الماتىدا موپەد ماسەلەسى قاشان شەشىلەدى
الماتى. KAZINFORM - قىس كەزىندە ءبىراز ۋاقىت دەمالىسقا كەتكەن موپەدشىلەر كوكتەم كەلە الماتىنىڭ كوشەلەرىندە قايتادان كوبەيدى. جىلدام كولىك جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ قاۋىپتى قوزعالىسىنا شاعىم ايتقان الماتى تۇرعىندارىنىڭ بەينەجازبالارى الەۋمەتتىك جەلىلەردە كۇندەلىكتى جاريالانىپ كەلەدى.

وتكەن جىلدان بەرى قىزۋ تالقىلانىپ كەلە جاتقان بۇل ماسەلە بيىل ءوز شەشىمىن تابا ما؟
الماتى قالاسى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى جاريالاعان رەسمي مالىمەتكە سۇيەنسەك، بيىل كوكتەم-جازعى كەزەڭدە موپەدتىڭ قاتىسۋمەن 301 جول-كولىك وقيعاسى تىركەلىپ، ناتيجەسىندە 3 ادام قايتىس بولعان.
«كوكتەم مەن جاز كەزىندە الماتى قالاسىنىڭ پوليتسياسى قالا جولدارىندا اپاتتىق جاعدايلاردىڭ كوبەيۋىنە اسەر ەتەتىن كولىكتىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىنىڭ جول قوزعالىسىن قاداعالاۋدى كۇشەيتتى. ءىس جۇزىندە موتوتسيكلدەر مەن موپەدتەردىڭ يەلەرى تاراپىنان تىركەلەتىن جول ەرەجەلەرىن بۇزۋ فاكتىلەرى سيرەك ەمەس. اسىرەسە، جول ەرەجەلەرىن بۇزا وتىرىپ مانيەۆر جاساۋ مەن جىلدامدىق رەجيمىن ورەسكەل بۇزۋ جانە تۇنگى ۋاقىتتا رۇقسات ەتىلمەگەن جارىستار ازاماتتاردىڭ تىنىشتىعىن بۇزادى. بۇل قالا ازاماتتارى مەن باسقا دا جول قوزعالىسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ شاعىمدارىن تۋدىرادى. وسىعان بايلانىستى الماتى پوليتسياسى كولىكتىڭ بالامالى تۇرلەرىن باسقاراتىن ادامداردىڭ قۇقىق بۇزۋشىلىقتارىن انىقتاۋ بويىنشا جۇمىستى كۇشەيتتى. جەرگىلىكتى رەيدتەر جۇرگىزىلۋدە»، - دەپ حابارلادى الماتى قالاسى پد باسپا ءسوز قىزمەتىنەن.
سونداي-اق دەپارتامەنت تاراپىنان موپەد جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن بولاتىن جول-كولىك وقيعالارىنىڭ باستى سەبەپتەرى اتالدى.
«موتوتسيكلدىڭ قاتىسۋىمەن بولاتىن جول-كولىك وقيعالارىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى: بەلگىلەنگەن جىلدامدىق رەجيمىن ساقتاماۋ، قارسى قوزعالىس جولاعىنا شىعۋ، قيىلىستاردان ءوتۋ ەرەجەلەرىن بۇزۋ، مانيەۆر جاساۋ جانە ت. ب. جىل باسىنان بەرى الماتى قالاسىنىڭ پوليتسياسى موپەد جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ 7 مىڭ 522 جول قوزعالىسى ەرەجەسىن بۇزعانىن انىقتادى. سونىمەن قاتار وسى ۋاقىت ارالىعىندا الماتىدا موپەدتەردىڭ قاتىسۋىمەن 301 جول-كولىك وقيعاسى تىركەلىپ، ناتيجەسىندە 3 ادام قازا تاپتى»، - دەپ اتاپ ءوتتى دەپارتامەنت باسپا ءسوز قىزمەتى.
وتكەن جىلى الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەربولات دوسايەۆ بوستاندىق اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋىنە موپەدشىلەر ماسەلەسى زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزىلگەن كەزدە شەشىلەتىنىن ايتقان بولاتىن.
- زاڭ جۇزىندە ولار (رەد. - موپەد) كولىك قۇرالدارى رەتىندە تانىلىپ، ءار كولىككە ءتيىستى تىركەۋ جۇرگىزىلگەننەن كەيىن پوليتسيا ايىپپۇل سالۋعا مۇمكىندىك الادى. باستى ماسەلە - تاماق جەتكىزۋشىلەر نەگىزىنەن موپەدكە مىنەدى. ولار تاپسىرىستى ۋاقىتىلى جەتكىزۋ ءۇشىن كەز-كەلگەن ەرەجەنى بۇزۋعا دايىن. جول ەرەجەسىن ورەسكەل بۇزعان موپەدشىلەرگە شارالار قابىلدانادى. ءبىز مۇمكىندىگىنشە كۇش سالامىز. الماتىدا عانا ەمەس، بۇكىل ەل بويىنشا ماسەلەنى شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ەڭ جاقسى شەشىم - بۇل زاڭنامالىق شەكتەۋلەر، - دەپ پىكىر بىلدىرگەن الماتى قالاسىنىڭ اكىمى.
ەربولات دوسايەۆ زاڭعا ءتيىستى وزگەرتۋلەر كۇزگە دەيىن ەنىپ، ماسەلە سول ۋاقىتتا شەشىلۋى مۇمكىن ەكەنىن دە ايتقان. الايدا شاھار باسشىسىنىڭ بولجامى ورىندالمادى. ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ءتيىستى زاڭنامالىق وزگەرىستەردى بيىل 15-مامىر كۇنى قابىلدادى. ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا «جول ءجۇرىسى تۋرالى» زاڭىنا جەكەلەگەن كولىك قۇرالدارى تۇرلەرىنىڭ ءجۇرۋىن ۇيىمداستىرۋ جانە جول قاۋىپسىزدىگىن تسيفرلاندىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭى مەن ىلەسپە قۇجات ەكىنشى وقىلىمدا قابىلداندى. زاڭ جوباسىندا كەلەسى نورمالار ۇسىنىلعان:
- قوزعالتقىش كولەمى 50 تەكشە سانتيمەتردەن كەم موپەدتەردى مەملەكەتتىك تىركەۋ؛
- موپەد جۇرگىزۋشىسىنە قويىلاتىن تالاپتاردى بەلگىلەۋ؛
- جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ەلەكتر ساموكاتتاردى پايدالانۋ ءتارتىبىن ايقىنداۋ بويىنشا قۇزىرەت بەرۋ؛
- جول قاۋىپسىزدىگىن سيفرلاندىرۋ.
سونىمەن قاتار زاڭ جوباسى كۇشىنە ەنگەننەن كەيىن جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزعان موپەد جۇرگىزۋشىلەرى اۆتوكولىك جۇرگىزۋشىلەرى سەكىلدى جاۋاپقا تارتىلادى. بۇعان دەيىن ولارعا جول قوزعالىسىنىڭ بالامالى قاتىسۋشىلارى رەتىندە تەك 2 ا ە ك (7384 تەڭگە) ايىپپۇل سالىناتىن.
دەگەنمەن، موپەدتەردى مەملەكەتتىك تىركەۋ زاڭ قابىلدانعاننان سوڭ 6 ايدان كەيىن باستالادى. سوندىقتان الماتىدا موپەدشىلەر ماسەلەسى بيىل دا تولىق شەشىلمەۋى مۇمكىن. قازىرگى ۋاقىتتا زاڭ جوباسى سەناتتىڭ قاراۋىنا جىبەرىلدى.