الپاؤئت ذيئم قازاقستاندئ اينالشئقتاپ ءجذر

ةندةشة، وسئ سذراققا جاؤاپ ئزدةپ كورةيئك. حالئقارالئق بذل قذرئلئم دذنيةجذزئندةگئ ناقتئ الپاؤئتتاردئث عانا باسئ بئرئككةن ذيئم ةكةنئن ةسكة سالماقپئز. اؤةلدة بذل G- 7 بولعان. ياعني دذنيةجذزئندةگئ الئپتاردئث الئبئ سانالاتئن جةتئ مةملةكةت باسشئسئ باس قوساتئن بذل ذيئم الةمدئك ساياسي-ةكونوميكالئق ذستانئمدئ بئلدئرةتئن ءبئر الئپ تةتئك رةتئندة ومئرگة كةلدئ. ك سرو دةرجاأاسئ ئدئراعان سوث، ونئث قذرامئنا رةسةي فةدةراسياسئ قابئلداندئ. ورايئ كةلگةندة ايتا كةتةيئك، رةسةي فةدةراسياسئ بذل ذيئمعا مذشة بولؤعا ءوزئ تالپئنئپ، ءوزئ ءوتئنئش جاسادئ (ال ءبئزدئث قازاقستاندئ باسقالار ذسئنئپ ءجذر، ءبئزدئث جاقتان ءوتئنئش بولعان جوق). قارؤئنئث كذشتئلئگئن ايتقان رةسةيلئك دوكةيلةردئث ءوتئنئشئن الةمدئك اسكةري تةپة-تةثدئكتئ ساقتاؤ ءذشئن G-7 مذشةلةرئ اقئرئ قاناعاتتاندئردئ. ءسويتئپ، ول G-8 بولئپ شئقتئ. نازار اؤدارالئق تذس سول G-8 كوپ ذزاماي-اق G-20 بولئپ ذلعايدئ. مذنئ ذلعايتقان قوزعاؤشئ كذش 2007 - جئلدئث تامئزئندا باستالعان دذنيةجذزئلئك قارجئ داعدارئسئ بولاتئن. الاپات داعدارئس باستالعان شاقتا G-8 «قولئنان ماردئمدئ ةشتةثة كةلمةيتئنئن» تذسئنگةندئكتةن بة، كئم ءبئلسئن ايتةؤئر الةمدئك ةكونوميكاداعئ 20 الئپ مةملةكةتتئث باسشئلارئ اقئلداساتئن حالئقارالئق قذرئلئمعا اينالدئ. ةندئ ءبئز وسئ G-20 قذرئلئمئنئث اينالئساتئن ئسئنة توقتالساق، ول تةك قانا ةكونوميكالئق تذيئندئ ماسةلةلةردئ شةشؤ ةكةنئن ءتذسئنؤ قيئن ةمةس. ويتكةنئ باسقا ءتذيئندئ ماسةلةلةردئ شةشؤمةن اينالئساتئن ب ذ ذ جانة ونئث قاؤئپسئزدئك كةثةسئ، ة ق ئ ذ سةكئلدئ ءئرئ حالئقارالئق ذيئمدار بار ةكةنئ بارشاعا بةلگئلئ. ولاردئث قذزئرئنا قول سذعؤ G-20مذشةلةرئنئث ءئسئ ةمةس.
ءارئ-بةرئدةسئن G-20مذشةلةرئنئث ءوزئ سول ب ذ ذ سةكئلدئ الةمدئك الئپ ذيئمنئث مذشةسئ عوي. دةمةك، ءبئز مذنئ دا انئقتاپ الدئق. ءبئر كوثئل اؤدارارلئق تذس - G-20 دوكةيلةرئ 2007 - جئلدئث تامئزئنان بةرئ قانشاما رةت جينالئپ باس قوسسا دا، داعدارئستئ باعئندئراتئنداي ةشقانداي تةتئكتئ ئسكة قوسا المادئ. كةرئسئنشة ولار قابئلداعان كةيبئر شةشئمدةر داعدارئستئ ؤشئقتئرئپ جئبةرئپ، تئزگئنئ بوساعان اساؤدئث كةيپئنة كوشئردئ. ال جةر ءجذزئن مةكةندةگةن بايئ بار، كةدةيئ بار بارلئق حالئق سول داعدارئستئث زاردابئن ءالئ تارتئپ كةلةدئ. كةيبئرةؤلةر ءتئپتئ «داعدارئستئث كةلةسئ تولقئنئ باستالدئ» دةگةندئ ايتا باستادئ. مذنئ ايتئپ جاتقان قاراپايئم حالئق ةمةس، الةمدئك داثقئ بار دؤالئ اؤئز ةكونوميست عالئمدار مةن ساراپشئ ينستيتؤتتاردئث لاؤازئمدئ قئزمةتكةرلةرئ. ءتئپتئ كةيبئر مةملةكةتتةردئث باسشئلارئ دا داعدارئستئث كةلةسئ كةزةثئ باستالعانئن مويئنداپ ذلگةردئ. دةمةك، ءدال قازئرگئ تاثدا 2007 -جئلدئث تامئزئنان بةرئ G-20 دوكةيلةرئ قابئلداعان شةشئمدةر دذنيةجذزئلئك داعدارئستئ تةجةؤگة ونشالئقتئ اسةر ةتة قويعان جوق دةي الامئز.
الةمدئك رةسةسسيا بئلتئر بذرئن-سوثدئ بولماعان دةثگةيئنة جةتتئ. ءبئر عانا جاپونيا جئلدئق ئشكئ جالپئ ءونئم بويئنشا 1،5 تريلليون دوللاردئث ناتؤرالدئ ءونئمئن الا الماي قالدئ. وسئ ؤاقئتقا دةيئن الةمدةگئ ةكئنشئ الئپ سانالعان وسئناؤ ةلدئث قارئزئ مةملةكةتتئث جئلدئق جالپئ ئشكئ ونئمئنةن ةكئ ةسةگة اسئپ ءتذسئپ، نةسيةلئك رةيتينگئ «تذراقتئدان» (ستابيلنئي) «قاناعاتتانعئسئزعا» (نةگاتيأنئي) اؤئستئرئلدئ. مئنة، «كاتاستروفا» دةپ وسئنئ ايت. ال دوللاردئ باسئپ شئعاراتئن ا ق ش مةملةكةتئنئث قارئزئ جئلدئق ئشكئ ونئمنةن الدةقاشان اسئپ كةتكةن. ولار تةك دوللار باسئپ شئعارؤ ارقئلئ عانا «جان ساقتاپ» تذر.
مئنةكي، وسئ ؤاقئتقا دةيئن G-20 دوكةيلةرئ قابئلداعان شةشئمنئث جةتكئزگةن جةرئ وسئ. ايتپاق ويدئث ءالقيسساسئ وسئمةن ءبئتسئن. ةندئ G-20 قذرئلئمئنا قازاقستان قاجةت پة، نةمةسة لايئق پا؟» دةگةن سذراققا جاؤاپ ءئزدةپ كورةيئك. بئرئنشئدةن، الةمدةگئ الئپتار عانا باس قوساتئن بذل ذيئمعا قازاقستان ءوزئنئث ةكونوميكالئق قؤاتئ مةن مذمكئندئگئ جاعئنان لايئق ةمةس ةكةنئ بارشاعا بةلگئلئ. ويتكةنئ مذنداعئلاردئث ةث كئشئسئنئث ءوزئ جئل سايئن ةث كةمئ تريلليون دوللاردئث ئشكئ جالپئ ءونئمئن وندئرةدئ. ءبئزدئث قازئرگئ دةثگةيئمئز وسئ كئشئنئث وزئنةن ون ةسةدةي كئشئ. ولاي بولسا G-20-عا ءبئزدئ ذلكةندئگئمئزگة قاراپ شاقئرئپ تذرعان جوق. ةكئنشئدةن، قازاقستان ةكسپورتئنداعئ ؤراننان باسقا ءونئمئمئز الةمدئك تةكتةستةرئنئث ءبئر پايئزئن دا قذرامايدئ. ةث كوپ وندئرةتئنئمئز مذناي بولسا، ءبئزدئث مذنايعا دذنيةجذزئنئث ةكونوميكاسئ «قاراپ تذرعان جوق» دةؤگة بولادئ. ياعني مذنايئمئز تةثئزدئث تامشئسئنداي عانا. كومئر، تةمئر، تاعئ باسقا مةتالدارئمئز دا الةمدئ باس يدئرةتئندةي دةثگةيدة كوپ ةمةس. مينةرالدارئمئز دا سونداي. ءارئ-بةرئدةسئن قازاقستان استئعئ دا الةمگة اسةر ةتةتئندةي مولشةردة ةمةس. ةگةر ؤرانعا كةلةتئن بولساق، وندا ونئ ءوندئرؤ مةن ةكسپورتتاؤ جونئنةن كوش باستاؤشئ دةثگةيئنة كوتةرئلگةنئمئز بئلتئر عانا. ال دذنيةجذزئنئث ةجةلدةن كاپيتاليستئك قوعامئندا ءومئر ءسذرئپ كةلة جاتقان اأتراليا مةن چيلي مةملةكةتتةرئندة دة بئزدةگئدةي ؤران قورئ بار. ونئث ءوندئرئسئن جةدةل جولعا قويؤ دذنيةجذزئلئك الئپتاردئث قولئنان كةلةدئ. ءارئ-بةرئدةن سوث، كاپيتاليستئك دذنيةنئث بذل ةجةلگئ ةكئ مةملةكةتئ ةث ارزان تاسئمال جذيةسئ - اشئق تةثئزبةن قورشالعان. بذل قذرلئقتئث كئندئگئندة جاتقان قازاقستاننان ولاردئث جاعدايئ اجةپتاؤئر جاقسئ دةگةن ءسوز. وسئ ايتئلعانداردان شئعاتئن قورئتئندئ، G-20 قذرلئمئنا قازاقستاندئ ذسئنؤشئلار نةمةسة وسئ قذرئلئمداعئ «قازاقستاندئ مذشة ةتئپ الايئق» دةؤشئلةر ءبئزدئث ةكونوميكالئق قؤاتئمئز بةن تابيعي قورلار جاعئنان العانداعئ مول مذمكئندئگئمئزگة نازار اؤدارئپ تذرعان جوق دةگةن تذجئرئم. ولاي بولسا الةم بئزگة، قازاقستانعا نةگة قئزئعئپ، نةگة ءذمئت ارتئپ وتئر دةگةن سذراقتئث بةتئ اشئق قالادئ.
جالپئ ادامزاتقا ذلگئ الارلئق تاماشا ئستةرئمةن كوزگة تذسكةن قازاقستان باسشئسئ بذدان ءبئر جئلداي بذرئن ادامزاتقا تاعئ ءبئر ومئرشةث ذسئنئس جاسادئ. ول الةمدئك داعدارئستئ قوزدئرؤشئ أيرؤس - حالئقارالئق أاليؤتا جذيةسئ مةن حالئقارالئق أاليؤتانئ تذبةگةيلئ جانة تذبئرئنةن وزگةرتؤ قاجةت دةگةن ذسئنئس بولاتئن. وسئ ذسئنئستئ قولداؤشئلار قاتارئ ؤاقئت وزعان سايئن كوبةية ءتذستئ. بذل - ءبئر. ةكئنشئدةن، ةلباسئمئزدئث ةل ئشئندة جانة ت م د كةثئستئگئندة ذيئتقئ بولعان ةكونوميكالئق رةفورمالارئ وتة جةمئستئ بولئپ شئقتئ. بذكئلالةمدئك داعدارئستان الةمدة ونشا قينالئسسئز شئققان ساناؤلئ مةملةكةتتةردئث ءبئرئ - قازاقستان بولدئ. قازاقستان ت م د اؤماعئنداعئ كةدةندئك وداقتئث نةگئزگئ ذيئتقئسئ. شاثحاي ئنتئماقتاستئق ذيئمئ دا قازاقستان پرةزيدةنتئ يدةيالارئنئث بذگئنگئ ومئرئمئزدةگئ ءبئر كورئنئسئ. ول 1994- جئلدئث وزئندة ةؤرازيالئق ينتةگراسيا تؤرالئ يدةيا ذسئنعان بولاتئن. كذنئ كةشة استانادا وتكةن ة ق ئ ذ سامميتئندة أانكؤأةردةن-ألاديأوستوكقا دةيئنگئ كةثئستئكتةگئ ئنتئماق پةن قاؤئپسئزدئك شارالارئن قذرلئقتئق تذتاستئقتا قاراستئرؤ قاجةتتئگئ جايلئ قذندئ ويدئ جينالعاندار تالقئسئنا تاستاعان دا ءبئزدئث ةلئمئزدئث كوشباسشئسئ. ةلباسئ نازاربايةأ بويئنداعئ ةرةكشة ءبئر قاسيةت - ايتپاق ويئن الدئن الا عئلئمي نةگئزدةپ الئپ، سونان سوث ونئ جاسقانباي، ةشكئمنةن تايساقتاماي ورتاعا سالؤئ. دذنيةجذزئلئك قارجئ جذيةسئنة وزگةرئس ةنگئزؤ قاجةتتئگئ جايلئ ذسئنئسئ وسئنئ دالةلدةيدئ. وسئ ؤاقئتقا دةيئن قانشاما مةملةكةت باسشئسئ ءبئزدئث ذلتتئق كوشباسشئمئزدئث وسئناؤ ومئرشةث ذسئنئسئن قولدايتئنئن مالئمدةگةنئمةن ءالئ كذنگة دةيئن ولار بذل پئكئردئ G-20 تالقئسئنا سالئپ كورگةن جوق. ءتئپتئ بئلتئر عانا وسئ ويدئ G-20 تالقئسئنا سالامئن» دةپ مالئمدةگةن فرانسيا پرةزيدةنتئ نيكوليا ساركوزيدئث ءوزئ ءالئ كذنگة دةيئن ءذنسئز. ال الةم بولسا كةزةكتئ داعدارئستئ كذتئپ، كذپتئ كوثئلمةن ءجذر.
ول - ول ما، 2007 -جئلدئث تامئزئندا باستالعان داعدارئس ءالئ كذنگة ايئلئن جيا قويعان جوق. باتئس پةن شئعئستاعئ الئپ مةملةكةتتةردئث ءوسئمئنئث ءبئر بولئگئ تاؤارلئ ناتؤرالدئ ءوندئرئس ارقئلئ ةمةس، تةك قانا بانكنوتتار باسئپ شئعارؤ ارقئلئ قامتاماسئز ةتئلگةنئن بارشا جذرت ءبئلئپ وتئر. قازاقستاندئ G-20 قذرامئنا ةنگئزؤ جونئندةگئ ذسئنئستار جيئلةپ كةتتئ. مذنئث سةبةبئ دة تذسئنئكتئ. جاثا جئل وزئمةن بئرگة «ارالئق داعدارئستئ» الا كةلدئ. بذكئل دذنيةجذزئندة ازئق-تذلئك باعاسئ رةكوردتئق دةثگةيدة كوتةرئلدئ. بارلئق وندئرئستئك مةتالدار باعاسئ وسؤدة. ةگةر باررةلئ 120 دوللارلئق مذناي باعاسئ «قاتةرلئ كةزةث» دةپ الئناتئنئن ةسكةرسةك، وندا سولتذستئك افريكا مةملةكةتتةرئندةگئ سوثعئ جاعدايلار قارا التئننئث باعاسئن وسئ دةثگةيگة جةتكئزئپ ذلگةردئ. ساراپشئلار بذل باعا 220 دوللارعا جةتؤئ مذمكئن دةگةندئ ايتا باستادئ. التئن باعاسئ ؤنسياسئنا 1420 دوللاردان اسئپ كةتتئ. الةم ذلكةن داعدارئستئث الدئندا تذر. بذل تؤرالئ ارنايئ ماقالادا توقتالاتئن بولامئز.
جذمابةك جاندئلدين، حالئقارالئق ةؤرازيالئق ةكونوميكالئق اكادةميانئث كوررةسپوندةنت مذشةسئ
دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ