مۇستافا ءوزتۇرىك ءتىرى بولعاندا 65 جاسقا تولار ەدى
مۇستافانىڭ ءبىز بىلەتىن تەگىنىڭ پايدا بولۋىنىڭ ءوزى قىزىق. تۇركياعا قونىس اۋدارعان قازاقتارعا جاڭا تەك بەرىلگەنى بەلگىلى. ونداعىسى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قۇلاعىنا ۇيرەنشىكتى ءسوز بولسىن دەگەنى. مۇستافانىڭ اكەسى بالۋان كىسى بولعان. مەرەكەلىك ءىس- شارالاردىڭ بىرىندە كوپشىلىك الدىندا كۇرەسىپ، تانىمال جەرگىلىكتى بالۋاندى الىپ ۇرادى. قازاق جىگىتىنىڭ كۇشىنە تاڭ قالعان حالىق ونىڭ ناعىز تۇركىنىڭ ۇرپاعى ەكەندىگىن ايتىپ، «بۇدان بىلاي ءوزتۇرىك بولاسىڭ» دەيدى.
مۇستافا وزتۇرىك ورتا مەكتەپتى ىستامبۇل قالاسىندا ءتامامداپ، 1975 -جىلى تايبەي قالاسىنا وقۋعا اتتانعان. سوندا تايۆان حالىقارالىق ساياسات ۋنيۆەرسيتەتىندە جۋرناليستيكا ماماندىعى بويىنشا بەس جىل جوعارى ءبىلىم الادى. تايەكۆوندومەن دە تانىستىعى ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا باستالعان. شىعىس جەكپە- جەگىنىڭ قولمەن دە، اياقپەن دە قاتار سوققى جاساۋعا بولاتىندىعى قاتتى ۇناپتى. ۇناعانى سونشالىق، بۇل سپورت تۇرىندە قانداسىمىز التى رەت الەم چەمپيونى اتاعىنا قول جەتكىزىپ، جەتىنشى داننىڭ قازاقتان شىققان تۇڭعىش يەگەرى اتاندى.
شاكىرت تاربيەلەۋدى دە ۇمىتقان جوق. كەيبىر دەرەكتەر بويىنشا، مۇستافا بريۋس ليمەن ءبىر زالدا جاتتىعۋ جاساعان ەكەن. تالانتىنا تامسانعان تانىمال اكتەر مۇستافانى ءوز كينولارىنا تۇسۋگە تالاي رەت شاقىرعان كورىنەدى. تەك وزتۇرىك بۇل سالادا تاجىريبەسىنىڭ جوقتىعىن العا تارتىپ، ۇسىنىستان باس تارتقان. كەيىنىرەك وزتۇرىك تۇرىكتىڭ شىعىس جەكپە- جەكتەرى جايلى فيلمىنە ءتۇسىپ، «الاتاي» فيلمىنە سسەناري جازعان. سول فيلمدە باستى ءرولدى سومداعان دا ءوزى.
بار بىلگەنىن بولىسۋگە اسىققان سپورتشى گەرمانيادا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن جىلدارى ميۋنحەندە تايەكۆوندو مەكتەبىن اشتى. كوپ ۇزاماي ىستامبۇل بالالارى دا شىعىس جەكپە- جەگىنىڭ الىپپەسىن ۇيرەنۋگە مۇمكىندىك الدى. ايتا كەتەرلىگى، سول مەكتەپ شاھاردىڭ قازاقتار تۇراتىن بولىگىندە ورنالاسقان ەكەن. ال 1990 -جىلى مۇستافا تاريحي وتانىنا قادام باسىپ، كوپ ۇزاماي ەلىمىزدە دە تايەكۆوندودان العاشقى سەكسيا جۇمىسىن باستايدى.
«ەندى قازاقستاندا باۋىرلارىم ۇيرەنسىن دەگەن نيەتپەن مەكتەپ اشىپ جاتىرمىز. ۋاقىتىمىز بولعاندا مۇندا ءجيى كەلىپ تۇرامىز. جاقسى سپورتشىلاردى شەتەلگە الىپ كەتىپ، شەبەرلىكتەرىن شىڭدايمىز»، - دەيدى ول «بارىپ قايت، بالام اۋىلعا» دەرەكتى فيلمىندە.
1991 -جىلى وزتۇرىك قازاقستان تايەكۆوندو فەدەراتسياسىنىڭ نەگىزىن قالاپ، اراعا ەكى جىل سالىپ بۇل ۇيىم بۇكىلالەمدىك تايەكۆوندو فەدەراتسيانىڭ قاتارىنا قوسىلدى. 1995 -جىلى اسكەريلەر اراسىندا وتكەن VII الەم چەمپيوناتىندا ونىڭ شاكىرتتەرى كورەياعا عانا ەسە جىبەرىپ، كوماندالىق ەسەپتە ەكىنشى ورىنعا تۇراقتادى.
وزتۇرىكتىڭ ولىمىنە قاتىستى دا ايتىلماعان دۇنيە ءالى بار سەكىلدى. 1995 -جىلدىڭ 11 - ناۋرىزىندا الماتىداعى بالۋان شولاق اتىنداعى سپورت سارايىندا وتكەن كيكبوكسينگ جارىسىنان سوڭ ول ءوزىن جايسىز سەزىنەدى. بىردەن قازاقستان پرەزيدەنتى ءىس باسقارماسى مەديتسينالىق ورتالىعىنا جاتقىزىلىپ، 15- ناۋرىز كۇنى مۇستافا وزتۇرىك ومىردەن وزدى دەگەن قارالى حابار جەتتى. جانىندا جۇرگەندەر «سپورتشى ۋلانعان» دەيدى. ءبىراق دارىگەرلەر ونى رەسمي راستاعان جوق. سوندىقتان ءبىرتۋار ازاماتقا قاستىندىق جاسالعانى تۋرالى مالىمەت بولجام كۇيىندە قالىپ وتىر...
مۇستافا وزتۇرىكتىڭ جانازاسى 17 - ناۋرىزدا الماتى قالاسىنداعى ورتالىق مەشىتتە ءوتتى. ورتالىق مەشىتتەن الماتى اۋەجايىنا دەيىن جينالعان حالىق سپورتشىنىڭ دەنەسىن كوتەرىپ 13 شاقىرىم جاياۋ ءجۇرىپ وتكەن. الاشتىڭ اردا ۇلى ىستامبۇل قالاسىندا اكەسىنىڭ جانىنا جەرلەندى. ال ونىڭ جۇبايى مەن ۇل- قىزدارى بۇگىندە گەرمانيادا تۇرىپ جاتىر.
مۇستافانىڭ ءوزى ومىردەن وتسە دە، ارمانى ورىندالىپ جاتقانى انىق. قازاقستاندىق تايەكۆوندوشىلار الەمدىك سىنداردا ءتاپ- ءتاۋىر ونەر كورسەتىپ، قازىر سول كورەيالىقتاردىڭ الدىن وراپ كەتىپ جاتقان كەزدەرى از ەمەس. ەندەشە ونىڭ ءىسىن، باستاماسىن جالعايتىن ازاماتتار باردا، مۇستافا وزتۇرىكتىڭ رۋحى قازاقتىڭ ماڭگى جانىندا ءھام جادىندا قالا بەرمەك.
اۆتورى: ءمادينا اسىلبەك
www.24.kz
