جارئق دذنيةدة بةيبئتشئلئكتةن، تئنئشتئقتان ارتئق قئمبات تا، اسئل نارسة جوق - ذ و س ارداگةرئ مذقانعالي تذرماعامبةتوأ

تاريحتا ذلئ وتان سوعئسئ دةپ جازئلعان بذل الاپات قئرعئن قازاقستاندئقتاردئ دا اينالئپ وتكةن جوق. ةلئمئزدةن وتان سوعئسئنا ءاربئر ةكئنشئ شاثئراقتان ءبئر ادام اتتاندئ دةسةك قاتةلةسپةيتئن شئعارمئز. سونئث ءبئرئ ءبئزدئث ارامئزدا الماتئ قالاسئندا تذرئپ جاتئر. ول ماسكةؤدئث قئزئل الاثئندا وتكةن ءذش اسكةري پارادقا قاتئسؤشئ، ذلئ وتان سوعئسئندا ءبئر ةمةس، بئرنةشة مارتة ةرلئك كورسةتكةن قايتپاس قايسار جاؤئنگةر، «قازاقستان ونةركاسئبئنة ةثبةك سئثئرگةن قئزمةتكةر» قذرمةتتئ اتاعئنئث يةگةرئ، سوعئستئث باسئنان اياعئنا دةيئن بولعان، بذگئندة 91 جاسقا كةلگةن مذقانعالي تذرماعامبةتوأ ةسئمدئ ارداقتئ ارداگةر.
ول وتان سوعئسئندا كورسةتكةن قاهارمان ةرلئگئ ءذشئن قئزئل جذلدئز وردةنئمةن، ءذشئنشئ دارةجةلئ داثق وردةنئمةن، 3 مارتة وتان سوعئسئ جانة 14 مةدالمةن ماراپاتتالعان. ال، وندئرئستئك قئزمةتتةگئ تابئستارئ ءذشئن ةثبةك قئزئل تؤ وردةنئمةن، ةكئ مارتة رةسپؤبليكا جوعارعئ كةثةسئنئث قذرمةت گراموتاسئمةن جانة بئرنةشة مةدالدارمةن ماراپاتتالعان. قئرئمدئ ازات ةتؤدة جانة بؤداپةشت جةرئندةگئ ذرئستا ةرلئك كورسةتكةندئگئ ءذشئن قارؤلئ كذشتةردئث باس قولباسشئسئ ءي.أ.ستاليننئث اتئنان ةكئ رةت العئس حات العان. مذقانعالي تذرماعانبةتوأ سوعئس كةزئندة قانداي ةرلئك كورسةتسة، بةيبئت زاماندا ةثبةك مايدانئندا دا زور ذيئمداستئرؤشئلئق قابئلةتئمةن، ئسكةرلئك قاسيةتئمةن كوزگة تذسة ءبئلئپ، ءوزئ باسقارعان جئلدارئ بالئق ءوندئرئسئنئث وركةندةؤئنة زور ذلةس قوسقان سوعئس جانة ةثبةك ارداگةرئ. بيئل دا قذرمةتتئ ارداگةر استانا مةن ماسكةؤدة وتةتئن پارادقا شاقئرئلدئ.
بذگئندة مايدانگةر قارتتئث دةنساؤلئعئ سئر بةرسة دة، قاراپايئم، بئلئكتئ دة، ءبئلئمدئ اقساقال بئزگة سذحبات بةرئپ، شةشئلة سويلةدئ.
- مذقانعالي اعا، اثگئمةمئزدئ تؤعان جةرئثئزدةن باستاساق، قاي جةردة دذنيةگة كةلدئثئز؟
- مةن 1919 جئلئ قاراشا ايئنئث 19 -ئ كذنئ اتئراؤ قالاسئنئث ماثئندا، قازئر ول جةر بالئقشئ اؤئلئ دةپ اتالادئ، مةن سول جةردة دذنيةگة كةلدئم. اكة-شةشةم مال شارؤاشئلئعئمةن اينالئسقان ادامدار بولعان. ول كةزدة مال بولماسا الداعئ ءومئردئ ةلةستةتؤ قيئن بولاتئن. ءبئر اعام، ةكئ اپايئم جانة ءذيدئث ةث كئشئسئ مةن بولدئم.
- بالالئق شاعئثئز قالاي ءوتتئ؟
- مةندة ءجوندئ بالالئق شاق بولمادئ. اكة-شةشةممةن بئرگة ءومئردئث اؤئرتپالئقتارئن بئرگة وتكةردئم. ول كةزدة بئزدة تذراقتئ ءذي بولمادئ، ءومئرئمئز كوبئنة كوشئپ-قونؤمةن ءوتتئ. بار سذيةنةرئمئز مال بولعاندئقتان، شذيگئندئ جةرلةر ئزدةستئرئپ، سول جةرگة قونئس اؤدارئپ وتئردئق. ويتكةنئ، كاسپيي توثئرةگئ شوپكة باي جةر ةمةس ةدئ. كذن سؤئتقان كةزدة تةثئز جاعاسئنداعئ قامئستئ پانالايتئنبئز. بذل جةر جانعا دا، مالعا دا ءتيئمدئ جةر ةدئ. مةن جةتئ جاسقا كةلگةندة اكةم اؤئرئپ قايتئس بولدئ. اكةمنئث ءولئمئ اسةرئنةن بة، تذرمئستئث تاؤقئمةتئنةن بة، انام ءذش جئلدان كةيئن كوز جذمدئ. مةنئ جةثگةم ءباتيماعا تاپسئرئپ: "اللا ءوزئثدئ قولداعاي. بولاشاعئث نذرلئ بولسئن"، دةپ ايتقان سوثعئ ءسوزئ، مةنئ قايتا-قايتا باؤئرئنا باسئپ، ماثدايئمنان سذية بةرگةنئ ءالئ ةسئمدة. ودان كةيئن مةن جةثگةمنئث قولئندا مةكتةپتة وقئدئم. 1939 جئلئ گؤرةأ قالاسئنداعئ بالئق شارؤاشئلئعئ تةحنيكؤمئن بئتئرگةنةن كةيئن، 19 جاسئمدا ارميا قاتارئنا شاقئرئلدئم. ؤكراينا ةلئندةگئ حاركوأ قالاسئندا وتان الدئنداعئ اسكةري بورئشئمدئ وتةپ بولئپ، ةلگة قايتامئن-اؤ دةگةندة ذلئ وتان سوعئسئ باستالدئ. ءبئز جازعئ لاگةردة بولاتئنبئز. جاتتئعؤ دا، وقؤ دا وسئندا ةدئ. تاثةرتةثگئ اسئمئزدئ ءئشئپ مونشاعا بارا جاتقان ةدئك، ارتئمئزدان ءبئر كؤرسانت جذگئرئپ كةلئپ، اكت زالئنا جينالسئن دةپ جاتئر دةدئ. وندا ءبئزدئث اسكةري مةكتةپتئث ديرةكتورئ وسئ كذتپةگةن سؤئق حاباردئ جةتكئزدئ. ءبارئمئز بذيرئقتئ كذتتئك. ةكئ كذننةن كةيئن بذكئل كؤرسانتتار ةشالونعا تيةلئپ، بةلارؤسسياعا اتتاندئق. مةن دة وسئ جةردةن، اتقئشتار مةكتةبئنةن مايدانعا اتتاندئم.
- سذم سوعئستئث بئتكةنئنة 65 جئل ءوتتئ، دةگةنمةن العاشقئ ذرئسئثئز ةسئثئزدة مة؟
- قانشا جئل وتسة دة، قالاي ذمئتايئن. مةن ءبئرئنشئ سوعئستئ بةلارؤسسيانئث بوبرؤيسك قالاسئندا قارسئ الدئم. بئزگة ول جةرگة باراردا قارؤ-جاراقتئ سول جةردةن الاسئثدار دةگةن بولاتئن. كةلسةك، ارتيللةريالئق قارؤ-جاراق تذرماق، جاي قاراپايئم مئلتئق تا جوق ةكةن. سودان ءبئزدئ جاياؤ اسكةرگة قوستئ.
- قارؤ-جاراقسئز قالاي سوعئستئثئزدار؟
-كومانديرلةرئمئز قالجئثداپ، «نةمئستئ ءولتئر دة، اأتوماتئن الئپ ال» دةيتئن. ارينة، كةيئننةن ةسكئ، توزئعئ جةتكةن مئلتئقتار بةردئ. سوعئستئث العاشقئ كذندةرئ وتة كوپ جاؤئنگةرلةر قازا تاپتئ. كوز الدئثا ةلةستةتؤ قورقئنئشتئ. ويتكةنئ، گيتلةرلئك ارميا جاقسئ دايئندالئپ، قارؤمةن مئقتئ جاراقتالعان بولاتئن. ءبئز بذل سوعئستا ءبئزدئث حالقئمئزدئث ةرجذرةكتئلئگئنئث ارقاسئندا عانا ةمةس، كوپ بولعاندئعئمئزدئث ارقاسئندا توتةپ بةرة الدئق. 5 جئلدئث ئشئندة 30 ميلليون ادام شةيئت بولدئ، «ول دةگةنئمئز ءبئزدئث الماتئ قالاسئنداي 20 قالانئث تذرعئنئن جوعالتئپ العانمةن تةث. مذنئ ويلاعاندا جانئث تذرشئگةدئ. سوعئستئث العاشقئ كذندةرئ قانشا ادام ءولئپ جاتقانئن سانامادئ. ارتئمئزدا «جةرلةؤ كومانداسئ» ءجذرئپ وتئراتئن. ولار قازا تاپقانداردئ سول جةردة كومئپ وتئراتئن. ةگةر موينئندا تذراتئن مةكةن-جايئ جازئلعان،تةمئردةن جاسالئنعان القاسئ بولسا، تؤئستارئنا حابار بةرةتئن. ال، ول القا كوپشئلئگئندة جوق بولاتئن. ءبئزدئث اسكةر سوعئسقا دايئن بولماعاندئقتان نةمئستةرگة قاراعاندا ءذستئ-باسئ كئر، كوپ كذن بويئ جؤئنباعان، ذيقئلارئ قانباعان، ةكئ-ذش كذن بويئ تاماق ئشپةگةن كذيدة بولدئ. نةمئستةر باقايشئعئنا دةيئن قارؤلانعان ةدئ.
ولار الدئمةن تانكتةرئن جئبةرئپ، الدئنداعئ ادامدئ ايتپاعاندا، الدارئنداعئ اعاشتئ دا، ءذيدئ، جذرگةن جولئن جئرتقئش اثداي جايپادئ. تانك تابانئندا جانشئلئپ جاتقان ادامدئ كورگةندة ءبئر ورنئثدا تذرا الماي قالاسئث. قانئمئز باسئمئزعا شاپشئپ، جئندانئپ كةتة جازدادئق. وزدةرئ تانكتئث ارتئندا، توبةلةرئندة ذشاقتار جولدارئن اشئپ بةرئپ وتئرعان نةمئستةر قورئقپاي ماثعازداي جةرئمئزدئ باسئپ جاتتئ. وزدةرئ قذمئرسقاداي كوپ ةدئ. ولار قازا تاپقان جاؤئنگةرلةرئمئزدئ جةر قويناؤئنا تاپسئرؤعا مذمكئندئك بةرمةدئ. جاؤ جاعئنئث ةكپئنئ قاتتئ بولدئ. ءئشئمئز جئلادئ. ءبئراق قولدان كةلةر دارمةنئمئز جوق ةدئ. جاؤ ذشاقتارئ كوبةية باستادئ. بئزگة سول كةزدة "جاؤئنگةرلةر كةيئن شةگئنسئن" دةگةن بذيرئق كةلدئ. بذكئل ارميا قذرامئنا شةگئنؤگة تؤرا كةلدئ. بارلئعئ توپ-توپقا ءبولئنئپ پولتاأانئث ايگئلئ ورجيسك ساز باتپاعئنا قاراي ئعئستئق. ءبئز دة سول جةردة قورشاؤدا قالدئق. ونئث كولةمئ اؤقئمدئ، ذزئندئعئ 1520، ةنئ 56 شاقئرئمعا سوزئلعان بالشئق. ءبئز سول بالشئقتا ءتورت كذن بويئ بةلئمئزگة جةتةتئن سؤدا، ءنار تاتپاي، قامئستئث اراسئندا ءبئر-بئرئمئزگة سذيةنئپ تذردئق. بئزگة "ورئستار بةرئلئثدةر. ءوز ةرئكتةرئثمةن بةرئلسةثدةر، ولئمنةن امان قالاسئثدار" دةپ ايقايلاپ جاتتئ. ءبئز بةرئلگةنشة سؤعا باتئپ ولگةنئمئز ارتئق دةپ شئدادئق. ءبئزدئ سول جةردة پارتيزاندار قايئقپةن كةلئپ، تاؤئپ الئپ، قورشاؤدان امان-ةسةن الئپ شئعئپ جاقئن ماثداعئ اؤئلعا جول كورسةتئپ الئپ كةلدئ. ول كةزدة پارتيزاندئق سوعئس ةندئ باستالعان ةدئ. نةشة كذن بوي تاماق ئشپةگةندئكتةن ءبئر ءذزئم ناندئ جةي المايتئن جاعدايدا بولدئم.
- ول جةردة جةرگئلئكتئ تذرعئندار كومةكتةستئ مة سئزدةرگة؟
- ولار اؤئل تذرعئندارئنا "كةثةس سولداتتارئنا كومةكتةسسةثدةر، تاماق بةرئپ، نة جاسئرساثدار سةندئردئ اتامئز، نة بولماسا ذيلةرئثدئ ورتةپ جئبةرةمئز" دةپ قورقئتتئ. سوندئقتان تذرعئندار اشئق كومةكتةسة المادئ، دةگةنمةن اقئرئن-اقئرئن تئعئپ كومةكتةسؤگة تئرئستئ. ول كةزدة اؤئلدا نةمئس پوليسايلارئ بولا قويعان جوق ةدئ، اندا-ساندا نةمئس اأتوماتچيكتةرئ سوعئپ تةكسةرئپ تذراتئن. ءبئز تةك تذندة عانا اؤئلدان اؤئلعا قاراي جئلجئپ ءجذرئپ وتئردئق. العاشقئ ذرئستاردئث بئرئندة مةنئث اياعئما وق ءتيئپ جارالانئپ قالدئم. ءجذرؤئم قيئن بولدئ. سوندا دا، جاؤئنگةر دوستارئمنئث ارقاسئندا ءوز ارميامئزعا كةلئپ قوسئلدئق. ول كةزدة ءبئز ماسكةؤ توثئرةگئندة بولعان ةدئك. 1941 جئلدئث قاراشا ايئنئث باسئ ةدئ. بئزگة شتابتان كةلئپ ماسكةؤ قالاسئنا ءبئر جاؤئنگةردئ جئبةرؤ كةرةك دةدئ. ءبئر ديأيزيادان، 10 مئث جاؤئنگةردئث ئشئنةن مةنئ تاثداپ. ماسكةؤگة جئبةردئ. نة ءذشئن بارا جاتقانئمئزدئ ةشكئم ايتپادئ، تةك قالاعا جاقئنداعان كةزدة "قاراشانئث 7-سئ كذنئ قئزئل الاثدا پاراد وتةدئ، سوعان قاتئساسئثدار" دةپ ايتتئ. تاثةرتةث 5-تة كةلدئك، ءبئزدئ ءبئر قاتارعا تذرعئزئپ الاثعا اپاردئ. پارادقا قاتئسؤشئلاردئث ءبارئ سوعئس وسئمةن بئتةدئ دةپ ويلادئ. ويتكةنئ، ورالدا، قيئر شئعئستا، سئبئردة رةزةرأتئ ديأيزيالار بار، ولار نةمئستةردئث بارلئعئن ءاپ-ساتتة جةثئپ شئعادئ دةگةن سوزدةر ايتئلئپ جاتتئ. مةن العاش رةت ستاليندئ سول جةردةن كوردئم. ورئسشا بئلمةسةم دة، ونئث نة دةپ جاتقانئن ءتذسئندئم، كةؤدةدة ةرةكشة ءبئر سةزئم بولدئ. راديولاردان نةمئستةردئث ةلئمئزدئ قارقئندئ باسئپ، جذرگةن جةرلةرئن ويراتئپ جاتقاندئعئ جونئندة حابارلار تاراتئلئپ جاتتئ. ءبئزدئ پاراد بئتة سالا، قايتا ذرئسقا جئبةردئ. ماسكةؤ ماثئندا جاؤ وعئنان جارالانئپ گوسپيتالگة ءتذستئم. جازئلعان سوث، 8 ادامنان تذراتئن اسكةري زةنيت قذرالئنئث قذرامئن، اتقئشتار بولئمشةسئن باسقارئپ، ءبئز حاركوأتةگئ، دونداعئ ذرئسقا قاتئستئق، ودان كةيئن، ستالينگراد قورعانئسئنا اتتانئپ، فةلدمارشال پاؤليؤس توبئن تالقانداؤعا اتسالئستئق. بذل جةردة فاشيستةردئث قؤاتتئ شابؤئلئ بولدئ. ءبئزدئث جاق تا ءئرئ سوققئلار بةردئ. سونئث ناتيجةسئندة جاؤدئث 330 مئث ارمياسئنئث كذل-تالقانئ شئقتئ. 91 مئث سولدات پةن وفيسةرلةر، گةنةرالدار تذتقئنعا الئندئ. گيتلةر بذل كذندئ قارالئ كذن دةپ جاريالادئ. ءبئز وسئ شايقاستا قؤاتئمئزدئث مئقتئلئعئن كورسةتتئك. ودان ءارئ ءبئز ءذشئن جةثئستئ جولدار باستالدئ. لؤگانسك، دنةپروپةتروأسك، قئرئمدئ ازات ةتؤگة، ودان، رؤمئنيا، أةنگريا، اأستريا، گةرمانيا، چةحوسلوأاكياداعئ ذرئسقا قاتئسئپ، جاؤ قولئنان جةرئمئزدئ ازات ةتتئك. سول ؤاقئت ارالئعئندا ءبئزدئث بولئمشة زةنيتكامةن تانكتةردئث سانئن ايتپاعاندا، 16 فاشيست ذشاعئن اتئپ ءتذسئردئ. بذل رةكوردتئق ذلكةن كورسةتكئش سانالدئ. قازئر سول مةنئث زةنيت قارؤئم ماسكةؤدئث قارؤلئ كذشتةر مذراجايئندا تذر. وندا ئلئنگةن تاقتايشادا : "بذل 3-شئ ؤكراين مايدانئ 6-شئ ارميانئث 15-شئ زةنيتتئ ارتيللةريالئق ديأيزيانئث اعا سةرجانتئ مذقانعالي تذرماعامبةتوأتئث زةنيتئ" دةپ جازئلعان.
- جةثئس كذنئن قاي جةردة ةستئدئثئز؟
- پراگا قالاسئنئث وثتذستئك باتئسئنا قاراي جةردةگئ ذرئس الاثئندا ةستئدئم. ءبئراق، ءبئز ءذشئن سوعئس مامئردئث 13-دة اياقتالدئ. چةحوسلوأاكيادا نةمئس ءبولئمئ امةريكاندئقتارعا بةرئلةمئز دةپ ذزاق قارسئلئق كورسةتكةن بولاتئن. سول ذرئستا، ءبئزدئث أزأود كومانديرئمئز قايتئس بولعان ةدئ. 5 جئل بويئ وققا ذشپاي، ءدال سوعئس اياقتالعاندا ونئث دذنيةدةن وتكةنئنة ءبئز قاتتئ قاپالاندئق. "مةن بةس جئل بويئ مذنداي توزاقتان امان-ةسةن وتكةنئمدئ - تاعدئردئث سئيئ دةپ بئلةمئن".
- ءسئزدئ جةثئس كذنئنة ارنالعان ءبئر ةمةس ءذش شةرؤگة قاتئسقانئثئزدئ بئلةمئز. قالعان ةكئ شةرؤگة قالاي تاپ بولعاندئعئثئزدئ ايتئپ بةرسةثئز؟
- ءبئزدئث بولئمشة ول كةزدة پراگا قالاسئندا تذرعان ةدئ. شةرؤگة 8-10 مئث جاؤئنگةردةن تذراتئن ديأيزيادان 1 ادامدئ تاثداپ جاتتئ. ول كةزدة تالاپ قاتتئ بولدئ، بويئ 73،1 -دة كةم بولمايتئن ذكئمةتتئك ناگراداسئ بولؤ كةرةك بولاتئن. ول كةزدة مةندة ءذش وردةن - 2- دارةجةلئ وتان سوعئسئ وردةنئ، «قئزئل جذلدئز» وردةنئ جانة 3- دارةجةلئ داثق وردةنئنئث يةگةرئ بولعان ةدئم. ءبئز دة پارادقا تاثداؤ ءجذرئپ جاتقانئن ةستئدئك. باسئندا ءبئزدئث ديأيزيادان 3 ادامدئ تاثداپ الدئ. شتاب مةنئ جئبةردئ. سودان ءبئزدئ براتيسلاأاعا جئبةرئپ، ول جةردةن پويةزبةن ماسكةؤگة اتتانئپ كةتتئك. سودان 1945 جئلئ ماؤسئمنئث 24-دة قئزئل الاثدا جةثئس كذنئنة ارنالعان شةرؤگة ةكئنشئ رةت قاتئستئم. كةتةردة دوستارئم سةن جةثئمپاز رةتئندة باراسئث سئيلئق الئپ كةتسةثشئ، قئزدارعا بةرةسئث دةپ، ماعان ءبئر جاشئك تةثئز قول ساعاتتارئن بةرئپ ةدئ. مةن ونئث ءبارئن ةكئ قولئما تاعئپ الدئم. ءبئزدئ بةلارؤس أوكزالئندا گذلمةن، مؤزئكامةن قارسئ الدئ. ءبئرئ تؤئسئن تاؤئپ، جئلاپ كورئسئپ جاتتئ. ءبئزدئ سوكولنيكيدةگئ جاتاقحاناعا ورنالاستئردئ. كذزةت ءبئزدئ ةشقايدا شئعارمايتئن. ءبئرئنشئ قاباتتا ءبئز، ةكئنشئ قاباتتا ستؤدةنتتةر تذرئپ جاتتئ. ءبئز تانئسؤ ءذشئن قؤلئق جاساپ، سئرئثكة قورابئنا حات جازئپ، ذستئندة تذراتئن قئزدارمةن تانئسقان ةدئك. مةن اكةلگةن ساعاتتارئمنئث ءبارئن قئزدارعا سئيعا تاراتتئم.
- ول جةردة شةرؤگة قانشا ؤاقئت دايئندالدئثئزدار؟
- ءبئر اي دايئندالدئق. 10-20 ادامنان سوكولنيكيدئث ماثئنداعئ الاثدا كةشكئ 10-نان تاثعئ 6-عا دةيئن دايئندالدئق. تاثةرتةث ازداپ جاثبئر جاؤئپ تذرعان ةدئ. ءبئز سؤداي جاثا فورمامئزدئ كيئپ الدئق. پارادقا كونستانتين روكوسوأسكيي باسشئلئق جاسادئ. مةن ونئ بذعان دةيئن ستالينگراد شايقاسئندا كورگةن ةدئم. ال، پارادتئ جؤكوأ قابئلداپ الدئ. ءبارئمئزدئث كوثئل-كذيئمئز كوتةرئثكئ، ذلكةن ءبئر كةرةمةت سةزئمدة بولدئق. سوعئستئث بئتكةنئنة قؤاندئق. ئشتةي امان قالعاندئعئمئزعا تاؤبة ةتتئك. جةثئس ءذشئن شةرؤ سوثئندا الئپ قويدئق. پاراد سوثئنان كةيئن مةنئ ءوزئمنئث بولئمشةمة جئبةردئ. ول كةزدة ولار بؤداپةشتة تذرعان ةدئ. مةن مذندا كةلسةم، مذندا دا پاراد وتكةلئ جاتئر ةكةن. ونئ باقئلاؤ كوميتةتئ ذيئمداستئردئ. كوميتةتتئث ءتوراعاسئ أوروشيلوأ بولاتئن، ول ءوزئ پارادتئ قابئلداپ العان ةدئ. مةن سونئمةن ءبئر پارادتان ةكئنشئ پارادقا قاتئستئم. ال، ءذشئنشئ پارادقا 1985 جئلئ 9-شئ مامئردا قاتئستئم. ول ذلئ جةثئستئث 40 جئلدئعئنا ارنالعان پاراد بولاتئن. ءبئزدئث ةلگة كةلگةن كوميسسيا ادامداردئ تاثداپ الدئ. مةنئ ول پارادقا 1945 جئلعئ پاراد قاتئسؤشئسئ بولعاندئقتان تاثداپ الدئ. الماتئدان ماسكةؤگة 5 ادام ذشئپ باردئق. قالادان 30 شاقئرئم جةردة قورعانئس مينيسترلئگئنئث شيپاجايئندا تذردئق. ءبئزدئ وتة جئلئ قابئلدادئ. ول جئلعئ پاراد تا وتة جاقسئ ءوتئپ ةدئ. ءبئرئنشئ قاتاردا كةثةس وداعئنئث باتئرلارئ ءجذردئ، ودان كةيئن بارلئق دارةجةدةگئ داثق وردةننئث كاأالةرلةرئ، ودان كةيئن ءبئز 1945 جئلعئ جةثئس پارادئنئث قاتئسؤشئلارئ، ءبئزدئث سوثئمئزدان چةحوسلاأاكيالئق جانة پولياك كورپؤسئ ءجذردئ. كةشكة قاراي كرةملدة بانكةت بولدئ. ونئ گورباچةأ اشتئ. بذدان باسقا، مةن ؤكراينانئ نةمئس باسقئنشئلارئنان ازات ةتؤدئث 50 جئلدئعئنا ارنالعان كيةأتةگئ پارادقا قاتئستئم. مةن ءذشئن بذل پارادتارعا قاتئسؤ ذلكةن قذرمةت.
- سوعئستان كةيئن نة ئستةدئثئز، ةلگة ورالدئثئز با، الدة ...؟
-سوعئس بئتكةن سوث، ةلگة ورالدئم. ذرپاق ءذشئن، ةل مذددةسئ ءذشئن بذلئنگةن تئرلئكتئ قالپئنا كةلتئرؤ ءذشئن، ةثبةك جاساؤعا بارئمدئ سالدئم. گؤرةأتةگئ بالئق كومبيناتئندا ءبئر جئلداي جذمئس ئستةدئم. ءبئلئمدئ مامان يةسئ بولؤ ءذشئن ماسكةؤدةگئ ا.ن. ميكويان اتئنداعئ بالئق شارؤاشئلئعئ مةن وندئرئستئك تةحنيكالئق ءينستيتؤتئنا وقؤعا ءتذستئم. وقؤدئ 1951 جئلئ ذزدئك باعامةن ءبئتئرئپ شئقتئم. مةن ينستيتؤتتئ ويداعئداي بئتئرگةن سوث، "شئعئس قازمةمل بالئق» ترةسئنئث باس ينجةنةرئ قئزمةتئندة جذمئس ئستةدئم. ودان كةيئن ارال بالئق كومبيناتئنئث ديرةكتورئ بولدئم. ءبئزدئث ذجئم ذزدئكتةر قاتارئنان كورئندئ. ءبئر ةمةس، ءذش رةت بذكئل وداقتئق سوسياليستئك جارئستاردا ءبئرئنشئ ورئنداردان كورئندئك، قذرمةت گراموتالارئمةن ماراپاتتالدئق. ءبئزدئث كاسئپورئن قازاقستانداعئ بالئق سالاسئندا ذلكةن جةتئستئككة جةتكةن جالعئز كاسئپورئن بولعان ةدئ. بذل كةزدئ مةن ئستئق ئقئلاسپةن ةسكة الامئن. ويتكةنئ، مةن مذندا 20 جئلداي جذمئس ئستةدئم. ارال بالئق كومبيناتئنان كةيئن قاپشاعاي بالئق كاسئپورنئندا باسشئلئق جاسادئم، ودان كةيئن زةينةتكةرلئككة شئققانشا "قازبالئق كولحوز وداققا" جةتةكشئلئك ةتتئم. جالپئ العاندا، 39 جئل بالئق شارؤاشئلئعئندا قئزمةت جاسادئم. مئنة، قازئر وتباسئممةن عذمئر كةشئپ، بالالارئمنئث ارقاسئندا 90 جاستئث تورئنة شئعئپ وتئرمئن.
- نةشة بالاثئز بار؟ جذبايئثئزبةن بئرگة قانشا عذمئر كةشتئثئز؟
- جارتئ عاسئرعا جؤئق راحيلا جذبايئممةن بئرگة باقئتتئ تا، ساندئ عذمئر كةشتئم. ءبئزدئث ارالبةك، بايان، ساؤلة، نذربةك ةسئمدئ - ةكئ ذل، ةكئ قئزئمئز دذنيةگة كةلدئ. ولاردئث الدئ قازئر ةلؤ جاسقا كةلئپ قالدئ. ءبارئ دة جوعارئ ءبئلئم الدئ. ءبارئنئث دة قازئر وتباسئلارئ بار. وزدةرئ قالاعان ماماندئقتارئ بويئنشا جةمئستئ ةثبةك ةتؤدة. توعئز نةمةرةم بار. جذبايئم وسئدان جةتئ جئل بذرئن دذنيةدةن ءوتتئ. قازئر وتباسئم، قذداي ئسئنة تاؤبةشئلئك ةتئپ، الداعئ كذندةردةن زور ءذمئت كذتئپ تئرشئلئك ةتئپ جاتئرمئز.
- اعا، قازاقستاندئقتارعا، جاس ذرپاققا تئلةگئثئزدئ بئلدةرسةثئز.
- بذل 30 ميلليوننان اسا ادامنئث ءومئرئن جالماعان سذمدئق سوعئس بولدئ. سوعئس ءبئزدئ ةسةيتتئ. ءومئردئث ءمان-ماعئناسئن تةرةثئرةك ذعئندئردئ. جارئق دذنيةدة بةيبئتشئلئكتةن، تئنئشتئقتان ارتئق قئمبات تا، اسئل نارسة جوق. سوندئقتان، بذدان بئلاي حالقئمئز سوعئستئ كورمةسئن دةپ تئلةيمئن. ةلئمئزدة ءارقاشان تئنئشتئق، بةرةكة-بئرلئك بولسئن. تاؤةلسئز قازاقستانئمئز ءار جئلدئ زور جةتئستئكپةن، تابئستارمةن وتكئزة بةرسئن. دامئعان ةلدةردئث قاتارئنان كورئنسئن. اسپانئمئز ءاردايئم اشئق بولئپ، ءوسئپ كةلة جاتقان جاس ذرپاق باقئتتئ بولسئن. جذزدةرئنةن كذلكئ كةتپةسئن. بارشاثئزعا امانشئلئق تئلةيمئن!
- راحمةت اعا، تئلةگئثئز قابئل بولسئن! ءسئز دة امان بولئثئز، ذرپاق قئزئعئنا بولةنة بةرئثئز!