كونستيتؤسيا - قازاقستان حالقئنئث بذگئنئ مةن بولاشاعئنئث ايناسئ

پارات /جاثاگذل سةردالئ/ - بيئل اتا زاثئمئزدئث قابئلدانعانئنا 16 جئل تولئپ وتئر. 1995- جئلئ 30 -تامئزدا وتكةن رةفةرةندؤمدا قابئلدانعان اتا زاث سودان بةرئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث حالقئ ءذشئن قئزمةت ةتئپ كةلةدئ. قازئر كذن ساناپ جاثا وسئ مةملةكةتتئك مةرةكة جاقئنداي تذسؤدة.
None
None

وسئعان وراي ءبئز قئزئلوردا وبلئستئق پروكؤرورئنئث اعا كةثةسشئسئ، پروكؤراتؤرا باسپاءسوز قئزمةتئنئث جةتةكشئسئ سايا تةمئربةك وأانئ اثگئمةگة تارتقان ةدئك.

- ةلئمئزدئث اتا زاثئنئث قابئلدانؤئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث پرةزيدةنتئ نذرسذلتان ءابئش ذلئنئث كوپتةگةن دةموكراتيالئق باستامالارئنا نةگئز بولئپ، مةملةكةتئمئزدئث سةنئمدئ نةگئزئنة اينالدئ. قازئرگئ تاثدا تاؤةلسئز قازاقستان ةكونوميكالئق، الةؤمةتتئك جانة مادةني دامؤدئ جذزةگة اسئراتئن، الةمدئك قاؤئمداستئققا ءوز ذستانئمئن بةكئتكةن ةل رةتئندة كورئنئپ وتئر، - دةدئ ول. - ءار ةلدئث ءوزئنئث اتا زاثئ، وزئندئك ذستانئمئ بولاتئنئ ءسوزسئز. وسئنداي اتا زاثئمئزدئث قابئلدانعانئ بذكئل قازاقستاندئقتاردئ زور قؤانئشقا بولةدئ.

كونستيتؤسيا - بذل الةؤةتتئ بئرلئك پةن بولاشاق جةتئستئكتةرگة جول اشاتئن التئن كئلت. سوندئقتان زاثمةن ءجذرؤ، زاثدئ سئيلاؤ ءار ازاماتتئث بورئشئ. تاؤةلسئز قازاقستان ازاماتتارئنئث قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئن قورعاي وتئرئپ، كونستيتؤسيا ءبئلئم الؤعا، ةرئكتئ ةثبةك ةتؤگة، ءوز ازاماتتئعئمئزدئ اشئق بئلدئرؤگة قذقئق بةردئ.

ةلباسئمئزدئث باسقارؤئمةن قازاق جةرئندة جذزدةن استام وزگة ذلت وكئلدةرئ بةيبئت ءومئر سذرؤدة. مةملةكةتئمئزدة ادام قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئن قورعاؤعا تولئق كةپئلدئك بةرئلةدئ. جئلدان-جئلعا ةكونوميكامئز دا ئلگةرئلةپ جئلجئپ كةلةدئ. مذنئث بارلئعئ اتا زاثئمئزدا جازئلعان قاعيدالاردئث جذزةگة اسقاندئعئنئث ايقئن بةلگئسئ.

ةلئمئزدئث اتا زاثئ جذزدةگةن جئلدار بويئ قالئپتاسقان ادامزات بالاسئنئث جالپئ قذندئلئقتارئن ءوز بويئنا ءسئثئردئ. كونستيتؤسيامئزدا ادامداردئث تابيعي قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئ، بيلئك ينستيتؤتتارئن دةموكراتيالئق جولمةن قالئپتاستئرؤ جانة دامئتؤ، قازاقستان اؤماعئندا ازاماتتئق قوعام قذرؤ تؤرالئ دذنيةءجذزئ تانئعان پروگرةسسيأتئك يدةيالار بةكئتئلدئ. ول ةلئمئزدة سان الؤان يدةولوگيالئق، سةنئمدئك، ذلتتئق، ازاماتتئق ذجئمدار مةن توپتاردئث بئرلةسئپ بةيبئت ءومئر ءسذرؤئن قامتاماسئز ةتؤگة باعئتتالعان. كونستيتؤسيامئزدا بةكئتئلگةن نورمالار قازاقستان رةسپؤبليكاسئن گذلدةندئرؤ ماقساتئندا ةلئمئزدئث بارلئق ازاماتتارئنئث بئرلةسئپ، ءبئر جةثنةن قول، ءبئر جاعادان باس شئعارئپ قئزمةت ةتؤلةرئ ءذشئن جاعدايلار جاسايدئ.

عاسئرلار بويئ تاؤةلسئزدئكتئ ارمانداعان قازاقستان حالقئنئث بذل كونستيتؤسياسئ، الدئثعئلارئنا قاراعاندا، ادامزات دامؤئنئث عالاماتتئق ذردئسئنة ساي قازئرگئ زامانعئ ليبةرالدئ-دةموكراتيالئق قذندئلئقتاردئ تولئعئراق بةكئتؤئمةن ةرةكشةلةنةدئ. كونستيتؤسيا جةكة تذلعا جانة ونئث ءومئرئن، قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئن رةسپؤبليكانئث ةث قئمبات قازئناسئ رةتئندة تانئپ، مةملةكةتتةن ولاردئث ورئندالؤئنا جاعدايلار جاساؤئن تالاپ ةتةدئ.

كونستيتؤسيا قازاقستان رةسپؤبليكاسئن دةموكراتيالئق مةملةكةت دةپ جاريالايدئ. ونئث دةموكراتيالئلئعئ، ةث الدئمةن، مةملةكةت ئشئندة حالئق باسقارؤئن قامتاماسئز ةتؤئنةن كورئنةدئ. اتا زاثنئث 3-بابئنئث 1-تارماعئندا مةملةكةتتئك بيلئكتئث بئردةن-ءبئر باستاؤئ - حالئق دةلئنگةن. بذل كونستيتؤسيالئق نورما قازاقستاننئث حالئقتئق مةملةكةت ةكةندئگئن بئلدئرةدئ. حالئقتئ جوعارئ بيلئكتئث يةسئ رةتئندة تانؤ حالئق سؤأةرةنيتةتئنئث كورئنئسئ بولئپ تابئلادئ. حالئق ءوز بيلئگئن تئكةلةي رةسپؤبليكالئق رةفةرةندؤم جانة ةركئن سايلاؤ ارقئلئ جذزةگة اسئرادئ، سونداي-اق ءوز بيلئگئن جذزةگة اسئرؤدئ مةملةكةتتئك ورگاندارعا بةرةدئ. رةسپؤبليكا پرةزيدةنتئ حالئق پةن مةملةكةتتئك بيلئك بئرلئگئنئث، كونستيتؤسيانئث مئزعئماستئعئنئث، ادام مةن ازامات قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئنئث ءرامئزئ ءارئ كةپئلئ بولئپ قانا قويماي، سونئمةن قاتار بيلئك تارماقتارئنئث كةلئسئپ جذمئس ئستةؤئن جانة وكئمةت ورگاندارئنئث حالئق الدئنداعئ جاؤاپكةرشئلئگئن قامتاماسئز ةتئپ كةلةدئ.

رةسپؤبليكانئث كوپ ذلتتئ حالقئنئث دوستئعئن نئعايتؤ مةن قوعامدئق كةلئسئمدئ قامتاماسئز ةتؤدة كونستيتؤسيانئث رولئ زور. الةمنئث تذكپئر-تذكپئرئندة قارؤلئ قاقتئعئستار، تةرروريزم مةن ءدئني ةكسترةميزمنئث قاندئ سالدارئ ءورشئپ جاتقاندا، تاؤةلسئز قازاقستاندا ذلتارالئق كةلئسئم جانة ساياسي تذراقتئلئق ورئن الؤدا. مذنئث ءبارئ كونستيتؤسيادا بةكئتئلگةن رةسپؤبليكا قئزمةتئنئث تذبةگةيلئ پرينسيپتةرئن قوعامدئق جانة ساياسي ءومئردة نئق ذستانؤدئث ناتيجةسئ.

قازئرگئ تاثدا ةلئمئزدئث قذقئقتئق جذيةسئندةگئ ةث جوعارئ قاداعالاؤشئ - پروكؤراتؤرا ورگاندارئ كونستيتؤسيامةن بةلگئلةنگةن مئندةتتةردئث تالاپتارئنا سايكةس، قازاقستان رةسپؤبليكاسئ اؤماعئندا كذشئ بار زاثداردئث قولدانئلؤئن، ادام مةن ازاماتتاردئث كونستيتؤسيالئق قذقئعئنئث قورعالؤئن، قئلمئستئق ءئس جذرگئزؤ ساتئلارئندا زاث بذزؤشئلئقتاردئث جئبةرئلمةؤئن، زاثدئلئقتاردئث دالمة-ءدال ورئندالؤئن باقئلاپ، سوت شةشئمدةرئ مةن قاؤلئلارئنئث ادئلدئگئنة ئقپال ةتؤ جذمئستارئن جذرگئزئپ كةلةدئ. جاثا قوعامدئق قذرئلئستئث العاشقئ ساتئلارئنداعئ قذقئقتئق رةفورمالاؤ كةزةثدةرئندة پروكؤراتؤرا ورگاندارئنئث قئزمةتكةرلةرئ زاثداردئث ءئس جذزئندة قولدانئلؤئ، ولاردئ مةثگةرؤ كةزئندة كةزدةسكةن قيئندئقتاردئ جةثؤدة توزئمدئلئكپةن، زور ئزدةنئستةرمةن ةثبةك ةتئپ، ؤاقئت سئنئنا توتةپ بةرئپ، سذرئنبةي ءوتتئ. قازئر ءبئز ارتتاعئ 16 جئلدئث قوماقتئ تاجئريبةسئنئث ارقاسئندا قذقئقتئق قوردئ تولئقتئرئپ، كادرلاردئ ئرئكتةپ، زاثدارئمئزدئ جذيةلةندئردئك. سونئمةن بئرگة قوعامئمئزدا قئلمئسقا قارسئ كذرةستئ كذشةيتئپ، باسقا دا قولدانئستاعئ زاثداردئث ءوز ماقساتئنداعئ جذيةلئلئگئن ودان ءارئ قاداعالاؤ جذمئستارئن جذزةگة اسئرئپ جاتئرمئز.

قئزئلوردا وبلئستئق پروكؤراتؤراسئ ورگاندارئنئث الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق سالاداعئ زاثدئلئقتئ قاداعالاؤداعئ قئزمةتئ ةسةپتئ مةرزئمدة ازاماتتاردئث كونستيتؤسيالئق قذقئقتارئ مةن بوستاندئقتارئن قورعاؤعا، مةملةكةتتئك ورگاندار قئزمةتئندةگئ زاثدئلئقتئث ساقتالؤئن قامتاماسئز ةتؤگة باعئتتالدئ. وبلئستئق پروكؤراتؤرا ورگاندارئمةن ايماقتئث قوعامدئق-ساياسي احؤالئنا ذنةمئ مونيتورينگ جذرگئزئلئپ، ايماقتاعئ الةؤمةتتئك شيةلةنئسكة اكةپ سوقتئرؤعا مذمكئن ماسةلةلةر پروكؤراتؤرانئث ةرةكشة باقئلاؤئنا الئنعان. ازاماتتاردئث ةثبةك قذقئقتارئنئث ساقتالؤئ وبلئستئق پروكؤراتؤرانئث ةرةكشة نازارئندا. جالاقئنئث ؤاقئتئلئ تولةنؤئ بولئگئندةگئ ةثبةك زاثناماسئنئث بذزئلؤئن جويؤ جانة الدئن الؤ ماسةلةسئ وبلئستئق پروكؤراتؤرانئث باستاماسئمةن وبلئس اكئمدئگئندة جذمئس بةرؤشئلةردئث، كاسئپوداقتاردئث قاتئسؤئمةن ؤاكئلةتتئ جانة جةرگئلئكتئ بيلئك ورگاندارئمةن بئرلةسئپ توقسان سايئن تالقئلانئپ، جالاقئعا قارئزدارئن وتةؤ شارالارئ قولعا الئنؤدا. پروكؤراتؤرا ورگاندارئمةن ةنگئزئلگةن نارازئلئقتاردئث نةگئزئندة جةرگئلئكتئ وكئلةتتئ جانة اتقارؤشئ ورگانداردئث اكتئسئنئث كذشئ جويئلئپ، زاثعا سايكةستةندئرئلسة، ونئث ئشئندة بئرنةشة اكتئ نورماتيأتئك قذقئقتئق سيپاتتا بولعان. زاثسئز نورماتيأتئك اكتئنئث قابئلدانؤئنا جول بةرگةن لاؤازئم يةلةرئ تارتئپتئك جاؤاپكةرشئلئككة تارتئلدئ. كامةلةتكة تولماعانداردئث قذقئقتارئ مةن مذددةلةرئن قورعاؤدا زاث بذزؤشئلئقتار انئقتالئپ، زاث بذزؤشئلئقتئ جويؤ جونئندة ذسئنئس ةنگئزئلئپ، نارازئلئق، تالاپ ارئز بةرئلئپ، تذلعالار ءارتذرلئ جاؤاپكةرشئلئككة تارتئلئپ، كامةلةتكة تولماعانداردئث كونستيتؤسيالئق قذقئقتارئ قورعالدئ.

قذقئقتئق ءناسيحات جذمئستارئ - قازاقستان رةسپؤبليكاسئ باس پروكؤرورئنئث ءوكئمئنة سايكةس ءبئرقاتار ناتيجةلئ جذمئستار اتقارئلؤدا. ةسةپتئ مةرزئمدة قذقئقتئق ءتذسئندئرؤ سيپاتئنداعئ جاريالئلئق جذمئستار جذرگئزئلدئ. ونئث ئشئندة، پروكؤرورلارمةن باسپاءسوز ءماسليحاتئ مةن بريفينگ، سةمينارلار، دوثگةلةك ذستةلدةر، حالئق اراسئنداعئ جيئندار وتكئزئلئپ، ءارتذرلئ مةكةمة-ذيئمداردا دارئستةر وقئلؤدا

ازاماتتاردئث وتئنئشتةرئن قاراؤ جانة شةشؤ وبلئستئق پروكؤراتؤرا ورگاندارئمةن جةكة جانة زاثدئ تذلعالاردئث وتئنئشتةرئ قارالئپ، شةشئلؤدة. وتئنئشتةردئث قاراؤ مةرزئمدةرئن بذزؤ، قايتا تةكسةرؤدئث ناتيجةسئمةن قاناعاتتاندئرؤ جاعدايلارئ ورئن الماعان. وبلئس پروكؤراتؤراسئ مةن «نذر وتان» پارتياسئ وبلئستئق فيليالئنئث اراسئندا مةموراندؤم اياسئندا پروكؤراتؤرا ورگاندارئمةن پارتيانئث وبلئس جانة قالا، اؤدان فيليالدارئمةن بئرلةسئپ جةكة قابئلداؤ جذرگئزئلئپ، ازاماتتار جةكة ماسةلةلةرئمةن قابئلدانؤدا.

قذقئقتئق مةملةكةتتئث تذعئرئ قاشاندا زاثنئث جوعارعئ مارتةبةسئندة، كونستيتؤسيامئزدئث مئزعئماس بةرئكتئگئندة ةكةندئگئن ؤاقئت دالةلدةدئ. ةل تاؤةلسئزدئگئنئث جيئرما جئلدئق تاريحي كةزةثئ ئشئندة ازاماتتارئمئزدئث قذقئقتئق ساناسئ ءوسئپ، جاثا ولشةمدةرگة كوتةرئلؤدة. ال، ونئث ءتذپ باستاؤئ، ءتذپ قازئعئ - اتا زاث. كونستيتؤسيا كذنئ - بارلئق قازاقستاندئقتار ءذشئن قاسيةتتئ مةرةكة. ولاي دةپ ايتاتئن سةبةبئمئز، ءاربئر قازاقستان ازاماتئ تاؤةلسئز مةملةكةتئمئزدئث شاثئراعئن كوككة كوتةرؤدة ايانباي قئزمةت ةتؤئ ءتيئس. حالئقتئث ةركئ كورئنئس تاپقان بذل قذجات ءوزئنئث نورمالارئ مةن پرينسيپتةرئنئث كومةگئمةن عانا ةمةس، بةكئتئلگةن يدةيالارئ ارقئلئ دا قوعام مةن مةملةكةتتئ وركةنيةتتئ ةلدةردئث قاتارئنا جةتةلةيدئ. سوندئقتان، قازئرگئ كةزدة باستئ مئندةت - جةكة تذلعالاردئث، قوعامدئق ذيئمداردئث جانة مةملةكةتتئك ورگانداردئث ررسپؤبليكا كونستيتؤسياسئنا دةگةن ءداستذرلئ قذرمةتئن دامئتؤ. ةگةر ءبئز وسئ مئندةتتئ ورئنداساق - الدئثعئ قاتارلئ قازاقستان مةملةكةتئنئث قالئپتاسقانئ.

سوڭعى جاڭالىقتار