ايدئث دا ايتارئ بار

الايدا جذما كذنئ جاپون ةلئندة بولعان جويقئن جةر سئلكئنئسئ مةن سؤناميدةن سوث، دةگئشتةر دة كوكتةگئ ايعا قاؤئپپةن قاراي باستاعانداي. «قذپياسئ مةن قئزئعئ مول ايدئث بيئلعئ قاهارئ تةك جاپوندارعا توندئ مة، الدة؟..» دةگةن كذدئك بار كوكةيدة. تاريح وزئ كؤاگةر، ايدئث بذلايشا جةرگة تئم جاقئن كةپ، سالةم بةرگةن جئلدارئندا، قؤانئشتان با، باسقادان با، جةر دة ءبئر تولقئپ الادئ دا تذرادئ. 1974 - جئلئ اأستراليالئق دارأين قالاسئن قؤاثشئلئقپةن قؤارتقان ترةيسي سيكلونئ مةن 2005 - جئلعئ يندونةزيانئ شايئپ كةتكةن الاپات سؤناميدئ الگئ دةگئشتةر كةزدةيسوق سايكةستئككة بالاپ ءجذر ةدئ، جاپون وقيعاسئ ذرةيدئ ذدةتئپ وتئر...
بئلگئشتةردئث كوكةسئ - عالئم دا، عذلاما دا ةمةس، ءوزئمئزدئث بابالار. حاتقا ءتذسئرئپ، بذگئنگئشة پاتةنت المادئ دةمةسةثئز، جذلدئزدئث دا، ايدئث دا ءتئلئن بئلگةن. «ةسكئ اي ةسئركة، جاثا اي جارئلقا»، «اي كوردئم - امان كوردئم، باياعئداي زامان كوردئم»، «ايئث تؤسئن وثئثنان...» بابالاردان قالعان سوزدةر. بذل جالپئ باتا تةكتةس تئلةكتةر عانا، ايتپةسة اؤا رايئن بولجاؤعا قاتئستئ ايتئلعان سوزدةر، ءتئپتئ كوپ. اي اسةرئنةن تةثئزدةردئث تارتئلئپ، تولئساتئنئن، اؤا رايئنئث قذبئلاتئنئن، ءتئپتئ جويقئن اپاتتاردئث دا اي ئقپالئمةن بوپ جاتاتئنئن بذگئنگئ عالئمدار الئگة دةيئن مويئنداماي جذرسة دة، بابالارئمئز ارئدةن-اق بئلگةن. ماسةلةن، «شالقالاپ اي تؤسا، وزئنة جايلئ، شارؤاعا جايسئز. تئك تؤسا، وزئنة جايسئز، شارؤاعا جايلئ». تابيعات تامئرشئلارئ بذل قذبئلئستئ تاپ باسئپ ايتقان. ولاردئث پايئمئنا سةنسةك، اي قئزئل تذسپةن ساقينالانئپ، بذل شةثبةر كةثةيئپ بارئپ، كوزدةن جوعالاتئن بولسا، كةلةر كذن اشئق بولادئ. وسئنداي ةكئ شةثبةر نة ءبئر كذثگئرت شةثبةردئ كوزئثئز شالسا، قاتتئ سؤئقتئ كذتة بةرئثئز. اي بذلئثعئر تارتسا، كذن جاثبئرلئ بولادئ دا، اشئق بولسا، كذن دة بذلتسئز بولماق. ايعا قاراپ، كةلةر كذننئث ةمةس، جالپئ جئلدئث دا اؤا رايئن بولجاي بةرؤگة بولادئ. ايتالئق، اي قورالانسا، جاز جاثبئرلئ، ال قئس قارلئ، بوراندئ بولادئ دةگةن ءسوز.
ايعا قاتئستئ ئرئمدار دا كوپ. جاثا اي تؤعان كذنئ تذسكةن كةلئننئث قذرساعئن بةرةكةلئ ساناعان. مذنداي كةلئندةر ادةتتة دذنيةگة كوپ بالا اكةلةدئ، ال مذنداي شاقتا دذنيةگة كةلگةن بالا عذمئرلئ بولادئ، ذزاق ءومئر سذرةدئ دةپ ةسةپتةگةن. اي باسقا-باسقا مئنةز-قذلئققا دا قاتتئ اسةر ةتةدئ. ادامنئث بيوئرعاعئنا اسةر ةتؤ ارقئلئ، ونئث كوثئل-كذيئن، جذمئسقا بةلسةندئلئگئن، ءتئپتئ اسقورئتؤئنا شةيئن وزگةرتةدئ. وسئعان وراي، بئلگئشتةر ايدئث تولعان، تؤعان كذندةرئندة اراق-شاراپ اتاؤلئدان اؤلاق جذرؤگة كةثةس بةرةدئ. نةگة دةسةثئز، سپيرتتئك ئشئمدئكتةردئث ؤلاندئرعئش اسةرئ اي كةزةثدةرئمةن دة تئعئز بايلانئستئ ةكةن. اسئرةسة، ايدئث ءذش جاثاسئندا - اي تؤعانعا دةيئنگئ ءبئر، اي تؤعان جانة اي تؤعاننان كةيئنگئ ءبئر - بارلئعئ ءذش كذندة ادامنئث بيوئرعاعئ تئم السئرةپ، اعزا اراقتئث ؤئنا قارسئ تذرا الماي قالادئ. بذل كذندةرئ باؤئردئث سذزگئلئك قابئلةتئ دة تومةندةيدئ، سوعان وراي، سپيرت بئردةن قانعا ءسئثئپ، دةنساؤلئقتئ قذرتادئ. سوندا ءبئزدئث بار ومئرئمئزگة تئكةلةي ئقپالئن جذرگئزئپ وتئرعان اي دةگةنئمئز نة ءوزئ؟
عالئمداردئث انئقتاما بةرؤئنشة، اي - وزئنةن جارئق شئعارمايتئن جةردئث تابيعي سةرئگئ جانة جةرگة ةث جاقئن اسپان دةنةسئ. ول جةردةن قاشئقتئعئ 356،4 مئث - 406،8 مئث شاقئرئم قاشئقتئقتا اينالئپ جذرةتئن بولسا، ونئث ورتاشا قاشئقتئعئ - 384،4 مئث شاقئرئمدئ قذرايدئ. بذل جةردة ايتا كةتةتئن جايت، ذستئمئزدةگئ جئلدئث 19- ناؤرئزئندا ايدئث جةردةن قاشئقتئعئ 356،5 مئثدئ قذرايتئن بولادئ، دةمةك، اي جةرگة ةث مذمكئن جاقئنداؤ نذكتةسئنةن بار بولعانئ 100 شاقئرئم قاشئقتئقتا عانا بولادئ دةگةن ءسوز. الةمنئث كاسئپقوي، اؤةسقوي فوتوگرافتارئ بذل ءساتتئ ونداعان جئلدار بويئ كذتئپ جذرگةن كورئنةدئ. ايدئث جةردئ ءبئر مارتة اينالئپ شئعاتئن ؤاقئتئ - 27،32 تاؤلئكتئ قذرايدئ. مذنئ سيدةرلئك اي، بولماسا جذلدئزدئق اي دةپ اتايدئ. جالپئ، بذگئنگئ عئلئمعا ايدئث قذپيالارئ جايلئ بةلگئلئسئنةن بةلگئسئزئ كوپ. ءبئراق سول بةلگئلئنئث ءوزئن ءبارئمئزدئث بئلة بةرمةيتئنئمئز تاعئ بار. ماسةلةنكي، جوعارئدا اتاپ وتكةنئمئزدةي، ايدئث وزئنةن جارئق شئعارمايتئن اسپان دةنةسئ ةكةنئن ةشكئم بئلة بةرمةيدئ. «ايدئث جارئعئ» دةپ جاتامئز، قئزدارئمئزعا ايجارئق ةسئمئن بةلگئلةيمئز. ارينة، كوزگة جارقئراپ كورئنئپ تذرعان سوث، مذنئمئزدئث ايئبئ دا جوق بولار، دةسةك تة، اي وزئنة تذسكةن كذننئث جارئعئن عانا شاعئلئستئرئپ، بئزگة نذرئن توگئپ تذراتئنئن ءبئلئپ جذرگةن ءجون. ايدئث ءبئزدئث كوزئمئزگة بئردة سارئ تاباق التئنداي بوپ، ةندئ بئردة حاس سذلؤدئث قيئق قاسئنداي بولئپ كورئنةتئنئ دة سودان. اي، جةر جانة كذننئث ورنالاسؤ ئثعايئنا قاراي، كولةثكة ءتذسئپ، ايدئث بولئگئ كوزگة كورئنبةيدئ. سونداي-اق ةكئنئث ءبئرئ ايدا دا ءدال ءبئزدئث جةردةگئدةي، 4 مةزگئلدئث بولاتئنئن دا بئلة بةرمةيدئ. ال راسئندا ايدا دا كوكتةم، جاز، كذز، قئس بولادئ. ولار، ارينة، ءدال بئزدةگئدةي سيپاتتا جانة ذزاقتئقتا ةمةس، دةسةك تة، ءار مةزگئل ادامداردئث مئنةز-قذلقئ مةن بةلسةندئلئگئنة ءارقيلئ اسةر ةتةدئ. ايتالئق، ايدا قئس بوپ جاتقاندا، جةردةگئ ادامداردئ جالقاؤلئق باسادئ، بيوئرعاقتارئ تومةندةپ، السئرةيدئ. ءبئراق جاقسئسئ - ايدئث قئسئ جةردةگئدةي 3 ايلاپ جاتئپ المايدئ، 7 كذندة جاثا اي تؤدئرئپ، تئزگئندئ كةلةسئ مةزگئلگة بةرة سالادئ. جاز دا ءدال وسئلاي، 7 كذنمةن شةكتةلةدئ. ءبئراق مذندا اي تؤمايدئ، تولادئ. مئنة، بذل كةزدة كةرئسئنشة، ادامداردئث كذش-قايراتئ تاسئپ، ومئرگة دةگةن قذلشئنئستارئ ارتئپ سالادئ ةكةن.
بالالاردئث «ايداي تولعان كةزئمدة، ءبي بيلةيمئن دوثگةلةپ...» دةپ اندةتةتئنئ دة وسئدان بولسا كةرةك. كوكتةم مةن كذز ئلعالداندئرؤئ مةن قذرعاتؤئمةن ةرةكشةلةنةدئ. اي تؤرالئ اثئز دا كوپ، ةرتةگئ دة مول. ءبئرئن عانا ءسوز ةتةيئك. اثئزداردئث ءبئرئنئث سويلةؤئنشة، كذن مةن اي - سذلؤلئعئ ءبئر-بئرئمةن تالاسقان ةكئ قئز ةكةن. دةسةك دة، اي كذننةن كورئكتئرةك بولسا كةرةك، ونئسئن قئزعانعان كذن باؤئرئنئث بةتئن تئرناپ الادئ. اي بةتئندةگئ تئرتئق داق سودان قالعان دةسةدئ. ارينة، بذل قازاق حالقئنئث اثئزئ. ءار ةلدة مذنداي ةرتةگئلةر كوپتةپ ايتئلادئ. قازاق حالقئ ايدئث سذلؤلئعئنا بالاپ، قئزدارئنا ايدانا، ايسذلؤ، ايساؤلة، ذلدارئنا ايبةك، ايدوس تةكتةس ةسئمدةر ةنشئلةيدئ. يسلام دئنئندة دة ايدئث ورنئ زور. مةشئت، كذمبةز، كةسةنة ذستئنة جارتئ اي بةلگئسئ ورناتئلاتئنئ بةلگئلئ. مذنداعئ ماعئنا، اي - نذر سةكئلدئ. يسلام قاراثعئلئقتان جارئققا، نذرعا الئپ شئققان اسئل ءدئن بولسا، اي دا سول سةكئلدئ، قاراثعئلئققا نذرئن توگئپ تذرادئ. اثگئمةمئزگة جاپونياداعئ جويقئن اپات پةن ايدئث جةرگة جاقئنداؤئنئث تئلسئم بايلانئسئ سةبةپ بولعاندئقتان، «اي اپات اكةلة مة؟» دةگةن ساؤالعا تةرةثدةپ كورةلئك. سوندا مذنداعئ تئلسئم قذبئلئس نة دةرسئز؟ تئلسئمنئث ءبئر جاؤابئن باسئنا الما قذلاپ تذسئپ، ادامزات الدئندا اتاق پةن ابئروي اپةرگةن عالئم يسااك نيؤتون بةرگةن. ول جاؤاپ - بذكئلالةمدئك تارتئلئس كذشئ. مذنئث ئشئندة اي مةن جةردئث ءبئر-بئرئنة دةگةن تارتئلئس كذشئ، ءتئپتئ ةرةكشة. اي جةردئ ءبئر جئل ئشئندة 13،5 رةت اينالئپ شئعادئ ةكةن. ءار كذن سايئن اي 52 مينؤتقا كةشئگئپ تؤئپ وتئرادئ. دةمةك، ءار 12 ساعات 26 مينؤت سايئن ايدئث جةردئ تارتؤ كذشئنئث اسةرئنةن تةثئز سؤئ تاسئپ، قايتا قايتئپ وتئرادئ. بذل بئلگئشتةردئث عئلئمي دالةلدةپ بةرگةن جاثالئعئ. مذنداي قذبئلئستاردئث ةث كذشتئ بولاتئن كةيبئر كةزدةرئندة سؤ عانا ةمةس، جةر بةتئ قاباتتارئ دا كوتةرئلئپ، تولقؤعا ذشئرايدئ. ايدئث اسةرئنةن جانارتاؤلار اتقئلايدئ، ءتئپتئ. اؤا رايئ كذرت قذبئلادئ. ال ايدئث جةردةن بةلگئلئ ءبئر قاشئقتئققا جاقئنداپ جانة الئستاؤئنان ونئث جةر قاباتئنا تيگئزةتئن ئقپالئ دا وزگةرئپ وتئرادئ ةكةن. عالئمداردئث زةرتتةؤلةرئنة سةنسةك، اي بةتئندةگئ قذبئلئستار جيئلةگةن سايئن جةر بةتئندةگئ ءزئلزالالار سانئ دا ارتئپ وتئرادئ. بذل زةرتتةؤلةر جةراستئ دذمپؤلةردئث باستئ سةبةپتةرئنئث ءبئرئ - ايدئث اسةرئ ةكةنئن دئلةلدةيدئ. دةمةك، بئلگئشتةر نة بئلسة دة، دةگئشتةر نة دةسة دة، جاپونياداعئ جويقئن ءزئلزالا مةن سؤناميگة ايدئث جةرگة جاقئنداؤئنئث تئكةلةي اسةرئ بولؤئ ابدةن مذمكئن.
قاسيةتتئ قذران كارئمنئث «تاباراك» سذرةسئندة: «جةتئ قابات اسپاندئ ءبئر-بئرئنة ذيلةسئمدئ ةتئپ جاراتقان - ول اللا. راحماننئث جاراتؤئندا ةشبئر اقاؤ، جذيةسئزدئك كورة المايسئث. سال كوزئثدئ، كورة الاسئث با ءبئر اقاؤ؟» دةلئنگةن. راس، اقاؤ جوق. وزگةسئ ءبئر اللاعا ايان... ايدئث ايتارئ كوپ. حالئقتئق نانئم-سةنئمدةردة تومةندةگئدةي دة تذسئنئكتةر بار: - اي جاسئل رةثگة بويالسا - بذل قذرعاقشئلئقتئث حابارشئسئ؛ - ايدئ ساقينا قورشاسا - جةل تذرادئ دةگةن ءسوز؛ - اي مذيئزدةرئ ذشكئرلةنسة - جةل تذرئپ، جؤانداسا - سؤئق بولادئ؛ - كذزدئث ورتاسئندا اي مذيئزدةرئ جةل باعئتئن كورسةتةدئ...
نذربولات امانجول
دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ