ءبئرئنشئ توقسان ناتيجةلةرئ قازاقستاننئث تاثداعان باعئتئنئث دذرئستئعئن دالةلدةدئ

20-سئ. قازاقپارات /ةرنذر اقانباي/ - بذگئن ذكئمةتتة قازاقستاننئث 2010 جئلدئث ءبئرئنشئ توقسانئنداعئ الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق دامؤئنئث قورئتئندئلارئ شئعارئلدئ
None
None

بئردةن ايتايئق، قورئتئندئلار ةل ةكونوميكاسئندا وث ذردئستةردئث جالعاسئپ جاتقانئن كورسةتتئ، ءئس جذزئندة ةكونوميكانئث بارلئق سالالارئندا كورسةتكئشتةردئث ءوسئمئ بايقالئپ وتئر. «اعئمداعئ جئلدئث ءبئرئنشئ توقسانئنئث قورئتئندئلارئ كوثئل قؤانتادئ. ءبئز سوثعئ ةكئ جارئم جئلدا ءبئرئنشئ رةت ةكونوميكاداعئ وث ذردئستةردئ كورئپ وتئرمئز»، دةپ مالئمدةدئ پرةمةر-مينيستر كارئم ءماسئموأ وتئرئستئ تامامداعان سوزئندة.

ةكونوميكالئق دامؤ جانة ساؤدا مينيسترلئگئنئث مالئمةتئنشة، 2010 جئلدئث ءبئرئنشئ توقسانئندا قازاقستانداعئ ئشكئ جالپئ ءونئمئنئث ناقتئ ءوسئمئ 6،5 پايئزدئ قذرادئ. ةكونوميكانئث نةگئزگئ سالالارئنئث بارلئعئندا دةرلئك، اتاپ ايتقاندا ونةركاسئپ، اؤئل شارؤاشئلئعئ، ساؤدا-ساتتئق، بايلانئس، كولئك جانة قذرئلئس سالالارئندا ءوسئم بايقالئپ وتئر. ءينفلياسيا 2،9 پايئز دةثگةيئندة. جول كارتاسئنئث جذزةگة اسئرئلؤئ ءبئرئنشئ توقساندا حالئقتئ جذمئسپةن قامتؤدئث وسؤئنة جانة جذمئسسئزدار سانئنئث ارتپاؤئنا مذمكئندئك بةردئ. ةلئمئزدةگئ جذمئسسئزدار سانئ 2009 جئلدئث 1-شئ توقسانئنا قاراعاندا 57 مئث ادامعا ازايعان، ال جذمئسسئزدئق دةثگةيئ - 6،2 پايئزدئ قذراپ وتئر. ءبئرئنشئ توقساندا ةكونوميكاداعئ ةث ذلكةن ءوسؤ قارقئنئن وثدةؤشئ ونةركاسئپ كورسةتئپ وتئر. بذل سالاداعئ ءوسئم - 18،7 پايئزدئ قذرادئ. ال، اؤئل شارؤاشئلئعئ سالاسئنئث ءوسئمئ - 2،4 پايئزعا جةتتئ. ذلتتئق قوردئث اكتيأتةرئن قوسقانداعئ قازاقستاننئث حالئقارالئق رةزةأتةرئ - 52،5 ملرد. ا ق ش دوللارئن قذرادئ. بذل وتكةن جئلدئث سوثعئ ايئمةن سالئستئرعاندا 10،3 پايئزعا جوعارئ. جالپئ ذلتتئق قوردئث قاراجاتئ شةتةلدئك أاليؤتادا 25،4 ملرد. دوللاردئ، ال ذلتتئق أاليؤتادا 750 ملرد. تةثگةنئ قذرادئ. بئلتئر داعدارئسقا قارسئ شارالار ذلتتئق قوردئث قاراجاتئ ةسةبئنةن جذزةگة اسئرئلعانئنا قاراماستان، ةلئمئز وسئنداي كورسةتكئشتةرگة قول جةتكئزئپ وتئر.

ذستئمئزدةگئ جئلدئث ةكئ ايئنئث قورئتئندئلارئ بويئنشا حالئقتئث جان باسئنا شاققانداعئ تازا ورتاشا تابئستارئ 5 پايئزعا ارتئپ، 71،8 مئث تةثگةنئ قذرادئ. ال، ورتاشا ايلئق جالاقئ كولةمئ 66،4 مئث تةثگةگة جةتئپ وتئر. تاعئ ءبئر اتاپ وتةرلئگئ، 2010 جئلدئث 1-شئ توقسانئندا ةلئمئزدئث ونةركاسئپ كاسئپورئندارئ 2 ترلن. 700 ملرد. تةثگةنئث ونئمدةرئن شئعارعان. ءونئم وندئرؤدةگئ بارئنشا جوعارئ ءوسئم قوستاناي، وثتذستئك قازاقستان، پاألودار وبلئسئ جانة جامبئل وبلئستارئندا تئركةلگةن.

2010 جئلعئ قاثتاردئث 1-ئنةن كةدةندئك وداق جذمئس ئستةي باستاعانئ بةلگئلئ. كةدةندئك وداق جذمئس ئستةي باستاعان العاشقئ ءذش ايدئث ناتيجةلةرئ بذل ذيئمنئث قذرئلعانئ قازاقستان ةكونوميكاسئ ءذشئن پايدالئ بولاتئنئن كورسةتئپ وتئر. ماسةلةن، تةك اعئمداعئ جئلدئث ءبئرئنشئ توقسانئندا ةلئمئزگة اكةلئنةتئن تاؤارلاردان تذسةتئن كةدةندئك الئمداردئث ءوسئمئ وتكةن جئلدئث ءتيئستئ كةزةثئمةن سالئستئرعاندا 53 پايئزعا ارتقانئن كورسةتئپ وتئر. ناتيجةسئندة، 2010 جئلعا ارنالعان رةسپؤبليكالئق بيؤدجةتتئ ناقتئلاؤ كةزئندة ةلئمئزگة اكةلئنةتئن تاؤارلارعا سالئناتئن كةدةندئك باج سالئقتارئنئث بولجامئ 61،3 ملرد. تةثگةگة نةمةسة 74،4 پايئزعا ذلعايتئلدئ. بذل بيؤدجةت سالاسئ قئزمةتكةرلةرئنئث جالاقئسئن جوسپارلاعانئنداي، اعئمداعئ جئلعئ شئلدةدةن ةمةس، ءساؤئردئث 1-ئنةن باستاپ ذلعايتؤعا مذمكئندئك بةردئ.

ءبئر سوزبةن ايتقاندا، ءبئرئنشئ توقساننئث قورئتئندئلارئ قازاقستان ةكونوميكاسئنئث داعدارئستان كةيئن بئرتئندةپ قالپئنا كةلة باستاعانئن كورسةتئپ وتئر. بذدان ةلباسئنئث تاپسئرماسئ بويئنشا جذزةگة اسئرئلعان ذكئمةتتئث داعدارئسقا قارسئ باعدارلاماسئ ءتيئمدئ بولعانئن اثعارؤعا بولادئ. بئلايشا ايتقاندا ذدةمةلئ ءيندؤستريالئق-يننوأاسيالئق دامؤ باعدارلاماسئ جذزةگة اسئرئلا باستاعان تذستا، سونداي-اق قازاقستاننئث كةدةندئك وداققا مذشة بولعان ؤاقئتئندا ةكونوميكامئزدا ءوسئمنئث بايقالا باستاعانئ ءبئزدئث ةلدئث تاثداعان باعئتئنئث دذرئستئعئن بئلدئرسة كةرةك. بذنئ الةمدئك دةثگةيدةگئ مئقتئ ةكونوميستةر دة، ساراپشئلار دا مويئنداپ وتئر. ماسةلةن، الئسقا بارماي-اق قازاقستان قارجئگةرلةر قاؤئمداستئعئنئث باسقارما ءتوراعاسئ سةرئك احانوأتئث ايتقانئنا قذلاق تذرسةك. ونئث پئكئرئنشة، قازاقستاندا ةكونوميكانئ دامئتؤدئث بئرةگةي مودةلئ قالئپتاسقان جانة بذل مودةل ايتارلئقتاي ءتيئمدئ بولئپ تابئلادئ. «ءبئز ءذش داعدارئستئ باستان وتكةردئك. ءبئرئنشئ جذيةلئ داعدارئس 1991 جئلئ بولدئ، ةكئنشئسئ - 1997-1998 جئلدارئ، ءذشئنشئسئ - 2007-2009 جئلدارئ بولدئ. ةكونوميكانئ دا، قارجئ نارئعئن دا اقئلمةن باسقارؤ نةگئزئندةگئ ةكونوميكالئق مودةل ءوزئنئث وث سيپاتئن كورسةتتئ»، دةيدئ س. احانوأ. ال، رةسةيدئث داعدارئستان كةيئنگئ دامؤ ءينستيتؤتئنئث ديرةكتورئ ةكاتةرينا شيپوأانئث پئكئرئنشة، قازاقستاننئث داعدارئسقا قارسئ شارالارئن باعالاؤدا مئنا جايتتةرگة نازار اؤدارؤ كةرةك. ءبئرئنشئ، مةملةكةتتئك كومةكتئث جالپئ ئشكئ ونئمگة شاققانداعئ پايئزئ جوعارئ. ةكئنشئدةن، جئلدامدئق. قازاقستان داعدارئسقا قارسئ بولئنگةن قاراجاتتئ ناقتئ سةكتورعا جةتكئزؤدئث تةتئكتةرئن تابا الدئ. ماسةلةن، رةسةيدة بولئنگةن قاراجات كةيبئر ناقتئ سةكتورلارعا ءالئ جةتكةن جوق. ءذشئنشئدةن، بيزنةسكة جاسالعان كومةك. سالئق كودةكسئندة ولاردئث جذكتةمةسئ ازايتئلدئ. «مةنئثشة، قازاقستان ذلةسكةردئث ماسةلةسئن شةشكةن جالعئز عانا مةملةكةت بولئپ وتئر. بذل ةلدةگئ تذراقتئلئققا ءوز سةپتئگئن تيگئزدئ»، دةيدئ ول. ونئث ايتؤئنشا، قازاقستاندئق مودةلدئث باستئ ارتئقشئلئعئ - العا باعئتتالؤئندا. وندا دامؤ الةؤةتئنئث نةگئزئ قالانعان. ال قازاقستان، رةسةي جانة بةلارؤس مةملةكةتتةرئ اراسئنداعئ كةدةن وداعئ كوپپوليارلئ الةمگة اؤئسؤداعئ ناقتئ جاؤاپ. ول دةر كةزئندة قابئلدانعان شارا بولئپ وتئر.

كورئپ وتئرعانئمئزداي، ةلئمئزدئث اعئمداعئ جئلدئث 1- توقسانئنداعئ الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق دامؤ كورسةتكئشتةرئ كوثئل قؤانتادئ. بذل، ارينة، ذكئمةتتئث داعدارئسقا قارسئ قابئلداعان شارالارئنئث ءتيئمدئ بولعانئنئث ايعاعئ. بذنئ ساراپشئلار دا مويئنداؤدا. الايدا، الدا ةلدئ ءيندؤستريالاندئرؤ سئندئ اؤقئمدئ مئندةت تذرعاندا بذعان استة توقمةيئلسؤگة بولمايدئ. بذگئنگئ ذكئمةت وتئرئسئن قورئتئندئلاعان ك. ءماسئموأ ةكونوميكاداعئ وث ذردئستةر مةملةكةت باسشئسئنئث جذرگئزئپ وتئرعان ساياساتئنئث جانة ذكئمةتتئث، وبلئس اكئمدةرئنئث، ذلتتئق كومپانيالاردئث جانة جةكة سةكتوردئث بئرلةسكةن جذمئسئنئث ارقاسئندا مذمكئن بولعانئن ايتا كةلة: «الايدا، بئزگة قارقئندئ باسةثدةتؤگة جانة ارقانئ كةثگة سالؤعا بولمايدئ. ءيندؤستريالئق باعدارلاما، بيزنةس جول كارتاسئ، حالئقتئ جذمئسپةن قامتيتئن جول كارتاسئ جانة باسقا دا باعدارلامالار بويئنشا ايقئندالعان باعئتتار ئلگةرئ جئلجؤئ ءتيئس. ءبئرئنشئ توقسانداعئ وث ذردئستةر جئل بويئ دا جالعاسؤئ ءتيئس»، دةپ اتاپ كورسةتتئ.

سوڭعى جاڭالىقتار