ةشقانداي قاتةر جوق، «قوي ذستئنة بوزتورعاي جذمئرقالاعان» تئنئش زاماندئ باستان وتكةرئپ جاتئرمئز دةپ ويلاؤعا بولمايدئ

استانا. 1- ناؤرئز قازاقپارات - سوثعئ كةزدةرئ الةمدةگئ داؤ-جانجالداردئث كوبةيؤئنةن كوپتةگةن الپاؤئت مةملةكةتتةر سئرتقئ ساياساتئن قايتا قاراپ، قورعانئس قؤاتئن ةسةلةپ كذشةيتؤدة.
None
None

اسكةري بيؤدجةتئ 600 ميلليارد دوللاردان اساتئن ا ق ش-تئث ءوزئ جئل سايئن پةنتاگون جاسايتئن باياندامادا وزئنة قاؤئپ توندئرةتئن بئردةن-ءبئر ةلدةر ساناتئنا قئتاي، رةسةي، يران، سولتذستئك كورةيا سةكئلدئ مةملةكةتتةردئ قوسئپ كةلةدئ. بذل - ءوز الدئنا جةكة اثگئمة.

ءبئراق سوثعئ ايلاردا وثتذستئك جانة سولتذستئك كورةيا ةلدةرئ اراسئنداعئ كيكئلجئث قارؤلئ قاقتئعئسقا ذلاسئپ، ءذشئنشئ دذنية جذزئلئك سوعئسقا اينالئپ كةتؤ قاتةرئ دة ءتونئپ تذر. ةگةر بئردةثة بولا قالعان جاعدايدا، سوعئسقا سول ايماقتاعئ قئتاي، رةسةي، جاپونيا، ايماقتا ذلكةن مذددةسئ بار ا ق ش تا ارالاسار ةدئ. بذل الةمگة ذلكةن زاردابئن الا كةلمةك. سونداي-اق يران مةن باتئس ةلدةرئ اراسئنداعئ تاجئكةلةسؤ دة ءتذبئ جاقسئلئققا اپارماسئ بةلگئلئ. بذل جةردة ماسةلة يراننئث يادرولئق باعدارلاماسئنا بايلانئستئ تؤئنداپ وتئر. بذل قالا بةرسة، يزرايل مةن ءبئرقاتار اراب ةلدةرئ اراسئندا قارؤلئ تةكةتئرةستةرگة الئپ كةلؤئ ئقتيمال.

ال ت م د كةثئستئگئنة كةلةتئن بولساق، قارت قاأكازداعئ قاراباق جانة گرؤزيا مةن ابحازيا، وثتذستئك وسةتيا اراسئنداعئ ءدذردارازدئق تاعئ بار. ورتالئق ازياداعئ وزبةكستان مةن تاجئكستان، قئرعئزستان اراسئنداعئ سؤ رةسؤرستارئنا بايلانئستئ رةنئشتةر دة ءتذبئ قارؤلئ جانجالدارعا الئپ كةلؤئ مذمكئن.بذل قالا بةرسة، ارپالئستان ارئلماعان اؤعانستان ماسةلةسئ بار. بذل ةلدةگئ تذراقسئزدئق جئلجي كةلة تذتاس ورتا ازيا ةلدةرئن شارپؤئ دا مذمكئن. بذعان وسئ ايماقتا جاتقان قئرعئز ةلئندةگئ ساياسي تذراقسئزدئقتئ، الةؤمةتتئك قيئندئقتئ قوسساق، ارتئقتئق ةتپةيدئ.

دةمةك، ادامزات 21- عاسئرعا اياق باسسا دا، ءال كذنگة مةملةكةت جانة ذلتارالئق جانجالداردان ارئلا العان جوق. ياعني كةز كةلگةن ةل ءتذرلئ ماسةلةلةرگة بايلانئستئ قاقتئعئستارعا تاپ بولؤئ ابدةن مذمكئن. ةندئ قايتپةك كةرةك؟ ارينة، سئرتقئ ساياساتتئ بةكةمدةپ، قارؤلئ كذشتةردئ نئعايتئپ، شةكارانئ قئمتاؤ - باستئ ماسةلةگة بولماق. ةندئ وسئنئ ناقتئلاي تذسسةك.

جاقئندا رةسةي باسئلئمدارئندا ساياساتكةرلةر مةن اسكةريلةر «رةسةي مةملةكةتتئگئنة قايدان قاؤئپ ءتونؤئ مذمكئن، وعان توتةپ بةرة الامئز با؟» دةگةن ماسةلةنئ تالقئلادئ. سويتسةك، مذنئث ءوز سةبةپتةرئ بار ةكةن. «رةسةي - يادرولئق دةرجاأا، اسكةرئ وتة قؤاتتئ» دةگةنئمئز بةكةرشئلئك بولئپ شئقتئ. ارينة، ول ةلدئث يادرولئق قؤاتئندا گاپ جوق. ا ق ش تذگئلئ الةمنئث بارلئق مةملةكةتتةرئ رةسةيدئث قؤاتتئ قارؤئنان ئعاتئنئ بةلگئلئ. ءبئراق اسكةرئ ءبئز ويلاعانداي قاؤقارلئ بولماي شئقتئ. وتكةن جئلئ رةسةي قارؤلئ كذشتةرئندة ءبئرقاتار رةفورما بولدئ. ياعني وراسان زور اؤماقتئ الئپ جاتقان مةملةكةتتةگئ ميلليوننان استام اسكةردئ ءبئر ورتالئقتان باسقارعاننان گورئ تذرعان ايماعئنا بايلانئستئ ءبولئپ باسقارؤدئ ءجون دةپ شةشتئ. ياعني اسكةردئ «شئعئس»، «ورتالئق»، «وثتذستئك» جانة «باتئس» دةپ ءبولدئ (مذنداي باسقارؤدئث يگئ ءتذرئ قازاقستاندا بذدان 5-6 جئل بذرئن جاسالعان). «وسئ اسكةري وكرؤگتةردئث قؤاتئ قانداي؟» دةگةن ماسةلةگة كةلگةندة ساراپشئلاردئث ايتقاندارئ جارتئمسئز بولئپ شئقتئ. ةگةر دة قئتايمةن ارادا اسكةري جانجال تؤئنداي قالسا، رةسةي قيئر شئعئستئ قورعاي المايدئ ةكةن. ويتكةنئ بذل ايماقتا بار-جوعئ 600 گة عانا تارتا تانك قالعان (قئتايدئث وسئ ايماقتا 12 مئثعا تارتا تانكسئ، جذزدةگةن مئث اسكةرئ تذر)، وزگة دة اسكةري تةحنيكالار توزعان. ونئث ذستئنة اسكةري بولئمدةردئث اراسئ جذزدةگةن شاقئرئم جةر. ةگةر سوعئس بذرق ةتة قالسا، اسكةري اؤئر تةحنيكانئ جةتكئزةتئن ترانس ءسئبئر جولئنان وزگة تةمئر جول دا جوق. «رةسةيدئث قيئر شئعئس ايماعئ اشئق جاتئر، ءوزئن قورعاؤعا قابئلةتسئز» دةسةدئ ساراپشئلار. «ورتالئق» اسكةري باسقارؤ ورتالئعئنئث دا اسكةري قؤاتئ شامالئ كورئنةدئ. «ارينة، اؤعانستان نةمةسة پاكستان تاراپئنان تونةتئن اسكةري قاؤئپتةن بذرئن تةررورلئق جانة ةكسترةميستئك قاؤئپكة وزبةك، تذرئكمةن، قئرعئز، تاجئك جانة قازاق جةرئندة بئرلةسة تويتارئس بةرؤگة، الدئن الؤعا بولادئ. سوندئقتان بذل «ورتالئقتان» تونةتئن بالةندةي ءئرئ قاؤئپ جوق. قاتةر «وثتذستئك» دةپ اتالاتئن ايماقتان بولؤئ ابدةن مذمكئن. بذل جةردة گرؤزيانئث ابحازياعا، وثتذستئك وسةتياعا بايلانئستئ سوعئسئ تاعئ قايتالانئپ قالؤئ حاق. سونداي-اق كذننةن-كذنگة ؤشئعئپ بارا جاتقان تاؤلئ قاراباق ماسةلةسئ دة وسئ جةردة. ارمةنيا رةسةيدئث وسئ ايماقتاعئ سةنئمدئ سةرئگئ، سونئمةن قاتار بذل قاپ تاؤئنداعئ رةسپؤبليكا ذجئمدئق قاؤئپسئزدئك شارتئ ذيئمئنا مذشة. دةمةك، ءازئربايجان مةن ارمةنيا اراسئندا قاقتئعئس تؤئنداي قالسا، رةسةي ءسوز جوق ةرةأاندئ قورعاؤ ءذشئن جانجالعا ارالاسارئ انئق. ءبئراق «وثتذستئك» اسكةري وكرؤگئنئث قؤاتئ وتة مئقتئ. ةشكئمگة دةس بةرمةيدئ. تةك ءازئربايجاندئ قورعاؤعا تذركيا ارالاسار بولسا، وندا جاعداي قيئنداپ كةتؤئ مذمكئن. ءبئراق ونداي ءئرئ مايدان دالاسئنا اينالا قوياتئنداي سةبةپ از» كورئنةدئ. سونداي-اق «باتئس» ايماقتئث دا كذشئ شامالئ» دةسةدئ اسكةريلةر. ناتو قذرامئنا كئرگةن بالتئق بويئ ةلدةرئ جاعئنان دا ءتذرلئ قاؤئپ-قاتةر بار. ءبئراق رةسةيدئ قورعايتئن ةث باستئ قذرالئ يادرولئق شوقپار امان بولسئن» دةسةدئ ولار.

رةسةي جاعئ ةلگة تونةتئن قاؤئپ-قاتةردئ تةك تالداپ قانا قويماي، سوعان ساي ارةكةت ةتؤگة كوشة باستادئ. ةث باستئسئ، جئل سايئن قورعانئس بيؤدجةتئن كوبةيتئپ (قازئر 42 ميلليارد دوللاردئث كولةمئندة)، اسكةري جاثا تةحنيكا شئعارؤدئ جولعا قويدئ. ال بئزدةگئ جاعداي قالاي؟ قازاقستانعا تونةتئن قاؤئپ قايدان؟ «ةلگة ءتونؤئ مذمكئن قاؤئپ-قاتةر جونئندة تةك ساياساتكةرلةر، ساراپشئلار اراسئندا عانا ةمةس، اسكةريلةر اراسئندا اثگئمة بولا ما؟ تالقئعا سالئنا ما؟» وكئنئشتئسئ ازئرگة اقپارات قذرالدارئنان قازاقستاننئث قاؤئپسئزدئگئ جونئندة وي تولعاپ، قارؤلئ كذشتةرئمئزدئث قارقئنئن ساراپتاپ جاتقان ةشكئم جوق. ال ساياساتكةرلةر «قازاقستانعا قاؤئپ جوق ةمةس، بار» دةسةدئ. ولار ةث الدئمةن، وثتذستئكتةن، ياعني اؤعانستان، پاكستان جاعانئنان كةلةتئن تةرروريزم، ةكسترةميزم، ةسئرتكئ تاسئمالئن تئلگة تيةك ةتةدئ. سونداي-اق ا ق ش پةن رةسةيدئث ورتا ازيانئ ئقپالئندا ذستاپ، بيلةپ-توستةگئسئ كةلةتئنئن دة جوققا شئعارمايدئ. بذل جةردة ورتالئق ازيانئث سؤعا تاپشئلئعئن العا تارتئپ، وسئ ماسةلة جونئندة دة قاقتئعئستارعا جول بةرئلؤئ مذمكئن دةگةن دة جورامال بار. بذل جونئندة وسئ ماسةلةلةرگة بايلانئستئ ءوز ويئن ءجيئ بئلدئرئپ جذرگةن ساياساتتانؤشئلارئمئز نة دةيدئ؟ سوعان قذلاق تذرةلئك...

راسؤل جذمالئ، ساياساتتانؤشئ: - ءبئزدئث ةلدئث ورنالاسؤ جاعراپياسئ دا ةرةكشة. ةكئ ءئرئ يادرولئق دةرجاأانئث ورتاسئندا تذرمئز. ءبئرئنشئسئ - ميللياردتان استام حالقئ بار، قارقئندئ دامئپ كةلة جاتقان ةكونوميكاسئ، كذننةن-كذنگة كذشةيئپ كةلة جاتقان ارمياسئ بار قئتاي. ةكئنشئسئ - يادرولئق گذرزئسئمةن الةمدئ ذركئتئپ وتئرعان رةسةي. رةسةيدئث ةكونوميكاسئ ءالسئز دةسةك تة، ورتا ازيا ةلدةرئن ءجذز ةسة وراپ كةتؤگة قاؤقارلئ. حالقئ دا جةتئرلئك، 140 ميلليوننان استام. راس، وسئ ةكئ ةلمةن دة دوستئق قارئم-قاتئناسئمئز جاقسئ. تاتؤمئز. ءبئراق وسئ ةكئ ةلدئث دة ورتا ازيادا ذلكةن مذددةلةرئ بار. مذنئ جالعئز قازاقستان عانا ةمةس، وزگة كورشئ رةسپؤبليكالار دا جادئنان شئعارماعانئ ءجون. سونداي-اق ورتا ازياعا تونةتئن قاؤئپ جةتةرلئك. ةث باستئلارئنئث ءبئرئ -اؤعانستان جاعئنان كةلةتئن ءدئني ةكستةرميزم، تةرروريزم، ةسئرتكئ تاسئمالئ. بذل - ذلكةن قاؤئپتئث باسئ. قاؤئپ-قاتةردئث بذدان وزگة دة جولدارئنا كةلةر بولساق، وسئ ايماقتا جاتقان رةسپؤبليكالاردئث سؤ جانة ةنةرگيا كوزدةرئنة دةگةن كةلئسپةؤشئلئگئ كوپ. بذل دا جانجالعا الئپ كةلؤئ ابدةن مذمكئن. شةكارا ماسةلةسئندة دة داؤ جةتكئلئكتئ. سونداي-اق ءار ةلدئث ساياسي ذستانئمدارئ ءارتذرلئ. مذنئث ءوزئ دة ءتذرلئ كيكئلجئثدةر تؤدئرارئ حاق. قئرعئزستانداعئ ساياسي تذراقسئزدئق تا وزگة كورشئلةرگة اسةر ةتپةك. وسئ ماسةلةلةردئ ساراپتاي كةلئپ، ورتا ازياعا نة بولماسا قازاقستانعا ةشقانداي قاتةر جوق، «قوي ذستئنة بوزتورعاي جذمئرقالاعان» تئنئش زاماندئ باستان وتكةرئپ جاتئرمئز دةپ ويلاؤعا بولمايدئ. ءيا، ءومئر جالعاسئپ جاتئر. جانتالاسقان جذرت. ال جوعارئداعئلار وزدةرئنة ئثعايلئ ساياساتتئ ذستانئپ، وزدةرئنة وثتايلئ مذمكئندئكتةردئ پايدالانؤعا تئرئسؤدا. بذل ورايدا ساياسي ذستانئمداردئث دا ساياساتقا ئقپالئ بارئن جوققا شئعارؤعا بولمايدئ. ءبئزدئث دة ءوز ذستانئمئمئز وزگةلةردئث بيلةپ-توستةؤئنة جول بةرمةؤئ كةرةك. مذنداي مذمكئندئك قازاقستاندا بار.

ذلان سةيسةن ذلئ

دةرةككوز: «ايقئن» گازةتتئ

سوڭعى جاڭالىقتار