ةرمذحامةت ةرتئسبايةأ: نازاربايةأ - قازاقستاننئث، حالقئ - نازاربايةأتئث باعئ

استانا. 30- ناؤرئز. قازاقپارات - پرةزيدةنت وكئلةتتئگئن ذزارتؤ بويئنشا رةفةرةندؤم وتكئزؤ باستاماسئ قئزؤ تالقئلانئپ جاتقاندا، مةملةكةت باسشئسئنئث ساياسي ماسةلةلةر جونئندةگئ كةثةسشئسئ ةرمذحامةت ةرتئسبايةأ پرةزيدةنت سايلاؤئن قولداؤشئلار قاتارئنان تابئلعان. ةندئ ساياساتكةر «ايقئن» گازةتئ ساؤالدارئنا جاؤاپ بةرة وتئرئپ، جةكسةنبئلئك داؤئس بةرؤدةن كةيئن قوعامدا بولاتئن وزگةرئستةر جايئن تالدايدئ.
None
None

- رةفةرةندؤم وتكئزؤ تؤرالئ باستاما ءتئپتئ پارلامةنتتة قولداؤ تاپقان ؤاقئتتا ءسئز: «سايلاؤ قئزئقتئراق. بذل - بوكس رينگئنة شئعئپ، باسةكةلةسئثدئ جةثؤمةن بئردةي» دةگةن ةدئثئز. ايتقانئثئز دوپ كةلگةنئمةن، ءسئز اثساعان رينگكة «ابسوليؤتتئ چةمپيونمةن» كذش سئناسؤعا بار-جوعئ قاتارداعئ «سپورت شةبةرلةرئنئث» شئعؤئ كوثئلئثئزدئ سؤ سةپكةندةي باسقان جوق پا؟

- ارينة، مةنئث كوثئلئم ورتايدئ، وتة قاتتئ. «ازات» پارتياسئ مةن كومپارتيا ءوز ذمئتكةرلةرئن ذسئنعانئن سونداي قالاپ ةدئم. ةگةر وپپوزيسيانئث ءبئرتذتاس ذمئتكةرئ قاتئسسا، ءتئپتئ تاماشا بولار ةدئ. قازاقستان تاؤةلسئزدئگئنئث جيئرماسئنشئ جئلئندا جالپئ ذلتتئق دةثگةيدة: پرةزيدةنتتئك، پارلامةنتتئك سايلاؤدا دا ديالوگ جاساؤعا ذيرةنؤئمئز كةرةك. ال ءبئزدئث ساياسي مادةنيةتئمئز وتة تومةن: وپپوزيسيا بيلئكپةن بةت جئرتئسسا، بيلئك وپپوزيسيانئ قاجةتتئ ينستيتؤت دةپ سانامايدئ. الايدا، نازاربايةأ ءبئر جولئ: «ةگةر وپپوزيسيا بولماعان جاعدايدا ونئ قذرؤ كةرةك» دةگةن ةدئ.

- پرةزيدةنتتئث ذگئت-ناسيحات جذمئسئنان باس تارتؤئنئث سئرئ دا وسئندا جاتقان بولار؟

- ونئث باسقا سةبةپتةرئ بار. 28- قاثتاردا پرةزيدةنت پارلامةنتتة حالئققا جولداؤ جاسادئ. بذل جولداؤ ةلةكتروندئ ب ا ق-تا كةث كولةمدة كورسةتئلئپ، اتقارؤشئ بيلئك ورتالئقتا جانة جةرگئلئكتئ جةرلةردة جولداؤدئث ماعئناسئن ءار قازاقستاندئققا جةتكئزؤ ءذشئن ذلكةن جذمئس اتقاردئ. پرةزيدةنت ءوزئنئث جولداؤئ - سايلاؤالدئ باعدارلاماسئ ةكةندئگئن اشئق ايتتئ. 31- قاثتاردا مةملةكةت باسشئسئ كةزةكتةن تئس پرةزيدةنت سايلاؤئن جاريالادئ. سوندئقتان حالئققا جولداؤ مةن پرةزيدةنتتئك سايلاؤ دوداسئنئث باستالؤئ سايكةس كةلدئ. مةنئث ويئمشا ةلباسئ كةثپةيئلدئك كورسةتئپ، ئزگئ ءئس جاسادئ: ةگةر ول بذكئل ايماقتاردئ ارالاپ، بارلئق سايلاؤشئلارمةن كةزدةسسة، وندا ونئث باسكةلةستةرئ اراسئنداعئ ايئرماشئلئق ودان دا جوعارئ بولئپ شئعار ةدئ. ةكئنشئ جاعئنان ول ءوز جةثئسئنة سةنئمدئ. بذل بارلئعئنا ايان. وعان قوسا نازاربايةأتئث باسةكةلةستةرئ دة ةكئنشئ ورئن ءذشئن كذرةسئپ جاتقانئن جاسئرمايدئ.

- ءيا، ءسئز ءبئر سوزئثئزدة ةكئنشئ ورئن الؤ ارقئلئ ءذش ذمئتكةردئث ءبئرئ «وپپوزيسيا كوشباسشئسئنا» اينالا الاتئندئعئن ايتئپسئز. الايدا سوثعئ شئققان الةؤمةتتئك زةرتتةؤلةردئ قاراساق، بارلئق ذمئتكةرلةردئث مذمكئندئكتةرئ تةپة-تةث (0،6-1%) ةمةس پة؟! ولاي بولسا، بذل سايلاؤ وسئ ذمئتكةرلةرگة نة بةرةدئ؟

- ولاردئث سايلاؤ كامپانياسئ كةزئندةگئ شئنايئ مذمكئندئكتةرئ تؤرالئ ايتتئق. سايلاؤدان كةيئن ولار قازاقستاندئق پارتيالئق-ساياسي الاثدا قالئپ، وزدةرئنئث ساياسي پارتيالارئنا جاثا مذشةلةرئن تارتؤعا تئرئسادئ. ولاردئث سايلاؤشئلارمةن مازمذندئ كةزدةسؤلةر وتكئزئپ، سان الؤان ساياسي سايلاؤ تةحنولوگيالارئن قولدانعاندارئ تاثعالدئردئ.

- دةگةنمةن ة ق ئ ذ-نئث الدئن الا جاريالانعان ةسةبئندة «قازئرگئ پرةزيدةنت ءذشئن جذرگئزئلئپ جاتقان ذگئت-ناسيحات جذمئسئ عانا ايتارلئقتاي كورئنةدئ» دةپ كورسةتئلگةن. باسقا ذمئتكةرلةردئث ذگئت-ناسيحات جذمئسئنداعئ سئلبئرلئقتئ نةمةن تذسئندئرؤگة بولادئ؟

- مةن مذنداي باعامةن مذلدةم كةلئسة المايمئن! ورتالئق سايلاؤ كوميسسياسئ دا ءوزئنئث كةلئسپةيتئندئگئن بئلدئرگةن. بيلبوردتار مةن ذمئتكةرلةردئث باسپا ونئمدةرئ قازاقستاننئث بارلئق قالالارئن تولتئردئ ةمةس پة؟! كذن سايئن ولار گازةتكة شئعئپ، جاقئندا تةلةأيزيالئق ذندةؤلةرئن جاريالايدئ. ال نازاربايةأتئ قولداؤ قوعامدئق شتابئنئث تيئمدئرةك ءارئ اؤقئمدئراق ارةكةت ةتؤئ - باسقا ماسةلة. بذعان تاثعالؤعا بولمايدئ. «نذر وتان» پارتياسئنئث قازئر 840 مئث مذشةسئ بار. بالكئم، بذل ت م د كةثئستئگئندةگئ ةث ءئرئ پارتيا شئعار. وعان قوسا پرةزيدةنت نازاربايةأتئ ةلئمئزدةگئ بئرنةشة ساياسي پارتيا مةن قوعامدئق بئرلةستئكتةر كئرگةن «قازاقستان-2020» كواليسياسئ قولدايدئ. سونئمةن بئرگة نازاربايةأ - ءئس باسئنداعئ پرةزيدةنت، ال ونداي پرةزيدةنتتئث ونئث بيلئگئمةن باسكةلةسةتئن كذشكة قاراعاندا ءاردايئم وراسان زور باسئمدئلئعئ بولاتئندئعئ - شئندئق. بذل الةمنئث بارلئق ةلدةرئنة ءتان.

- وسئ سايلاؤدا پرةزيدةنتكة شئنايئ باسكةلةستئث بولماؤئ سايلاؤشئلاردئث بةلسةندئلئگئنة اسةر ةتپةي مة؟ قازئردئث وزئندة: «سايلاؤدئث قورئتئندئسئ بةلگئلئ بولسا، سايلاؤ ؤچاسكةسئنة بارئپ قاجةتئ قانشا؟» دةگةن اثگئمةلةردئ ةستؤگة بولادئ.

- سذراقتئث بذلاي قويئلؤئمةن كةلئسپةيمئن. ءبئر جاعئنان مذنداي ساؤال قيسئندئ ءارئ ونئ دذرئس قويئپ وتئرسئز. ءبئراق ءدال قازاقستانعا ونئث قاتئسئ جوق.

- نةگة؟

- ويتكةنئ قازاقستاندا ءدال پرةزيدةنت سايلاؤلارئندا سايلاؤشئلار اسقان بةلسةندئلئك تانئتئپ، ولاردئث داؤئس بةرؤگة قاتئسؤ دةثگةيئ پارلامةنت سايلاؤئنان دا ايتارلئقتاي جوعارئ بولادئ. 1991- جئلدئث 1- جةلتوقسانئندا دا، 1999- جئلدئث 10- قاثتارئندا دا، 2005- جئلدئث 4- جةلتوقسانئندا دا سولاي بولعان. 3- ساؤئردة سايلاؤشئلاردئث سايلاؤعا كةلؤئ وتة جوعارئ دةثگةيدة بولاتئندئعئنا سةنئمدئمئن. وعان قوسا العاش رةت مةملةكةت باسشئسئن كوكتةمگئ كذندة سايلاماقشئمئز.

- پرةزيدةنت سايلاؤئنان كةيئن جاثا ذكئمةت جاساقتالاتئن شئعار. قانداي سالادا ةلةؤلئ وزگةرئستةر كذتةسئز؟ ءوزئثئز «ايماقتاعئ بيلئك ةشةلونئندا جاثا ادامدار پايدا بولادئ» دةپ ايتقان ةدئثئز...

- اشئعئن ايتسام، بذل تاقئرئپقا مةملةكةت باسشئسئمةن سويلةسكةن جوقپئن. مةن سولاي بولادئ دةپ ويلايمئن ءارئ ذمئتتةنةمئن. ويتكةنئ قوعام بةلگئلئ ءبئر بةتبذرئستار كذتةدئ. قالئپتاسقان ءداستذر بويئنشا پرةزيدةنتكة جول اشئپ، ةرئك بةرؤ ءذشئن ةلدةگئ بارلئق اتقارؤشئ بيلئك وتستاأكاعا كةتةدئ. سوندئقتان كادرلئق جاثارتؤلار بولئپ، جاثا ذكئمةت جاساقتالادئ.

- وسئ جولئ بيلئككة شئنئمةن «جاثا» ادامداردئث، ياعني باسقا ساياسي پارتيا مذشةلةرئنئث كةلؤئ مذمكئن بة؟

- ونئ جوققا شئعارؤعا بولمايدئ. پرةزيدةنت ءاردايئم مامئلةگة كةلؤگة ءازئر. دةگةنمةن ةث ءبئرئنشئ كةزةكتة ونئث «نذر وتان» پارتياسئ مذشةلةرئنة باسئمدئلئق بةرةتئنئ انئق.

- پرةزيدةنت سايلاؤئنان كةيئن كةلةسئ ناؤقان - پارلامةنتتئك دوداعا ازئرلئك باستالادئ. ةندئ وسئ سايلاؤ شئن مانئسئندةگئ باسةكةلةستئ كذرةس بولا ما؟ پارلامةنتكة قانداي پارتيالار قانداي جاعدايدا بارا الادئ؟

- پارلامةنت سايلاؤئ ةث ءبئر باسةكةلةستئ ءارئ ةركئن بولاتئندئعئنا نئق سةنئمدئمئن. بذعان بارئنةن بذرئن پرةزيدةنت مذددةلئ. ول ءوزئنئث قاتئسؤئنسئز جذمئس ئستةيتئن جذية جاساؤدئث ؤاقئتئ كةلگةنئن تذسئنةدئ. مامئلةگة كةلؤدئث جولئن ئزدةپ، پارلامةنتتة سذحباتتاسؤعا ذيرةنؤئمئز قاجةت. «نذر وتان» - ءبئر جاعئنان، ءابئلوأ، قوسانوأ، تذياقباي - ةكئنشئ جاعئنان، بالكئم، ئمئراعا كةلمةيتئن قؤانئشالين مةن ءابدئلدين ءبئر زالدا وتئرئپ، قازاقستاننئث يگئلئگئ ءذشئن بئرلةسكةن شةشئم قابئلداي الؤئ ءذشئن ءبئز ءالئ ذيرةنة ءتذسؤئمئز كةرةك. ميتينگئ مةن كوشةلةردة ةسةپ ايئرئسپاي، پارلامةنتتة ايتئسقان ءجون. پارلامةنت بارلئق مةملةكةتتئك بيؤدجةتتئ قاداعالاپ، ذكئمةت جذمئسئنا باقئلاؤ ورناتؤئ ءتيئس. بيلئكتئ ءبولئسؤ ءپرينسيپئ شئنايئ ورئندالؤئ قاجةت. قازئر كوپ نارسة مةملةكةت باسشئسئنئث جةكة تذلعاسئنا تاؤةلدئ. نازاربايةأ سياقتئ ادامنئث شئعؤئ - قازاقستاننئث، ةثبةكقور، زاثدئ سئيلايتئن ءارئ ءتوزئمدئ حالقئنئث بولؤئ - نازاربايةأتئث باعئ.

- اراب الةمئندةگئ سوثعئ رةأوليؤسيالار مةن ذكئمةتكة قارسئ شةرؤلةر وسئنداي وقيعالاردئث الةمنئث باسقا ةلدةرئندة بولؤ ئقتيمالدئعئ تؤرالئ ويعا جةتةلةيدئ. كوبئنة ساراپشئلار ورتالئق ازيا ايماعئنا قاراپ، الاثدايدئ... - اراب ةلدةرئن مئسالعا كةلتئرئپ، وسئنداي جاعداي قازاقستاندا قايتالانؤئ مذمكئن بة دةگةن سذراق مةنئ تاثعالدئرادئ. الئسقا بارئپ قايتةمئز؟ ءبئزدئث كورشئمئز ءارئ باؤئرلاس حالئق - قئرعئزستان ةكئ پرةزيدةنتتئ قؤئپ شئعئپ، ولاردا رةأوليؤسيا دةپ اتالاتئن نارسة بولدئ ةمةس پة؟ بذل قازاقستانعا قالاي اسةر ةتتئ؟ ةشتةثة دة بولعان جوق! قئرعئزستاندا ئشكئ جالپئ ءونئم جئلئنا جان باسئنا شاققاندا 800 دوللاردئ قذرايدئ. مذنداي كورسةتكئش بئزدة 1994- جئلئ بولعان. قازئر قازاقستانداعئ كورسةتكئش جان باسئنا شاققاندا - 9 مئث دوللار. وپپوزيسيالئق باسئلئمداردا اراب ةلدةرئنئث ستاتيستيكاسئن كةلتئرگةندة جالعان سويلةيدئ. مئسالئ، «سأوبودا سلوأا» گازةتئندة بولات ءابئلوأ ةگيپةت، تؤنيس جانة ليأيا بويئنشا دةرةكتةر كةلتئرئپ، ولارداعئ ءئ ج ءو قازاقستاننان جوعارئ ةكةندئگئن ايتئپ، حالئق ءوز بيلةؤشئلةرئنة قارسئ شئقتئ دةپ تذسئندئرةدئ.

- شئنايئ مالئمةتتةر قانداي؟

- بذل ةلدةر بويئنشا سئزگة ناقتئ دةرةكتةردئ ايتايئن. تؤنيس پةن ةگيپةتتة حالئقتئث جارتئسئنان ارتئعئ كةدةيشئلئكتةن دة تومةن جاعدايدا كذن كةشؤدة. ةگيپةتتئث جان باسئنا شاققانداعئ جالپئ ذلتتئق ءونئمئ - 1،2 مئث دوللار، تؤنيستة - 3 مئث دوللار. ياعني قازاقستاننان بئرنةشة ةسة تومةن. ليأيادا بذل كورسةتكئش 6 مئث دوللار. ءبئراق ول جاقتا كاددافي كةشئرئلمةس قاتة جئبةردئ. حالئق ساياسي تالاپتارئمةن شئققان كةزدة ول ساددام حؤسةين سياقتئ جاؤاپ بةردئ - حالئققا قارسئ بئردةن جانة ةسكةرتؤسئز قارؤ پايدالاندئ. بةيبئت حالئققا قارسئ اؤة كذشتةرئنئث، اسكةري قارؤ-جاراقتئث جانة بومبالاردئ قولدانؤئ بذكئل الةمنئث اشؤ-ئزاسئن تؤدئردئ.

- اراب الةمئن قاؤلاعان ءورتتئث تذتانؤ سةبةبئن ساياساتتانؤشئلار ءار قيلئ جوريدئ. ءسئزدئث جورامالئثئز قانداي؟

- حالئقتئث ورتاشا ءومئر ءسذرؤ دةثگةيئن ذزاق ؤاقئت بويئ جوعارئلاتا الماعان اأتوريتارلئ جذية بيلئكتئث زاثدئلئعئ دةگةن ماسةلةگة ذرئنادئ. مذنداي جذيةنئث نةمةن تئناتئنئ ءمالئم. يسلام داستذرلةرئنئث دة اسةرئ بار. مذسئلماندئق «قيسمةت» (جازمئش)، تاعدئردئث جازؤمةن بارئنة مويئنسئنؤ اراب الةمئندة جذزدةگةن جئلدار بويئ ساقتالدئ. قذران بويئنشا بيلةؤشئ - حاليف، اللانئث جةردةگئ ؤاكئلئ، وعان قارسئ شئعؤ - ذلكةن كذنا. مؤباراك پةن كاددافي ءوز حالئقتارئ ةشقاشان وزدةرئنة قارسئ شئقپايدئ دةپ سةنسة كةرةك. ءبئراق ؤاقئت وزگةردئ. ءبئز قازئر اقپارات، الةؤمةتتئك جةلئلةر، عالامتور - ينتةرنةت زامانئندا ءومئر سذرةمئز. ةل بارلئق جةردة بةتبذرئستاردئ قالايدئ. كةيبئر ةلدةردة تومةنگئ جاق بذرئنعئداي ءومئر سذرگئسئ كةلمةي، وزگةرئس سول جاقتان باستالادئ. جوعارئ جاق بذرئنعئداي باسقارا الماي قالادئ. سول كةزدة رةأوليؤسيا بولادئ. ءبئراق قازاقستاندا قاجةتتئ بةتبذرئستاردئ جوعارئ جاقتان جاساي الامئز جانة جاساؤئمئز كةرةك. نازاربايةأ - ت م د-دا ةث تابئستئ رةفورماتور. ول قازاقستاننئث الدئنا جاثا مئندةتتةر قويئپ، ذنةمئ ةلدئث ءال-اؤقاتئن كوتةرئپ كةلةدئ. حالئق ءوز كوشباسشئسئن قولدايدئ، ال كونستيتؤسيا بويئنشا حالئق - بيلئكتئث كوزئ. 3- ساؤئردة حالئق الداعئ بةس جئلعا ارنالعان ءوزئنئث اقتئق ءسوزئن ايتادئ.

ايجان كوشكةنوأا

دةرةككوز؛ «ايقئن» گازةتتئ

سوڭعى جاڭالىقتار