اگةنتتئك «ءبئر ذلت - ءبئر ءدئن» يدةياسئن ذسئنادئ

ئمئزدة «بايسالدئ يسلام ءدئنئن دامئتؤ» تذجئرئمداماسئ جاسالادئ. بذل تؤرالئ كةشة جاثادان قذرئلعان ءدئن ئستةرئ اگةنتتئگئنئث ءتوراعاسئ قايرات لاما شاريف ءوزئنئث ةث العاشقئ باسپاءسوز-ءماسليحاتئندا مالئمدةدئ.
None
None

قايرات قايئربةك ذلئ ب ا ق وكئلدةرئمةن كةزدةسؤدئث «قازاقستان - زايئرلئ مةملةكةت» دةپ اتالاتئن تاقئرئبئن ءوزئ تاثداعان سئثايلئ. ءبئراق جؤرناليستةردئ بذل تاقئرئپتان گورئ سذراقتارئنا جاؤاپ الؤ جاعئ كوبئرةك مازالادئ. ول جونئندة ءسال كةيئنئرةك.

قازاقشاعا سؤداي قايرات لاما شاريف باسپاءسوز-ءماسليحاتئن تةگئنة تذسئنئكتةمة بةرؤدةن باستادئ. ول نةگئزسئز دة ةمةس، قايرات لاما شاريف جاثا قئزمةتئنة تاعايئندالعالئ بةرئ قوعامدا ونئث اتئ-ءجونئ مةن ءدئني ذستانئمئنا قاتئستئ سذراقتار كوبةيدئ. «جؤرناليستةر مةنئث فاميلياما قاتئستئ سذراقتاردئ ءجيئ قويادئ. بلوگتاردان «دالاي لامانئث ذرپاعئ ما؟» دةگةن دة سذراقتئ وقئدئم. ءدئن ئستةرئ اگةنتتئگئنئث ءتوراعاسئ بولعاندئقتان، وسئ سذراققا تذسئنئك بةرسةم دةيمئن. ب ا ق وكئلدةرئ وسئ تذسئنئكتةمةمدئ حالئققا جةتكئزسة دةگةن تئلةگئم بار، - دةدئ اگةنتتئك ءتوراعاسئ. - تاؤةلسئزدئك العاننان كةيئن «وأ»، «ةأ»، «أيچ»-تةن قذتئلؤدئ ارمانداعان قازاقتاردئث ءبئرئمئن. كةثةس داؤئرئندة فاميلييام لاماشاريپوأ بولعان. «وأ»-تئ الئپ تاستاپ، لاماشارئپ دةپ جازعان جايئم بار. ةرةجة بويئنشا، فاميلياداعئ ةكئ ءتذبئرلئ ءسوزدئث ةكةؤئن ءبولئپ جازؤعا بولادئ. سول قاعيدات بويئنشا لاما شاريف دةپ جازدئم. بذل سوزدةردئث توركئنئن زةرتتةگةندة، لاماشارئپ دةگةن ةسئمنئث «كالام شارئپ» ياعني قذران كارئمنئث ةكئنشئ اتاؤئنان شئققانئن ءبئلدئم. ياعني، «كالام» «ءسوز»، ال «شاريف» «قاسيةتتئ» دةگةن ماعئنانئ بئلدئرةدئ. «عاليا» دةگةننئث «ع» ءارپئ ءتذسئپ «اليا» بولئپ كةتكةنئندةي، «كالامنئث» «ك»-سئ ءتذسئپ قالعان»، دةدئ ول. «لاما شاريفتئث دئنگة قاتئسئ بار ما؟» دةگةن سذراقتئث دا جاؤابئن بةرئپ: «مةن ءوزئمدئ يسلام تانؤ سالاسئندا وي جذگئرتئپ، زةردةلةپ جذرگةن قازاقتئث ازاماتئمئن دةپ سانايمئن» دةدئ.

ايتا كةتةيئك، قايرات لاما شاريف «ناماز تاعئلئمئ»، «دذعا»، «مذسئلمان كذنپاراعئ»، «يماندئلئق باستاؤلارئ»، «قازاقشا-ارابشا ءتئلاشار»، «ءمذتاللاعات» (اراب ءتئلئنئث حرةستوماتياسئ) سئندئ ءبئرقاتار كئتاپتاردئث اأتورئ. ال سوثعئ جازعان كئتابئ «قاجئلئق» دةپ اتالادئ. كةشة اتالمئش كئتاپ پةن ءوزئ رةداكسياسئن باسقارعان «قازاقستاننئث يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعالئعئ جولئندا» اتتئ ةكئ تومدئق كئتاپتئ تانئستئردئ. بذل كئتاپتاردئ الئستان كةلگةن ادامنان سئي دامةتةتئن قازاققا بةرگةن سئيئم بولسئن دةپ، جؤرناليستةرگة تةگئن تاراتئپ بةردئ.

سونئمةن ءدئن ئستةرئ اگةنتتئگئ قانداي ماسةلةمةن اينالئسادئ؟ اگةنتتئك ءتوراعاسئنئث ايتؤئنشا، بذل سذراقتئث جاؤابئ «قازاقستاننئث يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعالئعئ جولئندا» اتتئ كئتاپتئث 1- تومئندا جازؤلئ. ءبئرئنشئ تومدئقتا ХХІ عاسئردا مذسئلمان جاماعاتئنا تونگةن قاؤئپ-قاتةرگة جاؤاپ بةرؤدةگئ ي ك ذ-نئث ءئس-قيمئلئنئث ون جئلدئق باعدارلاماسئ بةرئلگةن. بذل باعدارلاما 2005- جئلئ 8- جةلتوقساندا 57 ةلدئث مةملةكةت باسشئلارئ قاسيةتتئ مةككةدة باس قوسقان كةزدة قابئلداعان. ماؤسئم ايئنئث سوثئندا استانادا وتةتئن ي ك ذ سئرتقئ ئستةر مينيسترلةرئنئث سةسسياسئندا وسئ ونجئلدئق باعدارلامانئث ورئندالؤ بارئسئ ءبئرئنشئ كةزةكتة تالقئلاناتئنئن ايتقان قايرات قايئربةك ذلئ ءبئزدئث نازارئمئزدئ وسئ قذجاتتئث «يسلام - بايسالدئ ءدئن» دةپ اتالاتئن ارنايئ تاراؤئنا اؤداردئ. «وسئ تاراؤدئ وقئعاننان كةيئن ءبئزدئث اگةنتتئكتئث جذمئسئنئث قانداي باعئتتا، قانداي دةثگةيدة جذرةتئنئنة، سئرتقئ بايلانئستارئمئزدئث قانداي بولاتئنئنا كوزدةرئثئز جةتةدئ. سودان كةيئن، سئزدةردئث بئزگة بةرةتئن سذراقتارئثئزدان گورئ، بئزبةن بئرگة جذمئس ئستةسةك دةگةن نيةتتةرئثئز پايدا بولاتئنئنا سةنةمئن»، دةدئ ول. اگةنتتئك قازاقستان قوعامئنداعئ تذراقتئلئقتئ نئعايتؤعا ئقپال ةتةتئن، رؤحاني اعارتؤشئلئققا باعئتتالعان ءئس-شارالاردئ وتكئزةدئ. ءدئني ةسترةميزمنئث الدئن الؤ شارالارئنا ةرةكشة كوثئل ءبولئپ، ةلئمئزدة رؤحانيلئقتان اجئراپ قالؤ، ءدئني كوزقاراستاردئث راديكالدانؤئ سةكئلدئ ئمئراسئز جاعدايلاردئث بةلةث الماؤئ ءذشئن كذش بئرئكتئرؤئمئز قاجةت دةپ سانايدئ.

ازاماتتاردئث ءدئني سةنئم بوستاندئعئنا دةگةن قذقئعئن قامتاماسئز ةتؤ سالاسئنداعئ ءدئن ساياساتئن ءتذسئندئرؤ جذمئسئن جذرگئزئپ، ءدئني بئرلةستئكتةر جونئندةگئ زاثنامانئ جةتئلدئرؤ جونئندة ذسئنئستار ازئرلةؤمةن اينالئساتئن اگةنتتئك «ءبئر ذلت - ءبئر ءدئن» يدةياسئن ذسئنئپ وتئر. «حالئقارالئق تاجئريبة كورسةتكةندةي، كوپتةگةن زايئرلئ مةملةكةتتةردة تذرعئنداردئث باسئم كوپشئلئگئ بةلگئلئ ءبئر ءدئندئ ذستاناتئن بولسا، سول دئنگة باسئمدئق بةرئلةدئ. مئسالئ، كونفةسسيالئق قذرئلئمئ ءبئزدئث ةلئمئزگة ءبئرشاما سايكةس كةلةتئن ءبئرقاتار ت م د ةلدةرئندة كةيبئر ءدئني بئرلةستئكتةرگة ءداستذرلئ كونفةسسيالئق مارتةبةسئن بةرؤ مةحانيزمئ قذرئلعان. ولار ءدئن سالاسئنداعئ ساياسات ماسةلةسئن ناقتئ شةشئپ العان، سوعان سايكةس، ءوز اؤماعئندا ةجةلدةن دامئپ كةلة جاتقان، ءوز مادةنيةتتةرئنئث نةگئزئن قذرايتئن دئندةرگة قولداؤ كورسةتةدئ. كوپتةگةن زايئرلئ ةؤروپالئق مةملةكةتتةردة دة وسئنداي جاعداي قالئپتاستقان. مئسال رةتئندة كوپ كونفةسسيالئ قوعام بولا تذرا، ءداستذرلئ دئندةرگة بسئمدئق بةرئلگةن گةرمانيا، فرانسيا، يتاليا مةن بةلگيا مةملةكةتتةرئ بار - ول ةلدةردئث عاسئرلار بويئ جيناقتالعان رؤحاني مذراسئ ءداستذرلئ دئندةر نةگئزئندة قالئپتاسقان»، دةيدئ قايرات قايئربةك ذلئ. ال ءبئزدئث ةلدة حالئقتئث ةث كوپ بولئگئ، 70 پايئزئ، سؤنيتتئك يسلامدئ ذستانادئ. قازاقستان حالقئنئث شيرةك بولئگئن قذرايتئن ورئستار، ؤكرايندار مةن بةلورؤستاردئ پراأوسلاأية ءدئنئ بئرئكتئرئپ وتئر. ةلدئث ةكئ پايئزئن قذرايتئن پولياك، نةمئس جانة ةأرةيلةر كاتوليك، پروتةستانتتئق، يؤدايزم ءدئنئن ذستانئپ كةلةدئ. ءاربئر قازاقستاندئق ار-وجدان بوستاندئعئنا قذقئلئ. ءبئراق اگةنتتئكتئث «ءبئر ذلت - ءبئر ءدئن» ذستانئمئن كئم قابئلدايدئ ةكةن؟

شئنئ كةرةك، باسپاءسوز-ءماسليحاتئنا ارقالاي كةلگةن سذراقتاردئ قويا الماي كةرئ قايتتئق. ب ا ق وكئلدةرئن قئزئقتئرعان حيدجاب كيؤ ماسةلةسئنة قاتئستئ اگةنتتئك ءتوراعاسئنئث پئكئرئن دة ةستي المادئق. ةسةسئنة، اگةنتتئك ءتوراعاسئ 24- ماؤسئمدا حيدجاب ماسةلةسئ تؤرالئ باسپاءسوز-ءماسليحاتئن وتكئزؤگة ؤادة ةتتئ. اگةنتتئك ءتوراعاسئ اگةنتتئكتئث جذمئسئن اشئق ءارئ جاريالئ تذردة جذرگئزؤگة بةيئل ةكةنئن قايتالاؤمةن بولدئ. وسئ ماقساتتا الداعئ ؤاقئتتا ءدئن تانؤشئ عالئمداردئث قاتئسؤئمةن كونفةرةنسيا دا وتكئزئلةتئنئن ايتئپ قالدئ. ءبئراق ءبئرقاتار سذراقتاردئث جاؤاپسئز قالعانئن ةسكةرسةك، اگةنتتئك جذمئسئ جاريالئ تذردة جذرةدئ دةگةنگة سةنة الامئز با؟..

حاليما بذقارقئزئ استانا

دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار