قايئرجان سارسةبايةأ: قازئر انئقتالعان دةلدالدارعا أيزا بةرؤدةن باس تارتامئز
- بذرئن مئثداعان أيزا تاپسئرؤشئلاردئث قذجاتئن بئرنةشة قئزمةتكةر عانا قابئلداپ كةلگةن. قازئر جاعداي قالاي؟
- قازئر مذنداعئ قئزمةتكةرلةر سانئ سةگئز ادامعا دةيئن ءوستئ. كذندة قذجاتتاردئ قابئلداؤدا جةتئ ادام وتئرادئ. بةسةؤئ قازاق ذلتئنداعئ ازاماتتاردئ، ةكةؤئ باسقا ذلت وكئلدةرئن قابئلدايدئ. ارينة، كةزةك بار. أيزا اشقئسئ كةلةتئندةر ءالئ دة كوپ. ءبئراق ولاردئ رةت-رةتئمةن كذنئنة ةكئ ءجذز ادامنان ءبولئپ، ناقتئ كةلةتئن كذندةرئن بةلگئلةپ، قابئلداؤعا جازئپ قويدئق. قذجاتتارئن تاپسئرعان ازامات أيزاسئن جةتئ كذننةن كةيئن الادئ.
- كةزةكتة ون مئث ادام بار دةگةن راس پا؟
- ناقتئ ءتورت جارئم مئث ادام جازئلعان. ءبئراق بذرئن كذندةلئكتئ 40-50 ادامنئث قذجاتئ قابئلدانسا، قازئر كذندة 200 گة دةيئن ادامدئ قابئلدايمئز. كةلةسئ جئلدئث قاثتار ايئنان باستاپ ونئث سانئن 300 گة دةيئن كوبةيتةمئز. ءتئپتئ ءبئر كذندة ءبئر مئث أيزا الؤشئ كةلگةن جاعدايلار دا بولدئ. كةزةككة تذرعان ازاماتتار دا بار. بارئنة أيزا بةرئپ بولعانشا ءبئر اي، ءذش اي ةمةس، جارتئ نةمةسة ءبئر جئل كةتةدئ. كةلةر جئلئ جاعدايدئث تذزةلةتئنئنة سةنئمدئمئن.
- أيزا الؤدا جاعدايدئث ؤشئعؤئنا نة سةبةپ؟
- سوثعئ ةكئ-ءذش جئلدئث ئشئندة شةشئلمةي، قوردالانعان ماسةلةلةر جيئلا كةلة وسئنداي جاعدايعا اكةلدئ. أيزاعا قذجاتتار ؤاقئتئندا قابئلدانباي، الئنعان ءتولقذجاتتار سانئ از بولعان. وسئنداعئ قئزمةتكةرلةر سانئ دا جةتكئلئكسئز ةدئ. سول ؤاقئتتا كذنئندة 400-500 ادام جينالسا، تةك 40-50 قذجات قانا قابئلداناتئن. ةندئ سول جاعداي بئرةر ايدئث ئشئندة تولئق تذزةلة قويمايدئ.
- وسئ بئرنةشة ايدئث ئشئندة دةلدالدار ازايدئ ما؟
- ةگةر كةزةك جويئلئپ، قئزمةتكةرلةر اراسئندا سئبايلاستئق بولماسا، اركئم ءوز جونئمةن قذجاتتارئن تاپسئرئپ وتئرسا، وندا دةلدالداردئ كئم كةرةك ةتةدئ؟! قازئر، ماسةلةن، أيزا الؤشئ نومئرئن الئپ، وندا كورسةتئلگةن ؤاقئتپةن كةلةدئ. نومئرلةردئ جئلدئث سوثئنا دةيئن بةردئك. ءبئراق شذعئل كةتؤگة ءماجبذر بولعاندار، وقؤعا، ءولئم-جئتئمگة، توي-تومالاققا باراتئندار بار. ولار كةزةكسئز قابئلدانادئ. ءبئراق قذجاتتارئنئث راستئعئ مذقيات تةكسةرئلةدئ. قئزمةتكةرلةردئث ءتيئستئ قذرال-جابدئقپةن قامتاماسئز ةتئلؤئ دة ماثئزدئ. ماسةلةن، ءتولقذجاتتاردئ تةكسةرةتئن قذرال («پاسپورتتئق رةيدةر») بئرةؤ عانا. كةيدة ينتةرنةت بولماسا، جذمئس تا توقتاپ قالادئ. ةگةر ءبئر كذن جذمئس كئدئرسة، ةكئ ءجذز ادام ايعايلاپ شئعا كةلةدئ. ارينة، نةشة ءتذرلئ قؤلئق-سذمدئققا ذيرةنئپ قالعان دةلدالدار اقشالارئنان وثاي ايئرئلعئسئ كةلمةيدئ. بذرئن أيزا الؤشئلار اقپاراتتئ قايدان الارئن بئلمةيتئن. سودان ولار قذرتشا ورمةلةگةن دةلدالدارعا ذرئنئپ، اقشاسئنان قاعئلاتئن. قازئر انئقتالعان دةلدالدارعا أيزا بةرؤدةن باس تارتامئز. ةندئ ولار: «ءبئزدئث نانئمئزدئ الئپ جاتئر» دةپ نارازئلئق بئلدئرؤدة ةكةن. ءتولقذجاتتئق-أيزالئق قئزمةتتئث سوثعئ تةحنولوگيالارمةن جاسالعان سايتئن اشئپ جاتئرمئز. ةندئ سايتتا «پئكئر قالدئرؤ» دةگةن بولئمئندة اركئم سئن، ارئز، شاعئم، ذسئنئستارئن قالدئرا الادئ. ياعني سايتتا أيزالئق ءتولقذجات قئزمةتئنئث بارلئق قئزمةتكةرلةرئنئث سؤرةتتةرئ تذرادئ. سولارعا قاراپ، ءاربئر ينتةرنةت پايدالانؤشئ وزئنةن بئرةؤ اقشا تالاپ ةتسة، سونئ اشةكةرةلةپ، جازا الادئ. ةگةر جةمقورلئق فاكتئلةرئ انئقتالعان جاعدايدا قئزمةتكةر جذمئستان شئعارئلئپ، ونئث ءئسئ تةرگةؤگة دةيئن اپارئلؤئ مذمكئن. قازاق قاؤئمئنا اقپارات جةتئسپةگةندئكتةن، ماسةلةن، ولار جازعا قاراي أيزا الؤدئ كوبةيتةدئ. ال قئستا كةلئپ، جازعا الدئن الا أيزا اشتئرؤعا بولاتئنئن بئلمةيدئ. حالئق قاتةسئز - سئنشئ. ءبارئن ؤاقئت كورسةتةدئ. سان كةلدئ، ةندئ بئزگة ساپا كةرةك.
- ءوز ارالارئثئزدا جةمقورلاردان ارئلدئق دةپ ايتا الاسئز با؟
- ءجذز پايئز ايتا الامئن. ءبئزدئث قئزمةتكةرلةر ونداي ئسكة بارمايدئ. ةگةر ونداي جاعداي انئقتالئپ جاتسا، ءتيئستئ ناقتئ شارا قولدانئلئپ، قاجةت بولسا، ءوزئم ارئزدانئپ، شارا قابئلدايمئز.
- أيزا الؤعا كةلگةندةر «أيزالئق قئزمةت كورسةتةتئن بولئمشةلةردئ نةلئكتةن قذلجادان، شاؤةشةكتةن، التايدان اشپاسقا؟» دةپ سذرايدئ. سوندا قالئث قازاقتئث ءبارئ ذرئمجئگة قاراي سابئلماس ةدئ...
- بذل سذراقتئ قازاق-قئتاي كةلئسئمدةرئندة كوتةرئپ كةلةمئز. ءبئراق قئتاي تاراپئ كةلئسئمئن بةرمةي: «ذرئمجئدةگئ قئزمةتتئ تولئقتاي پايدالانباي وتئرسئزدار. ادامدارئثئز از. جذمئس جذيةسئ رةتتةلمةگةن. ةگةر بذل جذمئس جذيةلةنسة، باسقا قالادان جاثا أيزالئق قئزمةت اشؤ قاجةتتئلئگئ وزئنةن-ءوزئ جويئلادئ» دةپ وتئر. قازئر جةدةل پوشتا قئزمةتئمةن كةلئسئمگة كةلئپ جاتئرمئز. ياعني، باسقا وثئردة تذراتئن ازاماتتار ذرئمجئگة قذجاتتارئن تاپسئرعاننان كةيئن أيزانئ پوشتا ارقئلئ الاتئن بولادئ. سوندا ذرئمجئگة كةلؤ قذنئ 800 يؤان بولسا، پوشتامةن ذيئندة قذجاتتئ الؤعا 25 يؤان عانا كةتةدئ.
- ذرئمجئدة كونسؤلدئق اشؤ تؤرالئ ماسةلةنئث كوتةرئلگةنئنة ون جئلدان استئ. بذل ماسةلة نةگة ءالئ شةشئلمةؤدة؟
- بذل ماسةلة ةث جوعارعئ مةملةكةتتئك دةثگةيدةگئ ءار ءتذرلئ كةزدةسؤلةردة ذنةمئ كوتةرئلةدئ. ءبئراق وعان قئتاي تاراپئ ءالئ كذنگة دةيئن: «ؤاقئتئ كةلگةن جوق» دةپ رذقساتئن بةرگةن جوق.
دةرةككوزئ:«ايقئن» گازةتئ
اؤةلگئ سذحبات «سان كةلدئ، ةندئ ساپا كةرةك» دةگةن اتپةن بةرئلگةن.