مئث ايدان دا قادئرلئ - رامازان قذتتئ بولسئن

ئ ذلئ/ - بيئل مذسئلماندئق اي كذنتئزبةسئ بويئنشا قاسيةتتئ رامازان ايئ 29 كذنگة تولادئ.
None
None

1- تامئز ماثئزدئ ءذش ون كذندئكتةن تذراتئن وسئ رامازان ايئنئث ءبئرئنشئ جذلدئزئ. ءيسئ مذسئلمان بذل ايدا ورازا ذستاپ، اؤئز اشتئرئپ، تئگئنةن-تئك تذرئپ تاراؤيح نامازئن وقئپ جانة قذران قاتئمعا قاتئسئپ، ءپئتئر -ساداقاسئن بةرؤمةن جذرةكتةرئن نذرعا شومئلدئرئپ، رؤحاني مارة-سارة بولادئ. ويتكةنئ، بذل ون سةگئز مئث عالامنئث جاراتؤشئسئ - اللاه تاعالانئث پةندةلةرئنة ءمذستاقيم تؤرا جولعا باستاؤشئ قاسيةتتئ قذران كارئمنئث العاشقئ مذباراك اياتتارئ تذسة باستاعان، سةكسةن ءذش جئل ءتورت ايعا تةث كةلةتئن قادئر ءتذنئ بار، سونداي-اق تئلةك-باتالار قابئل بولاتئن قاسيةتتئ رامازان ايئ. رامازان - يگئلئك، بةرةكة، كةشئرئم، مةيئرئم جانة قايئرئمدئلئق ايئ. بذل ايدا شايتان بئتكةن شئنجئرلانئپ، ةل ئشئندة يماندئلئققا بةتبذرئس باسئم بولئپ، يگئ ئستةر جاساؤشئلار ءوزارا جارئسقا تذسةتئن اي. مئنة، بذل - جةر جذزئندةگئ كذللئ مذسئلمان اثساپ كذتكةن ذممةت ايئ!

رامازان /رامادان/ - قذران كارئمنئث اسئل اياتتارئ تذسة باستاعان قاسيةتتئ اي، بذل مذسئلمانداردئث اي ةسةبئ بويئنشا توعئزئنشئعا تؤرا كةلةدئ. بذل ايدا يسلامنئث بةس پارئزئنئث ءبئرئ - اؤئز بةكئتؤ ءداستذرئ ورئندالئپ، ول اي اتئنا سايكةستةندئرئلئپ، پارسئشا «رؤزة»، تذرئكشة «ؤرازا»، قازاقشا «ورازا» دةپ اتالادئ. سونئمةن قاتار ورازا اراب تئلئندةگئ «ساؤم» سوزئنةن ءبئر نارسةدةن الئستاؤ دةپ اؤدارئلادئ. شاريعاتتاعئ ماعئناسئ - مذسئلمان ادامنئث شئن نيةتپةن تاث اتقاننان، كذن باتقانعا دةيئن ءئشئپ-جةؤدةن باس تارتئپ، اؤئز بةكئتؤ جانة قذمارلئق سةزئمدةردةن ءوزئن تيؤ دةپ تذسئنئلةدئ. ورازا ايئ - بذعان دةيئن ئستةگةن ئستةردئ تارازئلاپ، ادام بالاسئن جذمساقتئق پةن مةيئرئمدئلئككة، باؤئرمالدئلئق پةن سابئرلئلئققا تاربيةلةيتئن، سونداي-اق كئسئ مئنةزئنة مئن كةلتئرةتئن بارلئق جامان ادةتتةن ايئقتئراتئن عيبادات.

ءدئنتانؤشئ عالئمداردئث ايتؤئنا قاراعاندا، ورازا بارلئق دئندةردة، ءتئپتئ، يلاهي دئندةردة بذرئننان بار. ءبئراق بذل قذلشئلئق ءارقايسئسئندا ءار ءتذرلئ ورئندالادئ. كةيبئرئندة ءذش مةزگئل تاماقتئث ءبئر مةزگئلئن جةمةؤدئ ورازا عيباداتئ دةپ ساناسا، ةندئ كةيبئرئ تذسكة دةيئن اش ءجذرؤدئ، كةيبئر دئندةر ةش ءنار تاتپاي، ءبئراق سؤ ءئشئپ ءجذرؤدئ ورازا دةسة، كةيبئر دئندةر تاعامنئث كةيبئرةؤئن عانا جةمةي ورازا ذستايدئ. مئسالئ، كونة مئسئرلئق بالگةرلةر جئلئنا جةتئ كذننةن جةتئ اپتاعا دةيئن ورازا ذستاپتئ. قئتايلئقتار بولسا، باستارئنا ءبئر ءئس تذسكةندة وزدةرئن ورازا ذستاؤعا ماجبذرلةگةن. كةيبئر قئتايلئقتار مةن تيبةتتئكتةر ورازانئ جيئرما ءتورت ساعات ذستاعان ةكةن، گرةكتةر دة ايةلدةرئن كوبئرةك ورازا ذستاؤعا مئندةتتةگةنگة ذقسايدئ. سول سياقتئ يؤنوندئق تايپالار ورازانئ سوعئس باستاماس بذرئن، بئرنةشة كذن قاتارئنان ذستاسا، ريمدئكتةر مةن يتالياندئقتار جاؤعا قارسئ شابؤئلدا جةثئسكة جةتؤدئث بئردةن-ءبئر امالئ - اؤئز بةكئتؤ دةپ ساناعان. سوندئقتان ورازانئ - توزئمدئلئك پةن شئدامدئلئققا شئنئقتئراتئن، رؤحاني كذشپةن قاتار، اعزاعا شيپا بةرةتئن عيبادات دةپ ايتؤعا بولادئ. ال ءدئنئمئز يسلامداعئ ورازا يلاهي ماعئنانئ قامتيتئن ناعئز عيبادات.

رامازان - قايرئمدئلئق، مةيرئمدئلئك، ساؤاپ-امالدار جاسايتئن، كذنالار كةشئرئلةتئن، ئستةگةن عيباداتتارئمئزعا وراي تاقؤالئعئمئز ءذشئن ذجماق نئعمةتتةرئمةن سئيلاناتئن اي.

رامازان يسلام ءدئنئ تاراعانعا دةيئن دة قاسيةتتئ ءتورت ايدئث ءبئرئ رةتئندة تانئلاتئن. مذسئلماندئق ءاپسانا مذحاممةد پايعامبارعا /ع.س.س./ العاشقئ «قاسيةت» وسئ رامازان كذندةرئندة دارئعانئن ايتادئ. ول رامازان ايئنئث 26-سئنان 27-سئنة قاراعان ءتذنئ بولاتئن. وسئ ءتذنئ پايعامبارعا /ع.س.س./ قاسيةتتئ قذراننئث العاشقئ اياتتارئ ايان ةتئلة باستاپتئ. ول تؤرالئ قذراندا: «رامازان ادامدارعا تؤرا جول نذسقاؤشئ، اق پةن قارانئ ايئرؤشئ، بةكةم تذتئناتئن جولباسشئ رةتئندة قذران تذسئرئلة باستاعان اي. رامازان ايئ تؤعانئن كورگةن ادام بئردةن ورازا ذستايتئن بولسئن» /«باقارا» سذرةسئ، 185-ايات/ دةلئنگةن. سول سةبةپتئ دة بذل اي مذباراك، ياعني قاسيةتتئ اي. قذران تذسكةن ءتذندئ ءداستذر بويئنشا مذسئلماندار «قادئر ءتذنئ» رةتئندة اتاپ وتةدئ. وسئ ءتذنئ اللا تاعالا ادامدار تاعدئرئن بةلگئلةيدئ دةپ ةسةپتةلةدئ. سوندئقتان دا قادئر تذنئندةگئ عيبادات، قذلشئلئق ةتؤدئث ءجونئ ةرةكشة بولةك.

مذسئلماندئق تانئمدا رامازان - قذران كارئم ايئ. رامازان -مةيئرئم، راقئم، كةشئرئم ايئ، تاقؤالئق پةن تاربية ايئ رةتئندة بايئپتالادئ. رامازان - ايلاردئث سذلتانئ، كذنالاردئث كةشئرئلةتئن ايئ. قذران بويئنشا ول مئث ايدان دا قئمبات. سوندئقتان دا بذل ايدا مذسئلمان جاماعاتئ قذراندئ ادةتتةگئدةن دة كوبئرةك وقئپ، ادةتتةگئدةن دة كوبئرةك زةردةلةپ، ءئلئمنئث تذنئعئنان سؤسئنداي تذسكةنئ ابزال دةلئنةدئ. وسئ ايدا مذسئلماننئث ءذشئنشئ پارئزئ - ورازا تالاپتارئنئث ورئندالؤئ دا بةكةر ةمةس. ورازا كةزئندة ادامدار قاناعاتتئث، سابئردئث، ئنساپتئث ءمان-ماثئزئن سةزئنئپ، قادئرلةؤدئ ذيرةنةدئ. يماندئلئقتئ ورنئقتئرئپ ارتتئرا تذسةر عيباداتتار جاسايدئ. داؤلةتتئ كئسئلةر كةمباعالدار مةن مئسكئندةرگة قارايلاسئپ، قول ذشئن سوزؤدئث قانشالئقتئ ساؤاپتئ ةكةنئن ذعئنادئ. ورازا كةزئندة تاؤلئكتئث كذندئزگئ ؤاقئتئندا اس جةؤگة، سؤسئن ئشؤگة، شئلئم تارتؤعا، تاعئ باسقا دا تاقؤالئققا كةدةرگئ جاسايتئن نارسةلةردئث بارلئعئنا تئيئم سالئنادئ.

رامازان ايئ كةزئندة بارلئق مذسئلمان جولئنداعئ ةرةسةك ادام ورازا ذستاؤعا مئندةتتئ. تةك بةلگئلئ ءبئر جاعدايلارعا بايلانئستئ مذرساتئ كةلمةيتئن ادامدار (دةنساؤلئعئنئث جاراماؤئ، ذزاق ساپارعا شئعؤئ، جات ةلدة بولؤئ، سوعئس جاعدايئ، تذتقئنعا ءتذسؤ، ت.ب.)، ءوز ارةكةتئنة جاؤاپ بةرة المايتئن كئسئلةر (ةسئنةن اداسقاندار مةن قويانشئق اؤرؤئ بارلار)، سونداي-اق جاسئ ذلعايعان ادامدار، اياعئ اؤئر جانة ةمشةكتة ءسابيئ بار ايةلدةر جانة ورازا ذستاؤعا كةدةرگئ كةلتئرةتئن باسقا دا سةبةپتةرئ بار ادامدار بذل پارئزدان بوساتئلادئ. سونداي-اق ءراسئم تازالئعئ جوقتاردئث، جازاسئن وتةپ بئتپةگةن قئلمئسكةرلةردئث، كذناسئ كةشئرئلمةگةن كذناهارلاردئث ورازا ذستاؤئنا رذقسات ةتئلمةيدئ، دةلئنةدئ. ورازانئث تاربيةلئك تذرعئداعئ پايداسئ دا وتة كوپ. ادامدار وسئ ءراسئم كةزئندة ءبئر ؤاقئتتا اؤئز بةكئتئپ، ءبئر ؤاقئتتا اؤئز اشئپ، بئرلئكتةرئ جاراسقان ءبئر قاؤئمعا اينالادئ. جومارت جاندئلار قولئنان كةلگةنئنشة، جوق-جئتئكتةردئث جاعدايئن جةثئلدةتؤگة تئرئسادئ. اركئم دة ءبئر-بئرئنة كةشئرئممةن، راؤئشتئ كوثئلدةرمةن قارايدئ، ئزگئ پةيئلدةرگة بةرئلةدئ. بذل ايدا جاننات ةسئكتةرئ اشئلئپ، توزاق ةسئكتةرئ جابئلادئ. شايتاندار كئسةندةلةدئ، دةيتئن تذسئنئك بار. مذحاممةد پايعامباردئث /س.ع.س./ «كئمدة-كئم رامازان ايئ كةلگةنئنة قؤانسا، وعان توزاق وتئ حارام بولادئ» نةمةسة «ةگةر ذمبةتئم رامازان ايئنداعئ اللا تاعالا تاراپئنان جئبةرئلةتئن نئعمةتتةردئث قانداي ةكةنئن بئلسة، ول جئل ون ةكئ اي بويئ رامازان ايئ بولؤئن تئلةر ةدئ»، - دةگةن وسيةتئ دة وسئ ايدئث ةرةكشةلئكتةرئنة قاتئستئ ايتئلعان. ورازا تذتقان جاماعات وسئ ايدا اللا تاعالانئث مةيئرئم-شاپاعاتئنان ءذمئت ةتة وتئرئپ، قاسيةتتئ رامازان ايئن پايعامباردئث /س.ع.س./ سذننةتئنة ساي زور ئنتا-ئقئلاسپةن وتكئزؤگة جذمئلادئ. تئلةگةن تئلةكتةرئ مةن دذعالارئن، ورازاسئ مةن عيباداتتارئن اللا تاعالا قابئل ةتسئن، دةپ قذلشئنادئ. مذسئلمانداق شارتتاردا، بةلگئلئ ءبئر سةبةپتةرگة بايلانئستئ ورازادان بوساتئلعاندار ونئ كةيئن وزدةرئنة قولايلئ ؤاقئتتا وتةؤلةرئنة بولاتئنئ دا ايتئلادئ. ورازاسئن بذزعان ادامدار سول كذندةرئن وتةؤمةن قاتار، قذدايعا تاؤبة ةتئپ، كذناسئن كةشةتئن قذرباندئقتار جاسايدئ. رامازان ايئندا مذسئلماندار ءئشئپ-جةؤگة عانا ةمةس، وسةك-عايبات ايتپاؤعا جانة جامان نارسةنئ كورئپ، ةستئمةؤ ءذشئن - تئلگة، كوزگة، قذلاققا دا ورازا تذتادئ. وسئ ايدا جذماقتئث ةسئگئ اشئلئپ، دوزاقتئث ةسئگئ جابئلئپ ورازا ذستاعانداردئث كذناسئ كةشئرئلةدئ. ورازا تذتؤعا نيةت بئلدئرگةن ءاربئر مذسئلمان بالاسئ، ءراسئم كةزئندة كئسئگة عايبات ءسوز ايتؤدان، سونداي-اق كئسئنئث سئرتئنان ءسوز ايتؤدان اؤلاق بولعانئ ءجون. اؤئز بةكئتكةن ءار ازامات كذن ساؤلةسئ كورئنگةننةن، كذن تولئق باتقانعا دةيئن جوعارئدا ايتئلعان تالاپتاردئث ءبئرئن بذزسا، تذتقان ورازاسئ قابئل بولمايدئ. ورازا - مذسئلماننئث ءذشئنشئ پارئزئ. ول كذنادان ساقتايتئن بةرئك قامال. ورازا - ءناپسئنئ تئزگئندةپ تاربيةلةؤدةگئ باستئ قذرالدئث ءبئرئ. ول - يماندئلئقتئ ورنئقتئرئپ، ارتتئرا تذسةر عيبادات. جومارت جاندئ جايساث باؤئرلارئمئز قولئنان كةلگةنئنشة جوق-جئتئكتةردئث جاعدايئن جةثئلدةتؤگة تئرئسادئ.

ورازانئث مةديسينالئق تذرعئدان پايداسئ - تاثةرتةثنةن كةشكة دةيئن ءئشئپ-جةؤدةن تئيئلؤدئث كوپتةگةن دةرتتةرگة قارسئ داؤا ةكةندئگئ بذعان دةيئن عئلئمي تذردة زةرتتةلئپ، دالةلدةنگةن. بئرئنشئدةن، ورازا اعزانئث يممؤندئق جذيةسئن كذشةيتئپ، كوپتةگةن سئرقاتتارعا قارسئ تذرؤ قابئلةتئن ارتتئرادئ. ةكئنشئدةن - سةمئزدئك پةن ونئث سالدارئنان ساقتايدئ. ادةتتة سةمئزدئككة اس قورئتؤ جذيةسئ قئزمةتئنئث بذزئلؤئ الئپ كةلةدئ. ال اس قورئتؤ مذشةلةرئنئث بذزئلؤئنا اكةپ سوقتئراتئن بئردةن-ءبئر فاكتورلار - قورشاعان ورتا، جان كذيزةلئسئ مةن قوعامدئق قئسئم. ورازا ؤاقئتئندا قذلشئلئق ةتة وتئرئپ، اللاعا باعئشتاپ زئكئر جاساؤ، قذران وقؤ - اشؤ-ئزا مةن شيةلةنئستةن ءوزئن الئس ذستاتادئ، دةنةسئ مةن رؤحئنئث بارلئق كذش-جئگةرئن پايدالئ جانة وثدئ باعئتقا سالادئ. ذشئنشئدةن - باؤئردا تاستاردئث جينالؤئنان، قؤئق جولدارئندا ءزار تذزدارئنئث تذزئلؤئنةن ساقتايدئ. تورتئنشئدةن، جئل بويئ ذزدئكسئز تاماقتانؤ، اسئرةسة كونسةرأئلةنگةن جانة جارتئلاي فابريكاتتئ تاعامداردئ قولدانؤ، ءدارئ-دارمةكتةر ءئشؤ مةن لاستانعان اؤا سالدارئنان دةنةدةگئ جاسؤشالارعا تذرئپ قالاتئن قاتةرلئ ؤلاعئش زاتتاردان قورعايدئ.

قاسيةتتئ قذراننئث «باقارا» سذرةسئنئث 185- اياتئندا: «ةي، يمان ةتكةندةر! كذنالاردان ساقتانئپ، تاقؤالئققا جةتؤلةرئث ءذشئن سةندةرگة دة بذرئنعئلارعا پارئز ةتئلگةندةي ورازا پارئز ةتئلدئ»، دةپ جازئلعان. اياتتا ايتئلعانئنداي، ورازانئث ماقساتئ - مذسئلماندئ رؤحاني تازارتئپ، تاقؤالئققا جةتكئزؤ. تاقؤا - ساقتانؤ، سئيئنؤ دةگةن ذعئمدئ بئلدئرةدئ. ةندةشة، تاقؤالئق- اللاه تاعالاعا بويذسئنؤ، امئرلةرئنة قذلدئق ذرئپ، تئيعانداردان تئيئلئپ، يماندئ، كوركةم مئنةزدئ، پاراساتتئ جان بولئپ، ذلئ جاراتؤشئعا قارسئ كةلؤدةن ساقتانؤ. دةمةك، ورازانئث مئندةتئ - جاندئ رؤحاني جاعئنان تازارتئپ، كوركةم مئنةزگة تاربيةلةؤ، ءناپسئ تئزگئنئن قولعا الؤ.

داؤلةتتئ كئسئلةر كةمباعالدار مةن مئسكئندةرگة قارايلاسئپ، قول ذشئن سوزؤدئث قانشالئقتئ ساؤاپتئ ةكةنئن ذعئنادئ.

ارداقتئ پايعامبارئمئز مذحاممةد /س.ع.س./ رامازان تؤرالئ ءوز حاديس-شاريفتةرئندة: «كئم رامازان ايئنئث ورازاسئن شئن يمان جانة ئقئلاسپةن ذستاسا، ونئث بذرئنئ ستةلگةن كذنالارئ كةشئرئلةدئ»،- نةمةسة «ورازا ذستاؤ سابئردئث جارتئسئ»، «سابئر يماننئث جارتئسئ»، «سابئرلئلئق - قؤانئشتئث كئلتئ»، - دةگةن-دئ. دانا حالقئمئزدئث «سابئر ءتذبئ سارئ التئن»، «ار بةينةتتئث ءبئر زةينةتئ بار»، دةگةن ناقئل سوزدةرئن ورازا ذستاؤداعئ ءبئزدئث سابئرئمئز بةن قاسيةتتئ ايدا كورگةن بةينةتئمئزگة دة بايلانئستئ شئققان دةؤگة بولادئ. مذباراك رامازان ايئ بارشامئزعا قذتتئ، كذللئ يسلام الةمئنة قايئرلئ دا بةرةكةلئ بولعاي. ءامين!

* *

ورازانئث ؤاقئتئ: تاثنئث اتؤئنان كذننئث باتؤئنا دةيئنگئ ؤاقئت. كذن مةن ءتذن بولماعان جةرلةردة سول ايماققا ةث جاقئن جةردةگئ كذن مةن ءتذنئ بار ايماقتئ نةگئزگة الا وتئرئپ ورازا ذستايدئ. اللاه قذراندا بئلاي دةيدئ: «تاثنان، قارا جئپتةن اق ءجئپ (قاراثعئلئقتان ساؤلة) اجئراتئلعانعا دةيئن ئشئثدةر، جةثدةر، سوسئن ورازانئ كةشكة دةيئن ذستاثدار» (باقارا 187). مذنئمةن كذن مةن ءتذننئث اراسئنداعئ شةكارا ايتئلئپ وتئر.

سارةسئ - تاث نامازئنئث ؤاقئتئ كئرگةنگة دةيئن 10-15 مينؤت بذرئن ئشكةن ابزال. اؤئز بةكئتةردة «تاث اتقاننان كذن باتقانعا دةيئن، اللا تاعالانئث ريزالئعئ ءذشئن مذباراك رامازان ايئنئث ورازاسئن ذستاؤعا نيةت ةتتئم»، دةپ ءار كذن ءذشئن ارنايئ نيةت ةتئلةدئ. رامازان ورازاسئندا بئلاي نيةت ةتئلةدئ: «ءناؤايتؤ ءان ءاسؤاما شاهري رامادانا مينال فاجري ءيلال-ماعريب حاليسان ليللاهي تاالا. اللاهؤ اكبار».

ماعئناسئ: «اللا ريزالئعئ ءذشئن تاثنان كةشكة دةيئن رامازان ايئنئث ورازاسئن ذستاؤعا نيةت ةتتئم. اللاهؤ اكبار».

اؤئزاشار. اؤئزدئ اقشام نامازئنئث ؤاقئتئ كئرگةن سوث، اقشام نامازئن وقئماي تذرئپ: «جاراتقان يةم! سةن ءذشئن ورازا ذستادئم، ساعان يمان كةلتئرئپ، بةرگةن ريزئق نةسئبةثمةن اؤئز اشتئم. كةشئرئمدئ اللا! مةنئث الدئثعئ جانة سوثعئ كذنا-كةمشئلئكتةرئمدئ كةشئرة گور!» دةپ نيةت ةتئپ، قذرمامةن نة بولماسا سؤمةن اشؤ سذننةت. اؤئزاشاردا مئنا دذعا وقئلادئ: «اللاهؤمما لاكا سؤمتؤ ءؤا بيكا امانتؤ ءؤا الايكا تاؤاككالتؤ ءؤا الا ريزقيقا ءافتارتؤ، ءؤا ساؤمال عادي مين شاهري رامادانا ءناؤايتؤ، فاعفيرلي ءما قاددامتؤ ءؤا ءما اححءارتؤ». بذنئث ماعئناسئ: «اللاهئم! سةنئث ريزالئعئن ءذشئن ورازا ذستادئم. سةنئث بةرگةن ريزئعئثمةن اؤزئمدئ اشتئم. ساعان يمان ةتئپ، وزئثة تاؤةكةل ةتتئم. رامازان ايئنئث ةرتةثگئ كذنئنة دة اؤئز بةكئتؤگة نيةت ةتتئم. مةنئث ئلگةرئ-كةيئنگئ كذنالارئمدئ كةشئرة گور!».

ءپئتئر ساداقاسئن - رامازان ايئ باستالعان كذننةن باستاپ، ايت نامازئنا دةيئن بةرئپ ذلگةرگةن دذرئس. ءپئتئر ساداقا مولشةرئ، ءپئتئر بةرئلةتئن ازئق-تذلئك جةرگئلئكتئ بازار نارقئمةن ولشةنةدئ. ءپئتئر ساداقاسئن ءبيداي، ارپا، مةيئز جانة قذرمامةن بةرؤگة بولادئ. دةگةنمةن، ءپئتئردئث باعاسئ جةرگئلئكتئ بازارداعئ بولشةك نارئقپةن ةسةپتةلؤئ ءتيئس. وسئعان وراي، رامازان ايئندا بةرئلةتئن ءپئتئر-ساداقانئث قذنئن وثئرلةردة جةرگئلئكتئ مذفتيلةر تاعايئندايدئ. ورازا العاش رةت مذسئلمانعا پارئز بولعان جئلئ راسؤلؤللاه (س.ع.س) ءپئتئر ساداقانئ ذممةتئنة ءؤاجئپ ةتئپ، ونئ بةرؤدئ بذيئردئ. ءپئتئر ساداقاسئ هيجراتتئث ةكئنشئ جئلئندا اللاه تاعالانئث: «الدةكئم تازارسا جانة ءراببئنئث اتئن ةسكة الئپ، ناماز وقئسا، ول ارمانئنا جةتةدئ» («اعلا» سذرةسئ، 14-15 اياتتار)، دةگةن اياتتارئ ارقئلئ مذسئلماندارعا ءامئر ةتئلدئ. رامازان ايئنئث ورازاسئنان شئعؤ بةلگئسئ جانة وسئ ايدا ءبئلئپ-بئلمةي ئستةگةن قاتة-كةمشئلئكتةرئنة كاففارات بولؤ رةتئندة بةرئلةتئن ساداقانئ شاريعات «ءپئتئر» دةپ اتادئ. ءپئتئر ساداقا مئسكئن مةن پاقئرلارعا بةرئلةدئ. مئسكئن - قاجةتتئلئگئنةن ارتئق بئردة-ءبئر دذنيةسئ بولماعان، ءال-اؤقاتئ تومةن ادام. پاقئر - تابئسئ، نةمةسة مال-مذلكئ ءوز قاجةتئنةن ارتئلعان، ءبئراق نيساپ مولشةرئنة جةتپةگةن الةؤمةتتئك جاعدايئ ورتاشا ادام. ال بايعا، يسلامعا قارسئ شئققاندارعا، پاسئق (عيباداتقا ئنتاسئز)، دةنئ-باسئ ساؤ بولا تذرئپ، جالقاؤلئق ةتئپ، ئستةمةي جذرگةن جذمئسسئزعا، ءوزئنئث اتا-اناسئ مةن ايةل، بالا-شاعاسئنا ءپئتئر بةرئلمةيدئ. يسلام عذلامالارئ: «ءپئتئر ساداقا حالئقتئث الةؤمةتتئك جاعدايئن كوتةرؤ، يسلام ءدئنئن تاراتؤ جولئنا بةرئلةدئ»، دةگةن.

ورازانئث پارئز بولؤ شارتتارئ: ةث الدئمةن مذسئلمان بولؤ، ياعني ورازا مذسئلماندارعا پارئز. ةكئنشئ، باليعات جاسئندا بولؤئ جانة اقئل ةسئ ءتذزؤ بولؤئ قاجةت. سوندئقتان جاس بالاعا جانة اقئل -ةسئ اؤئسقان، تالعان ادامعا نةمةسة ماس ادامعا ورازا ذستاؤ پارئز ةمةس. ذشئنشئدةن، ورازا ذستاؤعا كذشئ جةتؤ جانة تذرعئن بولؤئ ءتيئس. ياعني، ناؤقاس نةمةسة ذزاق ساپار شةگةتئن جولاؤشئلارعا ورازا پارئز ةمةس. ءبئراق بذل ادامدار دا ورازا ذستاسا ولاردئث ورازاسئ دذرئس دةلئنةدئ. سونئمةن قاتار حايئز، نيفاس كةزئندةگئ ايةلدةر جانة ءوزئ نةمةسة بالاسئنا زيان ءتيؤئ ئقتيمال جذكتئ ايةلدةر مةن بالا ةمئزگةن انالارعا دا ورازا پارئز ةمةس. ءبئراق، مذسئلمان بولعاندئقتان دا ولار ورازا قازاسئن باسقا كذندةرئ وتةيدئ.

قادئر ءتذنئ - تامئزدئث 26سئنان 27 ئنة قاراعان ءتذن! لايلاتذل-قادر - ياعني قاسيةتتئ قادئر ءتذنئ - بذكئل ادامزاتقا قذران تذسة باستاعان ةرةكشة قاسيةتتئ ءتذن. اراب تئلئندةگئ «قادر» ءسوزئ «ءمان-ماثئز» جانة «ولشةم» دةگةن ماعئنانئ بئلدئرةدئ. سونئمةن قاتار بذل ءسوز «قذدئرةت» ماعئناسئ دا قامتيدئ. قادئر ءتذنئنئث قاسيةتئن جذمئر باستئ پةندة ءوز اقئلئمةن بئلة المايدئ. سوندئقتان ونئث قادئر-قاسيةتئن جاراتؤشئمئزدئث ءوزئ «قادئر» سذرةسئندة: «1. ءبئز ونئ (قذراندئ) قادئر ءتذنئ تذسئردئك. 2. قادئر ءتذنئنئث نة ةكةنئن بئلةسئث بة؟ (اللاه تاعالا بئلدئرمةسة) قايدان بئلةسئث؟ 3. قادئر ءتذنئ مئث ايدان دا ارتئق. 4. ول ءتذنئ اللاهتئث رذقساتئمةن كةز-كةلگةن ءئس ءذشئن رؤح پةن پةرئشتةلةر تذسةدئ. 5. (اسئرةسة ول ءتذندئ عيباداتپةن وتكئزگةندةر ءذشئن) تاث اتقانعا دةيئن اللاهتئث راقئمئ مةن ةسةندئگئ جاؤادئ»، - دةپ باياندايدئ. سذيئكتئ پايعامبارئمئز (ساللاللاهؤ الايهي ءؤاساللام): «اللاه قادئر ءتذنئن ذمبةتئمة سئي رةتئندة تارتؤ ةتتئ، بذل بذرئنعئ ذمبةتتةرگة بةرئلمةگةن» دةپ، بذل سئيدئث قادئرئن بئلؤگة شاقئرادئ. تاعئ ءبئر حاديسئندة: «كئمدة-كئم ساؤابئن تةك قانا اللاهتان كذتئپ، ئقئلاسپةن سول ءتذندئ عيبادات جاساؤمةن وتكئزسة، كذنالارئ كةشئرئلةدئ»، - دةيدئ. سوندئقتان مذمكئندئگئنشة، ءاربئر پةندة قادئر تذنئندة بةرئلةتئن سئيدان ماقذرئم قالماؤعا تئرئسؤئ كةرةك. ول تذندئ بوس وتكئزبةي، دارةت الئپ، ةكئ باس بولسا دا ناماز وقئپ، اللاه تاعالانئث شةكسئز مةيئرئمئنةن شئن جذرةكتةن سذراپ، دذعا ةتكةن ءجون.

سوڭعى جاڭالىقتار