئرتتاعئ قانداستارئمئز سول سانا بويئنشا وتانئنا ورالئپ وتئر. وتانئنا كةلگةننةن كةيئن سول سانا بويئنشا ةثبةك جاساپ وتئر. ولار ةث الدئمةن، «وتانعا قايتسةك وسئنئث كئرپئشئن تذرعئزامئز، ؤئعئن قالايمئز» دةپ كةلدئ. بذل ازاماتتار وسئ مةملةكةتتئث جاقسئ بولؤئنا ءوز ذلةستةرئن قوستئ. ةندئگئ جةردة تاؤةلسئزدئكتئث بةكةم بولؤئ قازاقتانؤعا تئكةلةي بايلانئستئ. وسئ تذرعئدان، جازدا عانا بةكئتئلگةن كوشئ-قون زاثئنئث مئندةتتةرئ وتة كوپ ةكةن. ةگةر شئن مانئندة، اتقارؤشئ ورگاندار وسئ زاثدئ تولئق مانئندة اتقارار بولسا، ذلتئمئزدئث ءبئرتذتاستانؤ پروسةسئ جذرة بةرمةك. ويتكةنئ شةتتةن كةلگةن قانداستار تذتاس وركةنيةتتئ وزدةرئمةن بئرگة اكةلئپ وتئر. ذلتتئق مةملةكةتتئك سانادا بئرئگةتئن بولساق، ءبئرتذتاس بولامئز. ءاربئر ءوزئن قازاقپئن دةگةن ازامات وسئنداي جاؤاپكةرشئلئكتئ سةزئنؤئ كةرةك. بذل - بار قازاقتئث بورئشئ!

ءتذيئن

ةلدئث مذثئ، جذرتتئث جئرئمةن جاساپ، تئثدايتئن قذلاق بولسا، جةتكئزؤدةن جالئقپايتئن زيالئ جاندار اتاجذرتتئ اثساپ ورالعان قانداستارئمئزدئث قوعامعا قانداي ذلةس قوسئپ جاتقاندارئن، ولارعا دةگةن كوزقاراس پةن قولداؤداعئ كةي كةمشئن تذستاردئ دا اشئق ايتؤعا ذمتئلدئ. تاعئ ءبئر نارسةنئ ايرئقشا اتاپ ايتقان ءجون. اقتوبة قالاسئنان كةلگةن قالامپئر ةرشةكوأا كذيةؤئ قالاؤ باقتئگةرةيةأتئث ءسوزئن جةتكئزئپ، ءوز يةلئگئندةگئ شارؤا قوجالئعئنئث جةرئنةن ءذش ورالمان وتباسئعا جةر بةرةتئنئن ايتتئ. «بذل ءئسئم قارجئلئق جانة باسقا دا مذمكئندئكتةرئ بار قايئرئمدئ ازاماتتارعا وي سالار، باستاما بولار. ةل بئرلئگئ، ذلت تذتاستئعئ ءذشئن مةملةكةت قانا ةمةس، ءاربئر قازاق بالاسئ ذلةس قوسؤئ كةرةك» دةپتئ جانئ جومارت بذگئنگئنئث اتئمتايئ.

شئنئندا دا، ذلگئ الارلئق ذلكةن باستاما. قازاقستاندا قانشاما اؤئل، اؤدان، قالا بار. باسقانئ بئلاي قويئپ، ءار اؤئلدئث اكئمئ بةس، اؤدان-قالا اكئمدةرئ ون وتباسئعا قامقورلئق كورسةتكةندة، جئلئنا ةلباسئ جارلئعئمةن بولئنةتئن كأوتادان تئس بئرنةشة مئث وتباسئنئث كوشئپ-قونئستانؤئنا جاعداي جاسار ةدئك. وعان كاسئپكةر-مةسةناتتار قوسئلسا، تاعئ نذر ذستئنة نذر. ال ءبئز بولساق، ءالئ جئل سايئنعئ سئرتتان كوشئپ كةلةتئن قانداستارئمئزعا بولئنةتئن كأوتا مولشةرئن ورئنداي الماي وتئرمئز. ونئث باستئ سةبةپتةرئنئث ءبئرئ - كوشئ-قون ماسةلةسئنة دةگةن دذرئس كوزقاراس پةن ونئ ذيئمداستئرؤ بويئنشا ناقتئ ءارئ پارمةندئ ناسيحاتتئث جوقتئعئ ةكةنئ انئق. سول سةبةپتئ دة ذلتتئق بئرلئگئمئز نئعايماي، ءار قازاق ءوز بئلگةنئنشة ءومئر كةشئپ جاتئر. ذلت تذتاستئعئ ماسةلةسئن قوزعاعان بذل جيئن وسئمةن قذندئ دةر ةدئك. ويتكةنئ ةل بئرلئگئنئث نةگئزئ - ذلت بئرلئگئ!

قذتماعامبةت قونئسباي

دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار