نذرسذلتان نازاربايةأ: اتا-بابالارئمئزدئث عاسئرلار بويعئ ارمانئن ورئندادئق

زاقپارات /كةنجةبولات جولدئباي/ - وتكةنئمئزدةن اتتاپ كةتسةك، وسكةنئمئزدئ تانئماعانئمئز بولار. ةندةشة كةشةگئمئزدئث كوزدةن كةتسة دة، كوثئلدة وشپةستةي تاثبا قالدئرعان تذستارئنان ةمئس-ةمئس اثگئمة قوزعاپ قويؤ ارتئقتئق جاساي قويماس
None
None

وسئ ورايدا، ةث الدئمةن ويعا ةلوردامئز ورالادئ. وعان نةگئز دة جوق ةمةس. ةندئ بئرةر كذندة ءبئز مةملةكةتتئگئمئزدئث سيمأولئ، اسقاق ابئرويئمئزدئث ايعاعئ - استانامئزدئث ءوزئنئث مذشةل تويئنا اياق باسقان ساتئنئث كؤاگةرئ بولامئز. بئلة بئلگةنگة استانانئث 12 جئلدئعئ - ةل ومئرئندةگئ اسا ءئرئ تاريحي وقيعا، قازاقستان حالقئنئث ايتؤلئ مةرةكةسئ.

ءبئر قاراعاندا، بذعان مذنشالئقتئ ءمان بةرؤدئث قانشا قاجةتتئلئگئ بار دةگةن ساؤالدئث الدئثنان كولدةنةثدةپ شئعؤئ دا مذمكئن. ال، شئنتؤايتئنا كةلگةندة مةملةكةت ذعئمئنئث ءوزئ ةث الدئمةن استانامةن استاسئپ جاتادئ. قاي ةلدئ اتاساثئز دا ءا دةگةننةن ساناثئزعا ول ةلدئث استاناسئنئث اتئ تذسةتئنئ سوندئقتان. ءبئزدئث قازاقتئث ارعئ-بةرگئ تاريحئندا وردابالئق، سؤياب، تاراز، بالاساعذن، سئعاناق، جةنت، سارايشئق، تذركئستان سياقتئ قالالاردا وردالئ جذرتتئث تؤئ تئگئلگةن. استانانئث ءدال ئرگةسئنةن تابئلعان بوزوق قالاسئ دا ذلكةن ورتالئقتئث ءبئرئ بولعانئن عالئمدار دالةلدةدئ دة. ةرتةدةگئ ةر بابامئز ةدئگةدةن باستاپ، ايبئندئ ابئلايعا دةيئنگئ حاندارئمئزدئث بارئ وسئ ةسئل بويئندا وردا تئككةندةرئ ءتئپتئ دة تةگئن بولماسا كةرةك.

بذگئنگئ جاعدايدا كةلسةك، ءبئز ةلئمئزدئث استاناسئن الماتئدان اقمولاعا اؤئستئردئق، ةلوردانئ الاتاؤ باؤئرئنان ارقا توسئنة كوشئردئك دةپ ايتا سالؤ ازدئق ةتةدئ. بذل ءبئز ءذشئن وتة دةر كةزئندة، ءوز تاعدئرئمئزدئ بةلگئلةيتئن سئن ساعاتتا ئستةلگةن ءساتتئ قادام بولدئ. شئن مانئندة، ءبئز ةلئمئزدئث جاثا استاناسئن سالؤعا كئرئستئك. سول ارقئلئ ءئس جذزئندة جاثا مةملةكةت قذرؤعا كئرئستئك. حالقئمئز جاثا دا جاس مةملةكةتئنئث استاناسئن ءوزئنئث قالاعان جةرئنة، ءوزئنئث قالاؤئ بويئنشا ورناتتئ. ةث باستئسئ - ءوزئنئث كئندئك قالاسئنئث قذرئلئسئنا بئلةك سئبانئپ، بار كذش-قايراتئن، ئنتا-جئگةرئن سالدئ. ءار كوشةگة، ءار ذيگة جذرةك مةيئرئن، پةرزةنتتئك سذيئسپةنشئلئگئن، جان جئلؤئن جذمسادئ. استانا وسئلايشا حالقئمئزدئث ايالئ الاقانئ، ئستئق مةيئرئمئمةن تذرعئزئلدئ. سوندئقتان دا بذل قالا بارئمئزگة ةرةكشة قئمبات، ايرئقشا اياؤلئ.

ةلباسئ ن.ا. نازاربايةأتئث استانانئث تاريحئ ءبئزدئث تاؤةلسئزدئگئمئزدئث تاريحئنان اجئراعئسئز ةكئندئگئن تذراقتئ تذردة تئلگة تيةك ةتةتئنئ بةكةر ةمةس. راسئن ايتقاندا، جاثا ةلورداعا ية بولؤ ءبئز ءذشئن اقيقات اشار ساتكة، جاهاندئق تاريحتئث تولقئنئندا قازاقستاندئق جولدئث باستالعانئن بايقاتئپ تذراتئن ماثئزدئ مارةگة اينالدئ. ءاربئر مةملةكةتتئث ءوزئنئث رامئزدةرئ بار، ولاردئ ايتقان كةزدة ازاماتتاردئث جذرةگئ بذلقئنا سوعا باستايدئ، ال جانئن ورلئك پةن ماقتانئش كةرنةيدئ. ءبئز ءذشئن وسئنداي ءرامئز - استانا.

ءيا، استانا تاثداؤدئ قاي كةزدة بولماسئن مةملةكةتتئث اسقاق مذددةلةرئ ايقئنداعان. بئزدة دة استانانئ كوشئرؤ ذلتتئث ستراتةگيالئق مذددةلةرئنةن تؤئندادئ، وندا گةوساياسي دا، الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق تا، رؤحاني-تاريحي استارلار بولدئ. الايدا كوشئرؤدئث مةرزئمئ مةن جاعدايئن ةسةپتةي كةلگةندة استانا فةنومةنئ بذگئنگئ الةمدة وزئنة ذقساس بةلگئ تابؤ قيئنعا تذسةتئن بئرةگةي تاريحي وقيعا بولئپ تابئلادئ. ةلدةگئ ةكونوميكالئق احؤال ةداؤئر كذردةلئ بولئپ تذرعان 90- جئلداردئث باسئندا بئزگة بارئنةن بذرئن ءوزئمئزدئث كذشئمئزگة سةنئمدئ ورنئقتئرؤ قاجةت ةدئ. قازاقستاندئ قؤاتتئ دا وركةندةگةن مةملةكةتكة اينالدئرا الامئز دةگةن سةنئم كةرةك ةدئ.

بذل يدةيانئ جذزةگة اسئرؤ ءذشئن اؤقئمدئ جذمئس اتقارؤعا تؤرا كةلدئ. ةلدئث باس قالاسئ 32 ولشةم بويئنشا تاثدالدئ. اتاپ ايتقاندا، الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق كورسةتكئشتةر، اؤا رايئ، جةر بةدةرئ، قورشاعان ورتا، ينجةنةرلئك جانة كولئك ينفراقذرئلئمئنئث، كوممؤنيكاسيانئث بارلئعئ مةن بولاشاعئ، قذرئلئس كةشةنئ، ةثبةك رةسؤرستارئ جانة تاعئ باسقا جايلار ةسكة الئندئ.

تاثداؤدئ قازئرگئ استاناعا تذسئرةتئندةي تذيئندئ دالةلدةر كوپ بولئپ شئقتئ. استانانئ اؤئستئرؤ قازاقستاننئث گةوساياسي ايقئنداماسئن كذشةيتة تذسؤگة ءتيئس ةدئ. استانا ةل ورتاسئندا ورنالاسقاندئقتان جاقئن ماثايعا دا، الةمنئث ءار قيئرئنا دا بئردةي اشئق، سونئسئ ارقئلئ ءبئزدئث سئرتقئ ساياساتئمئزدئث بةيبئت سذيگئشتئك سيپاتئن تانئتئپ تذرادئ. استانانئ توعئز جولدئث تورابئندا تذرعان قالاعا اؤئستئرؤ قازاقستان ةكونوميكاسئن ساؤئقتئرؤ قاجةتتئگئنةن، بذكئل ةكونوميكانئث ءوسؤئ ءذشئن كةرةكتئ مؤلتيپليكاتيأتئ تيئمدئلئكتئ قامتاماسئز ةتؤگة ذمتئلؤدان دا تؤئنداعان ةدئ. ةلوردانئ قذرامئ جاعئنان كوپ ذلتتئ وثئرگة كوشئرة وتئرئپ، ءبئز تذراقتئ پوليةتنوستئق مةملةكةت قذرؤعا جانة ذلتارالئق كةلئسئمگة باسئمدئق بةرؤگة باعئت ذستاعانئمئزدئ تانئتتئق. سايئپ كةلگةندة، جاثا استانا كوشپةلئ وردادان بذگئنگئ زامانعئ رةسپؤبليكاعا دةيئنگئ دامؤدئث كوپ عاسئرلئق جولئن ءجذرئپ وتكةن قازاق ذلتئن ءوزئن-ءوزئ تانئپ-ءبئلؤدئث اسا ماثئزدئ بةلةسئنة شئعاردئ. قازاق ةتنوسئ قالئپتاسقان دةشتئ قئپشاقتئث ةجةلگئ جةرئنئث قاق جذرةگئندة ورنالاسقان ةل استاناسئ بذگئندة نومادتاردئث سانعاسئرلئق تاريحي كوشئنئث دئتتةگةن جةرئنة كةلئپ توقتاؤئ، ذلتتئث كةثئستئك-تاريحي ذيئتقئسئنئث ورنئقتئ ولشةمدةرئن انئقتاؤ سئندئ اسةر ةتةدئ. استانا ءبئزدئث ذلتتئق سانامئزدئ ناعئز ةگةمةندئك دةثگةيئنة جةتكئزئپ، قازاق ةتنوسئن ذيئستئرعان يدةيالئق سيمأولعا اينالدئ.

ارينة، تاريح ءذشئن ون ةكئ جئل دةگةنئثئز ؤاقئتتئث قئسقا عانا كةزةثئ. دةي تذرعانمةن، استانادا بذل كةزةث بذكئل قازاقستاننئث جانة ونئث كوپ ذلتتئ حالقئنئث ءومئرئن تذبةگةيلئ وزگةرئسكة تذسئرگةن تةرةث ذدةرئستةرگة تولئ بولدئ. بذگئندة الةمدئك قاؤئمداستئق ءذشئن قازاقستان مةن استانا اتاؤلارئ ةگئز ذعئمعا اينالئپ كةتتئ. بذل ذعئم قارئشتاپ دامؤ مةن ءورئستئ وركةندةؤدئث ونةگةلئ ذلگئسئ رةتئندة ورنئقتئ. بئزدةر، قازاقستاندئقتار، استانانئ اسقاقتاتؤ ارقئلئ دذنية جذزئنة ءوزئمئزدئ كةلةشةگئ كةمةل، الةؤةتئ قؤاتتئ مةملةكةت ةكةنئمئزدئ تانئتتئق. وسئ جئلدار ئشئندة استانا الةمدةگئ ةث جاس تا تانئمال استانالاردئث ءبئرئ رةتئندة ناقتئ ةلوردالئق اؤقئمعا ية بولئپ قانا قويماي، بذگئنگئ كذنئ مةيلئنشة ذزدئك دامئپ كةلة جاتقان الةمدةگئ 30 مةملةكةتتةر استانالارئنئث ورتاسئنان ويئپ تذرئپ ورئن الئپ وتئرعان استانانئث بئرئنة اينالدئ. ال، 1999 جئلئ يؤنةسكو استانانئ «بةيبئتشئلئك قالاسئ» دةپ جاريالادئ. 2008 جئلدئث ساؤئرئندة ماسكةؤدة وتكةن «ت م د-نئث تاثداؤلئ قالاسئ» اتتئ بايقاؤ-كونكؤرستا استانا 16 جذلدةنئث 9-ئن الدئ! ءسويتئپ، ةلوردامئزدئث اتئ حالئقارالئق سوزدئك قورئنا تةز-اق ةندئ، الةم كارتاسئندا وزئنة-ءوزئ سةنئمدئ مةملةكةت پايدا بولعانئن اثعارتاتئن ماثئزدئ ماعئنانئ الا كةلدئ. سونداي-اق، ءبئزدئث ةلوردا وثئرلئك جانة جاهاندئق قاؤئپسئزدئكتئ نئعايتؤعا ذلةس قوسؤئ ءتيئس كوپتةگةن فورؤمداردئ وتكئزؤدئث ورنئنا اينالدئ. استانا قازئردئث وزئندة جاي عانا ةلوردا ةمةس، ول ةندئ ةؤرازيالئق ينتةگراسيانئث ةلورداسئ رةتئندة كورئنئپ وتئر. ناق وسئ استانا وثئرلئك دامؤ بويئنشا جاثا يدةيالاردئث، كوزقاراستاردئث، ناقتئ باعدارلامالاردئث گةنةراتورئ بولؤدا. بذل قالا جالپئ الةمدئك كونفةسسياارالئق ءذن قاتئسؤدئث استاناسئنا اينالدئ. 2003، 2006 جانة 2009 جئلدارئ مذندا الةمدئك جانة ءداستذرلئ دئندةر ليدةرلةرئنئث ءذش سيةزئ ءوتتئ. ءبئز الةمگة دئندةر اراسئنداعئ ءذن قاتئسؤ مذمكئن ةكةندئگئن كورسةتتئك، ويتكةنئ، ولاردئث ءبارئ جاسامپازدئق پةن ادامزاتتئث يگئلئگئ يدةياسئنا نةگئزدةلةدئ. 2010 جئلئ استانادا سوثعئ ون جئل بويئ وتكئزئلمةي كةلگةن ةؤروپا قاؤئپسئزدئك جانة ئنتئماقتاستئق ذيئمئنئث سامميتئن وتكئزؤ كوزدةلسة، 2011 جئلئ استانا VІІ قئسقئ ازيا ويئندارئن جانة يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا قاتئسؤشئلاردئ قابئلدايدئ. تذپتةپ كةلگةندة، وسئنئث بارلئعئ وراسان زور سةنئمنئث، دامؤدئث «قازاقستاندئق جولئنئث» تيئمدئلئگئن جانة قازاقستاندئقتار تولةرانتتئلئعئنئث جوعارئ دةثگةيئن تانؤدئث بةلگئسئ.

جالپئ العاندا، بذگئندة استانا ءومئر ءسذرئپ، جذمئس ئستةؤگة بارعان سايئن قولايلئ، ئثعايلئ بولئپ بارا جاتقان مةگاپوليسكة اينالدئ. وسئ جئلدار ئشئندة دةنساؤلئق ساقتاؤعا بولئنگةن قارجئ - 32 ةسةدةن استام، بئلئمگة بولئنگةن قارجئ - 22 ةسة، الةؤمةتتئك قامسئزداندئرؤ مذددةسئنة بولئنگةن قارجئ التئ ةسة ارتتئ. استانادا ذلئ عالئم جانة ةؤرازياشئل ازامات لةأ گؤميلةأ اتئنداعئ جاثا ةؤرازيا ؤنيأةرسيتةتئ اشئلئپ ول وثئردةگئ كذشتئ وقؤ ورئندارئنئث قاتارئنا قوسئلدئ. تاياؤدا عانا ذلتتئق ءبئلئم بةرؤ جذيةسئنئث بارلئق ارتئقشئلئقتارئ مةن ذزدئك الةمدئك ءبئلئم بةرؤ تاجئريبةسئن ذيلةسئمدئ قامتيتئن، قازاقستاننئث ذلتتئق برةندئنة اينالاتئن ةرةكشة ذلگئدةگئ وقؤ ورداسئ - نازاربايةأ ؤنيأةرسيتةتئنئث اشئلؤ ءراسئمئ ءوتتئ. اعئمداعئ جئلئ مةملةكةت باسشئسئنئث شةشئمئمةن ؤنيأةرسيتةت تالاپكةرلةرئ ءذشئن بولئنگةن 500 وقؤ گرانتئ ستؤدةنتتئث تاماعئ مةن تذرعئن جايئنا جذمسالاتئن بارلئق شئعئنداردئ وتةيتئن بولادئ. قازئر Foundation باعدارلاماسئ بويئنشا ستؤدةنتتةردئ وقؤعا قابئلداؤ جذمئستارئ جذرگئزئلئپ جاتئر.

استانالئق مةديسينالئق كلاستةر جايئ دا كوثئل تولارلئقتاي. ول ةث وسئ زامانعئ التئ مةديسينا ينستيتؤتتارئنان قذرالعان. قازئر مذندا انا مةن بالا ورتالئعئ، بالالاردئث ساؤئقتئرؤ ورتالئعئ جذمئس ئستةيدئ. سونئمةن قاتار، بذگئندة دياگنوستيكالئق ورتالئق، نةيروحيرؤرگيا ورتالئعئ، جةدةل مةديسينالئق جاردةمنئث عئلئمي-زةرتتةؤ ينستيتؤتئ ئسكة قوسئلدئ. وسئ ورتالئقتاردئث نةگئزئندة ءبئرتذتاس حولدينگ رةتئندة باسقارئلاتئن بئرةگةي «دةنساؤلئق قالاشئعئ» قذرئلدئ. ةث وسئ زامانعئ وزئق مةديسينالئق قذرال-جابدئقپةن قامتاماسئز ةتئلگةن مذنداي كةشةن كوپتةگةن ةؤروپا ةلدةرئندة دة جوق. قازئردئث وزئندة مذندا اؤئر ناؤقاستاردئ ةمدةؤگة، بذرئن تةك شةتةلدة عانا جاسالاتئن اسا كذردةلئ وپةراسيالاردئ اتقارؤعا بولادئ. بارئنشا ساپالئ ةم الؤ ءذشئن بذكئل قازاقستاننان جانة كورشئلةس ةلدةردةن ادامدار استاناعا كةلؤدة.

استانا ةكولوگيالئق ماسةلةلةردئ شةشؤدة وسئ زامانعئ كوزقاراستئث ذلگئسئنة اينالؤدا. ةلباسئنئث تئكةلةي ءوزئ باستاماشئ بولعان استانانئث اينالاسئنان «جاسئل بةلدةؤ» جاساؤ جوباسئ قارقئندئ جذزةگة اسئرئلؤدا. وسئ جئلدار ئشئندة استانانئث ماثايئندا 71 مئث گةكتار جةرگة ورمان وتئرعئزئلدئ، ول ورمان قالا كليماتئن ةداؤئر وزگةرتئپ، دالانئث جةلئنةن قورعاپ تذر. ةلباسئنئث مالئمدةؤئنشة، ةندئگئ ماقسات - استانادان بؤرابايعا دةيئنگئ اؤماقتئ جاساندئ ورمانمةن تذتاستئرؤ.

ةث باستئسئ، استانا ذلتتئق تابئستئث جارقئن ونةگةسئنة اينالدئ، ول قازاقستاندئقتارعا قانات بئتئرئپ، بئزگة كذردةلئ وتپةلئ كةزةث ارقئلئ ءجذرئپ وتؤگة كومةكتةستئ. استانا ءبئزدئث كةز كةلگةن مئندةتتئ ءئس جذزئندة شةشة الاتئنئمئزدئ، ءتئپتئ بولا قويماس دةيتئن ماقساتتارعا قول جةتكئزةتئنئمئزدئ كورسةتئپ بةردئ. سوناؤ 90- جئلداردئث ورتاسئندا تئث دالانئث توسئندة كوك تئرةگةن ذيلةر بوي كوتةرئپ، وسئ زامانعئ قالا سالئناتئنئنا سةنبةگةن دة شئعارمئز. الايدا، بذعان ءبئزدئث «شامامئز» جةتتئ. بذگئنگئ استانا - قازاقستاندئق ذلتتئق رؤحتئث ماتةريالداندئرئلعان جوباسئ. ءبئز ساتسئزدئكتةرگة جالتاقتاؤدئ، ءوزئمئزدئ ءالئ دة قانشاما قيئندئقتاردئ ةثسةرؤگة تؤرا كةلةدئ دةيتئن ويمةن مازالاؤدئ قويدئق. استانا تابئس ءذشئن بئزگة ماقساتتئ ايقئن كورؤ عانا جانة وعان قول جةتكئزؤ ءذشئن كذن سايئن جذمئس ئستةؤ كةرةك ةكةنئن كورسةتتئ. ويتكةنئ، ةلباسئمئزدئث ءذمئتئ، اسقاق ارمانئنئث قالاسئ بولئپ تابئلاتئن استانانئث گذلدةنؤئ - ول قازاقستاننئث گذلدةنؤئ. جانة بذل استانانئث ارقاسئندا ءبئز مئقتاپ تذرئپ تذسئنگةن، بالكئم، ةث ماثئزدئ تاعئلئم بولار.

«بئرةؤگة قاراپ پئكئر ةت، بئرةؤگة قاراپ شذكئر ةت»، - دةيدئ حالقئمئز. پئكئر ةتسةك تة، شذكئر ةتسةك تة ورئندئ. ئرئلئ-ذساقتئ كةمشئلئكتةردةن ءبئز دة قذر الاقان ةمةسپئز. ءبئراق، بذكئل دذنية ويسئراپ جاتقان تذستا، بئزدة ءبارئ دة قذدايعا شذكئر. ةلباسئنئث سوزئمةن ايتساق، «اتا-بابالارئمئزدئث عاسئرلار بويعئ ارمانئن ورئندادئق. سول ءذشئن ءبئز زور باقئتتئمئز».

سوڭعى جاڭالىقتار