اسانالئ ءاشئموأ: ةگةر ءبارئن قايتا باستاؤ مذمكئن بولسا، ويلانباستان ءدال وسئ اكتةر ماماندئعئن تاثدار ةدئم
- نةلئكتةن قيئنشئلئعئ مول، قايتئمئ از اكتةرلئق ماماندئقتئ تاثدادئثئز؟
- اكتةرلئقتئ بالا كةزئمنةن ءتذسئنئپ، وسئ ماماندئقتئ ارماندادئم دةپ ايتا المايمئن. شةشةم: «الماتئعا وقؤعا باراسئث، سول قالادا يت وقؤعا تذسسةث دة، قالؤعا تئرئس» - دةدئ. 10-سئنئپتئ بئتكةن كةزدة اؤئل شارؤاشئلئعئ ئينستيتؤتئنا ءتذستئم. كونسةرأاتوريادا وقيتئن جولداستارئم بار ةدئ، سولارعا بارئپ ءجذرئپ اسقار توقپانوأ اعامئزبةن تانئستئم. ول كئسئ بويئمنان ءبئر ذشقئندئ كورگةن شئعار: «قازاقستاندا ازار بولسا، ءبئر اگرونوم كةم بولار» دةپ، سةلحوز ءئينستيتؤتتان سؤئرئپ الئپ، مةنئ كونسةرأاتوريادا جاثادان اشئلعان اكتةر ماماندئعئنا قذجات تاپسئرعئزدئ. رايئمبةك سةيتمةتوأ، فاريدا شارئپوأا، نذكةتاي مئشپاةأا باستاعان ءبئر توپ جاس تالاپكةرلةردئث ئشئنةن 30 ستؤدةنت، 5 كانديدات قابئلداندئق. مةن وتئزدئث ئشئنة ئلئگة الماي، قالعان بةس كانديداتتئث ئشئنة احمةت جذبانوأتئث: «بالا ءالئ جاس قوي، ذيرةنئپ كةتةدئ» دةگةن ءسوزئنئث ارقاسئندا ارةث ءتذستئم. ويتكةنئ بذرئن ونةر ذيئرمةلةرئنة قاتئسئپ كورمةگةندئكتةن، ونةرگة دةگةن يكةمئم دة شامالئ بولاتئن. ءبئر جئل ستيپةنديياسئز، جاتاقحاناسئز وقئدئم. سول كةزدةرئم ماعان ذلكةن كومةك بةردئ. ومئردة تئرئسئپ، تالاسئپ، ةشكئمنةن قالماي، نةگئزگئ قذرامعا ئلئگؤگة كذندئز-ءتذنئ جذمئس ئستةپ، بارلئعئن بةسكة تاپسئرئپ، نةگئزگئ 30 بالانئث قذرامئنا ءئلئندئم. العاشئندا اتا-اناما دا، تؤعان-تؤئسقا دا ايتپاي، ءبئراز جاسئرئپ ءجذردئم، كةيئننةن ءبارئبئر ءبئلئپ قويدئ. ةشقايسئسئ اكتةرلئقتئ تاثداعانئمدئ جاقتئرمادئ. شةشةم دة ذناتا قويمادئ. سوندا ول كئسئگة: «ءوزئث ءئيت وقؤ بولسا دا ءتذس» دةدئث عوي، مئنة «يت وقؤعا ءتذستئم» دةدئم. اكةمنئث ءئنئسئ بار ةدئ، اسئرةسة سول كئسئ: «ةندئ جذرت كذلةتئن بولدئ عوي، ولاردئث بةتئنة قالاي قارايمئن؟!» دةپ قاتتئ رةنجئدئ. - وقؤدان شئعارئپ تا جئبةرگةن كورئنةدئ. بذل قالاي بولدئ؟
- 3-كؤرس وقئپ جذرگةن كةزئمدة كينوعا ءتذسئپ كةلسةم، «وقؤدان شئعارئلسئن» دةگةن قاؤلئ قابئلدانئپ قويئپتئ. سولاي ةكئ جئل بوس ءجذردئم. سول كةزدةرئ ءومئردئث كوپ تاؤقئمةتئن تارتتئم. اسكةرگة بارايئن دةپ شاشئمدئ قئرئپ، ءئينستيتؤتتاعئ بالالارمةن قوشتاسايئن دةپ كةلسةم، زالدان ةلةنا ءئيلينيچنا دةگةن وقؤ ءئسئنئث مةثگةرؤشئسئن كةزدةستئرئپ قالدئم. ول كئسئ مةنئمةن از-كةم اثگئمةلةستئ دة، ماعان وقؤعا رذقسات قاعاز بةردئ. ةگةر دة سول كةزدة ءذش جئلعا اسكةرگة كةتئپ قالسام، زامان قالاي بولار ةدئ، كئم ءبئلسئن؟! سودان جةتئ جئل دةگةندة ونةر ءئينستيتؤتئن 35 بالادان 9 ستؤدةنت ءبئتئرئپ شئقتئق.
- «تةاتر اكتةرئ مةن كينو اكتةرئنئث ايئرماشئلئعئ بولادئ» دةگةن پئكئرمةن كةلئسةسئز بة؟
- جوق. مةن ول پئكئرمةن كةلئسپةيمئن. مئسالئ، كينودا جاي عانا اقئرئن سويلةسةث، تةاتردا كةرةث اداممةن سويلةسكةندةي داؤئسئثدئ شئعارئپ سويلةيسئث. ايئرماشئلئق دةپ ايتئپ جذرگةندةرئ سول شئعار. ال نةگئزئندة اسا ءبئر اتاپ ايتاتئنداي ايئرماشئلئق جوق.
- بارلئعئن قايتادان باسئنان باستاؤ مذمكئن بولسا، تاعئ دا اكتةر ماماندئعئن تاثدار ما ةدئثئز؟
- ةگةر ءبارئن قايتا باستاؤ مذمكئن بولسا، ويلانباستان ءدال وسئ اكتةر ماماندئعئن تاثدار ةدئم. «اكتةرلةردئث ءومئرئ قئزئق، قئزمةتئ وپ-وثاي، جذمئسئ تابئستئ...» دةگةندةر قاتةلةسةدئ. اكتةر كوزئنئث استئ ءئسئپ، كذنئ-تذنئ ذيقئسئز، كذلكئسئز ةثبةكتةنؤئ كةرةك. كورةرمةن ءذشئن جذمئس ئستةگةندئكتةن، ساحنانئث جاؤاپكةرشئلئگئ مول. ةث باستئسئ، كةؤدةسئندة نامئس بولؤ كةرةك. اكتةردة نامئس بولماسا، ودان تذك شئقپايدئ. نامئسئ بار ادام، قاي سالاعا تذسپةسئن، ايتةؤئر جارئپ شئعادئ دةپ ويلايمئن. جالپئ، مةن وتة نامئسشئل اداممئن. ءتئپتئ، نامئسئما تيسة، توبةلةسؤگة دةيئن بارمئن. وسئ دارةجةگة جةتئپ وتئرعانئم، سول نامئستئث ارقاسئندا بولسا كةرةك. اكتةر ئلعي ءبئرئنشئ بولامئن دةپ تالپئنؤ كةرةك.
اسئرةسة ونةر اكادةميياسئنئث قابئرعاسئندا وقئپ جذرگةن ستؤدةنتتةرگة ايتارئم - ومئردةگئ كوپ نارسةنئ وسئ ونةر ورداسئندا جذرگةن كةزدة ءذيرةنئثدةر. كةيئن بارئنة كةش بولادئ.
- ءسئز باستئ رولدة وينايتئن «سأةتوچنيك» اتتئ جاثا كينو تذسئرئلئپ ءبئتتئ. سول فيلم تؤرالئ ويئثئزدئ بئلؤگة بولا ما؟
- ول كينو - «ترانسسئبئر ةكسپرةسئ» فيلمئنئث جالعاسئ. جةلتوقسان ايئندا پرةمةراسئ بولادئ دةپ جوسپارلانؤدا. قازئر ماسكةؤ قالاسئندا دئبئس جازؤ جذمئستارئ جاسالئپ جاتئر. سول كينوعا ات قويؤ ءذشئن كونكؤرس جاريالاپ ةدئك، مةن قويعان ات جةثئپ شئقتئ. كينونئ «كتو أئ، گوسپودين كا؟» دةپ اتادئم. «كا» دةگةنئمئز باياعئ قاسئمحان عوي. كينونئث اياعئندا قاسئمحان: ةي، تاكاپپار دذنية، ماعان دا ءبئر قاراشئ، تانيمئسئث سةن مةنئ مةن قازاقتئث بالاسئ» دةيدئ. فيلمنئث سيؤجةتئ بويئنشا باياعئ شال ةلگة قايتئپ كةلةدئ دة، ةلدةگئ بولئپ جاتقان وزگةرئستةردئث، بذگئنگئ ءومئردئث ذستئنةن تذسةدئ.
- 12 سةرييالئ كينو جايئندا نة ايتاسئز؟
- تذسؤگة تؤرا كةلگةندئكتةن، ومئرئمدة ءبئرئنشئ رةت 12 سةريالئ كينوعا ءتذستئم. نةگئزئ، مةن سةريالعا ءتذسؤدئ قالامايمئن. سةبةبئ سةريال دةگةنئمئز - كينونئث جةثئل-جةلپئ ءتذرئ. «ارمان قالا» دةپ اتالاتئن بذل سةريالعا تذسؤگة كةلئسئم بةردئم. ءوزئم قذرمةتتةيتئن اكتةرلةرمةن جذمئس ئستةدئم. ءار ادامنئث كوكةيئندة ءذمئت وتئ وشپةيدئ، كةؤدةدة وتئرعان ارمان قذسئ ءار كةز قياثداردئ شارلايدئ. بذل سةريالدئث يدةياسئ كوكةيئمة قوندئ. ادامدار ءبئر-بئرئنة دةگةن مةيئرئمئ مةن ئزگئ كوثئلئن جوعالتپاسا، ءومئر دة اناعذرلئم ساؤلةلئ بولارئنا تاعئ ءبئر رةت كوز جةتكئزةسئز. فيلم كورةرمةندةرگة دة ذنايدئ، استانا تاريحئمةن قاتار ءورئلئپ جاتقان ادامداردئث ءومئرئ ةشكئمدئ بةيجاي قالدئرمايدئ دةپ ويلايمئن.
- تؤعان بالاثئزدئث اتئن اسانالئ قويؤئثئزدئث سئرئ نةدة؟
- نةگئزئنةن ول اتتئ ايةلئم باعدات ذسئندئ. ئشكة بالا بئتكةننةن كةيئن ءتورت اي وتكةن سوث، ذل بالا ةكةنئ بةلگئلئ بولدئ. ايةلئم ةكةؤمئزدئث ارامئز 35 جاس. ال مةنئث ومئردةن ةرتةرةك كةتةرئم زاثدئلئق قوي. سوندا قاسئندا تاعئ دا ءبئر اسانالئ ءجذرسئن دةگةن ويمةن سولاي اتاؤدئ ءجون كوردئ. مةن قارسئ بولمادئم.
- ءسئز دة جاس بولدئثئز. العاشقئ ماحابباتئثئز جونئندة ايتئپ بةرةسئز بة؟
- مةن العاشقئ ماحابباتئمدئ ءبئرئنشئ سئنئپتا وقئپ جذرگةن كةزئمدة كةزدةستئردئم. ونئث شةشةسئ تاتار، ءوزئ كئپ-كئشكةنتاي، اپپاق قئز بولاتئن. سول قئزعا سئرتتاي عاشئق بولئپ ءجذردئم، ءبئراق ءبئر ءسوز دة ايتا المادئم. ودان بةرئ دة بولئپ جاتئر عوي... ءالئ دة ماحاببات، عاشئقتئق سةزئمئ جذرةككة ذيالار بولسا، باسئم جةرگة ءتيئپ، ةثكةيئپ وتئرعامئز جوق...
- ءوزئثئزدئث اتئثئزدان جةكة تةاتر نةمةسة مةكتةپ اشؤ ويئثئزدا جوق پا؟
- «ةلئم-اي» اتتئ كينوستؤديا اشتئم. تةاتر اشئپ، بالالاردئ تاربيةلةؤ - مةنئث ةث ذلكةن ارمانئم. ءبئراق ول وتة كذردةلئ جذمئس، قازئر وعان ةنةرگيام دا جةتپةيدئ. سوندئقتان ءدال قازئر ونداي ويئم جوق.
- اكتةر قاؤئمئ - سئنعا كوپ ئلئگةتئن ادامداردئث ءبئرئ. ءسئزدئث سئنعا كوزقاراسئثئز قالاي؟ جالپئ، تةاترلارعا سئنشئ كةرةك پة؟
- سئن ةستؤ ارقئلئ ءمئنئث تذزةلةدئ. نةگئزئنةن، سئن جاقسئ، ءبئراق كةيبئر كةزدة ءوش الؤ ماقساتئندا سئن ايتئلئپ جاتادئ. ال ةگةر دذرئس ايتئلعان سئن بولسا، اكتةردئث قالئپتاسؤئنا كوپ كومةكتةسةدئ. كوبئنةسة سئندئ ساياساتكةرلةر كوتةرة المايدئ. ال ءبئزدئث، ياعني اكتةرلةردئث سئنعا ةتئ ذيرةنئپ قالدئ. نةءبئر اششئ سئندارعا جاس كةزئمئزدة كوزئمئزگة جاس العان كةزدةرئمئز دة بولدئ. تةاترعا كةلةر بولساق، سئنشئ مئندةتتئ تذردة كةرةك. ءمانسئز، ماعئناسئز بوس دذنيةلةر كوبةيئپ كةتتئ...
- ءسئزدئ «تةلةديدار كورمةيدئ» دةيدئ، سول ءسوز راس پا؟ - تةلةديدار كورمةيمئن. كورگةن كذننئث وزئندة سپورت پةن اقپاراتتئق جاثالئقتاردئ عانا كورةمئن. ال كينولاردئ، باعدارلامالاردئ كورسةم، ءئشئم ؤداي اشيدئ. سوندئقتان كورمةؤگة بةل بايلادئم. سةبةبئ ول جةردةن وپةراتوردئث، قويؤشئ سؤرةتشئنئث، رةجيسسةردئث جذمئسئ كورئنبةيدئ.
- العا قويعان ماقساتتارئثئزدئث ورئندالماي قالعان كةزدةرئ بولدئ ما؟
- ماقسات كوپ، ةگةر ءبارئ بئردةي ورئندالا بةرسة، ءومئردئث قئزئعئ قالماس ةدئ. شةگئنة جةتتئم دةگةن مذحتار اؤةزوأتئث ءوزئ سوثعئ ءسوزئن ايتا الماي كةتكةن. ءومئردئث كذردةلئلئگئ وسئندا. مةن اقان سةرئ مةن گاملةتتئ ويناؤدئ ارماندادئم، ءبئراق سول ماقساتئما جةتة المادئم.
- كوبئنةسة قاتال، سؤئق كةيئپكةرلةردئ سومداؤئثئزدئث سئرئ نةدة؟ - سؤئق كةيئپكةرلةردئث ئشئندة جالعئز بةكةجان رولئ عانا. ال قالعانداردئث ءبارئ جاعئمدئ رولدةر. شاماسئ بةكةجان وبرازئ باسئپ كةتكةن بولؤ كةرةك، بارلئعئ وسئلاي سذراپ جاتادئ.
- كورئپكةل، باقسئ-بالگةرلةرگة سةنةسئز بة؟
- كورئپكةلدةرگة سةنةمئن. اؤئلئما مةشئت تذرعئزعاننان كةيئن ءبئر كورئپكةل ايةل ماعان حابارلاسئپ: «مةشئتئثئزدئ كوردئم، باباثئز كةلدئ. قولئندا جةتةكتةگةن كئشكةنتاي ذلئ بار» دةدئ. ايتقانئنداي-اق، كوپ ذزاماي ذلدئ بولدئم...
ايدانا الامان
(«ايقئن» گازةتئ. قاراشانئث 10-ئ. 2009 جئل).