قازاقپارات كذنتئزبةسئ 7 -ءساؤئر

7 - ءساؤئر، سةنبئ. اتاؤلئ كذندةر، وقيعالار، ةسئمدةر
بذكئل الةمدئك دةنساؤلئق كذنئ. 1948 - جئلدان باستاپ، بذكئل دذنيةجذزئلئك دةنساؤلئق ساقتاؤ ذيئمئنئث (ب د ذ) قذرئلعان كذنئنة وراي اتاپ وتئلةدئ. ب د ذ جئل سايئن بذل مةرةكةنئ مةديسينانئث وزةكتئ ماسةلةلةرئنة ارناپ وتئرادئ.
فاشيزم قذربانئ بولعان ةأرةيلةردئ ةسكة الؤدئث حالئقارالئق كذنئ.
ارمةنيانئث ذلتتئق مةيرامئ - انالئق جانة سذلؤلئق كذنئ. 1996 - جئلدان باستاپ اتاپ وتئلةدئ.
ةستة قالار وقيعالار
20 جئل بذرئن (1992) ق ر پارلامةنتئنئث دةلةگاسياسئ ةؤروپا پارلامةنتئنئث شاقئرؤئمةن ستراسبؤرگ قالاسئنا كةلدئ.
664 جئل بذرئن (1348) ورتالئق ةؤروپاداعئ كونة ءبئلئم وردالارئنئث ءبئرئ پراگا ؤنيأةرسيتةتئنئث نةگئزئ قالاندئ.
12 جئل بذرئن (2000) دؤشانبةدة ذجئمدئق قاؤئپسئزدئك تؤرالئ كةلئسئم شارتتئث قاتئسؤشئ ةلدةرئ قاؤئپسئزدئك كةثةسئ حاتشئلارئنئث كةزدةسؤئ بولئپ ءوتتئ.
كةزدةسؤدة حالئقارالئق تةرروريزمعا جانة ةكسترةميزمگة قارسئ، ةسئرتكئ ساؤداسئمةن كذرةسؤ، ذجئمدئق قاؤئپسئزدئك تؤرالئ كةلئسئم شارتئث ءارئ قاراي جةتئلدئرؤ سذراقتارئ قاراستئرئلدئ. ذيلةستئرؤلةر مةن ئنتئماقتاستئق جذيةلةؤئنئث، اسكةري ئنتئماقتاستئق باعئتتاعئ ماقساتپةن كةلئسئم شارتتئث قاتئسؤشئ ةلدةرئ قاؤئپسئزدئك كةثةسئ حاتشئلارئنئث تذراقتئ جذمئس ئستةيتئن كوميتةتئن قذرؤ تؤرالئ شةشئم قابئلداندئ.
12 جئل بذرئن (2000) اقئن ولجاس سذلةيمةنوأتئث «جازؤ ءتئلئ» كئتابئ جارئق كوردئ.
7 جئل بذرئن (2005) «قازپوشتا» اكسيونةرلئك قوعامئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث اؤماعئندا مةملةكةتتئك تاثبالاردئ پوشتالئق تولةمگة ةنگئزدئ.
7 جئل بذرئن (2005) ءال-فارابي اتئنداعئ قازاق ذلتتئق ؤنيأةرسيتةتئنئث جؤرناليستيكا فاكؤلتةتئندة قازاقتئث العاشقئ كاسئبي جؤرناليستيكاسئ مةن باسپاءسوزئنئث نةگئزئن قالاؤشئلار، الاش ارداقتئلارئ ءاليحان بوكةيحان ذلئ، احمةت بايتذرسئن ذلئ، مئرجاقئپ دؤلاتذلئنئث ءمذسئن-بارةلةفئنئث اشئلؤ ءراسئمئ ءوتتئ.
سونئمةن قاتار سالتاناتتئ جيئندا جؤرناليستيكا فاكؤلتةتئنئث مةرةيتويلئق كئتابئ تانئستئرئلادئ. كئتاپ فاكؤلتةت تاريحئنا قاتئستئ مذراعاتتئق قذجاتتار نةگئزئندة جازئلدئ. وندا 1000 عا جؤئق فوتوسؤرةت باسئلئپ، فاكؤلتةتتئث بذگئنگئ تئنئس-تئرشئلئگئ تانئستئرئلعان، ءار جئلدارعئ تذلةكتةردئث اتئ-ءجونئ جاريالانعان.
3 جئل بذرئن (2009) استانادا 1995 - جئلئ تاجئك-اؤعان شةكاراسئندا ةرلئكپةن قازا تاپقان قازاقستان رةسپؤبليكاسئ ئشكئ اسكةرئنئث 17 جاؤئنگةرئنة ارنالعان ةسكة الؤ اللةياسئ اشئلدئ.
وسئدان ون ءتورت جئل بذرئن تاجئكستان تاؤلارئندا اسكةري قئزمةت بابئنداعئ قازاقستاننئث ئشكئ اسكةر روتاسئ تذتقيئلدان تاپ بةرگةن لاثكةستةردئث شابؤئلئنا ذشئراعان بولاتئن. ولاردئث قازاقستاندئق روتانئ تةز ارادا جويامئز دةگةن جوسپارئ ئسكة اسپاي، كةرئسئنشة كةرئ شةگئنؤلةرئنة تؤرا كةلگةن. الايدا شايقاس 17 جاؤئنگةردئث ءومئرئن قيئپ كةتتئ. جاثادان اشئلعان اللةيا الدئندا 17 جاؤئنگةردئث تؤعان-تؤئسقاندارئ، اسكةر قاتارئندا بئرگة ساپ تذزةگةن جولداستارئ، قالا تذرعئندارئ جينالئپ، جاثادان وتئرعئزئلعان 17 اعاشتئث تذبئنة گذل شوقتارئن قويدئ.
12 جئل بذرئن (2000) دؤشانبةدة ذجئمدئق قاؤئپسئزدئك تؤرالئ كةلئسئم شارتتئث قاتئسؤشئ ةلدةرئ قاؤئپسئزدئك كةثةسئ حاتشئلارئنئث كةزدةسؤئ بولئپ ءوتتئ.
4 جئل بذرئن (2008) مةملةكةت باسشئسئ نذرسذلتان نازاربايةأ «2001 - جئلعئ ماؤسئمنئث 15-سئندة شاثحاي قالاسئندا (قئتاي حالئق رةسپؤبليكاسئ) قول قويئلعان لاثكةستئكپةن، سةپاراتيزممةن جانة ةكسترةميزممةن كذرةس جونئندةگئ شاثحاي كونأةنسياعا وزگةرئستةر ةنگئزؤ جونئندةگئ حاتتامانئ راتيفيكاسيالاؤ تؤرالئ» جانة «قازاقستان رةسپؤبليكاسئ ذكئمةتئ مةن ارمةنيا رةسپؤبليكاسئ ذكئمةتئ اراسئنداعئ ازاماتتاردئث ءوزارا ءجذرئس-تذرئسئ جونئندةگئ كةلئسئمدئ راتيفيكاسيالاؤ تؤرالئ» قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث زاثدارئنا قول قويدئ.
2 جئل بذرئن (2010) قازاقستان پرةزيدةنتئ نذرسذلتان نازاربايةأ ب ذ ذ-نئث باس حاتشئسئ پان گي مؤندئ ءبئرئنشئ دارةجةلئ «دوستئق» وردةنئمةن ماراپاتتادئ.
نذرسذلتان نازاربايةأ پان گي مؤنگة ءبئرئنشئ دارةجةلئ «دوستئق» وردةنئ جاهاندئق دةثگةيدةگئ بةيبئتشئلئكتئ، الةؤمةتتئك ادئلةتتئلئكتئ جانة تذراقتئ دامؤدئ ئلگةرلةتؤگة ايئرئقشا ذلةس قوسقانئ ءذشئن بةرئلگةنئن اتاپ كورسةتتئ.
ةسئمدةر
64 جئل بذرئن (1948) «نذر وتان» پارتياسئنئث استانا قالالئق فيليالئ قوعامدئق قابئلداؤ ورنئنئث مةثگةرؤشئسئ، تاريح عئلئمئنئث كانديداتئ، دوسةنت قازكةنوأ قازبةك مايلئباي ذلئ دذنيةگة كةلدئ.
وسكةمةن قالاسئندا تؤعان. قاراعاندئ پةداگوگيكالئق ينستيتؤتئن بئتئرگةن. 1972-1980 - جئلدارئ - قاراعاندئ مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئنئث اسپيرانتئ، وقئتؤشئسئ، اعا وقئتؤشئسئ، جاس عالئمدار كةثةسئنئث ءتوراعاسئ، قاراعاندئ قالالئق كومسومول كوميتةتئنئث شتاتتان تئس حاتشئسئ. 1980-1993 - جئلدارئ - قازاق مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئنئث اعا وقئتؤشئسئ، دوسةنتئ، قازاقستان ل ك ج و ورتالئق كوميتةتئ عئلئمي كونسؤلتانتتار كةثةسئنئث ءتوراعاسئ. 1993-1999 - جئلدارئ - «قازاقستانداعئ ازاماتتئق كةلئسئم» قاؤئمداستئعئنئث ءتوراعاسئ. 1999 - جئلدان «وتان» پارتياسئ ءتوراعاسئنئث ورئنباسارئ، كومةكشئسئ، ساياسي كةثةسئنئث حاتشئسئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ بولعان. 250 دةن استام عئلئمي جانة پؤبليسيستيكالئق ةثبةكتةردئث، سونئمةن قاتار بئرنةشة كئتاپتئث اأتورئ.
88 جئل بذرئن (1924) تاريح عئلئمئنئث دوكتورئ، پروفةسسور، قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن عئلئم قايراتكةرئ احمةتوأ ءابدئراشيت راقئم ذلئ دذنيةگة كةلدئ.
قاراعاندئ وبلئسئندا تؤعان. قازاق مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئن بئتئرگةن. 1949 - جئلدان عئلئمي-پةداگوگيكالئق قئزمةتپةن اينالئسقان. 1980-1986 - جئلدارئ - قازاقستان كومپارتياسئ ورتالئق كوميتةتئ پارتيا تاريحئ ينستيتؤتئنئث ديرةكتورئ بولعان.
77 جئل بذرئن (1935) اقئن، جازؤشئ، اؤدارماشئ، قازاقستان جازؤشئلار وداعئنئث مذشةسئ ساقي ذلئ زذلقارناي دذنيةگة كةلدئ.
قاراقالپاقستان تاقتاكوپئر اؤدانئندا تؤعان. قاراقالپاق مةملةكةتتئك پةداگوگيكا ينستيتؤتئن بئتئرگةن.
1957-1960 - جئلدارئ - «سوأةت قاراقالپاقستانئ» گازةتئنئث ادةبي قئزمةتكةرئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ. 1960-1968- جئلدارئ - قئزئلوردا وبلئستئق «لةنين جولئ» (قازئرگئ «سئر بويئ»)، «پؤت لةنينا» گازةتتةرئندة مةنشئكتئ ءتئلشئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ قازاق راديوسئنئث قئزئلوردا وبلئسئنداعئ مةنشئكتئ ءتئلشئسئ. 1968-1974 - جئلدارئ - قئزئلوردا وبلئسئنداعئ قازتاگ («قازاقپارات» اق) ءتئلشئسئ. 1974-1991 - جئلدارئ - «سوسياليستئك قازاقستان» (قازئرگئ «ةگةمةن قازاقستان») گازةتئنئث اعا ءتئلشئسئ، جاؤاپتئ حاتشئسئنئث ورئنباسارئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ، «اقيقات» جؤرنالئنئث اعا ادةبي قئزمةتكةرئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ. 1992-1994 - جئلدارئ - قازاق ك س ر جوعارعئ كةثةسئنئث اعا رةفةرةنتئ «مذراتتاس» باسپاسئنئث باس رةداكتورئ . 1994-1996 - جئلدارئ - «سانات» باسپاسئنئث اعا رةداكتورئ، «جةتئ جارعئ» باسپاسئ باس رةداكتورئنئث ورئنباسارئ، «ادئلةت مينيسترلئگئنئث حابارشئسئ» جؤرنالئنئث باس رةداكتورئ. 1996-1998 - جئلدارئ «قازاق ةنسيكلوپةدياسئنئث» جةتةكشئ مامانئ، «دةنساؤلئق» جؤرنالئنئث ءبولئم مةثگةرؤشئسئ قئزمةتتةرئن اتقارعان.
ح.بايرانذقوأانئث، گ.ماركوأتئث شئعارمالارئن، ب.برةحتئث، ا.أولوديننئث، ة.دة فيليپپونئث پةسالارئن، أ.كورولةنكو، و.گونچار، يؤ.كازاكوأ، يؤ.رئتحةؤ، يا.كروسس، س.دامدينسؤرةن، ي.مينةسكؤرتا، ر.سالؤري، أ.دالان اثگئمةلةرئن، «سوتتار مةن سؤديالار تؤرالئ حيكايالار» جيناعئن، ب.ريأكيننئث مونوگرافياسئن، تاعئ دا كوپتةگةن شةتةلدئك جازؤشئلاردئث كئتاپتارئن قازاق تئلئنة تارجئمالاعان.
72 جئل بذرئن (1940) جازؤشئ، باسپاگةر، قازاقستان جازؤشئلار وداعئنئث مذشةسئ، قازاقستان جؤرناليستةر وداعئنئث العاشقئ سئيلئعئنئث يةگةرئ بوداؤباي بولات قامي ذلئ دذنيةگة كةلدئ.
جامبئل وبلئسئ شؤ اؤدانئنئث تولة بي اؤئلئندا تؤعان. قازاق مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئن (قازئرگئ ءال-فارابي اتئنداعئ قازاق ذلتتئق ؤنيأةرسيتةتئ) بئتئرگةن.
1963-1974 - جئلدارئ - قازئرگئ «جاس الاش» گازةتئنئث ادةبي قئزمةتكةرئ، ءبولئم مةثگةرؤشئسئ، باس رةداكتوردئث ورئنباسارئ. 1974-1976 - جئلدارئ - قازئرگئ «ةگةمةن قازاقستان» گازةتئنئث ءبولئم مةثگةرؤشئسئ. 1976-1984 - جئلدارئ - قازاقستان كوممؤنيستئك پارتياسئ ورتالئق قوميتةتئندة جاؤاپتئ قئزمةتتةردة بولعان. 1984-1996 - جئلدارئ «جالئن» باسپاسئنئث ديرةكتورئ، رةسپؤبليكالئق «قازاقستان» كئتاپ ساؤداسئ بئرلةستئگئنئث باس ديرةكتورئ، حالئقارالئق «زامان-قازاقستان» گازةتئنئث باس رةداكتورئ. 1996-1997 - جئلدارئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئ پارلامةنتئ سةناتئ اپپاراتئنئث اؤدارما، رةداكسيالاؤ جانة پارلامةنت اكتئلةرئن شئعارؤ ءبولئمئنئث ورئنباسارئ، 1997-2003 - جئلدارئ وسئ ءبولئمنئث مةثگةرؤشئسئ قئزمةتتةرئن اتقارعان.
«جاس جذرةكتةر»، «جةلسئز تذندة جارئق اي»، «ءبئر ءذيدئث بالالارئ»، «ماي جاثبئرئ»، «ةسكئ داپتةر شةرتكةن سئر»، «قارت تةرگةؤشئنئث اثگئمةلةرئ» اتتئ كئتاپتاردئث اأتورئ. ن.نوسوأتئث روماندارئن، يؤ.الةشكوأسكيدئث پوأةستةرئن قازاق تئلئنة تارجئمالاعان.
قازاق ك س ر جوعارعئ كةثةسئنئث قذرمةت گراموتالارئمةن، بئرنةشة مةدالدارمةن ماراپاتتالعان.