بذگئن - ذلئ وتان سوعئسئنئث باستالعانئنا 70 جئل

ات /سارا مذستافينا/ - بذگئن - ذلئ وتان سوعئسئنئث باستالعانئنا 70 جئل. 22- ماؤسئم - بارلئق پوست كةثةستئث ةلدةردئث تاريحئنداعئ ةث قايعئلئ داتانئث ءبئرئ.
None
None

وسئدان 70 جئل بذرئن، ءدال وسئ كذنئ تاث قئلاث بةرة فاشيستئك گةرمانيا كةثةستئك سوسياليستئك رةسپؤبليكالار وداعئنا شابؤئل جاسادئ.

سوعئستئ ءبئرئنشئ بولئپ قارسئ العانداردئث قاتارئندا كةثةس وداعئنئث باتئس شةبئن كذزةتكةن ونداعان مئث قازاقستاندئق-شةكاراشئلار بولدئ. اتاقتئ برةست گارنيزونئنئث وزئندة 1941- جئلدئث كوكتةمئندة ءبئزدئث 3 مئثداي جةرلةسئمئز قئزمةت ةتكةن، شئلدة ايئندا ولاردئث كوپشئلئگئ اسكةردةن ةلگة قايتؤلارئ كةرةك بولعان. ءبئراق جاؤدئث شابؤئلئ ولاردئث بذل جوسپارلارئن كذل-تالقان ةتتئ. سوعئس ءورتئ ئشكة قاراي تةز ةنئپ، برةست قامالئنئث ءتئرئ قالعان قورعاؤشئلارئ پارتيزاندار قوزعالئسئنا قوسئلدئ. ولاردئث قاتارئندا 190 قازاقستاندئق بولعان جانة ولاردئث كوبئسئنئث سذيةگئ بةلارؤس جةرئندة قالعان.

سوعئس كةنةتتةن باستالعانئمةن، قازاقستان، بذكئل كةثةس وداعئ سياقتئ، العاشقئ كذننةن باستاپ جذدئرئقتاي جذمئلدئ. رةسپؤبليكانئث تذكپئر-تذكپئرئندة اسكةري كوميسسارياتتارعا ةرئكتئلةر اعئلدئ. كةشة عانا مةكتةپ پارتاسئندا وتئرعان بوزبالالار مةن بويجةتكةندةر دة، قالا مةن اؤئل تذرعئندارئ دا سوعئسقا سذراندئ.

1939- جئلدئث دةرةگئ بويئنشا، ءبئزدئث رةسپؤبليكامئزدا 6،2 ميلليون ادام تذرئپ جاتقان. سوعئس جئلدارئ كةثةس ارمياسئنئث قاتارئنا 1 ميلليون 200 مئث قازاقستاندئق شاقئرئلعان، 20 دان استام اتقئشتار ديأيزياسئ مةن باسقا دا قذرئلئمدار جاساقتالعان. فاشيستةرمةن بولعان شايقاستاردا 328-شئ، 310-شئ، 312-شئ، 314-شئ، 316-شئ، 387-شئ، 391-شئ، 8-شئ، 29-شئ، 102-شئ، 405-شئ اتقئشتار ديأياسئ، 100-شئ جانة 101- ذلتتئق، 81-شئ، 105-شئ، 106- كاأالةريالئق ديأيزيالار، 74- جانة 75- تةثئز اتقئشتار بريگاداسئ، 209- زايسان، 219- مينومةتتئك، 85- زةنيتتئك، 662- ، 991- جانة 992- اأياسيالئق پولكتةر ةرةكشة كوزگة ءتذستئ. مايدانعا 14100 جذك جانة جةثئل اأتوكولئك، 1500 شئنجئر تاباندئ تراكتور، 110400 جئلقئ، 16200 اربا جونةلتئلدئ.

قازاقستان ارميا مةن فلوت ءذشئن وفيسةرلئك كادرلار جانة رةزةرأتئك كذشتةر دايئنداؤعا دا لايئقتئ ذلةس قوستئ. 1941-1945- جئلدارئ اسكةري وقؤ ورئندارئنا 42 مئثنان استام جاس قازاقستاندئق جولداندئ، ال قازاقستاننئث اؤماعئندا سول جئلدارئ جذمئس ئستةگةن 27 اسكةري وقؤ ورنئ تولئق ةمةس مالئمةت بويئنشا 16 مئثداي وفيسةر دايئنداپ شئعارعان.

ءبئزدئث جةرلةستةرئمئز مايدان دالاسئندا ةرلئكپةن شايقاسقان. جاؤئنگةرلئك ةرلئكتةرئ ءذشئن جذزدةگةن مئث قازاقستاندئق مةدال-وردةندةرمةن ماراپاتتالسا، 500 دةي ادام كةثةس وداعئنئث باتئرئ، 100 دةن استام ادام - داثق وردةنئنئث تولئق يةگةرئ اتانعان. ءتورت قازاقستاندئق ةكئ مارتة كةثةس وداعئنئث باتئرئ اتاندئ، ولار - تالعات بيگةلدينوأ، سةرگةي لؤگانسكيي، ءيأان پاألوأ جانة لةونيد بةدا.

كةثةس وداعئ باتئرلارئنئث قاتارئندا قازاقتئث ةكئ قئزئ - مةرگةن ءاليا مولداعذلوأا مةن پؤلةمةتشئ مانشذك مامةتوأا بار. رةيحستاگقا جةثئس تؤئن تئككةندةردئث ءبئرئ - قازاق جئگئتئ راحئمجان قوشقاربايةأ. جاؤدئث تئلئندا پارتيزانداردئث قاتارئندا دا قازاقستاندئقتار شايقاسقان. سولاردئث ءبئرئ - قاسئم قايسةنوأ. ال تانئمال قولباسشئ، اسكةري جازؤشئ باؤئرجان مومئش ذلئن، 28 پانفيلوأشئلاردئث ةرلئگئن بئلمةيتئن قازاق جوق شئعار.

سوعئستئث تةك مايدان دالاسئندا عانا ةمةس، تئلدا جذرگةنئ ءمالئم. گيتلةرلئكتةر ك س ر و-نئث باتئس اؤداندارئن باسئپ العاننان كةيئن، ءسئبئر مةن قازاقستاننئث ةل ةكونوميكاسئنداعئ ماثئزئ كذرت ارتقان. جاؤدئث قولئنا بةرمةؤ ءذشئن سوعئستئث العاشقئ ايلارئندا ونةركاسئپتئك كاسئپورئنداردئث بارلئعئ تئلعا كوشئرئلة باستادئ. قئسقا مةرزئمنئث ئشئندة قازاقستاننئث اؤماعئنا 142 كاسئپورئن جايعاستئرئلدئ، 532506 ادام كوشئرئلدئ. وعان قوسا، جاثا ونةركاسئپتئك نئسانداردئث قذرئلئستارئ جةدةلدةتئلدئ. سوعئستئث العاشقئ 1،5 جئلئندا قازاقستاندا 25 كةن ورنئ پةن شاحتا، 11 كةن بايئتؤ فابريكالارئ، 19 جاثا كومئر شاحتاسئ، 3 رازرةز، 4 جاثا مذناي كةنئشئ مةن گؤرةأتةگئ مذناي وثدةؤ زاؤئتئ ئسكة قوسئلدئ.

تةمئر جول قذرئلئسئ جالعاستئ. 1942-1943- جئلدارئ ماقات-ورسك، اقمولا -ماگنيتوگورسك جةلئلةرئنئث قذرئلئسئ اياقتالدئ. سوعئس جئلدارئ قازاقستان جالپئ وداقتئث مئس قذيماسئنئث 30 پايئزئن، مارگانةس كةنئنئث 60 پايئزئن، مئس كةنئنئث 50 پايئزئن، مةتالل أيسمؤتتئث 65 پايئزئن، پوليمةتالل كةندةرئنئث 70 پايئزئن، مئرئش ءونئمئنئث 85 پايئزئن بةردئ. قورعانئس ونةركاسئبئنة قاجةتتئ مئستئث ذشتةن ءبئرئ قازاقستاندا ءوندئرئلدئ، سوندئقتان دا سوعئس جئلدارئ ءاربئر 10 وقتئث توعئزئ قازاقستاندا قذيئلدئ.

رةسپؤبليكادا تانك جانة ذشاق جاساؤعا اقشا جيناؤ قوزعالئسئ ءجذردئ. 1941- جئلدئث كذزئندة بذكئل وداقتئق لةنيندئك كوممؤنيستئك جاستار وداعئ (أ ل ك س م) اتئنداعئ تانك ديأيزياسئن قذرؤعا قارجئ جينالا باستادئ دا، ءبئر جئلعا جةتةر-جةتپةس ؤاقئتتئث ئشئندة ارميا قازاقستاندئق كومسومولداردان 45 جاثا تانك الدئ. كةيئنئرةك حالئق قاراجاتئنا تاعئ 10 تانك كولونناسئ، بئرنةشة اأياسيالئق ةسكادريليا، تورپةدو كاتةرلةر مةن اتاؤلئ ذشاقتار جاسالدئ. سوعئس جئلدارئ قازاقستان حالقئ جاؤئنگةرلئك تةحنيكالار جاساؤعا 480،3 ميلليون رؤبل جيناپ بةردئ.

جةثئسكة قازاقستاننئث اؤئل شارؤاشئلئعئ دا ءوز ذلةسئن قوستئ. اتاپ ايتقاندا، ةلئمئز 30،8 ميلليون پذت استئق، 14،4 ميلليون پذت كارتوپ جانة كوكونئس، 15،8 ميلليون پذت ةت، 3 194 مئث سةنتنةر ءسذت، 17،6 مئث سةنتنةر ءجذن بةردئ. بذل سوعئسقا دةيئنگئ بةس جئلداعئ كورسةتكئشتةن بئرنةشة ةسة كوپ. رةسپؤبليكانئث بارلئق ةكونوميكاسئ اسكةري «رةلسكة» قويئلدئ: بةيبئت ماقساتتاعئ شئعئستار بارئنشا قئسقارتئلدئ، كوپتةگةن كاسئپورئندار قورعانئس ونئمدةرئن شئعارؤعا كئرئستئ. ةر ازاماتتاردئث ءبارئ ارميا قاتارئندا بولعاندئقتان، زاؤئتتاردا ايةلدةر، قاريالار، جاسوسپئرئمدةر ةثبةك ةتتئ. ةثبةك ءتارتئبئ قاتايتئلدئ، جذمئس ؤاقئتئ ذزارتئلدئ. التئ اپتالئق، 23 ساعاتتئق جذمئس كذنئ بةكئتئلدئ، دةمالئستار توقتاتئلدئ. ءبئراق ةشكئم قئنجئلعان جوق. بذكئل ةل «ءبارئ دة مايدان ءذشئن، بارئ دة جةثئس ءذشئن!» دةگةن ذرانمةن ةثبةك ةتتئ.

ك س ر و-نئث باتئس وثئرلةرئنةن كوشئرئلگةن حالئقپةن قوسا، 1941- جئلدئث كذزئندة قازاقستانعا پولأولجةدةن جذزدةگةن مئث نةمئستةر مةن پولياكتار جةر اؤدارئلدئ. 1942-1944- جئلدارئ 507 مئث بالقار، قاراشاي، ينگؤش، شةشةن حالقئ، 110 مئث تذرئك-مةسحةتيندةر، 180 مئث قئرئم تاتارلارئ كذشپةن جةر اؤدارئلدئ. وعان قوسا، كذن سايئن قازاقستانعا جارالئ جاؤئنگةرلةر مةن وفيسةرلةر تيةلگةن پويئزدار اعئلئپ جاتتئ. اسكةري گوسپيتالدةردئث كوبئسئ الماتئدا قذرئلدئ.

ذلئ وتان سوعئسئ 4 جئلعا سوزئلدئ. مايدان دالاسئندا 600 مئثنان استام قازاقستاندئق قازا تاپتئ. سوعئستا قازا تاپقانداردئث سانئ تؤرالئ مالئمةت بذكئل الةمدئ ءدذر سئلكئندئردئ. جةكةلةگةن مالئمةتتةر بويئنشا، ادامزات تاريحئنداعئ بذل ةث زذلمات سوعئس 20 ميلليوننان استام كةثةس ازاماتتارئنئث ءومئرئن قيدئ. 1710 قالا جانة 70 مئثنان استام سةلو-دةرةأنيالار، 31850 ونةركاسئپتئك كاسئپورئن، 65 مئث شاقئرئم تةمئر جول، 4100 تةمئرجول ستانساسئ، 36 مئث پوشتا-تةلةگراف مةكةمةسئ، تةلةفون ستانساسئ جانة باسقا دا بايلانئس بةكةتتةرئ جةرمةن-جةكسةن بولعان نةمةسة جارتئلاي قيراعان. 40 مئثداي اؤرؤحانا نةمةسة باسقا دا ةمدةؤ مةكةمةلةرئ، 74 مئث مةكتةپ، تةحنيكؤم، جوعارئ وقؤ ورنئ، عئلئمي-زةرتتةؤ ينستيتؤتتارئ، 42 مئث كئتاپحانا جانة باسقا دا كوپتةگةن نئساندار جويئپ جئبةرئلگةن، تونالعان.

بذگئن قازاقستاننئث بارلئق قالالارئ مةن اؤئلدارئندا داثق مونؤمةنتتةرئنة، ذلئ وتان سوعئسئندا قازا تاپقان جاؤئنگةرلةردئث ةسكةرتكئشتةرئنة گذل شوقتارئن قويؤ راسئمدةرئ وتؤدة. بذل سوعئستئ ةشكئم دة ذمئتپاؤئ، ةشنارسة دة ذمئتئلماؤئ كةرةك.

سوڭعى جاڭالىقتار