پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسى: كونستيتۋتسيالىق زاڭ قابىلداندى
استانا. KAZINFORM - بۇگىن ەلوردادا پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر كونستيتۋتسيالىق زاڭدارىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» ق ر كونستيتۋتسيالىق زاڭى ەكىنشى وقىلىمدا قارالىپ، قابىلداندى.
«كونستيتۋتسيالىق زاڭ جوباسى بويىنشا قۇرىلعان بىرلەسكەن كوميسسيا پارلامەنت پالاتالارىنىڭ تۇراقتى كوميتەتتەرى مەن دەپۋتاتتارىنىڭ ەسكەرتۋلەرى مەن ۇسىنىستارىن قاراپ شىقتى. بىرلەسكەن كوميسسيانىڭ قاراۋىنا جۇزدەن استام تۇزەتۋلەر كەلىپ ءتۇستى. ونىڭ ىشىنەن 60 تۇزەتۋ قابىلداندى. قابىلدانعان ۇسىنىستار مەن ەسكەرتۋلەر مىنا ماسەلەلەرگە قاتىستى. بىرىنشىدەن، دەربەس كاسساتسيالىق سوتتار قۇرۋ بويىنشا. استانا قالاسىندا ءۇش، ياعني قىلمىستىق، ازاماتتىق جانە اكىمشىلىك ىستەر بويىنشا كاسساتسيالىق سوتتار قۇرىلادى. كونستيتۋتسيالىق زاڭ جوباسى اياسىندا كاسساتسيالىق سوتتاردىڭ وكىلەتتىكتەرى، قۇرىلىمى مەن قۇرامى ايقىندالىپ، ولاردىڭ سۋديالارى مەن ءتوراعالارىنا قويىلاتىن تالاپتار بەلگىلەندى. سۋديالار ءۇشىن كەمىندە 18 جىل زاڭگەرلىك ءوتىلى نەمەسە كەمىندە 8 جىل سۋديالىق ءوتىلى، ونىڭ ىشىندە ءۇش جىل وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى بولىپ جۇمىس ىستەۋى قاجەت بولادى. ال كاسساتسيالىق سوتتىڭ ءتوراعاسى ءۇشىن سۋديا لاۋازىمىندا كەمىندە 10 جىل جۇمىس ءوتىلى، ونىڭ ىشىندە وبلىستىق سوتتىڭ سۋدياسى رەتىندە 5 جىل جۇمىس ءوتىلى تالاپ ەتىلەدى»، - دەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى سنەجاننا يماشيەۆا.
ەكىنشىدەن، كاسساتسيالىق سوتتاردىڭ قۇرىلۋىنا بايلانىستى سوت جيۋريىنىڭ قۇرامى قايتا قارالىپ، ەندى ول 13 سۋديادان جانە زاڭ سالاسىنداعى قوعامداستىقتىڭ 2 وكىلىنەن تۇرادى. سونىمەن قاتار سوت تورەلىگىنىڭ ساپاسى جونىندەگى كوميسسيانىڭ قۇرامى دا قايتا قارالدى. ەندى ونىڭ قۇرامىنا 9 جۇمىس ىستەپ جۇرگەن سۋديا جانە وتستاۆكاداعى ەكى سۋديا كىرەدى. ۇشىنشىدەن، ق ر كونستيتۋتسيالىق سوتىنىڭ 2023-جىلعى 6-جەلتوقسانداعى 36-نورماتيۆتىك قاۋلىسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا، سوت ىستەرى مەن ماتەريالدارىن قاراۋ كەزىندە زاڭدىلىقتى ورەسكەل بۇزعانى ءۇشىن سۋديانى تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ ماسەلەسى بويىنشا نورمالار قابىلداندى. بۇدان باسقا، «زاڭدىلىقتى ورەسكەل بۇزۋ» دەگەن ۇعىمنىڭ ءوزى ناقتىلاندى.
«سونىمەن قاتار بىرلەسكەن كوميسسيا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باسقا دا كونستيتۋتسيالىق زاڭدارىن وزگەرتۋ تۋرالى ۇسىنىستاردى قارادى. ماسەلەن، «رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋم تۋرالى» كونستيتۋتسيالىق زاڭنىڭ كەيبىر نورمالارى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى سايلاۋ تۋرالى» كونستيتۋتسيالىق زاڭىندا بەلگىلەنگەن تالاپتارعا سايكەس كەلتىرىلدى. بۇل نورمالار ساياسي پارتيالار مەن ۇيىمداردىڭ بايقاۋشىلارىنا، سونداي-اق شەتەلدىك جانە وتاندىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى وكىلدەرىنىڭ رەفەرەندۋم وتكىزۋ كەزىندە قاتىسۋ مۇمكىندىكتەرى مەن ولاردى اككرەديتتەۋ تارتىبىنە قاتىستى. مۇنىمەن قوسا، رەفەرەندۋم كوميسسياسىنىڭ شەشىمدەرى مەن ارەكەتتەرىنە شاعىم جاساۋعا جانە باسقا دا راسىمدىك ماسەلەلەرگە قاتىستى نورمالار قابىلداندى»، - دەدى دەپۋتات.
بۇدان بولەك، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى تۋرالى» كونستيتۋتسيالىق زاڭعا:
- مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى بەكىتۋ جونىندەگى قۇزىرەتپەن تولىقتىرۋ؛
- ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ ءتيىستى سالالاردا مەملەكەتتىك ساياساتتى قالىپتاستىرۋدى قامتاماسىز ەتۋى بويىنشا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى.
«اتاپ ايتقاندا، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى تۋرالى» ق ر كونستيتۋتسيالىق زاڭى پرەزيدەنتتىڭ مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىن كەلىسۋ تۋرالى وكىلەتتىگىمەن تولىقتىرىلدى. زاڭ جوباسىمەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا باسقا دا كونستيتۋتسيالىق زاڭدارعا تۇزەتۋلەر ەنگىزىلگەندىكتەن، زاڭ جوباسىنىڭ تاقىرىبىن وزگەرتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. بۇدان باسقا، قۇقىقتىق ولقىلىقتاردى جويۋعا، كونستيتۋتسيالىق زاڭ جوباسى نورمالارىنىڭ ىشكى سايكەستىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان تۇزەتۋلەر، سونداي-اق ونى قولدانىستاعى زاڭنامالىق اكتىلەرگە سايكەس كەلتىرۋ ماقساتىندا رەداكسيالىق جانە ناقتىلاۋ سيپاتىنداعى تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى»، - دەدى س. يماشيەۆا.
