ادامزات تاريحىنداعى 10 ۇلى كومپوزيتور
استانا. KAZINFORM - بۇل ءومىردى، استە، مۋزىكاسىز ەلەستەتۋگە بولا ما؟ وسى جايلى تالاي ادام وي تولعاپ، اقىر-اياعىندا مۋزىكانىڭ تامىلجىعان ءۇنىنسىز - بۇل الەم مۇلدەم وزگەشە بولار ەدى دەگەن تۇيىنگە كەلدى.
مۋزىكانىڭ ارقاسىندا ادام قۋانىش، باقىت دەگەن سياقتى سەزىمدەردى تولىققاندى ءتۇيسىنىپ، ءوزىنىڭ ىشكى «ەگەسىن» تانىپ، قيىنشىلىقتاردى جەڭۋگە ماشىقتانادى. شىعارمالارىن جازىپ وتىرعان كەزدە كومپوزيتورلار، نەبىر دۇنيەلەردەن اسەر الىپ، شابىتتانادى: ماحاببات، تابيعات، سوعىس، باق پەن باقىت، ۋايىم-قايعى دەگەندەي. ولاردىڭ تۋدىرعان ءبىرتالاي مۋزىكالىق كومپوزيتسيالارى ادامزات ساناسىندا ماڭگى-باقي جاتتالىپ قالىپ جاتىر. سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا ادامزات جارالعالى اسقان تانىمالدىققا يە بولعان ون كومپوزيتوردىڭ ءتىزىمىن ۇسىنىپ وتىرمىز. ءار كومپوزيتوردىڭ مالىمەتى استىنا ونىڭ ءبىر نەمەسە بىرنەشە شىعارمالارىن تاۋىپ بەرەتىن سىلتەمەنى دە ورنالاستىردىق.
1. فرانس شۋبەرت.
فرانس پەتەر شۋبەرت - اۆستريالىق كومپوزيتور. بار بولعانى وتىز ەكى جاس قانا ءومىر ءسۇردى. ال ونىڭ مۋزىكاسى ءالى تالاي ۋاقىت ءومىر سۇرەتىنى كۇمانسىز. شۋبەرت توعىز سيمفونيا، التى جۇزگە تامام ۆوكالدىق كومپوزيتسيالار، سونىمەن قاتار كوپتەگەن جەكە فورتەپيانالىق جانە كامەرالىق مۋزىكالاردى جازدى.
«كەشكى سەرەنادا»
2. يوگاننەس برامس
نەمىس كومپوزيتورى جانە پيانيست، ەكى سەرەنادا مەن ءتورت سيمفونيا، سونداي-اق ۆيولونچەلو مەن فورتەپيانو جانە سكريپكاعا ارنالعان كونسەرتتەردىڭ اۆتورى. يوگاننەس برامس ساحناعا ون جاسىنان باستاپ شىعىپ، ون ءتورت جاسىندا ءوزىنىڭ جەكە كونسەرتىن بەرگەن. كوزى ءتىرى كەزىندە وعان ءاۋ باستا ۆەنگەر ءبيى مەن ۆالستەرى تانىمالدىق اكەلدى.
«ۆەنگەر ءبيى №5».
3. گەندەل.
گەورگ فريدريح گەندەل - باروككو زامانىنداعى نەمىس جانە اعىلشىن كومپوزيتورى، ول قىرىق شاقتى وپەرا، كوپتەگەن ورگاندىق كونسەرت پەن كامەرالىق مۋزىكالار جازدى. گەندەلدىڭ مۋزىكاسى 973 -جىلدان باستاپ، اعىلشىن كورولدەرىنىڭ كوروناتسياسىندا ورىندالىپ، سونداي-اق پاتشانىڭ ۇيلەنۋ تويلارىندا، ودان قالدى ۋەفا چەمپيوندار ليگاسىندا ءانۇران رەتىندە شىرقالادى (ءسال-ءپال اراجيروۆكامەن).
«سۋداعى مۋزىكا»
4. گايدن
يوزەف گايدن - كلاسسيتسيزم داۋىرىندەگى ەڭ تانىمال جانە ءوندىرىمدى اۆستريالىق كومپوزيتور، ونى سيمفونيا اتاسى دەپ سانايدى، سەبەبى وسى مۋزىكالىق جانردىڭ دامۋىنا ول ايتارلىقتاي ۇلەس قوستى. يوزەف گايدن 104 سيمفونيا، 50 فورتەپيانوعا ارنالعان سوناتالاردىڭ، 24 وپەر مەن 36 كونسەرتتىڭ اۆتورى بولىپ سانالادى.
«№45-شى سيمفونيا»
5. پەتر چايكوۆسكي
پەتر يليچ چايكوۆسكي - ورىستىڭ اتاقتى كومپوزيتورى، سەكسەننەن استام شىعارمالاردىڭ اۆتورى، سونىڭ قاتارىندا ون وپەرا، ءۇش بالەت جانە جەتى سيمفونيا. كوزىنىڭ ءتىرى كەزىندە كومپوزيتور رەتىندە تانىمال بولىپ، رەسەي مەن شەتەلدەردە وتكەن كونسەرتتەرىندە ءوزى ديريجەرلىك ەتتى.
«گۇلدەر ءۆالسى» «شەلكۋنچيك» بالەتىنەن.
6. فرەدەريك شوپەن
فرەدەريك فرانسۋا شوپەن - پولياك كومپوزيتورى، ۋاقىتقا بوي بەرمەگەن عاجاپ پيانيست رەتىندە مويىندالعان. ول فورتەپيانوعا ارنالعان كوپتەگەن شىعارمالار جازعان، وعان قوسىمشا: ءۇش سوناتا مەن ون جەتى ءۆالستى.
«جاۋىن ءۆالسى»
7. انتونيو ۆيۆالدي
ۆەنەتسياندىق كومپوزيتور جانە سكريپكا ۆيرتۋوزى انتونيو لۋچو ۆيۆالدي بەس ءجۇز كونسەرت پەن توقسان وپەرانىڭ اۆتورى. يتالياندىق جانە الەمدىك سكريپكالىق ونەردىڭ وركەندەۋىنە وراسان زور ىقپال ەتتى.
«ەلفالىق ءان»
8. موتسارت
ۆولفگانگ امادەي موتسارت - كىشكەنتاي بالا كەزىنەن ءوزىنىڭ تالانتىمەن - الەمدى ءتانتى ەتكەن اۆستريالىق كومپوزيتور. بەس جاسىنان باستاپ موتسارت شاعىن پەسالاردى جازا باستادى. بارلىعى 626 شىعارما تۋدىرىپ، ونىڭ 50 ى سيمفونيا، ال 55 ى كونسەرت بولدى.
«تۇنگى سەرەنادا»
9. بەتحوۆەن
نەمىس كومپوزيتورى جانە ءپيانيسى ليۋدۆيگ ۆان بەتحوۆەن باتىس كلاسسيكالىق مۋزىكاسىنىڭ نەگىزگى تۇلعاسى بولىپ سانالادى. ول توعىز سيمفونيا، فورتەپيانوعا ارنالعان بەس كونسەرت پەن كوپتەگەن وزگە دە دۇنيەلەردى جارىققا اكەلدى.
«اي ساۋلەسى سوناتاسى»
10. باح
يوگانن سەباستيان باح - باروككو داۋىرىندەگى ورگانيست جانە نەمىس كومپوزيتورى، پوليفونيا شەبەرى رەتىندە تانىمالدىققا يە بولدى. مىڭنان استام شىعارمالاردىڭ اۆتورى، ونىڭ ساپىنا سول كەزەڭگە قاتىستى جانرلاردىڭ ماڭىزدى دەگەندەرىنىڭ بارلىعى كىرەدى.
«مۋزىكالىق ءازىل».
madeniportal.kz
