تاعدئرئمئز ءوز قولئمئزدا

زاقپارات /كةنجةبولات جولدئباي/ - كورنةكتئ پولياك جازؤشئسئ برؤنو ياسةنسكيدئث مئناداي ءبئر ءسوزئ بار: «دوستارئثنان قورئقپا، كوپ بولسا ساتئپ كةتةر. دذشپانئثنان قورئقپا، كوپ بولسا اتئپ كةتةر.
None
None

قورئقساث نةمقذرايلئ ادامداردان قورئق. ءدال سولاردئث ءذنسئز كةلئسئمئنةن جةر بةتئندة ساتقئندئق تا، ادام ءولتئرؤ وقيعاسئ دا ورئن الؤدا».

ءيا، كوپ جاعدايدا «كذل بولماسا، بذل» بولسئن» دةيتئن نةمقذرايلئقتئث باستئ ةرةجةسئ كةدةرگئسئز جذمئس ئستةپ جاتادئ. كةيبئر ادامدار اينالئسئندا بولئپ جاتقان وقيعالارعا ةنجار قاراپ، قانداي دا ءبئر شةشئمدةر قابئلداؤ كةزئندة «ءبئزدئث داؤئسئمئز اسا ماثئزدئ ةمةس» دةگةن بايلام جاسايتئنئ دا شئندئق.

ةلئمئز كةزةكتةن تئس پرةزيدةنتتئك سايلاؤ قارساثئندا تذرعان ساتتة بذل ماسةلة وتة وزةكتئ دةپ ويلايمئن. سةبةبئ، وسئناؤ جاؤاپتئ كةزةثدة ءاربئرئمئز مةملةكةتئمئزدئث كةلةشةكتةگئ تاعدئرئ ازاماتتئق ذستانئمئزعا بايلانئستئ ةكةندئگئن ذعئنؤعا ءتيئستئمئز. سوندئقتان، ةل تاعدئرئ تارازئعا ءتذسئپ جاتقان شاقتا قارئمدئ قؤات، باتئل باستاما جانة ازاماتتاردئث جةكة ذمتئلئستارئ قاجةت. بذل ارادا مةن ةشقانداي دا جاثالئق اشئپ وتئرعان جوقپئن، ءومئردئث سئندارلئ بةلةستةرئندة ادامدارعا «ءبئر جاعادان باس، ءبئر جةثنةن قول شئعارؤ» ءتان ةكةندئگئن تارلان تاريح تالاي مارتة دالةلدةگةن. كذش-جئگةردئ بئرئكتئرئپ، جذمئلعان جذدئرئق بولا بئلگةندئكتةن قازئرگئ زامانعئ وركةنيةت جاهاندئق قارجئ داعدارئسئ، لاثكةستئك، ازئق-تذلئك پةن اؤئز سؤ جةتئسپةؤشئلئگئ، تابيعي جانة تةحنوگةندئك اپاتتار، ةتنيكاارالئق جانة ءدئن ارالئق نةگئزدةگئ جاثجالدار ءتارئزدئ كوپتةگةن قاؤئپ-قاتةرلةرگة توتةپ بةرؤ مذمكئندئگئنة ية بولئپ وتئر.

تاؤةلسئزدئكتئث جيئرما جئلئنداعئ قازاقستاننئث ءجذرئپ وتكةن جولئ دا «تار جول، تايعاق كةشؤدةن» تذرعانئن ايتقان ءجون. پارلامةنت ءماجئلئسئنئث دةپؤتاتئ ءؤاليحان قاليجان ءوزئنئث ماقالالارئنئث بئرئندة بئلاي دةپ ادئلةتتئ اتاپ كورسةتةدئ: «ءبئز «ازاپتئ جولدان» ءوتتئك، مئث ءولئپ، مئث تئرئلدئك». راسئندا جول باسئنداعئ مةملةكةتتئث جاعدايئن سوزئلمالئ دةرتكة ذقساستئرؤعا تولئق بولاتئن. قازئنا قالتاسئندا كوك تيئن بولمادئ، كاسئپورئنداردئث كوپشئلئگئ كوتةرةم مالدئث كذيئن كةشئپ جاتتئ، ينفلياسيا دةثگةيئ 1000 پايئزدان اسئپ، اؤئل ادامدارئ كادئمگئ كئر سابئندئ ءبئر قويعا ساتئپ الؤعا ءماجبذر بولدئ، ءسويتئپ، جاپپاي تاپشئلئق جاعدايئندا جذرت اراسئندا «باعاسئ قانشا بولسا دا، ايتةؤئر سورةلةردة تاؤارلار تذرسا ةكةن» دةگةن كوثئل كذي ورئن الدئ. ءبئر سوزبةن ايتقاندا، بذل كةزةث ةكونوميكا جاعدايئ، ادامداردئث رؤحاني دذنيةسئ كذيزةلئسئنئث ةث بيئك شئثئ بولدئ. وسئناؤ اسا ءبئر كذردةلئ جاعدايدان ساياسي پارتيالار، ذكئمةتتئك ةمةس جانة قوعامدئق ذيئمدار، قاراپايئم ازاماتتار بةلسةندئ قولداؤئمةن ةل باسشئلئعئنئث جذرگئزگةن ساؤاتتئ ئشكئ جانة سئرتقئ ساياساتئنئث ارقاسئندا شئعا الدئق.

وسئلايشا «قازاقستاندئق كةرؤةن» تامشئ سؤ تابئلمايتئن ءشول دالادان ابئرويمةن وتة الدئ، ءسويتئپ بيئك بةلةستةردئ بئرتئندةپ باعئندئرئپ كةلةدئ. قازاقستان بذگئندة وتة جاؤاپتئ شةشئمدةر قابئلدانئپ جاتقان بئرةگةي ةلگة اينالدئ. ا ق ش-تئث قازاقستانداعئ بذرئنعئ ةلشئسئ ريچارد حوؤگلاندتئث پئكئرئنشة، ءبئزدئث مةملةكةت تاؤةلسئزدئگئن جاريالاعان ساتتةن باستاپ نارئقتئق رةفورمالاردئ جذزةگة اسئرؤ؛ يادرولئق ارسةنالدان باس تارتئپ، جاپپاي قئرئپ-جوياتئن قارؤلار مةن ماتةريالداردئ تاراتپاؤ جولئنا ءتذسؤ؛ كةلةشةك ذرپاققا حالئقارالئق ستاندارتتار دةثگةيئندة ءبئلئم الؤعا مذمكئندئك بةرؤ ءتارئزدئ توتةنشة ماثئزدئ ءارئ كةمةل كةلةشةكتئ كوزدةگةن ءذش ماثئزدئ شةشئمدئ قابئلدادئ.

بذل تذرعئدان كوپتةگةن جذمئستار جاسالعانئن ةسكةرگةن ءجون. ايتالئق، جاهاندئق قارجئلئق جانة ةكونوميكالئق داعدارئسقا قاراماستان، مةملةكةت ةش ابئرجئماي، ءئستئث بايئبئنا تةرةث ذثئلة وتئرئپ، جاعدايدئ ؤئسئنا ذستاي ءبئلدئ. ناتيجةسئندة، بانكتةر جابئلمادئ، تذرعئن ذيلةردئ سالؤ توقتاعان ةمةس، تةثگة قذنئن جوعالتقان جوق. ءسويتئپ 2010- جئلئ حالئقارالئق ذلتتئق ءال-اؤقات رةيتينگئسئندة ءبئزدئث ةل رةسةي، ؤكراينا جانة بةلارؤستئ باسئپ وزئپ، 59- ورئنعا دةيئن كوتةرئلدئ. سوثعئ بةس جئلدا ءبئلئم بةرؤگة، دةنساؤلئق ساقتاؤعا، الةؤمةتتئك قامسئزداندئرؤعا قازئنادان بولئنگةن قارجئ ةكئ ةسةدةن استامعا ذلعايدئ. 2008 - جئلمةن سالئستئرعاندا 2012 - جئلعا قاراي بيؤدجةت سالاسئ قئزمةتكةرلةرئ جالاقئسئنئث ورتاشا مولشةرئ ةكئ ةسةگة وسةتئن بولادئ. قازئر ةلئمئز دذنيةءجذزئنئث 126 مةملةكةتئنة 200 دةن استام دايئن ءونئم تذرلةرئن ةكسپورتتايدئ. ةكسپورتتئث كولةمئ 60 ميلليارد دوللارعا جةتتئ، بذل 1995 -جئلعئ كورسةتكئشتةن ون ءبئر ةسةگة كوپ. قاسقاعئم ساتتة ةلئمئزدئث مذمكئندئگئنئث جانة كةمةل كةلةشةگئنئث سيمأولئنا اينالعان جاثا ةلوردا - استانا تذرعئزئلدئ. ةلئمئز حالئقارالئق ارةنادا دا اؤئز تولتئرئپ ايتاتئنداي تابئستارعا قول جةتكئزدئ. قازاقستان وثئرلئك جانة جاهاندئق قاؤئپسئزدئكتئ قامتاماسئز ةتؤگة سذبةلئ ذلةس قوسئپ وتئر. بذعان ة ق ئ ذ-عا ءتوراعالئعئمئز جانة وسئ بةدةلدئ ذيئمنئث ون ءبئر جئلعئ ذزئلئستةن كةيئن 2010 - جئلدئث جةلتوقسانئندا وتكئزئلگةن استانا سامميتئ ايقئن دالةل. ةث باستئسئ - ادامدار وزگةردئ، ولاردئث كوزدةرئندة كةلةشةككة دةگةن سةنئم پايدا بولدئ. اشئعئن ايتؤ كةرةك، بذل ةرةكشة ماقتان تذتارلئق دذنية. اندا-ساندا توثئرةگئمئزدة بولئپ جاتقان وقيعالارعا نازار اؤدارا وتئرئپ، بئزدةر قازئرگئ كذندةرئمئزگة تاؤبة كةلتئرئپ، شذكئرشئلئك ةتسةك ارتئق ةمةس. ةگةر توقسانئنشئ جئلدارداعئ توقئراؤ كةزئندة جاعداي باسقاشا وربئگةندة، بذگئنگئ جاعدايئمئز قالاي بولاتئن ةدئ؟

ارينة، وزگة قوعامدارداعئداي بئزدة دة شةشئمئن تاپپاي جاتقان تذيتكئلئ كوپ ماسةلةلةر بارشئلئق. ءالئ دة بولسا ةكونوميكالئق داعدارئستئث سالدارئ تولئق ةثسةرئلگةن جوق، جةمقورلئق تا بةلسةندئ جذگةندةؤدئ قاجةت ةتةدئ، ازئرگة شيكئزاتقا تاؤةلدئ ةل رةتئندة قالئپ وتئرمئز، سونئمةن بئرگة جذمئسسئزدئق جاعدايئن جانة جاثا جذمئس ورئندارئن قذرؤ ماسةلةسئن دة جئلئ جاؤئپ قويا المايمئز. بيزنةس-قاؤئمداستئعئ، اؤئل شارؤاشئلئعئ تاؤارئن وندئرؤشئلةر بارئنشا ءارئ پارمةندئ قولداؤدئ قاجةت ةتئپ وتئر. تذرعئن ءذي كوممؤنالدئق شارؤاشئلئعئ سالاسئنداعئ تاريفتةردئث وسئمئنة تذراقتئ باقئلاؤدئ، ساؤدا-ساتتئقتاعئ باعانئ وسئرةتئن الئپساتارلئقپةن كذرةستئ جذزةگة اسئرؤ دا كذن تارتئبئندة. ءبئلئم بةرؤ مةن دةنساؤلئق ساقتاؤ سالاسئنداعئ ساپانئ ارتتئرؤ، ةلئمئزدةگئ دةموكراتيالئق ذدةرئستةردئث ودان ءارئ دامؤئنا مذقيات نازار اؤدارؤ باستئ ماسةلةلةردئث ءبئرئ بولئپ تابئلادئ. جان باسئنا شاققانداعئ تابئستئث ايتارلئقتاي وسكةندئگئنة قاراماستان، ينفلياسيانئث سالدارئنان ادامدار ءذشئن ونداي ءوسئمنئث اسةرئ اسا بايقالماي وتئر. مذنئث سئرتئندا، ةشكئم دة، سونئث ئشئندة باسقارؤشئلئق شةشئم قابئلدايتئندار دا ادةتتةگئ قاتةلئكتةردةن ادا ةمةس ةكةندئگئن جانة ولاردان ساقتاندئرئلماعانئن ةستة ذستاعان ءجون. سونداي-اق ءومئردئث ءوزئ كذرةستةن، قيئندئقتاردئ ةثسةرؤدةن تذراتئنئن، سوندئقتان دا ءاردايئم پروبلةمالار بولاتئنئن قاپةردة بولعانئ لازئم.

مةنئثشة، پروبلةمالئق ماسةلةلةردئ قوعام بةلسةندئلئك تانئتقان كةزدة، سونداي-اق وپپوزيسيالئق كذشتةردئ تارتا وتئرئپ بذكئل مذددةلئ تاراپتاردئث قاتئسؤئمةن عانا شةشؤگة بولادئ. ايتالئق، وپپوزيسيا تاراپئنان قازئرگئ جاعدايدئ ةسكةرة وتئرئپ داعدارئستان كةيئنگئ قارقئندئ دامؤ باعدارلاماسئ نةگة ذسئنئلماسقا؟ سايئپ كةلگةندة بذعان بيلئكتئث دة ءوزئ مذددةلئ ةكةندئگئنة سةنئمدئمئن، سةبةبئ بيلئككة ءوزئنئث ءئس-قيمئلئن دذرئس باعامداؤعا مذمكئندئك بةرةتئن دالمة-ءدال ينديكاتور قاجةت. ءيا، ول ءذشئن وپپوزيسيا بارئنشا كذشتئ، سئندارلئ تذردة قالئپتاسؤئمةن قاتار، ونئث بالاما ذسئنئستارئ بولؤئ ءتيئس. وكئنئشكة قاراي، ازئرشة ءبئز مذنداي بالامانئ كورة الماي وتئرمئز. بيلئكتئث وپپونةنتتةرئ، جذقالاپ ايتقاندا، ساياسي باسةكةلةستئك ءوز جةكة امبيسيالارئن قاناعاتتاندئرؤ ءذشئن ةمةس، قوعامنئث مذددةسئن قورعاؤ جانة قوعامنئث اتئنان وكئلدئك ةتؤ ءذشئن قاجةت ةكةندئگئن ذمئتئپ كةتئپ جاتادئ. جاسئراتئنئ جوق، ماعان وپپوزيسيانئث جةكةلةگةن ءئس-قيمئلدارئ مةن مئنةز-قذلئقتارئ ةجةلگئ داؤئردةگئ فؤرييلئكتةردئث زاث شئعارؤشئسئنئث «جاثا زاثدئ كذشئنة ةنگئزگئسئ كةلگةن ادامدئ حالئقتئث الدئنا موينئنا ارقان سالئپ شئعؤعا، ةگةر ونئث جاثالئعئ ءبئراؤئزدان قولداؤ تاپپاسا، سول جةردة اسئلئپ ولؤگة» شاقئراتئن قئلئعئن ةرئكسئز ةسكة تذسئرةدئ. ارينة، مذنداي ارةكةت ءبئزدئث تاثداؤئمئز ةمةس. تةك پئكئر الؤاندئعئ ورئن العان اشئق قوعامدا عانا ءبئز ادئلةتتئ مةملةكةت ورناتامئز، ةكونوميكاداعئ، ساياسي جانة الةؤمةتتئك ومئردةگئ، رؤحاني سالاداعئ تةرئس قذبئلئستاردئ ازايتامئز. ءبئر قؤانارلئعئ، مةملةكةت تاراپئنان بذل ءذشئن بارلئق قاجةتتئ جاعدايلار جاسالئنعان. بذگئندة ةلئمئزدة قوعامدا بولئپ جاتقان ءارالؤان قذبئلئستار مةن وقيعالارعا جةكة كوزقاراسئن بئلدئرؤگة مذمكئندئك بةرةتئن دةموكراتيالئق ينستيتؤتتار جذمئس ئستةؤدة. ماسةلةن، زاؤقئ سوققان كةز-كةلگةن ادام ذكئمةتتئك ةمةس ذيئمدار ارقئلئ قوعامدئق ماثئزئ زور اكسيالارعا باستاماشئ بولا الادئ، سونداي-اق تاؤةلسئز بذقارالئق اقپارات قذرالدارئ اركئمگة قولجةتئمدئ. قالايسئز با، كوزقاراسئثئزعا قايشئ كةلةتئن نة ءبئر جاعدايدئ سئناثئز نةمةسة ءئستئث جاعدايئن وثتايلاندئراتئن قانداي دا ءبئر ذسئنئستارئثئزدئ ايتئثئز. ارينة، مةن يدةاليست ةمةسپئن جانة بارلئق ادامدئ بئردةي باقئتقا كةنةلتؤ وثاي ةمةستئگئن تذسئنةمئن، الايدا ئنتا بولسا وث ناتيجةگة جةتؤگة بولاتئندئعئنا سةنئمدئمئن. ءبئر نارسة ايقئن. وسئ ماقساتتارعا جةتؤ ءذشئن سايلاؤ وتةتئن 2011- جئلعئ 3-ءساؤئر كذنئ ءاربئر ازامات داؤئس بةرؤئ ءتيئس.

سوڭعى جاڭالىقتار