الماتىدا جوشى ۇلىسى زامانىنداعى وزەكتى ءپالسافالىق ماسەلەلەر تالقىلاندى

الماتى. KAZINFORM - الماتىدا فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جوشى ۇلىسىنىڭ 800 جىلدىعىنا وراي «جوشى ۇلىسى كەزەڭىندەگى الەۋمەتتىك-فيلوسوفيالىق ماسەلەلەر» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى.

رەسپۋبليكالىق دوڭگەلەك ۇستەل التىن وردا داۋىرىندەگى تۇركى ويشىلدارىنىڭ الەۋمەتتىك- فيلوسوفيالىق، ەتيكالىق وي-تولعامدارىمەن ءدىني-فيلوسوفيالىق ۇستانىمدارىن زامان تالابىنا ساي تالداۋدان وتكىزۋ، سونىمەن قاتار قازىرگى قازاقستانداعى ادىلەتتىلىك قاعيداتتارىن ناسيحاتتاۋدىڭ تاريحي جانە يدەيالىق باستاۋلارىن انىقتاۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلدى.

- بيىل پرەزيدەنتىمىز جوشى ۇلىسىنىڭ 800 جىلدىعىن لايىقتى دەڭگەيدە اتاپ ءوتۋ كەرەك، ماڭىزدى ماسەلەلەر بولسا، ونى تالقىلاۋ كەرەك دەگەن ۇسىنىسىن ايتقان ەدى. سوعان بايلانىستى كوپتەگەن مەكەمەلەردە تالقىلاۋ ءوتىپ جاتىر. بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلدە نەگىزىنەن جوشى داۋىرىندەگى الەۋمەتتتىك- فيلوسوفيالىق ماسەلەلەر كوتەرىلدى. 1991 -جىلى ءبىزدىڭ ينستيتۋتتا قازاق فيلوسوفياسى دەگەن ءبولىم اشىلعان بولاتىن. ونداعى ماقسات - ەجەلگى زاماننان قازىرگى كەزەڭگە دەيىن قازاق رۋحانياتى مەن فيلوسوفياسىن زەرتتەۋ. سول ۋاقىتتان بەرى ۇلكەن توپتامالىق كىتاپتار شىقتى. وندا ءبىرشاما ماتەريالداردى التىن وردا داۋىرىنە ارنادىق. «مادەني مۇرا» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا 5-توم ارنايى جوشى ۇلىسى داۋىرىندەگى ءسايف ساراي، ناسرەددين رابعۋزي، قۇتىپ سىندى ويشىلدارعا ارنالدى، - دەدى فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتى فيلوسوفيا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى سەرىك نۇرمۇراتوۆ.

جيىن بارىسىندا التىن وردا داۋىرىندەگى رابعۋزي، قۇتىپ، كاتىپ، جالايىري، دۋلاتي جانە باسقا ويشىلداردىڭ الەۋمەتتىك- فيلوسوفيالىق كوزقاراسى مەن دۇنيەتانىمى سارالانىپ، تالقىلاندى.

سونداي-اق عالىمدار جوشى مۇراسىن زەرتتەۋ بويىنشا ءوز ۇسىنىستارىن ورتاعا سالدى.

- جوشى داناگوي ءارى دارىندى تۇلعا بولعاندىقتان ناقتى كەسىپ ايتا المايمىن. ءبىراق مەنىڭ پىكىرىمشە، بۇل كىسىنىڭ بويىندا اۋليەلىك قاسيەتتەر بار. فيلوسوفيادا لوگيكانىڭ 5 ءتۇرى بار، ونىڭ ءبىرى - اۋليەلىك لوگيكا. قازىر بىزدە اۋليەلەر قالمادى. ال ەندى جوشى حان جايلى ءبىز نەنى ءبىلۋىمىز كەرەك؟ جوشى حاننىڭ مۇراسىن زەرتتەۋشىلەر ونىڭ جەكە قاسيەتتەرىن بىلۋگە ۇمتىلسا دەيمىن. سەبەبى بىزگە رۋحاني دۇنيە جەتىسپەيدى. ول كىسىنىڭ بويىنداعى جەكە ادامي قاسيەتتەرىن، نەنى مۇرات ەتكەنىن، نەنى رۋحاني قالقان قىلعانىن بىلسە دەيمىن، - دەدى فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسور كەنجالى تولىسباي.

ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن كانادالىق عالىم قازاق حالقىن جوشى ۇلىسىنىڭ تىكەلەي مۇراگەرى دەپ اتاعان بولاتىن.

ال انكارا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى ابدۋللاح گيۋندوعدۋ انادولى مەملەكەتى مەن جوشى ۇلىسى اراسىندا بايلانىس بولعانىن ايتقان ەدى.

اۆتور
دوسبول اتاجان