رەسەي مۇنايىن قىتايعا باج سالىعىنسىز تاسىمالداعاننان قازاقستان 74 ميلليون تەڭگە شىعىن كورەدى
مۇنىڭ ەسەسىنە، زاۋىتتارىمىز توقتاۋسىز جۇمىس ىستەپ، ىشكى نارىققا قاجەتتى مۇناي ونىمدەرىن بەرەدى. ياعني، بۇل شىعىندى جابۋى ءتيىس. مۇناي جانە گاز ءمينيسترى وسىلاي دەدى.
قىتاي ەلىنە رەسەي قارا التىنىن تاسىمالداۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى زاڭ جوباسى كەشە ماجىلىستە قارالدى. مۇناي ومبى- ەرتىس- اتاسۋ- الاشانكوۋ باعىتىنداعى قۇبىرلار ارقىلى جونەلتىلمەك.
رەسەي مۇنايىن ءوز اۋماعىمىز ارقىلى قىتايعا جەتكىزىپ، قىتاي ەلىن قارا التىنمەن قارىق قىلماقپىز. زاڭ جوباسىن تالقىلاعان دەپۋتاتتار بۇل تاسىمالدان قازاقستاننىڭ ۇتارى قانشا دەپ، بىزگە تيەسىلى پايدا ءۇشىن الاڭدادى. الاڭداۋعا نەگىز بار. رەسەي تاراپى كەدەندىك باج سالىعىنان بوساتىلىپ، تەك تاسىمال ءۇشىن عانا اقى تولەمەك. جانە ول تاريف بەس جىل بويى وزگەرىسسىز قالادى.
ۇزاقباي قارابالين، ق ر مۇناي جانە گاز ءمينيسترى:
تاسىمال ءۇشىن مىندەتتى تۇردە تولەيدى. تاريف بەكىتىلدى. كەلىسىم بار. ول شامامەن تونناسىنا 9,8 دوللار بولادى.
قىتاي ازىرگە 7 ميلليون تونناداي رەسەي مۇنايىن الىپ تۇرماق. بولاشاقتا بۇل كورسەتكىش جىلىنا 10 ميلليون تونناعا دەيىن ارتۋى مۇمكىن. رەسەيدەن وسىنشا كوپ مولشەردە قارا التىن تاسيتىن قىتايدىڭ قازاقستان مۇنايىنا دەگەن سۇرانىسى تومەندەپ كەتپەي مە؟ وسى تۇستا مۇنداي ساۋالدىڭ تۋاتىنى زاڭدىلىق.
تۇرسىنبەك ءومىرزاقوۆ، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى:
ەگەر 7 ميلليون توننانى رەسەي تاراپى الىپ كەتسە، سوندا ءبىز قىتايعا دەگەن ءوزىمىزدىڭ مۇنايدىڭ ەكسپورتتىق مۇمكىندىگىن ارتتىرا الماي قالمايمىز با؟
ۇزاقباي قارابالين، ق ر مۇناي جانە گاز ءمينيسترى:
مۇنايدىڭ ەكسپورتىن 20 ميلليون تونناعا دەيىن ارتتىرۋ تاپسىرماسى تۇر. قازىردىڭ وزىندە اتاسۋ- الاشانكوۋ باعىتىندا تاسىمالدى 20 ميلليون تونناعا جەتكىزدىك. ەكسپورت بويىنشا ءتىپتى پروفيتسيت پايدا بولدى. ياعني، ارتىعىمەن ورىنداۋشىلىق بار.
رەسەي مۇنايىن قىتايعا كەدەندىك باج سالىعىنسىز تاسىمالداپ وتىرعانىمىز جاۋاپسىز شارا ەمەس، - دەيدى مۇناي جانە گاز ءمينيسترى. ەسەسىنە، پاۆلودار مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىن رەسەي ءسىبىر مۇنايىمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرعانى بەلگىلى. ويتكەنى، باتىستان ءوز مۇنايىمىزدى جەتكىزۋگە مۇمكىندىك جوق. تيەسىلى 5 ميلليون توننانىڭ ورنىنا ءارى كەتسە 3 ميلليون توننا جەتكىزە الامىز. ويتكەنى، ءتيىستى ينفراقۇرىلىم تارتىلماعان.
ۇزاقباي قارابالين، ق ر مۇناي جانە گاز ءمينيسترى:
باتىستان كەلەتىن مۇناي ساپاسى مىناۋ باتىس سىبىردەن كەلەتىن مۇناي ساپاسىنان وزگەشە. سوندىقتان، پاۆلودار زاۋىتى سول باتىس ءسىبىر مۇنايىنىڭ تەحنولوگياسى ارنالعان كەزىندە. رەكونسترۋكتسيا جاساپ وعان باسقا دا مۇنايدى قورىتۋعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك. قۇبىردىڭ اتىراۋدان كەڭقياققا، كەڭقياقتان قۇمكولگە، سوسىن پاۆلودارعا جەتكىزەلەتىن كۇشى كوبەيتىلىپ جاتىر.
باتىس مۇنايىن پاۆلودارعا جەتكىزۋ ءۇشىن التى ناسوس ستانتسياسى كەرەك. ءمينيستردىڭ ەسەبى بويىنشا، ونداي ءبىر ستانتسيانىڭ قۇنى 50 ميلليون دوللار. زاۋىتتىڭ رەكونسترۋكتسيالىق جۇمىستارى 2018 - جىلى اياقتالۋى مۇمكىن. پاۆلودار مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىن رەسەي مۇنايىنا دەگەن تاۋەلدىلىكتەن سول كەزدە عانا قۇتقارىپ قالا الامىز. ال ازىرشە، اتالمىش زاۋىتتى شيكىزاتپەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرعان رەسەيگە جاۋاپتى جاعداي جاساپ، مۇنايىن قىتايعا جەتكىزىپ بەرىپ تۇرامىز. زاڭ جوباسى ماجىلىسمەندەردىڭ ماقۇلداۋىنان ءوتتى.
ايگۇل ادەپباي
«استانا» تەلەارناسى
