جاڭىلتپاشتار:( ب– ك) - «بالاۋسانىڭ» وقىرماندارىنا
*
بايتان تاي تاڭدادى،
تاڭداعان تايى تايتاڭدادى.
بۇعان كەيىگەن بايتان تاعى
تايتاڭدامايتىن تاي تاڭدادى.
*
بال ارالار، بار ارالار
بالالارمەن بىرگە باۋ ارالار.
بار بالالار ارامەن اعاش ارالار.
*
بالاسى شاشىن ءجىبىتىپ وتىر،
اتاسى ناسىبايىن ۇگىتىپ وتىر.
اپاسى ءتۇبىتىن تۇتە الماي،
ۇرىسىپ وتىر.
*
بالتاباي
مال تابا الماي ءجۇر.
بالاسى تال تابا الماي جۇر،
اعاسى بال تابا الماي ءجۇر،
بالتاباي ءالى مال تابا الماي ءجۇر.
*
بارساكەلمەس - بارسا كەلمەيتىن،
كەلسە بارمايتىن جەر ەمەس.
بارىپ-كەلىپ جۇرگەندەر دە،
بارعىسى كەلىپ جۇرگەندەر دە جوق ەمەس.
*
بارشا شىرشا - جاسىل شىرشا.
جاسىل شىرشا - اسىل شىرشا.
*
بيداي كوجە
سوك كوجە
ەكەۋى دە
توق كوجە.
كوزدەن ۇشقان،
جوق كوجە.
*
بوكپەن جەگەن
بوپەم ەكەن.
بوپەم بەكپەن
توككەن ەكەن.
*
بۇزاۋ بۇلقىنىپ،
مويىنشاعىن ۇزە مە؟
مويىنشاعىن ۇزگەن سوڭ،
ول بىرەۋدى سۇزبەي مە، سۇزە مە؟
*
ءبىزدىڭ باعلان
باپكەر باعلان.
باعى بىتىك،
باق باعىنان.
*
ءبىر اعا
بۇقاراعا كەتتى.
بۇل اعا بۇقاراعا
بۇرىنعى بۇقالارمەن كەتتى.
- گ -
گۇلىم گۇلگە قاراپ
كۇلىمدەدى،
كوگىلدىر گۇلگە قونعان
ارالار گۋىلدەدى.
*
گۇلسىم اپاي
ءجۇرسىن اعايعا:
«بۇل ءوزى مىقتى ءىرى اعاي!
مىقتى ءىرى اعاي!» - دەدى.
- ع -
عارىشكەر ۇشتى عارىشقا.
عارىشقا ۇشتى عارىشكەر.
ايتشى، عارىش الىس پا؟
- د -
دوپ دەپ،
دوپ تەپ.
*
ءدامدى دامدەر دايىنداعان دامەلى،
دوسى ءدامىن دارىپتەر دەپ دامەلى.
ءدامىن دوسى «دۇرىس ءدامدى» دەمەدى.
*
دوپ، دوپ، دوپ ەكەن،
دوپ قۋعاندار كوپ ەكەن.
دوپتى تەپتى تولەگەن،
تولەگەن تىم تەبەگەن.
*
دوڭگەلەك گۇرىلدەدى،
تەمىرجولدار دىرىلدەدى.
ءسابي كوزىن ءبىر ىلمەدى،
ءۇن شىعارىپ «ۋىلدەدى».
*
ءدوپ-دوڭگەلەك
دوپ دوڭگەلەپ كەلەدى.
*
ءدامدى دامدەر دايىنداعان دامەلى،
دوسى ءدامىن دارىپتەر دەپ دامەلى.
ءدامىن دوسى «دۇرىس ءدامدى» دەمەدى.
*
دوپ،دوپ، دوپ ەكەن،
دوپ قۋعاندار كوپ ەكەن.
دوپتى تەپتى تولەگەن،
تولەگەن تىم تەبەگەن.
*
دوڭگەلەك گۇرىلدەدى،
تەمىرجولدار دىرىلدەدى.
ءسابي كوزىن ءبىر ىلمەدى،
ۇن شىعارىپ «ۋىلدەدى».
*
-ە -
ەسكەكتى ەسكەكشى ەسەدى،
ەسكەكشى ەسكەكتى ەسەدى.
*
ەكى اياق سابالايدى -
دوپ دومالايدى.
*
ەلەۋسىزدىڭ ەلەۋىشى ەلەگىش
ەلەمەستىڭ ەلەۋىشى ەلەگىش.
*
ەرەن ەڭبەكتە،
ەكپىن ەستە.
ەنجار ەمەس
ەڭبەكتەس تە.
*
ەسىكپە-ەسىك وتىرعاندار
ەسىكتەرىن تەسىپ-تەسىپ تاستاپتى...
*
ەسەن ەسى كەتىپ ەسىنەپ وتىر ەكەن،
ول نەسىنە
ەسى كەتىپ ەسىنەپ وتىر ەكەن؟!
- ج -
جادىرا قىز
جايدان-جاي جادىرامايدى.
جاي-جاعدايى
جاقسارسا جايدارىلانادى.
*
جايلاۋعا بار، مال قايتار،
تۇيەگە: «ءاي!» دەي سال!
سيىرعا ايقاي سال!
جىلقىعا بار ما ايتار؟
*
جاعادا جاتىر ەك،
جاقىپبەك جاقىن كەپ،
جاڭىلدى شاقىرىپ،
جاتىر دەپ
جومارتتى نۇسقادى.
*
جاعانىڭ ءوڭى - وڭ بولار،
جاڭانىڭ ءوڭى - ءوڭ بولار:
وڭدى - وڭ دە،
ءوڭدى - ءوڭ دە!
*
جاۋجۇرەكتى جاۋجۇرەك دەيمىز،
تاۋ قۇدىرەتتى
تاۋ قۇدىرەت دەيمىز.
*
جەگىپ الىپ ارباعا
پارمانقۇل پار-پار اتتى،
ارالادى شارتاراپتى،
الاتاۋدان ارقار اتتى.
*
جەز تۇستەس ۇزىك-ۇزىك،
زەر جىپپەن اق ۇزىكتى
ورنەكتەپ جۇزىك ءتىزىپ،
ادەمى ەتىپ ىزىپتى.
*
جولاۋشىنى اربالى
توناۋشىلار بايلادى.
قىردا جورتقان كوپ اڭشى
توناۋشىنى بايلادى.
جولى بولعان جولاۋشى
قارا جولمەن زاۋلادى.
توناۋشىلار بايلاۋلى
جارالى اڭشا اۋنادى.
*
جوعالدى بەس شىبىش،
جوق ءالى ەش سىبىس.
جوعالدى بەس شىبىش.
*
جاعاجاي،
جاعاجايدا -
جاڭا جاي.
- ز -
زۋرا زۋرنادا وينايدى،
زۋرنادا ءبىر عانا زۋرا
وينايدى دەمە،
زارا دا، زەرە دە زۋرنادا
وينايدى.
*
زەرەك زەرگەر زەردەلەپ،
زەرگەرلەۋشى زەر زەرلەپ.
زەرلىلەر زاتىن زەرلەتكەن
زەرگەرلىك تە زەردەلىك.
- ي -
ينەلىك يلەۋدە يلەنبەيدى.
يت بالىق يتمۇرىندى
يىسكەمەيدى.
*
يبالى - يناباتتى.
يگىسىندى - يباداتتى.
- ك -
كاپقاز - «قاپ» تاۋى ما؟
«قاپ» تاۋى - كاپقاز ەمەس.
ويدان ورعىتىپ بىرەۋدىڭ تاپقانى ما؟!
*
كەندىردەن كەنەپ شىعار،
كەنەپتەن ەلەك شىعار.
ەلەكتەن كەبەك شىعار،
كەبەك تە كەرەك شىعار.
*
كوبەلەك بەدەدە،
بودەنە كودەدە،
بەدە نە؟ كودە نە؟
بەدەنى بەدە دە،
كودەنى كودە دە!
*
كوك اسپاندا جۇلدىز بار،
ءمولدىر سۋدا قۇندىز بار.
جۇلدىز تۇندە جىلتىرار،
قۇندىز تۇندە جىلتىرار.
*
كوشە بۇگىن كوكتايعاق!
كوكتايعاقتا توقتاي قاپ،
كوكباي بالا
كوكتايعاقتى بوقتايدى-اق!
*
كوكباي كوك اتىن ايداپ كەلەدى،
كوك ات ءشوبىن شايناپ كەلەدى.
كوك ات كوك وزەننىڭ بويىن بويلاپ كەدەدى
كوكباي كوك اتىن ويىنا اپ كەلەدى.
*
كوپ-كوپ كوك جەپ،
كەلدى كوجەك
*
كوپتى كوپ،
ازدى از دەيمىز.
قىستى قىس،
جازدى جاز دەيمىز.
*
كۇلەگەش
تىلەۋلەس
بۇل ەمەس!
كىل ەگەس
شىعارگىش
بۇل - ەلەش.
*
كۇن كۇندى كوكتەن.
كۇتكەنبىز كوپتەن.
كوكۇيەك كوكتەم،
كەلىپتى كوشىپ
كوگال، كولشىمەكپەن.
*
كۇش، كۇش، كۇشىگىم،
قاردا جاتساڭ ءۇسىدىڭ.
كىر، كىر، ۇيگە، كۇشىگىم،
كي كوكەمنىڭ ىشىگىن!
*
كىنا بار،
كۇنا بار،
كۇمان بار.
كىنا نە،
كۇنا نە؟
كۇمان نە؟
كىنانى ارتادى،
كۇناگە باتادى.
كۇمان بوپ جاتادى.
كىنالى، كۇنالى،
كۇنالى كۇماندى،
كۇماندى كىنالى.
*
كىتاپتى
قاناپيا مەن قۇنىپيا،
اسا قۇپيا
ارا-تۇرا، شالا-پۇلا وقىدى.
ءبولىسۋ: