مامبةت قويگةلديةأ: بوكةيحانوأ - گانديمةن تةثدةس تذلعا

استانا. 12- قئركذيةك. قازاقپارات. بيئل ءاليحان نذرمذحامةد ذلئ بوكةيحاننئث تؤعانئنا 145 جئل تولادئ. 13- قئركذيةكتة استانادا ل.ن.گؤميلةأ اتئنداعئ ؤنيأةرسيتةتتة ذلئ قايراتكةردئث ءومئرئ مةن قئزمةتئنة ارنالعان حالئقارالئق عئلئمي كونفةرةنسيا وتپةكشئ. وسئ وقيعاعا وراي تاريحشئ مامبةت قويگةلديةأپةن سذحباتتاسقان ةدئك. وقئرمان نازارئنا سول سذحباتتئ ذسئنئپ وتئرمئز.
None
None

- وتكةن عاسئردئث 1980-90- جئلدارئ ارالئعئندا بيلئك تاراپئنان ارنايئ قذرئلعان كوميسسيا ا.بايتذرسئنوأ، ش.قذدايبةرديةأ، م.دؤلاتوأ جانة باسقا دا «الاش» قوزعالئسئ قايراتكةرلةرئنة بايلانئستئ ارنايئ رةسمي اقتاؤ قذجاتتارئن دايارلاپ، ولار باسپا سوزدة جاريالاندئ. ال ءاليحان بوكةيحانوأتئث قئزمةتئنة قاتئستئ مذنداي قذجات قابئلدانئپ، جارئق كورگةن جوق. ءا. بوكةيحانوأ «الاش» قوزعالئسئنئث باسشئسئ، ليدةرئ ةمةس پة ةدئ؟

- مذنداي ساؤالدئ كةزئندة وسئ اقتاؤ كوميسسياسئن باسقارعان نةمةسة ونئث جذمئسئنا تئكةلةي ات سالئسقان كئسئلةرگة قويعان ءجون بولار. ال مةن وسئ تاقئرئپقا تئكةلةي قاتئسئ بار ءبئر-ةكئ فاكتئگة عانا توقتالايئن.

1990- جئلئ «ةگةمةن قازاقستان» گازةتئنئث قاثتارداعئ ءذش سانئندا مةنئث ءا.بوكةيحانوأتئث قئزمةتئ جانة كوزقاراستئق ذستانئمئنا ارنالعان «قؤاندئم تذندة ءجذرئپ كذن شئعار دةپ...» اتالاتئن ماقالام جارئق كوردئ. سول كةزدةگئ ءوزئم قئزمةت جاسايتئن پارتيا تاريحئ ينستيتؤتئ باسشئلئعئنئث كةلئسئمئنسئز ماتةريالدئ جاريالاعان ءذشئن مةنئث ءئسئم ءبولئم قئزمةتكةرلةرئنئث تالقئسئنا ءتذسئپ، ةسكةرتؤ الدئم.

سوندا وپپونةنتتةرئمنئث ماقالاعا قارسئ ايتقان ءؤاجئ: بوكةيحانوأ - كوممؤنيستئك يدةولوگيانئ قابئلداماعان، كةثةستئك بيلئككة قارسئ قازاق ذلتشئلدارئنئث، «الاش» قوزعالئسئنئث كوسةمئ. ياعني «الاش» قوزعالئسئ جانة قازاق ذلتشئلدئعئ بذل ذلت مذددةسئنة قايشئ قذبئلئستار ةكةن. مةنئث ذستانئمئمدئ سئنعا العان ينستيتؤت قئزمةتكةرلةرئنئث ءبارئ دةرلئك تالقئعا تذسكةن ماقالانئ وقئعان جوق-تئن. ويتكةنئ، ولار قازاق تئلئننةن ماقذرئم باسقا ذلتتئث وكئلدةرئ، سونداي-اق ءوز انا تئلئندة جازئپ، وقي المايتئن قازاقتار ةدئ.

- الايدا، «تاياق جةگةن» تاقئرئبئثئزعا كةيئن قايتا ورالئپ، تذبةگةيلئ زةرتتةؤگة كئرئستئثئز عوي...

- قايتا سول تالقئلاؤ مةنئث كوثئلئمدة سةنئم وتئن جاقتئ. پارتيانئث ورتالئق كوميتةتئنئث قاراؤئنا ذسئنؤ ءذشئن ءا.بوكةيحانوأتئث ءومئرئ مةن قئزمةتئ جونئندة انئقتاما دايارلادئم. ذمئتپاسام، كوميسسيا ءتوراعاسئ اقمولا وبلئستئق پارتيا كوميتةتئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ اندرةي گةورگيةأيچ براؤن ةدئ. كوميسسيا وتئرئسئنا كةيدة پارتيا تاريحئ ينستيتؤتئنان ءتذرلئ انئقتامالار دايارلاعان عئلئمي قئزمةتكةرلةر دة شاقئرئلاتئن. بذل جولئ سونداي قئزمةتكةردئث ساناتئندا ماجئلئسكة قاتئسؤئما تؤرا كةلدئ. وتئرئستئث سوثئن الا ءاليحان بوكةيحانوأتئ اقتاؤ جونئندة انئقتاما اأتورئ رةتئندة ماعان ءسوز بةرئلدئ. مةن التئ بةتتئك قذجاتتئث مازمذنئن قئسقا بايانداپ شئقتئم. ءا.بوكةيحانوأتئ اقتاؤدئث ةرتة ةكةندئگئن ايتئپ، كوميسسيا قذرامئنداعئ ةكئ اكادةميك اعايئم (ءبئرئ فيلوسوف، ءبئرئ تاريحشئ) سويلةدئ. مةنئث ذسئنئسئم ورئندئ ةكةندئگئن جاقتاعان جالعئز ا.گ.براؤن بولدئ. ءسويتئپ، مةنئث ذسئنئسئم وتپةي قالدئ. بذل 1990- جئلدئث ءساؤئرئ ةدئ.

سونداعئ قارسئ پئكئر بئلدئرگةن كئسئلةردئث ءؤاجئ: «الاش» قوزعالئسئنئث تاريحئ ءالئ تولئق زةرتتةؤگة الئنعان جوق. الاش قايراتكةرلةرئ كوممؤنيستئك پارتياعا، كةثةس ذكئمةتئنة قارسئ لاگةردة بولدئ. ال ءا.بوكةيحانوأ «الاش» قوزعالئسئنئث كوسةمئ، قازاق ذلتشئلدئعئنئث نةگئزئن قالاؤشئ، باس تةورةتيگئ. «الاش» تذلعالارئنئث قئزمةتئن قايتا قاراؤ بارئسئندا نةگئزگة الئنعان ولشةمئن، بئرئنشئدةن، ولاردئث كةثةستئك بيلئككة، كوممؤنيستئك يدةياعا قاتئناسئ، ةكئنشئدةن، تذلعانئث ذلت ماسةلةسئندةگئ ذستانئمئ ةدئ. ول كةزدة كوممؤنيستئك يدةياعا قارسئلئق جانة قازاق ذلتشئلدئعئ - ةش اقتاپ الؤعا جاتپايتئنداردئث قاتارئندا.

بذل مةزگئلدة ا.بايتذرسئنوأ، م.دؤلاتوأ جانة باسقا الاش قايراتكةرلةرئن اقتاؤ جونئندة قاؤلئلار قابئلدانئپ قويعان. ال «الاش» قوزعالئسئنئث، ياعني جاثا ساپاداعئ ذلت-ازاتتئق كذرةستئث نةگئزئن قالاؤشئلار رةتئندة مويئندالعان وسئ ءذش تذلعا - ءا.بوكةيحانوأ، ا.بايتذرسئنوأ جانة م.دؤلاتوأ ةمةس پة ةدئ؟! سوعان بايلانئستئ الةكةثنئث نةگة اقتالماي قالعانئ ساؤالدئث تؤئنداؤئ زاثدئلئق دةپ قابئلداؤعا بولادئ.

- كةثةستئك بيلئك ءالئ بار كةزدة مذنداي اقتاؤ قذجاتتارئن قابئلداؤ قيئن بولسا كةرةك. ال تاؤةلسئزدئك العاننان كةيئن مذنداي قذجات جونئندة ايتؤدئث ءوزئ ورئنسئز ةمةس پة؟

- بذل رةتتة، ماسةلةن، تاؤةلسئز مةملةكةتئمئزدئث ذلتتئق تاريحتئ جاثعئرتؤعا، قوعامدا جاثا تاريحي سانانئ قالئپتاستئرؤعا بايلانئستئ قابئلداعان شةشئمدةرئ مةن اتقارعان ئستةرئ، ءسوزسئز، اؤقئمدئ. ةلباسئنئث «الاش» قوزعالئسئنئث 90 جئلدئعئن اتاپ ةتؤ جونئندةگئ قاؤلئسئنئث ءوزئ ءبئراز نارسةنئ اثعارتسا كةرةك.

دةگةنمةن، ءا.بوكةيحانوأتئث ءومئرئ مةن قئزمةتئنة بايلانئستئ بيلئك تاراپئنان ارنايئ قذجات قابئلداؤ ءالئ دة بولسا ءوز وزةكتئلئگئن جوعالتقان جوق. نةگة؟ قئسقا عانا ايتئپ وتةيئن. بئرئنشئدةن، ءا.بوكةيحانوأ جاي قاتارداعئ ذلت-ازاتتئق قوزعالئسئنئث بةلسةندئ تذلعاسئ ةمةس. ول جاثا مازمذن، سيپاتتاعئ قازاق ازاتتئق قوزعالئسئنئث نةگئزئن قالاؤشئ كوش باستاؤشئسئ، ليدةرئ. ونئث ازاتتئق قوزعالئسئن جاثا ينتةللةكتؤالدئق دةثگةيگة كوتةرؤ ئسئندةگئ ةثبةگئن كةزئندة بذكئل ةل-جذرتئ، پاتشالئق جانة كةثةستئك بيلئكتةر مويئنداعان. وتكةن عاسئردا ءذندئ حالقئ ءذشئن ماحاتما گاندي، قئتاي حالقئ ءذشئن سذن جذث شان قانداي ماثئزدئ قئزمةت اتقارسا، قازاق حالقئ ءذشئن ءاليحان بوكةيحان دا سونداي مازمذن جانة باعئتتا قئزمةت جاسادئ. بذل رةتتة، ارينة، قازاق ازاتتئق قوزعالئسئنئث تةك وزئنة عانا تيةسئلئ قايتالانباس تاريحي جاعدايدا جذرگةندئگئن ةسكةرگةنئمئز ءجون.

ةكئنشئدةن، ءاليحان نذرمذحامةد ذلئ جاثا تاريحي جاعدايدا (XX ع. باسئ) قازاق ذلتتئق مةملةكةتتئگئن جاثعئرتؤ ءئسئن تةوريالئق جانة پراكتيكالئق تذرعئدان قولعا الئپ، زامان سذرانئسئنا لايئق ولشةؤسئز كوپ جذمئس اتقارعان تذلعا. ونئث بةلسةندئ دة ماقساتتئ قئزمةتئنئث ناتيجةسئندة قازاق ةلئنئث جةر ماسةلةسئ رةسةي دؤماسئنئث مئنبةرئنةن ذزدئكسئز قويئلئپ، دةموكراتيالئق كذشتةردئث نازارئنا ئلئكتئ، يمپةريالئق ورتالئق قازاق ازاتتئق قوزعالئسئنئث تالاپ-تئلةكتةرئمةن ةسةپتةسؤگة ءماجبذر بولدئ.

ءاليحان نذرمذحامةد ذلئنئث قاجئرلئ ةثبةگئنئث ارقاسئندا قازاق ازاتتئق قوزعالئسئ زامان سذرانئسئنا لايئق دةثگةيگة كوتةرئلدئ. ذلت تاريحئنداعئ باعدارلامالئق ماقساتتئ كوزدةگةن تذثعئش ساياسي پارتيا - «الاش» ومئرگة كةلدئ، ذلتتئق مةملةكةتتئك يدةياسئن ئسكة اسئرؤدئ كوزدةگةن الاشوردا ذكئمةتئ قذرئلدئ. كةيئنگئ تاريح كورسةتئپ بةرگةندةي، ءا.بوكةيحانوأ باسشئلئق جاساعان بذل ةكئ قذرئلئم قازاق ذلت-ازاتتئق قوزعالئسئنئث دذرئس جولدا تذرعاندئعئنئث جانة بيلئك ءورئسئنئث ناقتئ ايعاعئ بولاتئن. بذگئنگئ ذلتتئق تاريحناما ءبئر اؤئزدان بذل تاريحي قذبئلئستاردئ وسئ ذستانئم تذرعئسئنان باعالايدئ.

ياعني پاتشالئق جانة كةثةستئك بيلئكتةر جاعدايئندا ساياسي قئزمةتئ ءذشئن ذدايئ قؤعئن-سذرگئن جاعدايئندا ءومئر سذرؤگة ءماجبذر بولعان، ةث سوثئندا اتئلعان (1937) ءاليحان بوكةيحانوأتئث ءومئر جولئ جونئندة ارنايئ رةسمي قذجات قابئلداؤ، بذل جةكة تاريحي تذلعانئث ذلت الدئندا سئثئرگةن ولشةؤسئز زور ةثبةگئن مويئنداؤ عانا ةمةس، سونئمةن بئرگة الاش قوزعالئسئنئث ةل تاريحئنداعئ ءوزئنة تيةسئلئ تابيعي دا زاثدئ ورنئن مويئنداؤ دةگةندئ بئلدئرةدئ. باسقاشا ايتقاندا، مذنداي مارتةبةلئ قذجاتتئ قابئلداپ، جاريا ةتؤ، كةش بولسا دا، تاريحي ادئلةتتئلئكتئث سالتانات قذرؤئ، سونداي-اق كةيئنگئ ذرپاقتئث اعا بؤئن الدئنداعئ ءوز پارئزئن ورئنداؤئ ةكةندئگئن بئلدئرسة كةرةك. سونئمةن بئرگة مذنداي قادام نةگئزگئ ماسةلةدة ذرپاقتار اراسئنداعئ ءوزارا ساباقتاستئقتئث ذزئلمةگةندئگئنئث دة ايعاعئ بولماق. بذل مةنئث كوپ جئلدان بةرئ «الاش» قوزعالئسئ تاريحئن زةرتتةؤشئ رةتئندة پئكئرئم، ونئث باسقا بئرةؤلةردئث ذستانئمدارئنا سايكةس كةلمةؤئ دة مذمكئن. ذشئنشئدةن، يمپةريالئق كذشتةرمةن يدةولوگيالئق كذرةستة جةثئلئس تاپقان ةلمئز. ونئ مويئنداماي، ءوز مذددةمئز ءذشئن كذرةسكة جةتة الامئز با؟

- كةزئندة كةثةستئك يدةولوگيا ءا.بوكةيحانوأ باستاعان الاش زيالئلارئنا قازاق ذلتشئلدارئ رةتئندة ايئپ تاقتئ. بذگئنگئ قوعامدا تةك بوكةيحانوأتئ عانا ةمةس، سول سياقتئ ءمذستافا شوقايدئ، احمةت بايتذرسئنوأتئ، باسقا دا الاش ازاماتتارئن ذلتشئلدار رةتئندة قابئلدايتئندار از ةمةس. «سةنترالنايا گازةتا» دةگةن قاراعاندئدا شئعاتئن باسئلئم (18.11.2006 ءا.بوكةيحانوأ تؤرالئ)، سونداي-اق (04.08.2011) وسكةمةندئك ءبئر باسئلئم م.شوقايعا بايلانئستئ س.ماكةيةأ دةگةننئث «كاك چةرنوة ستانوأيتسيا بةلئم» اتتئ ماقالاسئن باستئ. «چةرنوة» دةپ وتئرعانئ كئم ةكةندئگئ، ارينة، تذسئنئكتئ. ماعان تذسئنئكسئز نارسة، وسئنداي كوثئل كذيئن بئلدئرةتئندةردئث ايتپاعئ نة؟

- مذنداي ذستانئمداعئلار ؤاقئت كوشئنةن قالئپ قويعان جانداردئ ةسكة سالادئ. ولار - ك س ر و-نئث ئدئراؤئ، بذل - تاريح ذكئمئ ةكةندئگئن، سوندئقتان دا ونئ كةيئن قايتارؤ مذمكئن ةمةس دةگةندئ تذسئنة الماي، كذنئ وتكةن جالعان قذندئلئقتارعا ءذمئت ارتئپ شارشاپ جذرگةندةر.

ةندئ قاراعاندئ گازةتئندةگئ «جانجال» جونئندة. مةن جؤرناليست مةزةنسةأانئث ماقالاسئنا بايلانئستئ «جاس قازاق» گازةتئنئث ءتئلشئسئ ةرةنعايئپ قؤاتاي ذلئنا سذحبات بةردئم ((48، 8.12.2006). وندا قاراعاندئداعئ لةنين اتئنداعئ كوشةنئ ءا.بوكةيحانوأ اتئنا اؤئستئرؤ جونئندة ذسئنئستئث ورئندئ ةكةنئن ايتتئم. وسئ باسئلئمنئث 2006- جئلعئ 22- جةلتوقسانئنداعئ سانئندا قاراعاندئلئق 48 ازاماتتئث قولداؤ حاتئ جاريالاندئ. وسئ جاعدايدئث ارتئن الا قازاقستان تاريحشئلارئ قاؤئمداستئعئنان سول كةزدةگئ وبلئس اكئمئنئث اتئنا ءا.بوكةيحانوأتئث 140 جئلدئعئنا بايلانئستئ ة.بوكةتوأ اتئنداعئ ؤنيأةرسيتةتتة عئلئمي كونفةرةنسيا وتكئزئپ، جةرگئلئكتئ جذرتپةن تاريحي تذلعانئث ءومئرئ مةن قئزمةتئ جونئندة اثگئمة وتكئزؤدئ ذسئندئم. وبلئس اكئمئنةن جاؤاپ بولمادئ، ال ؤنيأةرسيتةت پرورةكتورئنان مذنداي شارا وتكئزؤ مذمكئن ةمةستئگئ تؤرالئ حات كةلدئ. ءسويتئپ، قاراعاندئدا ءا.بوكةيحانوأ اتئنا كوشةگة بةرؤ ارةكةتئ ناتيجةسئز اياقتالدئ.

2007- جئلئ بالقاش قالاسئنداعئ ذكئمةتتئك ةمةس ذيئمداردئث باستاماسئمةن «الاش» قوزعالئسئنئث 90 جئلدئعئ اتالئپ ءوتتئ. ارنايئ شاقئرئلعان قوناق رةتئندة كونفةرةنسيادا بايانداما جاسادئم. ءوز سوزئمدة بالقاش قالاسئنان قئرئق شاقئرئم جةردة - بالقاش كولئنة كةلئپ قذياتئن توقئراؤئن وزةنئنئث بويئندا بوكةيحانوأتار اؤلةتئنئث زيراتئ بار ةكةندئگئن، سوندا الةكةثة دة ارنالئپ قويئلعان قذلپئتاس بار ةكةندئگئن، ال قايراتكةردئث اتاجذرتئنداعئ قالادا وسئنداي ذلئ تذلعانئ ةسكة سالارلئقتاي ةشقانداي دا بةلگئنئث جوق ةكةندئگئن ايتتئم. قالا اكئمئ ايتئلعان پئكئردئ تئثداپ وتئردئ. وكئنئشكة قاراي، مئنة، سودان بةرئ 4-5 جئلدا قاراعاندئ وبلئسئ مةن بالقاش قالاسئندا الةكةثة ارنالئپ مئناداي-مئناداي شارالار ئسكة اسئپتئ دةگةن ءسوزدئ ةستئگةنئم جوق. مئنة، بذل باياندالعان جاعداي بئزدة ذلت پةن ونئث ءتول تاريحئ، ذلت پةن مةملةكةت اراسئندا ورتاق تةكتئلةؤ پروسةسئنئث باياؤ، ءالسئز ءجذرئپ جاتقاندئعئنئث كورئنئسئ.

- كةيبئرةؤلةر الاش قايراتكةرلةرئ تؤرالئ اثگئمة قوزعاعاندا، قازاقتئ ذلتشئل ةتئپ كورسةتؤگة ذمتئلاتئن سياقتئ. قازاق ءوزئ ذلتشئل حالئق پا؟ بذل تؤرالئ نة ايتاسئز؟

- زامان وزگةرسة دة، وسئ 20- عاسئردئث العاشقئ جارتئسئندا قازاق ذلتشئلدئعئنا بايلانئستئ نةگئزسئز، جاثساق پئكئرلةر ةستئلئپ قالادئ. ماسةلةن، ءا.بوكةيحانوأ باستاعان «الاش» باسشئلارئ «ءبئر عانا ذلتتان تذراتئن مةملةكةت قذرؤدئ كوزدةدئ نةمةسة ولاردئث قئزمةتئندة ذلتتئق ةمةس رؤلئق-جذزدئك مذددةلةر باسئم ءتذسئپ جاتتئ»، ت.س.س.

وسئ رةتتة مئناداي جاعدايلاردئ ةسكةرگةنئمئز ءجون. ءبئزدئث تاريحئمئزدا، ينشاللا، جاعئمسئز، اگرةسسيأتئك مازمذنداعئ ذلتشئلدئق كورئنئس العان ةمةس. ونداي فاكتئنئ ةشكئم دة كةلتئرة المايدئ. ال قازاق زيالئلارئ تاراپئنان بايقالعان-مئس «بؤرجؤازيالئق ذلتشئلدئق» كةثةستئك يدةولوگيا قولدان جاساعان اثئز (ميف). 1986- جئلعئ جةلتوقسانداعئ ذلت-ازاتتئق قوزعالئسئنا بايلانئستئ ك پ س س ورتالئق كوميتةتئ شئعارعان «قازاق ذلتشئلدئعئ» دا وسئ قاتارداعئ نارسة.

ال 20- عاسئردئث العاشقئ شيرةگئندة كورئنئس تاپقان قازاق ذلتشئلدئعئنا كةلسةك، بذل الةمدئك كونتةكستة العاندا تولئق تابيعي قذبئلئس بولاتئن. سوندئقتان دا دج.نةرؤ ذلتشئلدئق بذل مةزگئلدة «بذكئل ازيا ةلدةرئندة ذستةم قذرعان پروگرةسشئل كذش بولدئ» دةپ اتاپ كورسةتتئ (نةرؤ دج. وتكرئتية ينديي. كنيگا 2-ايا م.، 1989، س.111).

20- عاسئر باسئنداعئ قازاق قوعامئ جاعدايئندا ءبئلئمدئ جانة سانالئ ازاماتقا ذلتشئلدئق ذستانئمئندا بولماؤ مذمكئن دة ةمةس-تئن. مئرجاقئپ دؤلات ذلئ ايتقانداي، سول تاريحي جاعدايدا قازاق قوعامئندا «شئن ذلتشئلدئث ءوزئ از ةدئ، ذلتشئل ةمةستةردئث كوبئ ءوزئمشئل، دارةجةقذمار، زورلئقشئل ةدئ».

بذل مةزگئلدةگئ قازاق ذلتشئلدئعئنئث ءوزئ اعارتؤشئلئق سيپات الدئ. بذل تذرعئدان العاندا، اباي مةكتةبئنةن العاندا ذلتشئلدئق، ياعني ءوز ذلتئ - قازاق ةلئنئث كةمشئلئگئن اشئق سئنعا الئپ، ونئمةن ئمئراسئز كذرةسكة شئققان سئنشئل ءارئ قورعانئس ذلتشئلدئق بولاتئن.

ازيا ةلدةرئنة دةيئن ХIХ عاسئردا قوعامدئق ويداعئ ذلتشئلدئق اعئمئ ةؤروپادا دا كورئنئس تاپتئ. مئنة، وسئ ءوز تابيعي قالئپتاسؤ جانة دامؤ جولئنان وتكةن باتئس جانة شئعئس ةلدةرئندةگئ ذلتشئلدئق اعئم ذلتتئق مةملةكةتتةردئث (ناسيا-گوسؤدارستأو) ومئرگة كةلؤئمةن اياقتالدئ. ال ونئ قذرؤ ءذشئن كذرةس جذرگئزگةن ساياسي توپ جاپپاي قؤعئن-سذرگئن قذربانئ بولعان جوق.

بئزدةگئ جاعداي مذلدةم باسقاشا قالئپتاستئ. قازاق ذلتشئلدئعئ يدةياسئن نةگئزدةپ، ونئ ئسكة اسئرؤدئ قولعا العان ءاليحان بوكةيحانوأ باستاعان ساياسي توپ ةكئ بيلئك تذسئندا دا قؤعئن-سذرگئن جاعدايئندا ءومئر ءسذرئپ، سوثعئ كةثةستئك بيلئك ولاردئ تذگةلدةي دةرلئك جويئپ جئبةردئ.

قؤعئن-سذرگئن قذربانئ بولعان ذلت زيالئلارئمةن بئرگة ذلتتئق مةملةكةتتئك يدةياسئ دا، ذلت ءومئرئ دة داعدارئسقا ذشئرادئ. ءاليحان بوكةيحانوأقا، الاش يدةياسئنا بايلانئستا قوعامدا بايقالاتئن سامارقاؤلئق، مئنة، وسئ داعدارئستئث سالدارئ.

«الاش» قوزعالئسئ تاريحئن ءبئلئم جذيةسئندة وقئتؤ، الاش قايراتكةرلةرئنئث مذراسئ مةن قئزمةتئن كةث ناسيحاتتاؤ ءئسئن بذگئنگئ سذرانئسقا لايئق دةثگةيگة كوتةرؤ قاجةت. بذل - ءبئزدئث مئندةتئمئز.

اثگئمةلةسكةن عابيدوللا جادئگةر

دةرةككوز: «نذر استانا» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار