الەمدىك ب ا ق-تاعى قازاقستان: ش ى ۇ سامميتى، استانا دەكلاراتسياسى جانە كاسپيدەگى سۋ دەڭگەيى

БАҚ
فوتو: Akorda؛ Kazinform

شىلدەنىڭ العاشقى اپتاسىندا شەتەلدىك مەديا اگەنتتىكتەردە قازاقستان تۋرالى ءجيى ايتىلدى. 3-4-شىلدەدە استانادا 700 دەن استام شەتەلدىك جۋرناليست ات سالىسقان ش ى ۇ سامميتى ءوتتى. الەمدىك ب ا ق قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ حالىقارالىق ۇيىمنىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى ايتقان ءسوزىن جارىسا جازدى. سونداي-اق ۇيىمعا تاعى ءبىر ەلدىڭ قوسىلۋى، استانا دەكلاراتسياسىن قابىلداۋ، كاسپي تەڭىزىندەگى احۋال تۋرالى ايتىلدى. شەتەلدىك باسپا ءسوزدىڭ نە جازعانىن Kazinform ءتىلشىسىنىڭ شولۋىنان وقىڭىز.

Trend: پرەزيدەنت توقايەۆ ش ى ۇ باستامالارىن جانداندىرۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى

شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ الدىندا ۇيىمنىڭ قىزمەتىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ جونىندەگى وزەكتى مىندەت تۇر. قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ بۇل مالىمدەمەسىن Trend ءبولىستى.

- قارقىندى جاھاندىق وزگەرىستەرگە بايلانىستى ءبىزدىڭ الدىمىزدا ش ى ۇ قىزمەتىن ودان ءارى جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان ماڭىزدى مىندەت تۇر. ۇيىم اياسىنىڭ كەڭەيۋ ۇدەرىسى جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشىپ، ونى دامىتۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى. ەلىمىز ش ى ۇ-عا ءتوراعا رەتىندە ۇيىمدى ىنتىماقتاستىقتىڭ بۇدان دا ءتيىمدى ءارى كوپجاقتى مەحانيزمىنە اينالدىرۋدى كوزدەيتىن تەڭگەرىمدى ۇسىنىستارىن ورتاعا سالدى. اتاپ ايتقاندا، ءبىز ش ى ۇ حاتشىلىعى مەن باس حاتشىنىڭ ءرولىن كۇشەيتۋدى قۇپتايمىز، - دەپ كەلتىردى ق ر پرەزيدەنتىنىڭ ءسوزىن.

سونداي-اق باسىلىم قازاقستان شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ بولاشاعىنا وپتيميزممەن قارايتىنىن جەتكىزگەن.

- ءبىز شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ كەلەشەگىنەن ءۇمىت كۇتەمىز. قازىر ءبىز قول قوياتىن قۇجاتتار ش ى ۇ اياسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا كەزەڭىنە جول اشاتىنىنا، ۇيىمنىڭ جۇيەلى ءارى جان-جاقتى دامۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىنىنە سەنىمدىمىن، - دەگەن توقايەۆ.

Daryo: كاسپي تەڭىزىندەگى سۋ دەڭگەيى 119 س م كوتەرىلدى

«كاسپي تەڭىزىنىڭ سولتۇستىك- شىعىس بولىگىندەگى سۋ دەڭگەيى 2024 -جىلدىڭ باسىنان بەرى 119 سانتيمەترگە كوتەرىلگەن» دەپ جازدى وزبەكستاندىق Daryo قازاقستاننىڭ سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگىنە سىلتەمە جاساپ.

ءساۋىر- مامىردا جايىق وزەنىنە تاسقىن قۇيىلۋى كاسپي تەڭىزىنىڭ سولتۇستىك- شىعىس بولىگىندەگى سۋ دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىنە نەگىزگى سەبەپ بولعان. جالپى العاندا، كاسپيگە جايىق وزەنى ارقىلى 7,4 ميلليارد تەكشە مەترگە جۋىق تاسقىن سۋ كەلىپتى.

تاسقىن سۋدى تەڭىزگە نەعۇرلىم ءتيىمدى باعىتتاۋ ءۇشىن «قازسۋشار» قوسىمشا ارنالاردى پايدالانىپ، كاسپيگە تاعى 350 ميلليون تەكشە مەتر سۋ جەتكىزگەن.

- سۋ تاسقىنى باستالعالى بالقاش كولىنە 3,3 ميلليارد تەكشە مەتر سۋ جىبەرىلدى. بۇدان باسقا، سولتۇستىك ارالدى بەلسەندى تولتىرۋ جالعاسۋدا، جىل باسىنان بەرى وعان 1,1 ميلليارد تەكشە مەتردەن استام سۋ كەلدى، - دەگەن سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا ۆيتسە-ءمينيسترى نۇرلان الدامجاروۆ.

دەرەككوزدىڭ حابارلاۋىنشا، ارال تەڭىزىنىڭ سولتۇستىك بولىگىندە دە سۋ كولەمى كوبەيىپ جاتىر.

Anadolu: استاناداعى سامميتتە شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى دەكلاراتسيا قابىلدادى

ش ى ۇ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ 24-شى سامميتىندە استانا دەكلاراتسياسى قابىلداندى. بۇل جونىندە تۇركيالىق Anadolu اگەنتتىگى حابارلادى.

دەكلاراتسيادا ۇيىمنىڭ نەعۇرلىم وكىلەتتى، دەموكراتيالىق، ءادىل جانە كوپپوليارلى الەمدىك ءتارتىپتى قۇرۋعا بەيىلدىگى اتاپ وتىلگەن. استانا دەكلاراتسياسىنا سايكەس، ۇيىم اياسىنداعى ىنتىماقتاستىق ەۋرازياداعى تەڭ قۇقىقتى جانە بولىنبەيتىن قاۋىپسىزدىك ارحيتەكتۋراسىنا نەگىز بولا الادى.

باسىلىمنىڭ اقپاراتىنا قاراساق، قۇجاتتا ش ى ۇ-نىڭ جاھاندىق بەيبىتشىلىكتى، قاۋىپسىزدىك پەن تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدەگى ءرولىن كۇشەيتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى ايتىلعان. سونداي-اق جاڭا ءادىل، دەموكراتيالىق، ساياسي جانە ەكونوميكالىق حالىقارالىق ءتارتىپ ساقتالادى. دەكلاراتسيادا اۋماقتىق تۇتاستىق، ىشكى ىستەرگە ارالاسپاۋ جانە كۇش قولدانباۋ قاعيداتتارى حالىقارالىق قاتىناستار ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ سانالاتىنى جازىلعان.

سونىمەن قاتار دەكلاراتسيادا ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ داۋلاردى ديالوگ جانە كونسۋلتاتسيالار ارقىلى بەيبىت جولمەن رەتتەۋگە بەيىلدىلىگى راستالعان. ش ى ۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەر ساياسي جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ جولدارىن ءوز بەتىنشە تاڭداۋ قۇقىعىن قۇرمەتتەۋ قاجەتتىلىگى دە اتاپ ءوتىلدى.

The Tehran Times: ش ى ۇ ەۋرازيانىڭ دامۋشى ەلدەرىنىڭ ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالادى

بۇل جاڭالىقتى يراندىق Tehran Times گازەتى جازدى. گازەت ماقالاسىندا قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى شيەلەنىستىڭ ءوسۋ ءۇردىسى، الەمدىك ەكونوميكاداعى پروتەكتسيونيزمنىڭ ءوسۋى جانە جوعارى تەحنولوگيالار سالاسىنداعى باسەكەلەستىكتىڭ كۇشەيۋى اتاپ وتىلگەن.

وسى سىن-قاتەرلەردىڭ بارلىعى ۇيىمنىڭ كۇن تارتىبىندەگى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ، اسىرەسە، ساۋدا مەن قارجى سەكتورىنداعى ىنتىماقتاستىققا، سونداي-اق ينۆەستيتسيالار اعىنىن ۇيلەستىرۋگە جانە جۇمىس كۇشىنىڭ كوشى-قونىنا قاتىستى ماڭىزدىلىقتى ارتتىرۋ ءۇشىن ش ى ۇ مۇشەلەرىنەن كۇش- جىگەردى تالاپ ەتەدى.

ەكونوميكالىق ينتەگراتسيا سالاسىندا ش ى ۇ ەۋرازيانىڭ دامۋشى ەكونوميكالارى ءۇشىن نەگىزگى تۇعىرناماعا اينالۋى مۇمكىن.

Tehran Times اتاپ وتكەندەي، ش ى ۇ-نىڭ كەڭەيۋى كەيىنگى بىرنەشە جىلدا ب ر ي ك س-تىڭ كەڭەيۋىمەن قاتار ءجۇردى. بۇل بولاشاقتا ش ى ۇ مەن ب ر ي ك س-تىڭ نەعۇرلىم تىعىز بايلانىسۋىنا مۇمكىندىك تۋعىزادى.

ش ى ۇ قارجى سەكتورىندا ەۋرازياداعى ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى قارجىلاندىرۋ ءۇشىن تۇعىرناما ازىرلەۋ قاجەت. بۇل ماسەلە الداعى ۋاقىتتا تالقىلانۋى مۇمكىن. تاعى ءبىر بولجامدى نۇسقا - ش ى ۇ دامۋ بانكى باسقا دا دامۋ ينستيتۋتتارىنىڭ ەۋرازياداعى «ينفراقۇرىلىمدىق الشاقتىقتى» ەڭسەرۋ جونىندەگى كۇش-جىگەرىن تولىقتىراتىن بولادى.

اۆتور

ماديار تولەۋوۆ

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram