قالماعامبةتوأ تايجان

p; (1879-1937) - حالئق اقئنئ، ءانشئ، سازگةر
None
None

قاراعاندئ وبلئسئنئث ذلئتاؤ اؤدانئندا تؤعان. اقئننئث اكةسئ قالماعامبةت ةلگة سئيلئ، ذلئتاؤ توثئرةگئنة بةدةلدئ بولئپ، مولدالئق قذرعان تاقؤا ادام بولسا، اناسئ مةيئز قازاقتئث ذلئ سازگةرئ، سئرشئل اقئن، قايتالانباس ءانشئ ذكئلئ ئبئرايدئث تؤعان اپكةسئ ةدئ. ول بالالئق شاعئندا سارئ ارقا وثئرئنة تانئمال اقان سةرئ، ءبئرجان سال، شاركة بالا، سةگئز سةرئ، بالؤان شولاق ءتارئزدئ ءانشئ-اقئندارئنئث رةپةرتؤارئنداعئ اندةردئ ايتا جذرئپ، ءوزئ دة ءان شئعاردئ. ال جةكة ءوز شئعارماشئلئعئندا سؤئرئپ سالما اقئندئق تالانتئ جارقئراي كورئندئ. ول 1926 جانة 1930-1936 جئلدارئ ارالئعئندا ارقانئث بةلگئلئ اقئندارئ شةگةن، بولمان، ئيمانجانمةن ايتئسقا تذستئ.  1934-1936 جئلدارئ حالئق ونةرپازدارئنئث رةسپؤبليكالئق سلةتتةرئنة، 1936 جئلئ ماسكةؤدة وتكةن قازاق ادةبيةتئ مةن ونةرئنئث العاشقئ ون كذندئگئنة قاتئستئ. ماسكةؤدة وتكةن وسئ ون كذندئكتة «ذلكةن تةاتردا» كةثةس ذكئمةتئنئث سول كةزدةگئ كوسةمدةرئنئث الدئندا العاشقئ اقئندار مةن انشئلةر كونسةرتئن باستاؤ تايجان قالماعانبةت ذلئنا ءتيدئ. بذل ساپاردان ورالعاننان كةيئن ول جوعارعئ كةثةستئث قذرمةت گراموتاسئمةن ماراپاتتالدئ. وسئ كةزةثدة اقئننئث بئرنةشة شئعارماسئ ك.التايسكييدئث اؤدارماسئمةن «پراأدا»، «يزأةستييا» گازةتتةرئندة جارييالاندئ.

جاستايئنان ءان-جئرعا، شةشةندئك سوزگة اؤةس بولئپ وسكةن اقئننئث العاشقئ ولةثدةرئندة اؤئل ادامدارئ اراسئنداعئ قايشئلئقتار، وقيعالار جئرلانادئ. ال اقئندئق اتئن شئعارعان ولةثئ - «سةگئزدةن باستاپ سةندةلدئم» دةپ اتالادئ. ونئث كوپتةگةن جئرلارئ بئزگة جةتپةگةن. جةزقازعان، قاراعاندئ، قارساقباي سيياقتئ ءوندئرئس وشاقتارئنا جانة «وكتيابر قذدئرةتئ»، «دةم الدئم سالقئنداپ»، «مةن قايتتئم ماسكةؤ بارئپ» سيياقتئ كةثةستئك ومئرگة ارنالعان جئرلارئ بار. سونداي-اق اقئننئث ءبئرقاتار اندةرئن بةلگئلئ ةتنوگراف، قازاقستاننئث حالئق ءارتئسئ ا.زاتاةأيچ جازئپ العان.  كةيبئر شئعارمالارئ اقئنداردئث جالپئ جيناقتارئندا جارييالانعان. ال «تايجان ءانئ»، «ئبئرايعا»، «سذيئكتئ سةرگو» سيياقتئ ءان-تةرمةلةرئ كذيتاباققا جازئلعان.

1937 جئلئ «حالئق جاؤئ» دةگةن جالامةن اتئلئپ كةتكةن اقئننئث شئعارمالارئ 1970 جئلداردان باستاپ قانا جيناقتالا باستادئ. 1984 جئلئ «وي اعئسئ» دةگةن اتپةن ولةثدةر مةن ايتئستارئنئث جيناعئن س.بذكئروأ جارئققا شئعاردئ. 2004 جئلئ الماتئداعئ «قازئعذرت» باسپاسئنان ك.سالئقوأتئث قذراستئرؤئمةن تايجان اقئننئث «ساق-ساق كذلسئن سئرنايئم» اتتئ جيناعئ جارئق كوردئ. 2005 جئلئ جةزقازعان قالاسئندا اقئنعا ةسكةرتكئش ورناتئلدئ.

سذراساث مةنئث اتئم اقئن تايجان،

ءان-جئرمةن التئ الاشقا جايعان اتئن

توگئلگةن سئرنايئمنئث سازدئ ذنئنة،

قالئقتاپ اسپاندا اققؤ اينالاتئن.

مةن ةمةس جابئ جورتاث، تةكئرةگئث،

جةتئ وردان قاتار سالسا سةكئرةمئن.

قييالئم ولةث-جئردئث توپان سؤئ،

قاينارئ اسةم ءاننئث كوكئرةگئم - دةپ، جئرلاپ وتكةن اقئننئث شئعارمالارئن عئلئمي تذرعئدان زةرتتةؤ، زةردةلةؤ بذگئنگئ كذننئث ةنشئسئندة.

 

 

دةرةككوزئ:

راحئش ناشكةن قئزئنئث «ذلئتاؤعا تاعزئم» كئتابئ،

«قازاق ادةبيةتئ» ةنسيكلوپةدييالئق انئقتامالئعئ

 

 

 

 

 

 

 

 

سوڭعى جاڭالىقتار