حالقئمئزدئ جةرگئلئكتئ تذرعئندار نةمةسة ورالماندار دةپ، نة بولماسا ناعئز قازاق، نة شالا قازاقتار دةپ بولؤگة بولمايدئ - پارلامةنت سةناتئنئث دةپؤتاتئ ورالباي ابدئكارئموأ

- ورالباي ابدئكارئم ذلئ، بيئل قازاقستان ءذشئن، ءوزئثئز بئلةسئز، ةرةكشة جئل بولايئن دةپ تذر. يسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئ (سئرتقئ ئستةر مينيسترلةرئ كةثةسئ) مةن شاثحاي ئنتئماقتاستئق ذيئمئنا ءتوراعا بولئپ وتئرمئز. ي ئ ذ-عا ءتوراعا رةتئندة باستئ شارؤامئز نة بولؤ كةرةك دةپ ويلايسئز؟ نة نارسةگة كوثئل بولمةكپئز؟
- وتكةن جئلئ قازاقستاننئث ةؤروپاداعئ قاؤئپسئزدئك جانة ئنتئماقتاستئق ذيئمئنا ءتوراعالئق ةتكةنئن ءوزئثئز بئلةسئز. ءتوراعالئق ةتكةن جئل ئشئندة جوسپارلانعان، بةلگئلةنگةن ءئس-شارالاردئث بارلئعئن قازاقستان جوعارئ دةثگةيدة، اسا ذيئمشئلدئقپةن وتكئزدئ. اتاپ ايتساق، ون ءبئر جئل بويئ وتپةگةن ة ق ئ ذ-نئث سامميتئن ةلوردامئز - استانا قالاسئندا وسئناؤ ذلئ جيئندئ ابئرويمةن وتكئزدئك. بذل - ءبئزدئث ةلئمئز ءذشئن، جالپئ، بارشا قازاقستاندئقتار ءذشئن ذلكةن ماقتانئش.
ةندئ، مئنة، 2011- جئلئ تاعئ دا ءئرئ حالئقارالئق ذيئمدار - شاثحاي ئنتئماقتاستئق ذيئمئ مةن يسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئنا (ي ئ ذ) ءتوراعالئق ةتؤ قازاقستانعا تاپسئرئلئپ وتئر. ةلئمئزدئث وسئنداي اسا ءئرئ حالئقارالئق ذيئم ءتوراعالئعئنا سايلانؤئ ذيئمعا قاتئسؤشئ مةملةكةتتةردئث ةلئمئزگة كورسةتئلگةن جوعارئ سةنئمئ بولئپ تابئلادئ.
ارينة مذنداي حالئقارالئق ذيئمدارعا قازاقستاننئث ءتوراعالئق ةتؤئ وثاي شارؤا ةمةس. دةگةنمةن وسئ ذيئمعا جةتةكشئلئك ةتؤ قازاقستان ءذشئن ءتيئمدئ دةپ ويلايمئن. سةبةبئ ي ئ ذ - الةمدةگئ ةث ءئرئ جانة ئقپالدئ حالئقارالئق مذسئلماندئق ذيئم. قازئرگئ تاثدا بذل ذيئمعا قاتئسؤشئ ةلدةر سانئ جاعئنان ب ذ ذ-دان كةيئن ةكئنشئ ورئندئ الادئ. سوندئقتان وسئ ذيئمعا باسشئلئق جاساؤ، ءبئر جاعئنان، قازاقستاننئث الةمدةگئ تانئمالدئعئن ارتتئرسا، ةكئنشئ جاعئنان، ةلئمئزدئث حالئقارالئق ذيئمدارداعئ جةتةكشئلئك جذمئس تاجئريبةسئن جةتئلدئرة تذسةدئ.
ال ةندئ «ءتوراعا رةتئندة باستئ شارؤامئز نة بولؤ كةرةك، نة نارسةگة كوثئل ءبولؤ كةرةك» دةگةن سذراققا كةلةتئن بولساق، مةنئث ويئمشا، بذگئنگئ كذننئث باستئ ماسةلةسئ - سولتذستئك افريكا مةن تاياؤ شئعئس ةلدةرئندةگئ جاعداي. بذل قازئر بذكئل دذنيةجذزئن الاثداتئپ وتئر. سوندئقتان باستئ ماسةلة، اراب الةمئندةگئ قاقتئعئستاردئ تةجةپ، ونداعئ ازامات سوعئسئن توقتاتئپ، جازئقسئز ادامداردئث ءولئمئن، قانتوگئستةردئ بولدئرماؤ.
ةكئنشئدةن، يسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئنا تةك دامئعان ةلدةر عانا ةمةس، ةكونوميكاسئ تومةن مةملةكةتتةر دة كئرةدئ. مئنة، وسئنداي ةكونوميكاسئ تومةن مةملةكةتتةرگة، ءبئر جاعئنان، گؤمانيتارلئق جاردةم جاساؤ، ةكئنشئ جاعئنان، بذل مةملةكةتتةردئث ودان ءارئ ةكونوميكالارئن دامئتؤ جولدارئن ئزدةستئرگةن ءجون. سونئمةن قاتار وسئ ذيئم اياسئنداعئ ةلدةرمةن ساؤدا-ةكونوميكالئق ئنتئماقتاستئقتئ ارتتئرؤ.
ذشئنشئدةن، يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئ الدئندا تذرعان باستئ ماسةلةنئث ءبئرئ - مذسئلمان جانة باتئس، ياعني حريستيان الةمئ اراسئنداعئ تذسئنئستئكتئ نئعايتئپ، ءوزارا يگئ قارئم-قاتئناستار ورناتؤ. وسئ ةكئ وركةنيةتتئث اراسئندا كةيبئر كةلئسپةؤشئلئكتئث بار ةكةندئگئ وزئثئزگة بةلگئلئ. مئنةكي، وسئ ايتئلعان باعئتتاردا جذمئلا جذمئس جاساؤئ قاجةتتئگئن قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث پرةزيدةنتئ ن.ا.نازاربايةأ استانادا وتكةن يسلام ئنتئماقتاستئعئ ذيئمئنا مذشة مةملةكةتتةر سئرتقئ ئستةر مينيسترلةرئ كةثةسئنئث 38-سةسسياسئنداعئ سويلةگةن سوزئندة اتاپ كورسةتتئ.
- جالپئ، ي ئ ذ-عا قانداي باعا بةرةر ةدئثئز؟ ذيئم قاتئسؤشئ مذشة ةلدةردئث كوپتئگئ جاعئنان ةكئنشئ ورئندا تذرعانئمةن، قذزئرةت-قؤاتئ جاعئنان ويداعئداي ةمةس ءتارئزدئ، ءسئز قالاي ويلايسئز؟ ايتپةسة يسلام ةلدةرئندةگئ الةؤمةتتئك، ةكونوميكالئق، ساياسي ماسةلةلةر ةندئگئ شةشئمئن تاباتئنداي ؤاقئت جةتتئ ةمةس پة؟
- قالاي دةگةنمةن دة، ءتورت قذرلئقتاعئ 57 مةملةكةتتئ بئرئكتئرةتئن، «يسلام الةمئنئث وزئندئك بئرئككةن ذلتتار ذيئمئ» مئندةتئن اتقارئپ وتئرعان بئرةگةي قذرئلئم - وسئ ءئيسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئ. ونئث ماثئزئن جوققا شئعارؤعا بولمايدئ. ال ةندئ يسلام ةلدةرئندةگئ الةؤمةتتئك، ةكونوميكالئق، ساياسي ماسةلةلةر - مذسئلمان ةلدةرئنئث عانا ةمةس، كذللئ الةمگة ورتاق پروبلةما. الةمدةگئ تةرئس قذبئلئستارمةن يسلامدئ بايلانئستئرعئسئ كةلةتئن توپتار از ةمةس. سوندئقتان دا ءتوراعالئق تئزگئنئ قولعا تيگةن كذننةن باستاپ قازاقستاننئث العا قويئپ وتئرعان باستئ ميسسياسئ - مذسئلمان الةمئ مةن باتئستئث اراسئندا اشئق ديالوگ قالئپتاستئرؤعا باعئتتالادئ. بذل تؤرالئ مةملةكةت باسشئسئ نذرسذلتان نازاربايةأ استانادا اشئلعان 38- سةسسيادا مالئمدةدئ.
بولاشاقتا پرةزيدةنت ن.نازاربايةأتئث اشئق قارجئلئق ةكونوميكالئق كةثئستئك قذرؤعا باعئتتالعان ذسئنئستارئنئث دا مذسئلمان الةمئنة ءوز مذمكئندئكتةرئن ءتيئمدئ پايدالانؤعا، ولاردئث ئنتئماقتاستئعئن ارتتئرؤ، الةؤمةتتئك، ةكونوميكالئق، مادةني، عئلئمي، ساياسي باعئتتاردا ئنتئماقتاستئقتئ كةثةيتؤ، الةمدئك قاؤئپسئزدئك پةن بةيبئتشئلئكتئ ساقتاؤ، عئلئم-ءبئلئم جانة تةحنيكا سالالارئندا ورلةؤدئ قولداؤ ماسةلةلةرئن شةشؤگة ئقپال ةتةتئندئگئنة سةنؤگة بولادئ.
يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعالئق ةتؤئ مئسئردا، ليأيادا، تؤنيستة بولئپ جاتقان بذگئنگئ جاعدايدا وثاي شارؤا ةمةس. سوندئقتان سان جئلدار بويئ قوردالانئپ قالعان بذل ةلدةردةگئ ساياسي-ةكونوميكالئق جاعدايدئ ذيئمعا قازاقستاننئث ءتوراعالئق ةتؤئنة بايلانئستئ ءبئر ساتتة شةشئلئپ قالادئ دةپ ويلاؤ قاتةلئك بولار ةدئ.
يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئ قازاقستان پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأتئث ذسئنئسئمةن يسلام ئنتئماقتاستئعئ ذيئمئ دةپ اتالئپ وتئر. ال قازاقستاننئث بذل ذيئمعا ءتوراعالئعئ «بةيبئتشئلئك، ئنتئماقتاستئق جانة دامؤ» ذرانئ اياسئندا وتؤئ بةكةر ةمةس. وسئ ءذش ولشةم بويئنشا ءبئرشاما جةتئستئكتةرگة قول جةتكئزگةن ءبئزدئث ةلئمئز يسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئ بةدةلئنئث ارتا تذسؤئنة جانة بولاشاقتا وسئ ةلدةردة تئنئشتئق ورناپ، مذسئلمان الةمئنئث قاؤئپسئزدئگئنة، ولاردئث وركةندةپ دامؤئنا ءوزئنئث ذلةسئن قوساتئنئنا سةنئمئمئز مول.
- وسئ كذنئ سئبايلاس جةمقورلئقپةن ذستالعان قئلمئسكةرلةردئث سانئ كذن سايئن ارتئپ كةلةدئ. بذل جةمقورلئقتئث كوبةيگةنئ مة، الدة سوعان قارسئ كذرةستئث كذشةيگةنئ مة؟ «نذر وتان» حالئقتئق دةموكراتيالئق پارتياسئ جانئنداعئ جةمقورلئقپةن كذرةس جونئندةگئ رةسپؤبليكالئق قوعامدئق كةثةستئث ءتوراعاسئ رةتئندة مذنئ قالاي تذسئندئرةر ةدئثئز؟
- سئبايلاس جةمقورلئق تةك ءبئزدئث ةلئمئز ةمةس، دذنيةجذزئنئث كوپتةگةن مةملةكةتتةرئ ءذشئن ءذلكةن پروبلةماعا اينالعانئن، ونئ شةشپةيئنشة ودان ءارئ ءتيئمدئ دامؤدئث مذمكئن ةمةس ةكةنئن اتاپ كةتكةن ءجون. سوثعئ كةزدةگئ سولتذستئك افريكانئث ءبئرقاتار ةلدةرئندة بولئپ وتكةن سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ رةأوليؤسيا دةپ اتالاتئن وقيعالار مذنئ راستاي تذسةدئ. وسئ وقيعالاردان كةيئن الةمنئث ءبئرقاتار ةلدةرئنئث ساياساتكةرلةرئ سئبايلاس جةمقورلئقتئ الةمدئك ساياساتتئث وزئندئك قوزعالتقئشئ رةتئندة باعالاي باستادئ. بذل سئبايلاس جةمقورلئقتئث تةرئس سالدارلارئ جةكة ءبئر مةملةكةتتئث تئنئس-تئرشئلئگئنة عانا ةمةس، تذتاس العاندا، جالپئ دذنيةجذزئلئك تارتئپكة دة اسةر ةتةدئ دةگةندئ بئلدئرةدئ.
سئبايلاس جةمقورلئقتئث قازئرگئ قوعامعا اسةرئ ةكونوميكالئق شةثبةردةن تئم اسئپ كةتتئ. سئبايلاس جةمقورلئق ساياساتتئث جانة مةملةكةتتئك باسقارؤدئث ءارتذرلئ سالالارئنا ةنة وتئرئپ، ذلتتئق قانا ةمةس، سونداي-اق حالئقارالئق قاؤئپسئزدئككة دة ناقتئ قاؤئپ توندئرةدئ.
ال ةندئ ءبئزدئث ةلئمئزگة كةلةتئن بولساق، سئبايلاس جةمقورلئق بذگئنگئ كذنئ ةل ةكونوميكاسئنئث كوتةرئلؤئنة ذلكةن كةدةرگئ كةلتئرئپ وتئرعان قوعامئمئزدئث ةث باستئ قاؤئپ-قاتةرلةرئنئث ءبئرئ بولئپ وتئر. سوندئقتان دا تامئرئ تةرةثگة كةتكةن جةمقورلئقتئث بذگئنگئ دةثگةيئ قوعامئمئزدا ذلكةن الاثداؤشئلئق تؤدئرئپ وتئرعانئ ورئندئ.
ءوزئثئز ايتقانداي جةمقورلئقپةن ذستالعان قئلمئسكةرلةر سانئنئث كوبةيؤئ، قوعامدئ جايلاپ العان بذل دةرتپةن كذرةستئ قانشالئقتئ كذشةيتكةنئمئزبةن دة، ءدال قازئر مةملةكةتئمئزدئث، قوعامئمئزدئث جانة جةكة ازاماتتئث تئرشئلئگئ مةن قئزمةتئ ءذشئن جةمقورلئقتان تونةتئن قاؤئپ-قاتةرلةر دةثگةيئ ءالئ دة ازايا قويماعانئنئث كؤاسئ.
وسئعان بايلانئستئ سوثعئ جئلدارئ سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ كذرةستئث ءتيئمدئ جذمئس ئستةيتئن كةشةندئ جذيةسئن قالئپتاستئرؤ تؤرالئ ماسةلة اسا وتكئر قويئلئپ، ساياسي مانگة ية بولئپ وتئر.
سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ كذرةس قازاقستاننئث جانة ةل پرةزيدةنتئنئث مةملةكةتتئك ساياساتئنئث اسا ماثئزدئ ستراتةگيالئق باسئمدئعئ بولئپ كةلدئ جانة سولاي بولئپ وتئر. سول سةبةپتةن وسئ ءبئر قاؤئپتئ دةرتتئ بولدئرماؤ، ونئث الدئن الؤ ماقساتئندا ةلئمئزدة كوپتةگةن ءئس-شارالار جوسپارلانئپ، جذزةگة اسئرئلؤدا. وسئنداي كةلةثسئز قذبئلئستارمةن بئتئسپةس كذرةس جذرگئزؤ تةك سوت، قذقئققورعاؤ نةمةسة مةملةكةتتئك ورگانداردئث مئندةتئ ةمةس ةكةنئن تذسئنةتئن ؤاقئت جةتتئ. بذگئنگئ كذنئ جةمقورلئققا قارسئ كذرةسكة قذقئققورعاؤ ورگاندارئمةن قاتار ةلئمئزدئث كوپتةگةن قوعامدئق جانة ساياسي كذشتةرئ دة اتسالئسؤدا.
سوندئقتان دا جةمقورلئقپةن ذستالعان قئلمئسكةرلةر سانئنئث كوبةيؤئن، ءبئر جاعئنان وسئ ءبئر قوعامدئ جايلاپ العان دةرتكة قارسئ كذرةستة مةملةكةت پةن قوعامنئث بئرلةسكةن ءئس-قيمئلئنئث ناتيجةسئ دةپ باعالاؤعا دا بولادئ.
- ذكئمةت جةمقورلئققا قارسئ كذرةسؤدئث سالالئق باعدارلاماسئن قابئلداعانئن بئلةمئز. باعدارلاما بويئنشا، جةمقورلئقپةن ذستالعان ادام مةملةكةتكة كةلتئرگةن زالالئن وتةگةن بولسا، وندا وعان باس بوستاندئعئنان ايئرؤ جازاسئ قولدانئلمايدئ. سئزدئثشة، بذل جةمقورلئقپةن كذرةسؤدئث ءتيئمدئ جولئ ما؟
- جالپئ، سئبايلاس جةمقورلئق - الةمدة تامئرئ تةرةثگة جايئلعان دةرت ةكةنئن جوعارئدا ايتئپ كةتتئم. سول سةبةپتئ سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ كذرةس - ناؤقاندئق جذمئس ةمةس.
مئنة، ءوزئث ايتئپ وتئرعان ذكئمةت 2011-2015 - جئلدارعا ارنالعان سئبايلاس جةمقورلئقپةن كذرةستئث سالالئق باعدارلاماسئن بةكئتتئ. بذل باعدارلامانئث باستئ ماقساتئ - سئبايلاس جةمقورلئققا بةلسةنة قارسئ تذرؤ ارقئلئ ذلتتئق قاؤئپسئزدئكتئ قامتاماسئز ةتؤگة باعئتتالعان شارالار جذيةسئن ودان ءارئ جةتئلدئرؤ ةدئ. اتالعان باعدارلامادا سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ كذرةستة مةملةكةتتئك ورگانداردئث جاؤاپكةرشئلئگئن ذلعايتؤعا، بيلئكتئث بارلئق تارماقتارئ مةن ازاماتتئق قوعام ينستيتؤتتارئنئث دا بذل ماسةلةنئ شةشؤگة بةلسةندئ قاتئسؤئنا اسا ءمان بةرئلدئ.
سونئمةن قاتار قذقئققورعاؤ ورگاندارئنئث وسئ سالادا بذرئننان قولدانئلئپ كةلة جاتقان شارالارئ ازئرشة ايتارلئقتاي ناتيجة بةرمةي وتئرعانئن مويئنداؤئمئز كةرةك.
مذنداي دةرتپةن كذرةستة ءبئر ةمةس، جان-جاقتئ، پارمةندئ شارالاردئ قولدانؤ قاجةت. سوندا عانا وسئ باعئتتا مةملةكةت قابئلداپ جاتقان شارالاردان قانداي دا ءبئر ناتيجة شئعادئ.
سئبايلاس جةمقورلئق تةك ءبئر ةلگة عانا ءتان ةمةس، حالئقارالئق پروبلةما بولعاندئقتان، جةمقورلئققا قارسئ جذمئس حالئقارالئق دةثگةيدة ذيلةستئرؤ مةن كةلئسؤدئ دة قاجةت ةتةدئ. دذنيةجذزئلئك قاؤئمداستئقتا قئلمئستئث بذل تذرئنة بايلانئستئ مول تاجئريبة جيناقتالعان. بذل رةتتة، قئلمئستئث بذل ءتذرئ ءذشئن تةك ءبئزدئث زاث شئعارؤ تاجئريبةمئزدة قالئپتاسقان جازانئ قاتايتؤ شارالارئمةن عانا شةكتةلئپ قالماي، ةگةر ايئپكةر مةملةكةتكة نةمةسة باسقا دا تذلعالارعا كةلتئرئلگةن زيانئنا وكئنئپ، ونئث سالدارئن جويؤعا، ورنئن تولتئرؤعا ارةكةت جاساعان جاعدايدا، ونداي ادامدئ تةك تذرمةگة تئعا بةرمةي، حالئقارالئق تاجئريبةدة بار وسئنداي وث ارةكةتتةردئ ءوزئمئزدئث قذقئقتئق تاجئريبةمئزگة كئرگئزئپ پايدالانؤ قاجةت دةپ ويلايمئن.
- قئتايدا جةمقورلاردئ جازالاؤ وتة قاتاث ةكةنئن بئلةمئز. بئزدة بذل ماسةلة ءالئ دة بولسئن سولعئنداؤ. وسئعان بايلانئستئ مئنانداي سذراق قويعئم كةلئپ وتئر، جةمقورلئقپةن ذستالعان قئلمئسكةردئ مذلدةم مةملةكةتتئك قئزمةتتةن شةتتةتؤ تةتئكتةرئن جذزةگة اسئرؤعا بولماي ما؟
- وكئنئشكة قاراي، جةمقورلئق مةملةكةتتئك قذرئلئمدار سالاسئندا كةثئنةن تارالعان قذبئلئس ةكةنئ بذگئنگئ كذنئ ةشكئمگة قذپيا ةمةس. قوعامئمئزدئث بارلئق سالاسئنا دةندةپ ةنئپ بارا جاتقان جةمقورلئقتئث جولئنا باتئل توسقاؤئل قويؤ - بذگئنگئ كذننئث ةث باستئ مئندةتتةرئنئث ءبئرئ.
سوندئقتان قازئرگئ قولدانئستا جذرگةن «مةملةكةتتئك قئزمةت تؤرالئ» زاثدا، ءسئز ايتئپ وتئرعان سذراق ارنايئ باپتاردا قاراستئرئلعان.
ماسةلةن، اتاپ وتئرعان زاثنئث 10-بابئ: «مةملةكةتتئك قئزمةتتة بولؤعا بايلانئستئ شةكتةؤلةر»، - دةپ اتالادئ. وسئ باپتئث تالاپتارئنا ساي، سئبايلاس جةمقورلئق قئلمئس جاساعان، سئبايلاس جةمقورلئق قذقئق بذزؤشئلئق جاساعانئ ءذشئن جذمئستان بوساتئلعان، سئبايلاس جةمقورلئققا قارسئ زاثنامانئ ساقتاؤ نئساناسئنا ارنايئ تةكسةرؤدةن وتپةگةن ادامداردئ مةملةكةتتئك قئزمةتكة قابئلداؤعا بولمايدئ. دةمةك، جةمقورلئقپةن ذستالعان قئلمئسكةرلةردئ مةملةكةتتئك قئزمةتتةن شةتتةتؤ تةتئكتةرئ بذگئنگئ قولدانئستاعئ زاثدا مةيلئنشة قاراستئرئلعان.
- بذگئندة «بيلئك باسئندا كوكةم بار» دةپ تايراثداپ جذرةتئن تةنتةكتةر كوبةيئپ بارا جاتقان سةكئلدئ. جالپئ، وسئنداي تارتئپسئزدئكتةردئ اشكةرة قئلئپ، ونئث ارقا سذيةپ وتئرعان تؤئسقانئن دا قئزمةتتةن كةتئرؤ جذيةسئن قابئلداؤعا بولماس پا ةكةن؟ بذعان ءسئز نة ايتاسئز؟
- ءبئز اكةسئنئث قئلمئسئ ءذشئن - بالالارئ مةن وتباسئ، بالالارئنئث ءئس-ارةكةتئ ءذشئن اتا-اناسئ مةن تؤعان-تؤئسقاندارئ جازئقسئز قؤدالانعان اقتاثداق زاماندئ باسئمئزدان وتكةرگةنبئز. ول زامان ءالئ ذمئتئلعان جوق. ونئ ةستةن شئعارماؤئمئز كةرةك. ال ةندئ ونئ ةستةن شئعارعاندار بولسا، مئنا استانامئزدئث ئرگةسئندة مالينوأكا دةگةن جةر بار، سول جةردة ايگئلئ «الجير» لاگةرئ بولعان، وندا قازئر مذراجاي بار. وسئنداي پئكئردئ كوتةرؤشئلةرگة، ءبئرئنشئ سونداعئ مذراجايدئ كورئپ، ويلانئپ بارئپ وسئ سذراقتئ كوتةرؤلةرئنة كةثةس بةرةر ةدئم.
- قوعامئمئزدا ءدئن ماسةلةسئنئث ؤشئعئپ بارا جاتقانئن بايقاپ وتئرمئز. ءاپ-ساتتة بذرق ةتة قالعان باتئس قازاقستانداعئ وقيعالار جاعامئزدئ ذستاتقانئ جاسئرئن ةمةس. بذعان دةيئن مذنداي دذنيةلةردئ ةلئمئزدة كورمةگةن سوث، راسئمةن دة، تاثعالئسئپ قالدئق. دةسةك تة، بذل وقيعالار ةلئمئزدة راديكالدئ توپتاردئث بار ةكةنئن كورسةتتئ. الايدا بذل جاعدايلاردئث بارلئعئن جاسئرئپ، «ءبئزدئث ةلدة تةرروريزم، ةكسترةميزم دةگةن جوق» دةگئمئز كةلةدئ. مذنئمئز دذرئس پا؟ «اؤرؤئن جاسئرعان ولةدئ» دةمةي مة؟ جالپئ، تةرروريزم جانة ةكسترةميزم تذرعئسئنان ةلئمئزگة قانداي باعا بةرة الاسئز؟
- ةلئمئزدئث كةيبئر وثئرئندةگئ سوثعئ كةزدةگئ قالئپتاسقان كذردةلئ جاعدايدئ جوققا شئعارئپ، وعان بايقاماؤشئلئق كةيئپ كورسةتؤئمئز، بذگئنگئ كذننئث تالابئنا ساي كةلمةيتئنئ ءسوزسئز. ءدئني سةنئم توثئرةگئندةگئ جاعداي، بذل - وتة ءبئر نازئك ماسةلة. تاؤةلسئزدئك العاننان كةيئن وسئ ءدئن ماسةلةسئ جونئندة، ءدئن توثئرةگئندةگئ كةيبئر اعئمداردئث ءئس-ارةكةتتةرئنة باقئلاؤ جاساؤ جاعئنان ءبئراز ولقئلئقتار جئبةرئپ العانئمئزدئ جاسئرؤعا بولمايدئ. دةگةنمةن، ءدال بذگئن قازاقستاندئ ةكسترةميزم، تةرروريزم ءورشئپ تذرعان ةلدةردئث ساناتئنا قوسؤدئث قاجةتئ جوق. ءسوز جوق، ةندئ بذرئنعئداي بذل ماسةلة جونئندة جايباراقاتتئق تانئتؤدئث دا كذنئ وتكةنئن ؤاقئتتئث ءوزئ كورسةتئپ وتئر.
سوندئقتان دا بذل ماسةلةنئ قولعا الئپ، ءبئر جذيةگة كةلتئرؤ بذگئنگئ كذننئث كذتتئرمةيتئن ماسةلةسئ دةپ ويلايمئن جانة سوعان بايلانئستئ قازئر مةملةكةت تاراپئنان ءبئراز شارالار ئسكة اسئرئلئپ جاتئر. ونئث ايعاعئ - وسئ جاقئندا پارلامةنتتة قابئلدانعان «ءدئني قئزمةت پةن ءدئني ذيئمدار تؤرالئ» زاثنئث جوباسئ.
الاشقا ايتار داتئم...
تاؤةلسئزدئككة ية بولعاننان بةرگئ 20 جئلدئث ئشئندة تالاي جةتئستئكتةرگة قول جةتكئزدئك. الةمگة تانئمال بولدئق، ةكونوميكامئز ءوستئ، تذرمئسئمئز جاقسارئپ، كذننةن-كذنگة استانامئز، قالالارئمئز، اؤئلدارئمئز كوركةيئپ جاتئر. وسئلاي تئزة بةرسةك، ءبئراز نارسة ايتؤعا، ماقتانؤعا بولادئ. ءبئراق الدا تذرعان شةشئلمةي كةلة جاتقان پروبلةمالار دا بارشئلئق. مةملةكةتئمئزگة، تاؤةلسئزدئگئمئزگة ءتونئپ تذرعان قاؤئپتئث بار ةكةنئنة كوز جذمؤعا بولمايدئ. سول ءذشئن قازاق حالقئ ءبئر بولؤئ كةرةك. حالقئمئزدئ جةرگئلئكتئ تذرعئندار نةمةسة ورالماندار دةپ، نة بولماسا - ناعئز قازاق، نة شالا قازاقتار دةپ بولؤگة بولمايدئ. بابالارئمئزدان قالعان «تورتةؤ تذگةل بولسا، توبةدةگئ كةلةدئ، التاؤ الا بولسا، اؤئزداعئ كةتةدئ» دةگةن قاعيداتتئ ءارقاشاندا ةسئمئزدة ساقتاؤئمئز اؤاداي قاجةت.
اأتور: سالتان ساكةن، استانا
دةرةككوزئ:«الاش ايناسئ» گازةتئ