سپورت جاسقا قارامايدى: 68 جاسىندا الەم چەمپيونى اتانعان اقساقال

بيىل ەلوردادا وتكەن قويان-قولتىق ۇرىستان الەم چەمپيوناتىندا رەسەي، وزبەكستان، قىرعىزستان سپورتشىلارىمەن جەكپە- جەككە شىعىپ، تۇگەلىن قاپى قالدىرىپ، جەڭىمپاز اتاندى. بىزگە سۇحبات بەرگەن ول «نەگىزگى ماقساتىم - قانشا جاسقا تولساڭ دا سپورتپەن شۇعىلدانۋعا كەش ەمەس ەكەنىن جاستارعا كورسەتۋ» دەيدى.
- اڭگىمەمىزدى تۋىپ- وسكەن جەرىڭىزدەن باستاساق؟
- 1955 -جىلى شىعىس قازاقستان وبلىسى كۇرشىم اۋدانى اقشي اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدىم. سونداعى ورتا مەكتەپتى ءتامامداعان سوڭ جوعارى وقۋ ورنىنا ءتۇسۋ ءۇشىن الماتى قالاسىنا جول تارتتىم. الايدا العاشىندا وقۋعا تۇسە الماي قالدىم. دەسە دە الماتىدا قالىپ، ەكى جىلداي ەڭبەك ەتتىم. سودان 1974 -جىلى اسكەرگە شاقىرىلىپ، وتان الدىنداعى بورىشىمدى وتەپ كەلدىم. قايتقاننان كەيىن الماتىداعى جەدەل ارنايى ميليتسيا ديۆيزيونىندا جۇمىسقا تۇردىم. تاريح مەن زاڭگەرلىك فاكۋلتەتتى اياقتاپ، قولىما ەكى ديپلوم الدىم. قىزمەتتە ءجۇرىپ، پولكوۆنيك شەنىنە دەيىن ءوستىم.
1988 -جىلى قالادا تۇڭعىش رەت ارنايى ماقساتتاعى ميليتسيا (و م و ن) اشىلىپ، سوندا كومانديردىڭ ورىنباسارى بولىپ اۋىستىم. 1990-شى جىلدارى جەر-جەردەگى تەنتەكتەردى تىيۋ ءۇشىن ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ بۇيرىعىمەن سپەتسناز ءبولىمى اشىلدى. سوعان كونكۋرس جاريالانىپ، بەس ادام سىنعا تۇستىك. ءساتى ءتۇسىپ 1993 -جىلى اتالعان ءبولىمنىڭ العاشقى كومانديرى بولىپ تاعايىندالدىم. ول جەردە 1997 -جىلعا دەيىن ىستەپ، از ۋاقىتتان سوڭ استاناعا شاقىرتۋ الدىم. ارقادا دا وسىنداي ارنايى ماقساتتاعى ءبولىم قۇرۋ كەرەك بولدى. وندا وسىنداي ءبولىمنىڭ نەگىزىن قالادىم. جاۋاپكەرشىلىگى مول جۇمىستا 2011 -جىلعا دەيىن ەڭبەكتەنىپ، ءارى قاراي زەينەتكە شىقتىم.
- قويان- قولتىق ۇرىسقا بەت بۇرۋىڭىزعا نە تۇرتكى بولدى؟
- مەكتەپ كەزىنەن سپورتقا جاقىن بولدىم. اسكەردەن كەيىن ىشكى ىستەر ورگانىندا جۇرگەندە قويان- قولتىق ۇرىسپەن شۇعىلدانا باستادىم. وزىمە وسى سپورت ءتۇرى ۇنادى. ءتۇرلى جارىستارعا دا قاتىستىق. ك س ر و كولەمىندە تۇڭعىش رەت ۇيىمداستىرىلعان چەمپيوناتتا جۇلدەگەر اتانعانىم بار. ءبىراق قازىرگىدەي ۇلكەن جەتىستىكتەرىم ول كەزدە بولعان جوق. باپكەرلىكپەن دە اينالىسىپ، جىگىتتەردى قويان- قولتىق ۇرىسقا دايىندادىم. 12 سپورت شەبەرىن، 6 حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرىن جاتتىقتىردىم. ەڭبەگىمىز ەلەنىپ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى اتاندىق. زەينەتكەر بولساق تا، سودان بەرى سپورتتى تاستاماي كەلەمىن.
- كەرىسىنشە، زەينەتكەرلىكتە كۇشەيە تۇسكەن سەكىلدىسىز. وعان جەتكەن جەتىستىكتەرىڭىز سەبەپكەر.
- ءبىز بالا بولعاندا قازىرگىدەي ساپالى بوزكىلەم مەن رينگ دەگەن جوق. سوعان قاراماستان شىنىقتىق. سپورتقا جاقىن بولعانىم جۇمىسقا دا كوپ سەپتىگىن تيگىزدى. سەبەبى 90-شى جىلدارى رەكەت اتاۋلىنىڭ داۋرەنى ءجۇرىپ تۇرعان زاماندا قيىن دا قاۋىپتى تاپسىرمالاردى ورىندادىق. ءبىر اپتادا جەتى كۇن بار دەسەك، تەك ءبىر كۇن عانا دەمالامىن. ياعني جەكسەنبى. ال قالعان كۇنى تاڭ اتىسىمەن سپورتپەن شۇعىلدانامىن. ساعات 6:00-دە تۇرىپ ساياباقتا كۋڭ-فۋ جاتتىعۋلارىن جاسايمىن. ساعات 08:00-دە فيتنەس-زالعا كەلىپ، ترەناجەرلەردە دايىندالسام، كەشكىسىن زالدا قويان- قولتىق ۇرىسقا دەن قويامىن. اپتانىڭ العاشقى بەس كۇنى وسىلاي وتەدى اراسىندا ۆەلوسيپەد تەۋىپ تۇرامىن.
ال سەنبى سايىن سپورتزالدا ۇستەل تەننيسى مەن ۆولەيبول ويناپ قايتامىن. زەينەتكەر بولسام دا جارىستاردا جۇلدە الۋىما ۇدايى دايىندىق جۇرگىزۋىم سەبەپشى شىعار.
- بيىلعى الەم چەمپيوناتىن ەسكە الساق. قانداي اسەردە بولدىڭىز؟
- بيىل اقپان ايىندا اقمولا وبلىسىنا قاراستى شۋچينسك قالاسىندا وتكەن قويان- قولتىق ۇرىستىڭ بىرنەشە تۇرىنەن الەم چەمپيوناتىنا ىرىكتەۋ سىنىنا ءتورت ايداي دايىندىق جۇرگىزدىم. 60 جاستان جوعارى ساناتتا، 85 كەلىدەن جوعارى سالماق دارەجەسىندە جارىس جولىنا شىقتىم. باسقا وبلىستار مەن كۇشتىك قۇرىلىمداردان ۇزىن- سانى 450 سپورتشى جينالدى. قارسىلاستارىم دا وسال ەمەس. بارلىعى بەس جەكپە- جەك وتكىزدىم. ۇزدىكسىز جاتتىعۋدىڭ جەمىسى بولار، جاراقات الماي، ءبىرىنشى ورىندى يەلەندىم. جاسى الپىستان اسسا دا، باسەكەگە كەلگەن ەشبىرى جەڭىستى قارسىلىقسىز بەرە سالمادى اسىرەسە، قاراعاندى، پاۆلودار، قىزىلوردا وڭىرلەرىنىڭ سپورتشىلارى ايتارلىقتاي قاۋقار كورسەتتى.
سودان كەيىن ماۋسىم ايىندا ەلورداداعى قويان- قولتىق ۇرىستان الەم چەمپيوناتىنا جولداما الدىم. جارىس 16-18-ماۋسىم كۇندەرىنە بەلگىلەندى. دايىندىقتى مامىر ايىنان باستاپ كەتتىم. كۇنىنە ەكى ۋاقىت زالعا بارىپ دايىندالدىم.
الەم چەمپيوناتىنا 32 مەملەكەتتەن 300-دەن استام ادام قاتىستى. نەگىزگى تارتىس قازاقستان، رەسەي، وزبەكستان، كىرعىزستان، بەلارۋس، مونگوليا جانە تايلاند ەلدەرى اراسىندا بولدى.
وزىمە رەسەي، وزبەكستان، قىرعىزستان سپورتشىلارى قارسى تۇردى. فينالدا رەسەيلىك ۆلاديمير رۋداكوۆپەن كەزدەسىپ، 11:4 ەسەبىمەن جەڭىسكە جەتتىم. وسىلايشا، الەم چەمپيونى جانە حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى اتاندىم.
68 جاسقا كەلىپ وسىنداي جەڭىسكە جەتۋ ءار ادامعا بەرىلە بەرمەيدى عوي. مەنىڭ نەگىزگى ماقساتىم - قانشا جاسقا تولساڭ دا سپورتپەن شۇعىلدانۋعا كەش ەمەس ەكەنىن جاستارعا كورسەتۋ. سپورت جاسقا قارامايدى.
- وتباسىڭىز جايلى ايتىپ وتسەڭىز؟
- جۇبايىم ەكەۋىمىز ەكى ۇل تاربيەلەپ وسىردىك. ۇلكەن ۇلىم داۋرەننىڭ ماماندىعى - زاڭگەر. سۋ دوبىنان ەلىمىزدىڭ جاستار قۇراماسىندا ونەر كورسەتىپ، «سپورت شەبەرى» اتاعىنا يە بولعان. ەكىنشى ۇلىم دامير وسى سپورت تۇرىنەن حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى. قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسى ساپىندا ەل نامىسىن قورعاپ، ەكى دۇركىن ازيا ويىندارىنىڭ چەمپيونى اتاندى. دامير قۇرلىق جارىستاردا دا بىرنەشە رەت توپ جارىپ، جازعى وليمپيادا ويىندارىندا دا ونەر كورسەتىپ قايتقان. ءتورتجىلدىقتىڭ باستى باسەكەسىندە كوماندا قۇرامىندا كىل مىقتىلارعا قارسى تۇرىپ، ونەر كورسەتتى. قازىر سۋ دوبىنان قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى.
قوس ۇلىمنان تاراعان الديار، الەن، ءىلياس، دياس، ءامىرحان اتتى نەمەرەلەرىم ۆولەيبولدان باستاپ، دجيۋ-دجيتسۋگە دەيىن ءتۇرلى سپورت تۇرلەرىمەن شۇعىلدانادى.
- الداعى جوسپارلارىڭىز قانداي؟
- وسىمەن توقتاپ قالماي سپورتتاعى جولىمدى جالعاستىرعىم كەلەدى. الدىمدا تاعى ءبىر ۇلكەن جارىس تۇر. ول - مينسك قالاسىندا قاراشا ايىنىڭ باسىندا وتەتىن الەم كۋبوگى. سوعان دايىندىقتى 1 تامىزدان باستادىم. ەندىگى مۇرات - الەم كۋبوگىنىڭ يەگەرى بولۋ.
- اڭگىمەڭىزگە كوپ راحمەت!
اۆتور:
تالعاتجان مۇحامەتبەك ۇلى