قازاقستاننئث بولون ذردئسئنة قوسئلؤئ - ستؤدةنتتةرگة بئلئمدةرئن شةتةلدئك ج و و-لاردا جالعاستئرؤعا جانة قاتئسؤشئ ةلدةر ديپلومدارئنئث ءوزارا تانئلؤئنا جول اشتئ

-سئ. قازاقپارات /گذلميرا الياكپار/ - جوعارئ ءبئلئم بةرؤدئث ذلتتئق ذلگئسئن ةؤروپانئث ءبئلئم جذيةسئنة جاقئنداتؤ باعئتئنداعئ رةسپؤبليكامئزدئث ماقساتتئ ءارئ جذيةلئ جذمئستارئ، ونئ بولون ذردئسئنة قوسئلؤعا اكةلدئ
None
None

ذستئمئزدةگئ جئلعئ ناؤرئزدئث 12-سئ كذنئ قازاقستان دا رةسةي سياقتئ 47 مةملةكةتپةن قذرئلعان - جوعارئ ءبئلئمنئث ةؤروپالئق كةثئستئگئنئث تولئققاندئ مذشةسئ بولدئ. بذل ءذردئس ةث الدئمةن، قازاقستاندئق ستؤدةنتتةرگة بئلئمدةرئن شةتةلدئك ج و و-لاردا جالعاستئرؤعا جانة قازاقستان مةن وزگة دة ةلدةر ديپلومدارئنئث ءوزارا تانئلؤئنا جول اشتئ.

ةؤروپالئق ءبئلئم ستاندارتتارئنئث ارتئقشئلئقتارئ مةن ونئث قازاقستاندا قاجةتتئلئگئ تؤرالئ ايتئپ بةرؤ ءذشئن، بولون ذردئسئنة وتاندئق ج و و-لاردئث اراسئندا العاشقئلاردئث ءبئرئ بولئپ قوسئلعان استاناداعئ س.سةيفؤللين اتئنداعئ قازاق اگروتةحنيكالئق ؤنيأةرسيتةتئنئث رةكتورئ ايتباي بذلاشةأپةن سذحباتتاسقان ةدئك.

- ايتباي قابئكةش ذلئ، قازاقستان بولون ذردئسئنة ةكئ اي بذرئن قوسئلعانئمةن، بذل ئقپالداستئققا دايئندئق ودان ةرتة باستالدئ عوي. وتاندئق بئلئم بةرؤ ستاندارتتارئنا وزگةرئستةر دة ةنگئزئلگةن شئعار؟

- ءيا، وزگةرئستةر بار. بولون دةكلاراسياسئ پوستؤلاتتارئنئث ءبئرئ - ءبئلئم بةرؤ ءئسئن جالپئدان جالقئعا باعئتتاؤدئ قاراستئراتئن: باكالاأريات-ماگيستراتؤرا-دوكتورانتؤرا باعدارلامالارئ بويئنشا ءبئلئم بةرؤدئث كوپ دةثگةيلئ جذيةسئن جذزةگة اسئرؤ بولئپ تابئلادئ. ياعني، ادام الدئمةن بةلگئلئ ءبئر عئلئم بويئنشا جالپئلاي جوعارئ ءبئلئم الادئ دا، كةيئننةن ماماندئققا بةيئمدةلگةن ءبئلئم بةرؤ باعدارلامالارئ بويئنشا بارئنشا تار باعئتتاعئ دايئندئقتان وتةدئ.

نةگئزئنةن، قازاقستان بذل ذلگئلةرگة كوشؤدئ 2003 جئلئ باستاعان بولاتئن. سول جئلئ اؤةلئ ةكونوميكالئق، گؤمانيتارلئق جانة پةداگوگيكالئق، ال كةلةسئ جئلدان باستاپ باسقا دا ماماندئقتار بويئنشا ءتورت جئلدئق باكالاأرياتؤراعا ستؤدةنتتةر قابئلداندئ. تةك مةديسينا جانة أةتةريناريا ماماندئقتارئ بويئنشا وقئتؤ مةرزئمئ 5 جانة ودان دا كوپ جئل بولئپ ساقتالئپ قالدئ.

رةفورما اياسئندا مةملةكةتتئك ءبئلئم بةرؤ ستاندارتئنا ءتيئستئ وزگةرتؤلةر دة ةنگئزئلدئ. اتاپ ايتسام، باكالاأريات باعدارلاماسئنئث بارلئق پاندةرئ ةؤروپالئق ستاندارتقا ساي ءذش توپتاماعا بئرئكتئرئلدئ: جالپئ ءبئلئم بةرؤ پاندةرئنئث توپتاماسئ (ونئث باكالاأرياتتاعئ ذلةسئ - 25 پايئزدئ قذرايدئ)، نةگئزگئ (50 پايئز) جانة بةيئندئ پاندةر توپتامالارئ (25 پايئز).

سونداي-اق، ولاردئث بارلئعئنا بئردةي مئندةتتئ جانة تاثدامالئ پاندةر ةنگئزئلدئ. مئندةتتئلةرئ - ماماندئقتئث تيپتئك وقؤ جوسپارئنا ةنگئزئلةدئ دة، ولاردئ يگةرؤ مئندةتتئ بولادئ، ال تاثدامالئ پاندةردئ ستؤدةنت ج و و ذسئنعان كاتالوگتان ءوز قالاؤئ بويئنشا تاثداپ الا الادئ. قازئرگئ تاثدا پاندةردئث بذل ةكئ توبئنئث ارا سالماعئ تةث دةؤگة بولادئ، ال 2020 جئلعا قاراي ءبئلئم بةرؤدئ دامئتؤدئث مةملةكةتتئك باعدارلاماسئنا سايكةس باكالاأرياتؤراداعئ تاثدامالئ پاندةر ذلةسئ - 65، ماگيستراتؤرا مةن دوكتورانتؤرادا سايكةسئنشة 85 جانة 95 پايئزدارعا جةتكئزئلةتئن بولادئ دةپ كذتئلؤدة. مةنئث ويئمشا، مذنداي اكادةميالئق ةركئندئك وقؤ ورئندارئنا ةثبةك نارئعئنداعئ سذرانئستئ ةسةپكة الا وتئرئپ، ءبئلئم بةرؤ باعدارلامالارئنئث اؤقئمدئ كولةمئن ذسئنؤعا مذمكئندئك بةرمةك. باسقاشا ايتقاندا، جاثا مودةل وقئتؤ ءذردئسئن جذمئس بةرؤشئنئث تالابئنا باعئتتايدئ.

- جاثا جذية كرةديتتئك تةحنولوگيا بويئنشا جذزةگة اسئرئلاتئنئن بئلةمئز. ونئث ءداستذرلئ ءبئلئم بةرؤ ستاندارتتارئنان ايئرماشئلئعئ قانداي؟

- «كرةديت» تةرمينئنئث ءوزئ - «سةنئم» دةگةن ماعئنانئ بئلدئرةدئ، ياعني ءبئلئم مةكةمةسئ وقئتؤشئ مةن وقؤشئنئث كاسئبي ءبئلئم اياسئندا بئرلةسة اتقاراتئن جذمئسئنا سةنئم ارتادئ. مذنداعئ باستئ شارت - ستؤدةنتكة دايئن كذيئندة ذسئنئلاتئن اقپاراتتاردئث ذلةسئن ازايتئپ، ونئث وزدئگئنةن ئزدةنؤ تالپئنئسئن ارتتئرؤعا سةپتئگئن تيگئزؤ. ءدارئسحاناداعئ ساباقتاردئ قئسقارتؤ ارقئلئ وقئتؤشئلار، ءبئر جاعئنان، وقؤ-ادئستةمةلئك قذرالداردئ دايارلاؤعا كوبئرةك ؤاقئت بولة الاتئن بولادئ. بذرئنعئ ءداستذرلئ جذية بويئنشا ستؤدةنت، ءپاندئ مةثگةرؤ ءذشئن وزئندئك جذمئسقا وقؤ ساعاتئنئث 33 پايئزئن جذمساپ كةلسة، كرةديتتئك تةحنولوگيادا بارلئق ؤاقئتتئث 66 پايئزئن بولؤگة تؤرا كةلةدئ.

- ءسئز باسشئلئق ةتئپ وتئرعان ج و و ةؤروپالئق ءبئلئم بةرؤ ذلگئسئ بويئنشا ماماندار مةن عئلئمي-پةداگوگيكالئق كادرلاردئ دايارلاي باستاعان العاشقئ وقؤ ورئنداردئث ءبئرئ. دةگةنمةن، سئزدةردئث بايلانئستارئثئز ت م د ةلدةرئنة قاراعاندا، الئس شةت ةلدةردئث جوعارئ وقؤ ورئندارئمةن تئعئزئراق سةكئلدئ؟

- ءيا، راسئمةن، قازئر بئزدة بذل باعئتتاعئ تاجئريبةنئث ايتارلئقتاي قورئ بار جانة ولارمةن كةدةندئك وداق ةلدةرئندةگئ ارئپتةستةرئمئزبةن بولئسؤگة دايارمئز. ءوز كةزةگئمئزدة ءبئرتذتاس ةكونوميكالئق كةثئستئكتة جذمئس ئستةيتئن ج و و-لارمةن جانة عئلئمي-زةرتتةؤ ءينستيتؤتتارئمةن شئعارماشئلئق ئنتئماقتاستئق ورناتؤعا نيةتتئمئز.

قازئرگئ تاثدا ءبئز أايةنشتةفان (گةرمانيا) قولدانبالئ عئلئمدار ؤنيأةرسيتةتئ، موثعوليا، فرانسيا جانة بةلگيا اگرارلئق ؤنيأةرسيتةتتةرئمةن بئرلةسئپ، «مةنةدجمةنت» ماماندئعئنئث «اگرارلئق مةنةدجمةنت» جانة «مال شارؤاشئلئعئنداعئ مةنةدجمةنت» باعئتتارئ بويئنشا ماگيستراتؤرانئث وقؤ جوسپارئ مةن باعدارلامالارئن ازئرلةدئك. سوثعئ ءذش جئلدا اتالمئش ماماندئقتاردئث ءبئرقاتار تذلةكتةرئ ةكئ ةل ديپلومدارئنا ية بولدئ. سونداي-اق قازئر ؤنيأةرسيتةتئمئز جانئندا اگرارلئق ماماندئقتار بويئنشا ماگيستراتؤرانئث ءبئلئم بةرؤ باعدارلامالارئن بايلانئستئرؤ ماقساتئندا ستؤدةنتتةرمةن جانة وقئتؤشئلارمةن الماسؤ ءذشئن قازاق-قئتاي عئلئمي-ءبئلئم ورتالئعئ جذمئس ئستةيدئ.

وكئنئشكة قاراي، مذنداي قويان-قولتئق ئقپالداستئق تؤرالئ پوستكةثةستئك ةلدةرگة قاتئستئ ايتا المايمئن. ءبئزدئث باستامامئزبةن قازئر نوأوءسئبئر مةملةكةتتئك اگرارلئق ؤنيأةرسيتةتئمةن كةلئسئمشارتتار جاسالئپ، «اگروينجةنةريا» جانة «اگرونوميا» ماماندئقتارئ بويئنشا ماگيستراتؤرانئث وقؤ جوسپارئن ءبئر ئزدةندئرؤ جذمئسئ جذرگئزئلئپ جاتئر. سونداي-اق قازئر ءسئبئر مةملةكةتتئك تةلةكوممؤنيكاسيا جانة اقپارات ؤنيأةرسيتةتئمةن (نوأوءسئبئر قالاسئ) بئرلةسئپ «ةسةپتةؤ تةحنيكاسئ، راديوتةحنيكا جانة تةلةكوممؤنيكاسيا» ماماندئعئ بويئنشا ماگيسترانتتارعا ةكئ ديپلومدئ ءبئلئم بةرؤ مةحانيزمئ قاراستئرئلؤدا. وتكةن جئلدئث سوثئندا بةلارؤس مةملةكةتتئك اگرارلئق-تةحنيكالئق ؤنيأةرسيتةتئمةن جانة ؤكراينا ذلتتئق بيورةسؤرستار مةن تابيعاتتئ قولدانؤ ؤنيأةرسيتةتئمةن كةلئسئمشارت جاسالدئ.

- ةؤروپانئ بئلاي قويا تذرئپ، رةسةي، بةلارؤس جانة قازاقستان اراسئنداعئ كةدةندئك وداق شةثبةرئندة جوعارئ جانة جوعارئ وقؤ ورنئنان كةيئنگئ ءبئلئمدئ ئقپالداستئرؤدئث قانداي جولدارئ بار؟

- مةن ايتئپ وتئرعان جاثا وقؤ ستاندارتئنئث يكةمدئلئگئ سول، ول شةتةلدئك ؤنيأةرسيتةتتة مئندةتتئ دةپ سانالعان پاندةردئ ءوز ةلئندة تاثدامالئ ءپان رةتئندة وقؤعا مذمكئندئك بةرةدئ. وسئعان سايكةس، ةكئ جاقتئث ؤنيأةرسيتةتتةرئ وزدةرئنئث تاثدامالئ پاندةر توپتاماسئنا ارئپتةس-ؤنيأةرسيتةتتئث مئندةتتئ پاندةر ءتئزئمئن ةنگئزؤئ كةرةك. ال ك و-عا قاتئسؤشئ ةلدةردةگئ جوعارئ مةكتةپتةردئث اگرارلئق ماماندئقتار بويئنشا مئندةتتئ پاندةرئ ذقساس بولئپ كةلگةندئكتةن، تاثدامالئ پاندةر رةتئندة - ءبئلئم الئپ جاتقان ةلدةگئ اؤئلشارؤاشئلئق وندئرئستةرئن جذرگئزؤدةگئ ةرةكشةلئكتةردئ يگةرؤ ذسئنئلاتئن بولادئ. مةنئث پئكئرئمشة، تاثدامالئ پاندةردئ انئقتاؤ ماسةلةسئ - كةدةندئك وداق ةلدةرئنئث اگرارلئق ؤنيأةرسيتةتتةرئ اراسئنداعئ ديالوگتئ قاجةت ةتةدئ.

بايقاپ وتئرساثئزدار، ءبئز ةكئ ديپلومدئق ءبئلئم بةرؤدئ باكالاأرياتتان ةمةس، ماگيستراتؤرا ماماندئقتارئنان باستادئق. ونئث ءبئرئنشئ سةبةبئ، ماگيستراتؤرانئث وقؤ جوسپارئندا گؤمانيتارلئق باعئتتاعئ پاندةردئ وقئتؤ قاراستئرئلماعان، ةكئنشئدةن، اكادةميالئق تذرعئدان العاندا - وتة ةركئن (وقؤ باعدارلاماسئنئث ذلكةن بولئگئن تاثدامالئ پاندةر قذرايدئ) جانة ذشئنشئدةن، بذل ءذردئس شةتةلدئك ؤنيأةرسيتةتتةرمةن عانا ةمةس، سونداي-اق ع ز ي-مةن دة تئعئز بايلانئس جاساؤعا ئقپال ةتةدئ.

بذگئنگئ كذنئ ق ر ءبئلئم جانة عئلئم مينيسترلئگئنئث بذيرئعئمةن تاجئريبة رةتئندة جذزةگة اسئرئلئپ جاتقان قاشئقتئقتان وقئتؤ تةحنولوگياسئ - وسئ ةكئ ديپلومدئ ءبئلئم بةرؤ ءذردئسئنئث قازاقستانعا سئثئسؤئنة نةگئز بولا الادئ. ال ارئپتةس-ةلدةردئث اگروونةركاسئپتئك ةرةكشةلئكتةرئن ءجئتئ مةثگةرگةن ماماندار مةن عئلئمي-پةداگوگيكالئق كادرلاردئ بئرلةسة دايارلاؤ - ءبئرتذتاس ةكونوميكالئق كةثئستئكتة اؤئل شارؤاشئلئعئن تذراقتئ دامئتؤعا ئقپال ةتةتئنئ ءسوزسئز.

سوڭعى جاڭالىقتار