ابايدئث اتئمةن تؤريزمدئ دامئتؤ ايئپ پا؟

استانا. 9- تامئز. قازاقپارات - قازاق اتئن الةمگة پاش ةتكةن ابايداي الئپتئث تؤعان توپئراعئن باسؤ، تذتئنعان زاتتارئ مةن «اباي جولئندا» سؤرةتتةلگةن تاريحي جةرلةردئ كورؤ اركئمگة ارمان. ءتئپتئ الئس شةتةلدةن انتالاپ كةلةتئن اعايئن دا قازاقستانعا ات باسئن تئرةگةن سوث، جيدةبايعا ءبئر سوقپاي كةتپةيدئ. اؤدان ورتالئعئ قاراؤئلدان - 25، سةمةيدةن 184 شاقئرئم جةردةگئ جيدةبايدا ابايدئث مذراجايئ مةن 1995- جئلئ اقئننئث 150 جئلدئعئنا وراي سالئنعان اباي، شاكارئمنئث كةسةنةسئ بار. تاريحي ورئنعا كةلگةن مةيماندار اس ءئشئپ، اياق سؤئتاتئن ورئنعا ءزارؤ. سول ءذشئن جيدةبايداعئ مذراجايدئث ءدال قاسئنان زاماناؤي قوناق ءذي سالئنعان بولاتئن. قانشا جئلدان بةرئ قاثئراپ، بوس كذيئندة جةلدئث وتئندة تذرئپ-اق مذجئلؤگة شاق قالعان قوناقذي قولدانئسقا بةرئلة مة، جوق پا؟ تالايدئ زار قاقساتقان ماسةلةگة نة سةبةپ؟
None
None

قوناق ءذيدئ بذزؤ نة ئسكة قوسپاؤ - بئتكةن ئسكة قيانات

2007 - جئلئ بوي كوتةرئپ، 2008 - جئلئ تذساؤئ كةسئلگةن قوناق ءذيدئ جيدةبايعا بارعان سايئن كوزئم كوردئ. ءبئراق ذنةمئ جابئق. نةگة؟ سذراققا جاؤاپ الماق ماقساتپةن اباي اؤدانئ اكئمئ مةن جيدةبايداعئ قورئققا جاؤاپتئ سةمةيدةگئ اباي مذراجايئنئث باسشئسئنا بارئپ، جاي-جاپساردئ سذرادئم. ماسةلة مئنادا ةكةن. قوناق ءذي 2008 -جئلئ شئعئس قازاقستان وبلئستئق بيؤدجةت بويئنشا كارئپجانوأتئث كةزئندة باستالئپ، بةرگةنوأ تذسئندا اياقتالعان. ءبئراق ةشقانداي مينيسترلئكتئث رذقساتئنسئز. زاث بويئنشا مادةنيةت مينيسترلئگئنة قارايتئن قورئق جةرئنة وبلئس بيؤدجةتئ ةشقانداي قذرئلئس سالؤعا ءتيئس ةمةس. قازئرگئ اؤدان اكئمئ 114 ميلليون تةثگة قاراجات جذمسالعان كةشةندئ «بذزئپ تاستاؤ نة مذلدةم ئسكة قوسپاؤ قيانات بولادئ، مذنئ پايدالانؤعا بةرؤ كةرةك» دةگةن ماسةلةمةن ق ر پارلامةنت ءماجئلئسئنئث دةپؤتاتئ ةرجان راحمةتوأكة حات جولداعان ةكةن.

حاتتا كوتةرئلگةن ماسةلةلةر: «1. اباي مذراجايئ مةن اباي-شاكارئم مةموريالدئق كةشةنئن تولئق جوندةؤ. جئلما-جئل مادةنيةت مينيسترلئگئ تاراپئنان ماردئمسئز قاراجات ءبولئنئپ، اتقارئلاتئن ئستةردئث سوزئلا بةرگةنئنةن ةش ناتيجة جوق. مينيسترلئك ارقئلئ «قازرةستاأراسيا» مةكةمةسئنة كةشةندئ جوندةؤ ءذشئن مةملةكةتتةن 18 ميلليون تةثگة بولئنگةن دةيدئ، ءبئراق ول قارجئعا قانداي جذمئس، قانشا جئل ئستةلةتئنئن اكئمدئك سذرانئس جاساعاندا، ةشقانداي مالئمةت الا الماؤئ. مذراجايدئ جوندةؤ كةلةشةكتة قانداي باعئتتا بولاتئنئن دا بئلمةؤئ اؤدان اقساقالدارئ مةن بارشا جذرتشئلئقتئ الاثداتادئ. 2. مادةنيةت مينيسترلئگئنئث رذقساتئنسئز سالئنعان مادةني-تذرمئستئق كةشةننئث ارئ قاراي جذمئس ئستةؤ-ئستةمةؤ ماسةلةسئ. سالئنعان عيماراتتئث ماسةلةسئن شةشةتئن - تئكةلةي مينيسترلئك. مةملةكةتتئك قارجئمةن جذمسالئپ، حالئق يگئلئگئ ءذشئن سالئنعان تاريحي ورئنعا كةلئپ-كةتؤشئ قوناقتار اسا مذقتاج بولئپ وتئرعان دايئن كةشةن بذزئلسا، بذل بئتكةن ئسكة قيانات جاساؤ».

تذرسئنعازئ مذساپئربةكوأ، اباي اؤدانئنئث اكئمئ:

- تذرمئستئق كةشةندئ بذزئپ، باسقا جةرگة الئپ كةتؤ نة مذلدةم جاؤئپ تاستاؤ بالةنباي ميلليون قاراجات جذمسالعان سوث، قيانات بولادئ. وبلئس باسشئسئ دا، مةن دة وسئندا قالدئرؤدئ ءجون ساناپ وتئرمئز. وسئعان بايلانئستئ سةمةيدةگئ مذراجايدئث باسشئسئن شاقئرتتئق. ول كئسئ «بذزئپ الئپ كةتسئن» دةپ كونبةي وتئر. شئنئن ايتقاندا، مادةنيةت ءمينيسترئ مذحتار قذل-مذحامةدكة دة حات جازئپ قويدئم. الدئمةن پارلامةنت ءماجئلئسئنئث دةپؤتاتئ، جةرلةسئمئز ةرجان وراز ذلئنا جازعان حاتتان جاؤاپ كةلؤئن كذتئپ وتئرمئز. مةنئث جةكة ويئم مةموريالدئق كةشةن اباي مؤزةيئنةن بولئنسة ةكةن دةيمئن. جيدةبايدا 17 ادام جذمئس ئستةيدئ. مؤزةيدئث سئرتئنداعئ سئلاق ماسةلةسئن ايتپاعاندا، بئلايعئ توزئق ماسةلةسئ باسشئلئق سةمةيدة وتئرعان سوث، مئنا جاقتا نةمقذرايدئلئق بار سةكئلدئ. قوناق ءذيدئ كةشةندئ بالانسقا الؤ ماسةلةسئنة مينيسترلئك تة قارسئ بولئپ وتئر. تئعئرئققا تئرةلگةن ماسةلة بولدئ. ءبئراق بذل ماسةلةنئ بذلاي قالدئرؤعا بولمايدئ. تذرمئستئق كةشةندئ بذزئپ، قايتا قذرؤعا كةلمةيدئ.

جاثا زامانعئ كةشةننةن قذنانبايدئث قذدئعئ مئث ةسة ارتئق

سةمةيدةگئ اباي مذراجايئنئث ديرةكتورئ جاندوس اؤباكئردئث قذرئلئسقا قارسئلئعئ - ونئ مذلدةم بذزئپ، كوزئن قذرتؤدا ةمةس، قوناق ءذيدئث جيدةبايدئث تاريحي بةينةسئن بذزئپ تذرؤئمةن بايلانئستئ ةكةن.

جاندوس اؤباكئر، اباي قورئق-مذراجايئنئث ديرةكتورئ:

- ماسكةؤدةگئ تولستويدئث مةكةنئ «ياسنايا پولياناعا» باردئم. بارلئق دذنية تولستوي داؤئرئندةگئ ءوز قالپئن ساقتاپ قالعان. جيدةبايدئ دا سول زامان قالپئمةن تاريحي كةلبةتئن ساقتاپ قالؤئمئز كةرةك. بذل - مةن باسشئلئققا كةلگةنگة دةيئن كوتةرئلگةن ماسةلة. جيدةباي - قورئق ايماعئ، تئكةلةي مةملةكةتتئث قاراؤئنداعئ جةر. اتالعان قذرئلئستئث بئزگة قاتئسئ جوق. تذرمئستئق كةشةن نةگة قاراؤسئز بولدئ؟ بئرئنشئدةن، زاثسئز سالئنعان. ةكئنشئدةن، جيدةبايدئث تابيعي كةلبةتئن بذزئپ تاستاعان. ءبئز قورئقتئث رةلةفئن ساقتاپ، ذستاؤئمئز كةرةك. جيدةبايعا كةلگةن ادامعا «شئثعئستاؤدئث بيئگئ اناؤ - حان تاؤئ» دةپ كورسةتة الاسئز با، كورسةتة المايسئز. تذرمئستئق كةشةندئ جاؤئپ تاستاعان. قذنانبايدئث قذدئعئ بذرئشتا قالئپ قويعان. بذل - تاريحي ةسكةرتكئشكة جاساعان قياناتئمئز. مذراجاي قئزمةتكةرلةرئ اقباز اؤئلئنان كةلئپ جذمئس ئستةيدئ. ةگةر كةشةن قولدانئسقا بةرئلسة، وندا ئستةيتئن ادامدار قايدا تذرادئ؟ البةتتة، ئشئندة تذرئپ ئستةيدئ. وندا كافة بولسا، قالدئق تاماق، جؤئنعان سؤ قايدا كةتةدئ؟ ةسكئ باعئتتاعئ سيپاتتا بولسا ءبئر ءجون. زاماناؤي سيپات بذرئنعئ عيماراتتارمةن ساي ةمةس. شئن ساپالئ، جاقسئ قذرئلئس بولسا، ةشكئم داؤ ايتپاس ةدئ. ساپاسئز ماتةريالدان، جازعئ ذلگئدةگئ شئنئدان جاسالعان. ارعئ-بةرگئ جاعئ كورئنئپ تذرادئ. قئستا جاتا المايسئث. قاي جاعئنان كةلسة دة، قاتة سالئنعان قذرئلئس. ارينة، كئسئلةر كةلئپ قوناتئن، تاماق ئشةتئن كةشةن كةرةك. جيدةباي قاسئندا بذرئن ذيلةر بولعان، ونئث بارلئعئن اقبازدئث باسئنا كوشئرتئپ تاستادئ. قازئر قايتادان ءبئر ءذيدئ ارنايئ ءبولئپ، سول جةردة شاي-تاماق ئشؤگة جاعداي جاساپ قويدئق. ءتئپتئ ارنايئ تاماق دايئندايتئن، كذتةتئن ادامدار دا بار. بئلگةن ادامعا اباي-شاكارئم كةسةنةسئنئث ءتورت بذرئشئنداعئ شوشاقتا ارنايئ جاتاتئن ورئن بار. ونئث ذستئنة، قوناق ءذي قذراستئرمالئ. دةمةك، ونئ اقباز اؤئلئنا كوشئرؤگة بولادئ. ماعان قذنانبايدئث قذدئعئ مئث ةسة ارتئق. تاريحي ورئندئ قازئرگئ زامانعئ بيزنةس جولئنا اينالدئرؤدان قورقامئن.

اكئمدئك پةن مذراجاي جاقتئث دا ويلارئ ويعا قونئمدئ. شئندئعئندا، سالئنئپ قويعان قوناقذيدئ ءبئرجولا بذزئپ، كذرةسئنگة تاستاي المايسئث. وندا مةملةكةت قازئناسئنان الئنعان قانشا قارجئعا قيانات بولادئ. جيدةبايعا كةلگةن قوناقتارعا قئزمةت كورسةتةتئن ءبئر ورئننئث قاجةتتئلئگئ دة كورئنئپ تذر. جاندوس مئرزانئث ايتؤئنشا، قوناق ءذي كةشةنئن ارنايئ كوميسسيا كةلئپ تةكسةرگةندة، ونئث تولئق بئتپةگةندئگئ مةن ساپاسئزدئعئ انئقتالعان ةكةن. شئن مانئندة، قذراستئرمالئ دذنية بولسا، راسئندا، ةكئ-ءذش شاقئرئم جةردةگئ اقبازعا نةگة كوشئرمةسكة؟! نة دة بولسا، بذل جاعدايدئ اياقسئز قالدئرماي، ةكئ تاراپ تالاسقا بارا بةرمةي، بئرئگئپ شةشكةن ءجون سئندئ. قاي-قايسئسئ بولسا دا شئثعئستاؤعا شئن جاناشئر ازاماتتار. بذل ايماققا ةكةؤئ دة بوتةن ةمةس. ايتكةنمةن قوناق ءذي ماسةلةسئ تةك اكئم مةن مذراجاي ديرةكتورئنئث عانا شاشئن اعارتپاؤئ ءتيئس. قذزئرلئ ورگاندار ذلئلار مةكةنئنة دةگةن قامقورلئقتئ سةزئنؤئ قاجةت. ايتپةسة تاريحي كةلبةت تة، قوماقتئ قارجئ دا قذردئمعا كةتپةك. اباي-شاكارئم اتاعئ تؤريزمگة ازئق ةمةس، ةث الدئمةن، رؤحاني ازئق ةكةنئن ةستةن استة شئعارماعان ءجون...

اأتور: جادئرا جذماكذلباي

دةرةككوزئ:«الاش ايناسئ» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار